Τι δείχνουν έρευνες για τη ρύπανση που προκαλούν στα ύδατα τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Παρακεταμόλη, νικοτίνη, καφεΐνη, φαρμακευτικές ουσίες σκευασμάτων για την επιληψία και τον σακχαρώδη διαβήτη ανιχνεύονται σε ανησυχητικές ποσότητες στα ποτάμια από το Πακιστάν μέχρι τη Βολιβία. Φαίνεται ότι το Γαλάζιο Ποτάμι στην Τύνιδα και ο Ναϊρόμπι στην πρωτεύουσα της Κένυας είναι δύο από τα πιο μολυσμένα ποτάμια στον κόσμο, σύμφωνα με έρευνα του βρετανικού πανεπιστημίου της Υόρκης κι ότι ακολουθούν τα ποτάμια στο Πακιστάν, στη Βολιβία και στην Αιθιοπία. Αντιθέτως, τα ποτάμια στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου παραμένουν τα πιο καθαρά. Καθαρός παραμένει και ο ποταμός Ναμ Χαμ στο Λάος.
Αν και οι έρευνες για τη ρύπανση που προκαλούν στα ύδατα τα φαρμακευτικά προϊόντα βρίσκονται ακόμα στην αρχή τους, είναι γνωστό ότι τα αντισυλληπτικά έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και αναπαραγωγή των ψαριών, ενώ η παρουσία αντιβιοτικών στα ποτάμια μπορεί να μειώσει τη φαρμακευτική τους δράση στον άνθρωπο.
Το πανεπιστήμιο της Υόρκης εξέτασε δείγματα υδάτων από 1.000 τοποθεσίες σε 100 χώρες: από τα 258 ποτάμια τα ύδατα των οποίων αναλύθηκαν, τα 65 παρουσίασαν επίπεδα ρύπανσης που θεωρούνται επικίνδυνα για την πανίδα των ποταμών. Όπως λέει ο δρ John Wilkinson, που ηγήθηκε της έρευνας, το σύστημα βιοδιάσπασης των λυμάτων δεν αρκεί για να διασπάσει όλες τις χημικές ουσίες των φαρμάκων - τις δραστικές και τα έκδοχα που είναι συχνά πάρα πολύ ανθεκτικά.
Δύο από τις πολύ ανθεκτικές χημικές ενώσεις που βρίσκονται συχνά στα μολυσμένα ποτάμια είναι η καρβαμαζεπίνη, ένα παράγωγο της διβενζαζεπίνης που ανήκει στην φαρμακευτική κατηγορία των αντιεπιληπτικών, νευροτρόπων και ψυχοτρόπων φαρμάκων, και η μετφορμίνη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Στην Αφρική βρέθηκε σε μεγάλες ποσότητες αρτεμισινίνη και τα παράγωγά της, όπως η διυδροαρτεμισινίνη, μια ομάδα φαρμάκων τα οποία χρησιμοποιούνται κατά της ελονοσίας. «Η κατάσταση θα επιδεινωθεί» είπε στο BBC News η δρ Veronica Edmonds-Brown, οικολόγος υδάτων από το πανεπιστήμιο του Hertfordshire.
«Η μεγάλη πυκνότητα αντιβιοτικών στο περιβάλλον δημιουργεί βακτήρια που δεν προσβάλλονται πια και απειλούν τη δημόσια υγεία». «Σε χώρες που δεν διαθέτουν τεχνολογία επεξεργασίας λυμάτων, όπως είναι η Νιγηρία και η Νότια Αφρική» προσθέτει ο δρ Mohamed Abdallah από το πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ, «τα ποτάμια εμφανίζονται βαρύτερη ρύπανση και απειλούν εύθραυστους πληθυσμούς».
Στην ερώτηση του BBC τι πρέπει να γίνει ο δρ Wilkinson απαντάει: «Θα χρειαστούν πολλοί άνθρωποι, εξυπνότεροι από μένα, για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Το πρώτο βήμα είναι η ορθή και έλλογη χρήση των φαρμάκων. Σε πολλές χώρες τα αντιβιοτικά χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, ενώ ο κάθε Αμερικανός παίρνει κατά μέσον όρο τέσσερα φαρμακευτικά σκευάσματα την ημέρα».
16°
