Η Σώτη Τριανταφύλλου σχολιάζει δημοσιεύματα των Guardian και New York Time για τις ταραχές στη Γαλλία
Διαβάζω τα δημοσιεύματα δύο έγκυρων εφημερίδων για τις ταραχές στη Γαλλία — του Guardian και των New York Times. Έχω εκφράσει και στο παρελθόν τη γνώμη μου για τη μεροληπτική politically correct δημοσιογραφία και το πώς τα αγγλο-αμερικανικά ΜΜΕ αποτυγχάνουν να κατανοήσουν τη γαλλική πραγματικότητα — εκτός αν έχουν κάποια αντι-γαλλική ατζέντα. Η άγνοια και η απλοϊκότητα με κάνουν να απορώ: είναι άραγε η Γαλλία τόσο περίπλοκη; Ή μήπως έχει γίνει μισητή στην αριστερά εξαιτίας της laïcité και άλλων ιδιαιτεροτήτων, οι οποίες, υπενθυμίζω, υπήρξαν κάποτε αριστερές, επαναστατικές πρωτοβουλίες;
Το δημοσίευμα του Guardian για τις ταραχές στη Γαλλία
H Angélique Chrisafis γράφει στον Guardian για την κατάσταση στο Borny, μια περιοχή του Μετς στην ανατολική Γαλλία: τα τελευταία πέντε μερόνυχτα η συνοικία κάηκε κι ανάμεσα στις καταστροφές ήταν εκείνη της δημοτικής βιβλιοθήκης. Η κ. Chrisafis υπογράφει ρεπορτάζ με τίτλο «Δεν υπάρχει ελπίδα» και σχολιάζει το πώς (αλλά όχι το γιατί) στο «πάμφτωχο» και «στερημένο» Borny κορυφώνεται η οργή. Αναρωτιέμαι αν μιλάμε για το ίδιο Borny στο οποίο έχουν γίνει τεράστιες επενδύσεις σε υποδομές: πρόκειται για μια συνοικία όπως πολλές, με σχολεία, με γήπεδα, με πάρκα — ειλικρινά, δεν συλλαμβάνω το πανκ σύνθημα «No hope». Καμιά ελπίδα για ποιο πράγμα ακριβώς; Για να γίνουμε δισεκατομμυριούχοι;
Κι ενώ η δημοσιογράφος θρηνολογεί για τις «ζημιές», ιδιαίτερα για εκείνη της βιβλιοθήκης, δεν αναφέρει καθόλου τους ενόχους, ούτε κάνει λόγο για βανδάλους: γράφει μόνο ότι ξοδεύτηκαν 12 εκατομμύρια ευρώ για να ανακαινιστεί η βιβλιοθήκη η οποία πρόσφερε στο κοινό πάνω από 110.000 τόμους και ντοκουμέντα. Στη συνέχεια, παίρνοντας μια σύντομη δακρύβρεχτη συνέντευξη από τοπικό κάτοικο, φαίνεται να αναδεικνύει το συναίσθημα, όχι τα γεγονότα. Απαριθμεί τις υλικές απώλειες στην ανατολική Γαλλία και σημειώνει —ειρήσθω εν παρόδω— ότι το κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» της Μαρίν Λεπέν έχει αυξήσει τις δυνάμεις του, λες και η άνοδος της δεξιάς είναι αίτιο, όχι επίπτωση της ταραχώδους κατάστασης.
Η δημοσιογράφος του Guardian αποδίδει τη βία, όπως συνηθίζεται, στην ανεργία και στο ότι «οι μισοί κάτοικοι του Borny (πληθυσμός 17.000) ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας»: δεν ξέρω από πού ανέσυρε αυτό το στοιχείο η κ. Chrisafis· το μόνο που ξέρω είναι ότι ένας στους τέσσερις κατοίκους της κοινότητας είναι ξένος κι ότι η ανεργία ή η αεργία φτάνει το 30%. Η ευρύτερη περιοχή πάντως δεν παρουσιάζει την ίδια εικόνα. Στην πραγματικότητα, ούτε το Borny παρουσιάζει την εικόνα που δίνουν οι αριθμοί: ήδη από το 2002 έχουν πραγματοποιηθεί έργα ανάπλασης και υποδομών μεγάλης κλίμακας, όπως έχει συμβεί σε πολλές προβληματικές συνοικίες. Χωρίς αποτέλεσμα ή με πενιχρά αποτελέσματα.
Ο Guardian, που καταφέρεται συχνά εναντίον της Γαλλίας διότι δήθεν οι Γαλάτες είναι «ρατσιστές», δικαιολογεί τις ταραχές μέσω του «αισθήματος αδικίας» που νιώθουν οι νέοι οι προερχόμενοι από τη μετανάστευση. Πού έγκειται η αδικία; Στο ότι η Γαλλία προσφέρει σε όλους μας δωρεάν παιδεία, υγεία, βοηθήματα και βιβλιοθήκες με 110.000 βιβλία; Και τι ακριβώς διεκδικούμε; Να μην υπακούμε στους νόμους; Να παίζουμε κλέφτες και αστυνόμους χωρίς καμιά συνέπεια; Ο Guardian επικρίνει τον «στιγματισμό» αυτής της ατίθασης και «εξοργισμένης» νεολαίας: το αυγό και η κότα. Τσιμουδιά για το Ισλάμ, τσιμουδιά για την εμπλοκή στο εμπόριο ναρκωτικών και όπλων: τα αθώα πλασματάκια σε κρίση ταυτότητας.
