Κοσμος

Πάπας Φραγκίσκος, ο Άγιος των φτωχών: Στην πλατεία με τους αστέγους

Φραγκίσκος, ένας Πάπας για τους αόρατους

Γιώργος Σταμάτης
Γιώργος Σταμάτης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Πάπας Φραγκίσκος
© Eurokinissi

Το όραμα του Πάπα Φραγκίσκου: Το Ευαγγέλιο της αλληλεγγύης της πίστης και της ταπεινότητας

«Πρέπει πάντα να αναζητούμε εκείνους που είναι φτωχότεροι από εμάς και να ενισχύουμε την αλληλεγγύη δίνοντας το χέρι σε εκείνον που υποφέρει περισσότερο από εμάς». «Η ικανότητα να έχουμε αλληλεγγύη είναι ένας από τους καρπούς που μας δίνει η φτώχεια. Όταν υπάρχει πολύς πλούτος, ξεχνάμε αυτήν την αλληλεγγύη». Από ομιλία του Πάπα Φραγκίσκου σε αστέγους στο Βατικανό που δημοσιεύτηκε στο «Catholic News Agency» στις 11 Νοεμβρίου 2016.

Με αυτές τις απλές και συγχρόνως βαθιά θεολογικές φράσεις, ο Πάπας Φραγκίσκος συνοψίζει τη φιλοσοφία που σφράγισε τη δράση και την παπική του θητεία. Η ανάδειξη του στο ύπατο αξίωμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σηματοδότησε μια νέα εποχή για την Καθολική Εκκλησία, με έμφαση στην ταπεινότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη προς τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους.

Προερχόμενος από οικογένεια Ιταλών μεταναστών, ο κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο γεννήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1936 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Εισήλθε στο Τάγμα των Ιησουιτών το 1958, χειροτονήθηκε ιερέας το 1969, ενώ το 1998 αναγορεύθηκε Αρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες. Από την πρώτη στιγμή της εκλογής του στον παπικό θρόνο, στις 13 Μαρτίου 2013, ο πρώτος Πάπας από τη Λατινική Αμερική έθεσε στο κέντρο της ποιμαντικής και κοινωνικής του δράσης τους φτωχούς, τους άστεγους, τους αθέατους αυτής της γης.

Σε έναν κόσμο που συχνά προσπερνά τη φτώχεια με αδιαφορία ή την αντιμετωπίζει με φόβο και προκατάληψη, ο Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε να σκύψει με αγάπη, ταπεινότητα και ειλικρινή φροντίδα πάνω στους ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο. Γι’ αυτό δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός, ότι οι πρώτοι που κατέφτασαν στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό μόλις έγινε γνωστός ο θάνατος του ήταν άνθρωποι φτωχοί και άστεγοι, στους οποίους είχε δώσει ορατότητα, αξιοπρέπεια, έναν λόγο να ξαναβλέπουν το μέλλον τους με ελπίδα. Στην κηδεία του θα παραβρεθούν για το τελευταίο αντίο και εκπρόσωποι αστέγων, μεταναστών και φυλακισμένων.

Μετά την εκλογή του, αρνήθηκε να εγκατασταθεί στο παπικό διαμέρισμα, προτιμώντας έναν ξενώνα του Βατικανού. Επέλεξε το όνομα Φραγκίσκος, για να τιμήσει τον Φραγκίσκο της Ασίζης, που είναι γνωστός ως ο Άγιος των Φτωχών.

Ο λόγος του απλός, προοδευτικός, επιδραστικός, είχε πολιτικά ερείσματα, εμφορούμενος όμως κυρίως από μια βαθιά πνευματική διάσταση. Όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε σε μια δημόσια παρέμβαση του: «Οι φτωχοί δεν είναι πρόβλημα, αλλά μια πρόσκληση να αγαπήσουμε χωρίς ανταπόδοση».

Ο Πάπας Φραγκίσκος με το λόγο, αλλά κυρίως τις πράξεις του άνοιξε την Εκκλησία σε όλους τους ανθρώπους, με έμφαση στους λιγότερο ορατούς, τους φτωχούς, τους άστεγους, τους πρόσφυγες και μετανάστες, τους ομοφυλόφιλους. Το 2017 καθιέρωσε την παγκόσμια ημέρα των φτωχών. Η ημέρα αυτή αποτελεί μια υπενθύμιση για την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας για την ανάγκη αντιμετώπισης της φτώχειας.

