Ποιος είναι ο Φρίντριχ Μερτζ: Η πορεία του στην πολιτική, οι θέσεις του και η δεύτερη ψηφοφορία που τον ανέδειξε νέο Καγκελάριο της Γερμανίας
Ο Φρίντριχ Μερτζ έφτασε στην καγκελαρία μετά από ένα δύσκολο ξεκίνημα. Χρειαζόταν μια άνευ προηγουμένου δεύτερη ψηφοφορία για να εξασφαλίσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Μπούντεσταγκ σε αυτό που ήταν ένα ιστορικό φιάσκο για τη γερμανική πολιτική. Τώρα, η κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) του Μερτζ, η περιφερειακή Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU της Βαυαρίας και οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες (SPD) θα συνεργαστούν ως νέα κυβέρνηση της Γερμανίας.
Για τον Μερτζ, πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα σε μια ασυνήθιστη καριέρα. Ο Φρίντριχ Μερτζ, ο οποίος είναι 69 ετών, δεν έχει ποτέ κατέχει κορυφαίο κυβερνητικό αξίωμα με σημαντικές ηγετικές ευθύνες. Δεν έχει διατελέσει ποτέ ομοσπονδιακός υπουργός, ούτε πρωθυπουργός κρατιδίου, ούτε καν δήμαρχος μικρής πόλης. Είναι ο γηραιότερος καγκελάριος που αναλαμβάνει αξίωμα μετά τον Κόνραντ Αντενάουερ, τον πρώτο μεταπολεμικό Γερμανό αρχηγό κυβέρνησης (1949-1963). Οι προηγούμενες εβδομάδες ήταν επίσης η πρώτη φορά που συμμετείχε σε διαπραγματεύσεις με στόχο τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού.
«Υπερατλαντιστής και φίλος της Ευρώπης»
Σύμφωνα με το γερμανικό επιχειρηματικό περιοδικό Wirtschaftswoche, ο Μερτζ είναι «υπερατλαντιστής, φίλος της Ευρώπης και μεταρρυθμιστής». Αυτό, όπως έγραψε, θα μπορούσε να σημαίνει ότι ήταν «ακριβώς το κατάλληλο άτομο για την τρέχουσα εποχή». Από το 1989 έως το 1994, ο Μερτζ ήταν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ακολούθησαν 15 χρόνια στην Μπούντεσταγκ, μεταξύ 1994 και 2009, κατά τη διάρκεια των οποίων ανήλθε στην ηγεσία της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU, μόνο και μόνο για να χάσει από την Άνγκελα Μέρκελ σε μια μάχη για την ηγεσία του κόμματος. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη σχέση της Γερμανίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Μερτζ, δικηγόρος εμπορικών υποθέσεων, κατάγεται από το Ζάουερλαντ, μια περιοχή της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, ανατολικά του Ρουρ, όπου εξακολουθεί να ζει. Είναι κυρίως μια μεσοαστική, αγροτική περιοχή, δημοφιλής στους τουρίστες, που τείνει να ασπάζεται συντηρητικές, καθολικές αξίες.
Ο Μερτζ ήταν σαφώς πιο παραδοσιακά συντηρητικός από την αντίπαλό του από την Ανατολική Γερμανία, την κβαντική χημικό Άνγκελα Μέρκελ. Στην αρχή της καριέρας του, ήταν στενός έμπιστος συνεργάτης του πλέον αποβιώσαντος βετεράνου πολιτικού του CDU Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος ήταν μέλος του γερμανικού κοινοβουλίου για περισσότερα από 50 χρόνια. Ο Μερτζ επέλεξε να μην θέσει ξανά υποψηφιότητα για το κοινοβούλιο το 2009 και στη συνέχεια ακολούθησε καριέρα στις επιχειρήσεις. Από το 2016 έως το 2020, ήταν πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου του γερμανικού βραχίονα της BlackRock, της μεγαλύτερης εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου βρισκόταν συχνά στις Ηνωμένες Πολιτείες για επαγγελματικούς λόγους. Μόλις το 2021 ο Μερτζ έθεσε ξανά υποψηφιότητα για την Μπούντεσταγκ και εξελέγη. Κατά την ανάπτυξη των σχεδίων του για την κυβέρνηση, υπήρξε πιο ειλικρινής από τον σιωπηλό προκάτοχό του, Όλαφ Σολτς.