Το 1980-81 έμενα σε λαϊκή πολυκατοικία στην οδό Μορίς Αρνού στο Μονρούζ. Ήμουν ευχαριστημένη που είχα βρει εκείνο το διαμέρισμα: αν και δεν ήταν «εντός των τειχών» του Παρισιού, απείχε μόλις λίγα λεπτά με τα πόδια από το τέρμα της γραμμής του μετρό. Στην περιοχή γύρω από την οδό Μορίς Αρνού υπήρχε φοιτητικό εστιατόριο, πισίνα, βιβλιοθήκη· δεν είχα κανένα, μα κανένα, παράπονο. Οι γείτονές μου προέρχονταν από διάφορες χώρες· ούτε που το σκεφτόμουν· είχα φυλετική αχρωματοψία. Στο πέρασμα του χρόνου, πολλά άλλαξαν: τα έχουμε συζητήσει ξανά και ξανά. Αυτό που φαίνεται παγωμένο στον χρόνο είναι η αριστερή ανάλυση σύμφωνα με την οποία η φτώχεια γεννά θανάσιμη βία. Φαίνεται ότι είμαστε υπερβολικά χοντροκέφαλοι για να καταλάβουμε αίτια που δεν είναι αμιγώς οικονομικά: τη θανάσιμη βία τη γεννούν η αμορφωσιά, τα ισλαμιστικά τζαμιά και τα βιντεοπαιχνίδια — δεν ερμηνεύονται όλα τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι, έξι το λαδόξιδο.
Το δημοσίευμα των New York Times για τις ταραχές στη Γαλλία
Προχωρώ στους αγαπημένους μου New York Times, μια εφημερίδα που μας παραδίδει καθημερινά μαθήματα ηθικής. Η δημοσιογράφος Catherine Porter ίσως ζει στο Παρίσι επί πολύ καιρό, αλλά νομίζω ότι δεν έχει καταλάβει τίποτα από τη Γαλλία. Γι’ αυτό σήμερα διαμαρτύρεται επειδή απαγορεύτηκε στα μέλη της γυναικείας ομάδας ποδοσφαίρου Les Hidjabeuses να φοράνε χιτζάμπ. Έλεος, κάπου! Έλεος! Από πότε επιτρέπεται να φοράς στο γήπεδο ό,τι σου κατέβει; Οι ποδοσφαιριστές φοράνε σορτσάκι και φανέλα, όχι; Γιατί θα έπρεπε οι ποδοσφαιρίστριες να παίζουν μπάλα με μαντίλα;
Οι New York Times συνεχίζουν συνδέοντας τα γεγονότα μετά τον θάνατο του Ναέλ Μερζούκ με την απαγόρευση της χιτζάμπ στα γήπεδα: καταραμένη Γαλλία που δεν σέβεσαι τις ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες των μουσουλμάνων! Έτσι, στο άρθρο της η κ. Porter στηλιτεύει τη «σκληρή» (εμένα μου λες…) laïcité και εκφράζει την απογοήτευσή της για τη Γαλλία που δεν είναι πια η χώρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και προσθέτει ότι, αν και το ζήτημα της χιτζάμπ στα γήπεδα δεν σχετίζεται άμεσα με τον φόνο του 17χρονου, μας δείχνει το πώς η Γαλλία ανησυχεί για την παρουσία του Ισλάμ —ενώ, κατά τη γνώμη της, δεν θα έπρεπε— και το πώς κατευθύνεται προς μια κοινωνία «μη συμπερίληψης».
«Η συζήτηση περί φυλής και ρατσισμού είναι ταμπού στη Γαλλία», γράφουν οι New York Times, «διότι έρχεται σε αντίθεση με τα ιδρυτικά ιδεώδη της γαλλικής δημοκρατίας: την ελευθερία, την ισότητα, την αδελφότητα». Αυτό που διαφεύγει από την αμερικανική εφημερίδα είναι ότι τα εν λόγω ιδεώδη έχουν λειτουργήσει και λειτουργούν — υπό τον όρον να σεβόμαστε το κοινωνικό συμβόλαιο, να αναγνωρίζουμε όσα μας προσφέρει η Γαλλία και να συμμετέχουμε στη δημοκρατία της πατρίδας μας και της Ευρώπης ολόκληρης. Συμφωνώ ότι η Γαλλία σήμερα είναι απογοητευτική — αλλά οι αιτίες μού φαίνονται εντελώς διαφορετικές από εκείνες που επισημαίνουν οι bleeding hearts του Guardian και των New York Times. To πρόβλημα είναι ότι, αν δεν συμφωνήσουμε ποτέ, η θλιβερή κατάσταση δεν θα βελτιωθεί ποτέ.
13°
