Δικαίωση για τους Ρομά στην Τσεχία. Κατεδαφίζεται η φάρμα χοίρων που χτίστηκε πάνω στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Lety.
Τίτλοι τέλους στην πολύχρονη διαμάχη για ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί στην Τσεχία, όπου είχαν οδηγηθεί 1.309 Ρομά κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το συγκεκριμένο στρατόπεδο δεν υπάρχει πλέον και στη θέση του έχει δημιουργηθεί μια μονάδα εκτροφής χοίρων. Οι εργασίες κατεδάφισης θα συνοδευτούν από την ανέγερση ενός μνημείου και ενός μουσείου για τους Ρομά που έχασαν τη ζωή τους από τις κακουχίες και την κακομεταχείριση.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη βάζει τέλος σε μια διαμάχη δεκαετιών ανάμεσα σε οργανώσεις προάσπισης των δικαιωμάτων των Ρομά και των ιδιοκτητών της μονάδας εκτροφής χοίρων.
Στρατόπεδο Lety, ο τόπος μαρτυρίου για τους Ρομά στην Τσεχία
Σύμφωνα με τους ιστορικούς, στο στρατόπεδο Lety στη Νότια Βοημία της τότε ενωμένης Τσεχοσλοβακίας έχασαν τη ζωή τους 326 Ρομά, ανάμεσά τους και αρκετά παιδιά. Οι περισσότεροι πέθαναν από τύφο. Οι φύλακες στις εγκαταστάσεις ήταν Τσέχοι και κανείς από αυτούς δεν καταδικάστηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το Lety ξεκίνησε ως «στρατόπεδο εργασίας» και θεμελιώθηκε από την Τσεχοσλοβακία δύο εβδομάδες πριν ξεκινήσει η γερμανική κατοχή τον Μάρτιο του 1939. Τον Ιούλιο του 1942 οι Ναζί το μετέτρεψαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης Ρομά. Οι πρώτες αφίξεις έγιναν το φθινόπωρο. Ακολούθησε η επιδημία τύφου τον χειμώνα, με τους Ναζί να κλείνουν τελικά το στρατόπεδο τον Μάιο του 1943. Όσοι από τους Ρομά επιβίωσαν, στάλθηκαν με τρένα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Μοραβία (Τσεχία) ή στο Άουσβιτς (Πολωνία).
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Ρομά που έγινε χοιροτροφείο
Η μονάδα εκτροχής χοίρων δημιουργήθηκε στο στρατόπεδο Lety τη δεκαετία του 1970, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στην κοινότητα των Ρομά στην Τσεχία. Πλέον, δεν υπάρχει τίποτα που να θυμίζει το στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ρομά παρά μόνο ένα λιτό πέτρινο μνημείο σε ένα ξέφωτο.
Κάθε χρόνο οι Ρομά πραγματοποιούσαν τελετή μνήμης των θυμάτων έξω από τη βιομηχανική εγκατάσταση.
Όσοι τάσσονταν κατά της κατεδάφισης της συγκεκριμένης μονάδας (ανάμεσά τους και ο πρώην πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις) δεν σταματούσαν να ισχυρίζονται ότι το Lety δεν ήταν στρατόπεδο συγκέντρωσης αλλά «στρατόπεδο εργασίας». Τελικά, το κράτος αγόρασε το χοιροτροφείο από τους ιδιοκτήτες του και το έκλεισε, προωθώντας παράλληλα το σχέδιο για την κατεδάφιση της μονάδας και την ανέγερση του μνημείου μνήμης και του μουσείου για τους Ρομά.
8°
