«Θόρυβος» (Noise): Ο Γιάννης Παπαϊωάννου μας μίλησε για τo πέμπτο άλμπουμ των Mechanimal, που κυκλοφόρησε μόλις από την Inner Ear
Επέστρεφε, αγαπημένε «Θόρυβε». Οι δισκογραφικές καταθέσεις των Mechanimal, από το 2012 έως και σήμερα, παραμένουν μια λεωφόρος καταδίωξης ανάμεσα στον ίλιγγο της μητροπολιτικής ζωής και τα εκτυφλωτικά πάθη της εσώτερης ύπαρξης. Ένα γκρουπ το οποίο εκφράζει όσο λίγα τον ρομαντισμό και τη σκληρότητα της καθημερινότητας στην πρωτεύουσα, οι Mechanimal δημιουργούν μουσική που προκαλεί έξαψη και γλυκό πυρετό.
Πέρα από το ελεγχόμενο χάος των συνθέσεών τους, στον ολοκαίνουργιο «Θόρυβο», η δύναμή τους αποκαλύπτεται στον τρόπο που οι λέξεις της Αγγελικής Βρεττού σφυροκοπούν το μυαλό σκαρώνοντας αφοπλιστική στιχοπλοκή καμωμένη από ιστορίες πάθους, λαγνείας, απόγνωσης και μοναξιάς, ενώ η φωνή της Θέκλας Τσελεπή αφηγείται ιστορίες υπνωτικής έντασης, επίμονα, σταθερά, επιτακτικά, ακριβώς πίσω από το αυτί. Όλα αυτά ενώ ο παντοδύναμος ρυθμός της μουσικής του Γιάννη Παπαϊωάννου ξεκλειδώνει το σώμα, σε έναν δίσκο που φλερτάρει με το αριστούργημα.
Υπόδειγμα για όλους αυτούς που κατά καιρούς επιχειρούν να επινοήσουν εκ νέου τον εαυτό τους, ο «Θόρυβος» των Mechanimal είναι το πέμπτο άλμπουμ του ηλεκτρονικού σχήματος αλλά και το πρώτο ελληνόφωνο LP τους. Να τι μας είπαν οι ίδιοι για τη νέα τους δουλειά, που κυκλοφορεί από την Inner Ear σε δίσκο βινυλίου, καθώς και σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Πάντοτε ίδιοι, πάντα διαφορετικοί, για να δανειστώ από τον John Peel. Τι το καινούργιο φέρνει ο «Θόρυβος» σε σχέση με τα προηγούμενα άλμπουμ των Mechanimal;
Μια ελληνική φωνή. Τίποτα άλλο δεν είναι καινούργιο στο ηχητικό μας σύστημα. Τα συνθεσάιζερ και τα drum-machines είναι εκεί, η κιθάρα και το μπάσο είναι εκεί, τα έγχορδα επίσης, και όλα χτίζουν τη δική μας μουσική ταυτότητα. Απλά τώρα αυτό το «μηχανικό τέρας» εκφράζεται και στα ελληνικά.
Δέκα χρόνια Mechanimal… Έχετε σφυρηλατήσει έναν ήχο, έχετε συσπειρώσει κοινό. Ξάφνου, ένα ελληνόφωνο LP. Γιατί;
Για κανέναν απολύτως λόγο! Στη συγκεκριμένη στιγμή της πορείας μας πίστεψα ότι είχε έρθει η κατάλληλη ώρα για να «μιλήσουν» τα συγκεκριμένα ποιήματα μέσα στην μουσική των Mechanimal. Συνεχίζουμε να απευθυνόμαστε στο ίδιο κοινό που μας αγαπά, απλά, ίσως τώρα, κάποιοι φίλοι μας από το εξωτερικό να μας ακούν σαν χαλασμένες φωνές από ένα αλλόκοτο Twin Peaks. Αλλά συνεχίζουν να το κάνουν, να ακούν με προσοχή και τα ελληνικά κομμάτια, να μας παίζουν σε ραδιοφωνικές εκπομπές και DJ-sets από τη Βόρεια Ευρώπη έως την Αμερική γιατί βασικά (και χωρίς στεγανά), γοητεύονται από το συνδυασμό της μουσικής μας και του spoken word. Εξάλλου, όλοι οι πραγματικοί μουσικόφιλοι ξέρουν ότι η μουσική μπορεί να είναι (ή και να μην είναι) συναρπαστική ανεξαρτήτως γλώσσας, εθνικότητας ή άλλων υποκατηγοριών που την οριοθετούν μέσα σε «είδη» και κλισέ.
