Nτόναλντ Τραμπ: Η διαφορετική αντιμετώπιση του Ζελένσκι και του Πούτιν είναι ωμή realpolitik
Στις διαπραγματεύσεις με φόντο το μέλλον της Ουκρανίαςαναφέρεται σε άρθρο του ο πρόεδρος του Council on Foreign Relations Μάικλ Φρόμαν.
«Την Τρίτη, η ατμόσφαιρα επιδεινώθηκε όταν ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ουκρανία «δεν έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει» τον πόλεμο και «θα μπορούσε να έχει κάνει μια συμφωνία». Δεδομένου ότι η Ρωσία ήταν αυτή που εξαπέλυσε την επίθεση, η πρόταση φαίνεται να είναι ότι η Ουκρανία θα έπρεπε να είχε αποδεχθεί την απαίτηση του Πούτιν το 2021 να «αποστρατιωτικοποιηθεί», να «αποναζιστικοποιηθεί» και να μην ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ. Στη συνέχεια, την Τετάρτη, ο Τραμπ έφτασε στο σημείο να αποκαλέσει τον Ζελένσκι «δικτάτορα» - μια ταμπέλα που έχει αρνηθεί να εφαρμόσει στον Πούτιν.
Η διαφορετική αντιμετώπιση του Ζελένσκι και του Πούτιν από τον Τραμπ είναι ωμή realpolitik. Η Ουκρανία βρίσκεται στην πιο αδύναμη θέση από όλα τα μέρη της σύγκρουσης και είναι προφανές ότι ο Τραμπ μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτή την ασυμμετρία. Για τον Τραμπ, το γρήγορο τέλος του πολέμου είναι πιο σημαντικό από τους όρους της ειρήνης. Αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό για το Κίεβο.
Πέρα από την παύση των εχθροπραξιών, ο Τραμπ θέλει να ανακτήσει τις επενδύσεις των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουκρανία. Κατά την άποψή του, ο Ζελένσκι «έπεισε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να δαπανήσουν 350 δισεκατομμύρια δολάρια, για να μπουν σε έναν πόλεμο που δεν μπορούσε να κερδηθεί». (Αυτό υπερεκτιμά τη συνολική αμερικανική βοήθεια κατά πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια.) Εξ ου και η πρόσφατη πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ να αποκτήσει το ήμισυ του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, που εκτιμάται από ορισμένους αναλυτές ότι αξίζει έως και 11,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη που έχει ήδη υποσχεθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν. Ο Ζελένσκι απέρριψε τη συμφωνία για τα ορυκτά, προς το παρόν, λέγοντας: «Δεν μπορώ να πουλήσω το κράτος μας».
Σε όλες τις συναλλαγές του, ο Τραμπ επιδιώκει μόχλευση. Οι διαπραγματεύσεις στο Ριάντ δεν αποτελούν εξαίρεση. Όπως γράφει ο διακεκριμένος συνεργάτης του CFR Τόμας Γκράχαμ, «επειδή το Κίεβο αντιμετωπίζει επιδεινούμενες συνθήκες, θα πρέπει να είναι ευκολότερο να το πείσουμε να διαπραγματευτεί σοβαρά απ' ό,τι θα είναι με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος πιστεύει ότι σημειώνει πρόοδο προς την επίτευξη των μέγιστων πολεμικών του στόχων».
Αναζητώντας τον δρόμο της μικρότερης αντίστασης, ο Τραμπ θα πιέσει σκληρά τους Ουκρανούς για να ενδώσουν σε ορισμένους από τους όρους του Πούτιν. Τα βραβεία Νόμπελ Ειρήνης όμως δεν απονέμονται για συνθηκολόγηση. Η συναίνεση θα υπονόμευε επίσης τη μεγάλη στρατηγική του Τραμπ για τη μείωση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη: ένας ενθαρρυμένος Πούτιν θα ήταν βέβαιο ότι θα προκαλούσε προβλήματα κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ και θα δυσκόλευε στην πράξη τον Τραμπ να εκτελέσει μια απόσυρση «πρώτα η Αμερική» από την Ευρώπη.
Για να αποσπάσει ουσιαστικές παραχωρήσεις από τους Ρώσους, ο Τραμπ θα πρέπει να πείσει τον Πούτιν ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος του. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό προμηθεύοντας την Ουκρανία με πιο θανατηφόρα στρατιωτική βοήθεια, αυστηροποιώντας τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, υποσχόμενος μακροπρόθεσμη υποστήριξη για μια κυρίαρχη Ουκρανία κατά μήκος των σημερινών γραμμών ελέγχου και παραπέμποντας στην προοπτική εξομάλυνσης των αμερικανορωσικών σχέσεων. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι απεσταλμένοι του Τραμπ έχουν δώσει έμφαση στους καρπούς της δυνητικής αμερικανο-ρωσικής φιλίας. Αυτή η προσέγγιση είναι βέβαιο ότι θα ικανοποιήσει τη Μόσχα, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν είναι αρκετή για να προκαλέσει τις απαραίτητες παραχωρήσεις.
Για να διασφαλιστεί η ειρήνη μέσω της ισχύος, θα ήταν προς το συμφέρον του Τραμπ να συνεργαστεί με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, οι οποίοι θα επωμιστούν το βάρος της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής επιβίωσης της Ουκρανίας. Θα ήταν λάθος μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός να έρθει εις βάρος της διατλαντικής συμμαχίας.