Ο Μερτζ αναφέρει συχνά ότι, εδώ και αρκετούς μήνες, βρίσκεται σε τακτική επαφή με Ευρωπαίους αρχηγούς κυβερνήσεων: δείπνο με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Μέγαρο των Ηλυσίων, διμερείς συνομιλίες στο Βερολίνο ή στις Βρυξέλλες. Σκοπεύει επίσης να ταξιδέψει στις ΗΠΑ πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές για να συναντήσει τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Σε ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό παράδειγμα, ο Μερτζ έδωσε μια ωριαία τηλεοπτική συνέντευξη στη γερμανική πολιτική εκπομπή Caren Miosga οκτώ ημέρες πριν από το Σαββατοκύριακο του Πάσχα, στην οποία μίλησε για τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, υπερβαίνοντας σημαντικά την «κόκκινη γραμμή» που έχει επανειλημμένα χαράξει ο καγκελάριος Σολτς. Ο Μερτζ έθεσε το ενδεχόμενο η Γερμανία να παραδώσει πυραύλους κρουζ Taurus στο Κίεβο. Αυτά τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς και υψηλής ισχύος θα ήταν πολύ χρήσιμα για την Ουκρανία και θα μπορούσαν να ασκήσουν σοβαρή πίεση στη Ρωσία. Πρόσθεσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και οι ΗΠΑ είχαν ήδη προμηθεύσει πυραύλους κρουζ και, εάν η προμήθεια όπλων ήταν συντονισμένη με τους συμμάχους της, «η Γερμανία θα έπρεπε επίσης να συμμετάσχει». Σχολίασε ότι ο ουκρανικός στρατός «πρέπει να βγει από την αμυντική θέση — το μόνο που κάνει είναι να αντιδρά». Χρειάζεται να «είναι σε θέση να ασκεί κάποιο έλεγχο σε ό,τι συμβαίνει».
Ο Μερτζ ανέφερε μάλιστα ρητά την πιθανότητα η Ουκρανία να καταστρέψει τη Γέφυρα της Κριμαίας, έναν βασικό στρατηγικό σύνδεσμο μεταξύ της Ρωσίας και της μονομερώς προσαρτημένης χερσονήσου της Κριμαίας. Με αυτή τη ρητορική και το επίπεδο λεπτομέρειας, ο Μερτς τοποθετήθηκε σε άμεση αντίθεση με τον Σολτς, ο οποίος αντιτάχθηκε σταθερά στις παραδόσεις του Taurus και προειδοποιούσε για οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Μετεκλογική αναταραχή
Η συνεχιζόμενη υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι μόνο ένα στοιχείο της ευρύτερης πολιτικής αναταραχής στη Γερμανία που έχει προκύψει από τις πολιτικές της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ - μια αναταραχή που κατά καιρούς έχει προκαλέσει κατακόρυφη πτώση της φήμης και της αξιοπιστίας του Μερτζ.
Για μήνες, τόσο στην Ομοσπονδιακή Βουλή όσο και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Μερτζ και άλλοι συντηρητικοί πολιτικοί τόνιζαν τη σημασία της τήρησης του γερμανικού φρένου χρέους και ζητούσαν δημοσιονομική πειθαρχία. Αυτό άλλαξε απότομα με την έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ του CDU/CSU και του SPD. Μέχρι τα μέσα Μαρτίου, και τα δύο νομοθετικά σώματα της Γερμανίας είχαν εγκρίνει μια ιστορικά άνευ προηγουμένου απόφαση: Από εδώ και στο εξής, δεν θα υπάρχει ανώτατο όριο στις αμυντικές δαπάνες. Εισάγεται επίσης ένα πακέτο ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ (570 δισεκατομμύρια δολάρια), με στόχο τη βελτίωση των υποδομών της Γερμανίας που καταρρέουν. Αυτό συνεπάγεται χαλάρωση του φρένου χρέους, το οποίο, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, είχαν αρχικά υποσχεθεί να τηρήσουν το CDU και το CSU.
Λίγες μέρες πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές, ο Μερτζ πυροδότησε διαμάχη και σύγχυση, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, αποδυναμώνοντας ουσιαστικά το «τείχος προστασίας» που ο ίδιος, μαζί με όλα τα άλλα κυρίαρχα κόμματα, είχε δεσμευτεί να διατηρήσει έναντι του AfD. Ο Μερτζ αποδέχτηκε την υποστήριξη του AfD σε αρκετές κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες για την πολιτική μετανάστευσης, σε μια προσπάθεια να βοηθήσει το CDU/CSU και το φιλοεπιχειρηματικό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) να νικήσουν τις υπόλοιπες κόκκινες-πράσινες ψήφους, οι οποίες μέχρι τότε δεν κατείχαν πλέον την πλειοψηφία. Αυτή η κίνηση πυροδότησε ένα κύμα οργής μεταξύ των πολιτικών και της γερμανικής κοινωνίας των πολιτών.
Τώρα, ο Μερτζ λέει ότι θέλει να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του γερμανικού λαού. «Είμαστε μια σπουδαία χώρα με περισσότερους από 80 εκατομμύρια ανθρώπους, που ζουν και εργάζονται εδώ και φροντίζουν τις οικογένειές τους», είπε. Θέλει να δείξει «ότι η προσπάθεια αξίζει τον κόπο».
13°