Μια σημαντική φυσιογνωμία του αθηναϊκού underground, σε μια ανέλπιστη συνεργασία: Θα θέλατε να μας μιλήσετε για το νέο πρόσωπο στο παλμαρέ των Mechanimal, την Θέκλα Τσελεπή;
Πιστεύω ότι η Θέκλα έχει τη φωνή και την ψυχή και την γενναιότητα για να αποδώσει αυτά τα συγκεκριμένα ποιήματα. Και όχι μόνο αυτά, αλλά και πολλά άλλα, όπως συχνά κάνει στις εκπομπές της. Kαι κάπως έτσι για τον δικό μας κόσμο, σκέφτηκα ότι η φωνή της θα ταίριαζε και με τον λόγο και με την μουσική. Γνωριζόμαστε από παλιά, ήξερε το συγκρότημα και τις μουσικές μου ανησυχίες, οπότε η απάντηση που θα έπαιρνα στην πρότασή μου ήξερα ότι θα ήταν ειλικρινής. Και όντως της άρεσαν τα ποιήματα και η μουσική και έτσι ξεκινήσαμε πρόβες. Ηχογραφήσαμε συνολικά 9 κομμάτια, υπάρχει δηλαδή άλλο ένα που δεν μπήκε στο άλμπουμ και μελλοντικά θα κυκλοφορήσει σε μια επερχόμενη συλλογή της Inner Ear.
Λένε πως το τρίτο άλμπουμ είναι το δυσκολότερο. Μετρώντας ήδη πέντε δίσκους, πόσο κοπιαστικό ή ίσως αβίαστο είναι το να ζεις και να δημιουργείς ως Mechanimal;
Τίποτα καλό δεν έχει γίνει ποτέ χωρίς κόπο και αφοσίωση. Η ηχογράφηση, το μιξάρισμα και η παραγωγή ενός άλμπουμ είναι απαραίτητες εργασίες που απαιτούν και άλλου είδους μουσικές συμπεριφορές, πιο τεχνικές, για να αποδώσουν. Μπορούν πολύ εύκολα να «χρεώσουν» πολλές εργατοώρες στην τελική μορφή ενός έργου. Πέρα από τις πρόβες και τις ενορχηστρώσεις των συνθέσεων. Αλλά είναι οι ίδιες ώρες που ένας άλλος καλλιτέχνης μπορεί να χρειάζεται για να ολοκλήρωσει έναν πίνακα ή ένα γλυπτό έτσι όπως το έχει φανταστεί. Για να καταλήξουμε τελικά, ότι Τέχνη χωρίς ψυχή και χωρίς κόπο δεν μπορεί να γίνει.