Όσον αφορά την ίδια την κατάπαυση του πυρός, το να επιτραπεί στη Ρωσία να διατηρήσει τον de facto έλεγχο των καταληφθέντων ουκρανικών εδαφών αποτελούσε πάντα μέρος των αναμενόμενων συμφωνιών. Το μεγαλύτερο ζήτημα, το οποίο παραμένει άλυτο, είναι τι είδους εγγυήσεις ασφαλείας θα λάβει η Ουκρανία μόλις σταματήσουν οι μάχες.
Μπορεί η Ουκρανία να είναι μέλος του ΝΑΤΟ; Αυτό φαίνεται απίθανο προς το παρόν. Αν η Ουκρανία δεν μπορεί να είναι στο ΝΑΤΟ, μπορεί το ΝΑΤΟ να είναι στην Ουκρανία; Σε αυτό το σημείο, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι μια «διαρκής ειρήνη» στην Ουκρανία απαιτεί ότι «κάθε εγγύηση ασφαλείας πρέπει να υποστηρίζεται από ικανά ευρωπαϊκά και μη ευρωπαϊκά στρατεύματα»
Μια εναλλακτική λύση για την ένταξη στο ΝΑΤΟ θα μπορούσε να είναι ένα πολυεπίπεδο αμυντικό σύστημα μετά από κατάπαυση του πυρός. Αυτή η διαμόρφωση -που προτείνεται από τον Πολ Στέιρς ανώτερο συνεργάτη του CFR και διευθυντή του Κέντρου Προληπτικής Δράσης- θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια ασφαλή εξωτερική αμυντική περίμετρο, μια δύναμη ταχείας αντίδρασης και ενισχυμένη ασφάλεια γύρω από τα πληθυσμιακά κέντρα και τις κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας. Η διατήρηση ενός πολυεπίπεδου αμυντικού συστήματος για την αξιόπιστη αποτροπή μιας νέας ρωσικής εισβολής θα μπορούσε να απαιτήσει ετήσιες αμυντικές δαπάνες ύψους περίπου 20 έως 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, ένα επίπεδο συγκρίσιμο με αυτό που δαπανά το Ισραήλ ή η Νότια Κορέα -πολύ, αλλά όχι απίθανο.
Με τη βραχυπρόθεσμη ένταξη στο ΝΑΤΟ να μην είναι ουσιαστικά εφικτή, το καλύτερο στοίχημα για την Ουκρανία είναι πιθανότατα μια εγγύηση ασφαλείας που θα υποστηρίζεται από ευρωπαϊκές δυνάμεις στο έδαφος. Από το 2018, το Ηνωμένο Βασίλειο ηγείται επίσης μιας πολυεθνικής κοινής εκστρατευτικής δύναμης περίπου 10.000 στρατιωτών και οι Γάλλοι έχουν προβάλει τη δημιουργία μιας παρόμοιας δύναμης ταχείας αντίδρασης 5.000 στρατιωτών - και οι δύο αυτές δυνάμεις θα μπορούσαν ενδεχομένως να αναπτυχθούν για την ασφάλεια της Ουκρανίας. Αλλά η Ευρώπη θα χρειαστεί να συγκεντρώσει τουλάχιστον 20.000 στρατιώτες, σε συνδυασμό με την κρίσιμη υλικοτεχνική υποστήριξη και την υποστήριξη πληροφοριών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να δημιουργήσει μια αξιόπιστη αποτρεπτική δύναμη
Εκτός από τις εγγυήσεις ασφαλείας, η Ουκρανία χρειάζεται πολλές ξένες επενδύσεις για να ανοικοδομήσει την οικονομία της και να επιτύχει ευημερία. Σε αυτό έγκειται μια ευκαιρία για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως αναγνωρίζει ο Τραμπ, η Ουκρανία είναι πλούσια σε κρίσιμα ορυκτά και στοιχεία σπάνιων γαιών που χρειάζεται η Αμερική, αν και ορισμένα από αυτά βρίσκονται στο κατεχόμενο από τη Ρωσία ανατολικό τμήμα της χώρας ή κοντά σε αυτό.
Ο Τραμπ δεν πρέπει να αφήσει την Ουκρανία να γίνει το Αφγανιστάν του. Ενώ έχει δίκιο να προσπαθεί να τερματίσει τον πόλεμο, μια βιαστικά διαπραγματευόμενη συμφωνία εις βάρος των συμμάχων και των εταίρων μας θα ήταν σοβαρό λάθος. Θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους αντιπάλους μας, να διασπάσει τη διατλαντική συμμαχία, να καταστήσει πιο δύσκολη τη στροφή προς την Ασία και να καταδείξει μια τρομερή αποτυχία της αμερικανικής διπλωματίας - για να μην αναφέρουμε την υπονόμευση της επιθυμίας του Τραμπ να θεωρηθεί ο απόλυτος ειρηνοποιός. Αν νομίζατε ότι η οπτική των Ταλιμπάν να παρελαύνουν με αμερικανικά Humvees μέσα στην Καμπούλ φαινόταν άσχημη, φανταστείτε τους Ρώσους να οδηγούν μια φάλαγγα αρμάτων Abrams μέσα στο Χάρκοβο».
13°