Στην κατεύθυνση έμπρακτης βοήθειας προς τους αστέγους, ο Πάπας Φραγκίσκος υποστήριξε την πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Κόνραντ Κραγιέφσκι, για την εγκατάσταση τριών ντους στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου για τους άστεγους της Ρώμης, επεκτείνοντας την μάλιστα και στην παροχή υπηρεσιών κουρέματος και ξυρίσματος από εθελοντές κομμωτές. Σε μια άλλη δημόσια ομιλία του στη Λυών, τόνισε ότι «η προσφορά στέγης, τροφής και φροντίδας στους άστεγους δεν είναι απλώς φιλανθρωπία, αλλά μια ζωντανή έκφραση του Ευαγγελίου της αγάπης και του ελέους του Θεού. Τέτοιες πράξεις αποκαθιστούν την αξιοπρέπεια των περιθωριοποιημένων και αποτελούν απάντηση στην αδιαφορία του σύγχρονου κόσμου».

Τον Ιούλιο του 2013 ο Πάπας Φραγκίσκος επισκέφθηκε το μικρό ιταλικό νησί της Λαμπεντούζα, θέλοντας να αγκαλιάσει τον ανθρώπινο πόνο, συναντώντας μουσουλμάνους πρόσφυγες που αναζητούσαν άσυλο στην Ευρώπη. Μεταξύ άλλων τόνισε χαρακτηριστικά: «Ρωτώ με πόνο: ποιος έκλαψε για τον θάνατο αυτών των αδελφών μας στη θάλασσα; Ποιος θρήνησε για τους αστέγους στις παγωμένες πόλεις της Ευρώπης;»

Παράλληλα, έθεσε στο επίκεντρο των δράσεων του την προστασία του περιβάλλοντος, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, τις κοινωνικές ανισότητες, τις ολέθριες επιπτώσεις κάθε πολέμου, ενώ διερευνούσε αμερόληπτα κάθε καταγγελία για σεξουαλική κακοποίηση εκ μέρους εκκλησιαστικών παραγόντων.

Η σχέση του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο υπήρξε στενότατη, αφού και οι δύο ηγέτες εργάστηκαν συστηματικά για το διάλογο των δύο εκκλησιών, αναλαμβάνοντας κοινές πρωτοβουλίες, με χαρακτηριστικότερη την κοινή προσευχή τους για την ειρήνη στον Πανάγιο Τάφο το 2014, καθώς και την έκδοση κοινής δήλωσης για την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, ιστορική έχει μείνει η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στον καταυλισμό της Μόριας στη Λέσβο τον Απρίλιο του 2016, όπου συμπροσευχήθηκε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Ο Πάπας Φραγκίσκος αγκάλιασε τους ανθρώπους που βίωναν τον ξεριζωμό από την πατρίδα τους, ενώ πήρε μαζί του στη Ρώμη κάποιες συριακές οικογένειες. Το Δεκέμβριο του 2021 πραγματοποίησε και δεύτερη επίσκεψη στο νησί, αυτή τη φορά στον νέο καταυλισμό στο Καρά Τεπέ.

Από τις τελευταίες κοινωνικές του δράσεις ξεχώρισε η διάθεση 200000 ευρώ από τον προσωπικό του λογαριασμό που διέθετε ως Ποντίφικας, λίγο πριν το Πάσχα, για την ενίσχυση των νέων που βρίσκονται στις φυλακές ανηλίκων της Ρώμης, για να στηριχθεί ειδικότερα το μικρό κέντρο παραγωγής ζυμαρικών που έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν.

Η κληρονομιά που αφήνει ο Πάπας Φραγκίσκος αποτελεί ένα παγκόσμιο πρότυπο αλληλεγγύης και ανθρωπιάς, για έναν πιο δίκαιο κόσμο και μια Εκκλησία πιο ανοικτή, προοδευτική και ανθρώπινη, που θα αποτελεί το καταφύγιο των πιο ευάλωτων.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.