Δεδομένου ότι η Αγγελική Βρεττού, πρότινος υπεύθυνη για τα εικαστικά σας καταλαμβάνει πιο ενεργό ρόλο σε αυτό το άλμπουμ, αλλά και με μια νέα φωνή στη σύνθεσή σας, θα μπορούσαμε να μιλάμε για Mechanimal v.2 στον «Θόρυβο» ή πρόκειται για οργανική εξέλιξη;
Δεν πρόκειται για καμία μετάλλαξη, ούτε για κάποια άλλη βέρσιον. Από την γέννηση αυτού του ονόματος, ήθελα να υπάρχει συνοχή στον ήχο, αλλά και έκπληξη σε κάθε επόμενο βήμα που θα έκανε. Και όπως έχω ξαναπεί τους Mechanimal τους ήθελα πάντα στο μυαλό μου να λειτουργούν σαν τους This Mortal Coil. Όχι μια συμβατική μπάντα δηλαδή, αλλά σαν μια ομάδα μουσικών και άλλων εικαστικών που τους ενώνει μια κοινή αγάπη για την μελαγχολία του post-punk. Και αυτή ήταν η βασική συμφωνία μου με όσους έχουμε παίξει μαζί. Σαν να παίζουμε σε μια τηλεοπτική σειρά, η οποία κάποια στιγμή μπορεί να σε αφήσει στην άκρη του γκρεμού. Κάποιοι ήρωες χάνονται ή φεύγουν σε μακρινές αποστολές και κάποια στιγμή μπορεί να εμφανίζονται καινούργιοι πρωταγωνιστές. Το σκηνικό μπορεί να αλλάζει, να εμπλουτίζεται, να μεταμορφώνεται, αλλά η ατμόσφαιρα παραμένει η ίδια.
Από τη Λένα Πλάτωνος και τη Laurie Anderson έως το dark wave, τους Clock DVA και τους Underworld ή όποια άλλη επιρροή μπορεί να διακρίνει ένας ακροατής, πόσο μακριά επιχειρήσατε να φτάσετε μουσικά στο άλμπουμ αυτό, συγκριτικά με το παρελθόν;
Θα μπορούσα να γράψω ένα βιβλίο για το πόσο πίσω στο μουσικό παρελθόν μπορεί να με στείλει η παραγωγή κάθε νέου άλμπουμ των Mechanimal. Αλλά πλέον έχω μάθει να σκέφτομαι τα χρώματα, το χώρο και σε ποιον κόσμο πρέπει να ζουν οι νέες λέξεις και νότες τους. Βέβαια, σε κάθε κανόνα που βάζει ένας καλλιτέχνης σχετικά με την μουσική δημιουργία υπάρχει και το κεφάλαιο της αντίθεσης. Δηλαδή, στη δική μας περίπτωση, υπάρχει η αντίθεση μεταξύ δημιουργίας και καταστροφής που ζει υπόγεια στην μουσική μας. Οπότε δεν θα μιλήσω για το post-punk παρελθόν, το οποίο είναι εμφανές ως αναφορά στο δίσκο, αλλά για την μουσική που άκουγα στα διαλείμματα της παραγωγής του και δεν ήταν τίποτα άλλο από Skeeter Davis, Joni Mitchell, Lee Hazlewood και τα soundtracks του Gustavo Santaolalla για τα 2 βιντεοπαιχνίδια «Τhe Last of Us».
Ο «Θόρυβος» ξεκίνησε να ηχογραφείται τον Ιούλιο του 2019, ανάμεσα στις δύο μεγάλες πανεθνικές καραντίνες. Θα λέγατε ότι είναι και προϊόν αυτής της τόσο ιδιαίτερης συνθήκης;
Όχι, η αλήθεια είναι ότι ούτε τα ποιήματα ούτε η μουσική τους γράφτηκαν, ή επηρεάστηκαν από το κλίμα μιας απομόνωσης λόγω της πανδημίας. Τα ποιήματα εξάλλου όπως είπα και πιο πριν υπήρχαν, έχουν γραφτεί εδώ και χρόνια. Απλά, το νέο άλμπουμ ηχογραφήθηκε μέσα σε αυτές τις συνθήκες, κάποιες φορές λίγο μυστικά για να προλαβαίνουμε τις ώρες μετακίνησης. Αλλά, έτσι κι αλλιώς, εμείς όλοι που συμμετέχουμε σε αυτόν τον δίσκο, μια ζωή απομονωμένοι στα καταφύγια μας ήμασταν. Ωστόσο, οι σύνδεσμοι μας, ως άνθρωποι βασικά και μετά ως ανήσυχοι καλλιτέχνες, είναι δυνατοί, αληθινοί, και εδραιωμένοι. Οπότε καμία καραντίνα και καμία απαγόρευση κυκλοφορίας δεν θα μπορούσε να σταματήσει τη ροή της ενέργειας μας. Ναι, ίσως με τη Θέκλα βρεθήκαμε περισσότερες φορές για πρόβες και για ηχογραφήσεις. Αλλά ο Ντίνος έγραψε ηλεκτρικό μπάσο στο σπίτι του στο Θησείο, ο Henrik έγραψε τσέλο στο σπίτι του στην Στοκχόλμη, ο Γιώργος έγραψε ηλεκτρικές κιθάρες στο σπίτι του στην Ελβετία και ο Χρήστος έγραψε ακουστικές στο στούντιο του στον Ταύρο. Και όλοι μας ζούσαμε αυτό το κλίμα της απομόνωσης με διαφορετικό τρόπο ο καθένας. Άρα ο δίσκος ως έργο δεν αποτελεί προϊόν μιας κατάστασης και δεν αφορά την μοναξιά του σήμερα. Είναι η μοναχικότητα της ύπαρξης.
Είναι το να φτιάχνεις μουσική ενώ χαλάει ο κόσμος ολόγυρα μια αντίδραση απέναντι σε μια πραγματικότητα που σε θέλει μονήρη, πειθήνιο και κλειδαμπαρωμένο; Ή μήπως είναι ένας τρόπος ζωής που δε σκαμπάζει από έκτακτες συνθήκες και lockdown;
Δεν έχω σταματήσει να γράφω μουσική όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό το σπιτικό στούντιο που αποκαλώ “Τhe Den” μπορεί να είναι ένα ιδιωτικό, και άρα αποξενωμένο, σημείο στο οποίο βρίσκομαι συχνά με φίλους και παίζουμε, γράφουμε ή ακούμε μουσική, αλλά ουσιαστικά στη ζωή μου έχει λειτουργήσει σαν μια μοναδική συσκευή, μέσω της οποίας φιλτράρονται οι ιδέες και τα όνειρά μου για έναν λιγότερο ταραγμένο κόσμο.
Τι προσδοκούν από το μέλλον οι Mechanimal; Υπάρχει πήχης στην ελληνική σκηνή; Υπάρχουν καινούργιοι στόχοι άξιοι να εκπληρωθούν;
Στόχοι υπάρχουν, και πάντα θα υπάρχουν, αλλά βρίσκονται ψηλά. Οπότε, θα πρέπει να σηκώσεις το κεφάλι σου για να τους δεις αντί να κοιτάς τι κάνει ο διπλανός σου ή αντί να σε υπνωτίζει το timeline της μπάντας του «φίλου» σου. Οι Mechanimal ανέκαθεν ενεργούσαν αυτόνομα, εκτός τόπου και χρόνου, αλλά από τη δημιουργία τους ήταν πάντα εκεί, επίκαιροι και τολμηροί, στο σημείο που γεννήθηκαν. Και αυτό που προσδοκούν από το μέλλον είναι να ανοίξει κι άλλο ο ορίζοντας των συνεργασιών τους ενώ παραμένουν αληθινοί απέναντι σε αυτό που λέμε «σύγχρονη ελληνική μουσική» και όχι μια ακόμη κόπια εποχιακών trends και προτιμήσεων.
Η λέξη στο μυαλό όλων: live. Τα λαχταράτε; Θα ξαναγίνουν στη μορφή που γνωρίζαμε;
Θέλω να ελπίζω ότι θα ξαναγίνουν σύντομα με την παραδοσιακή, πανηγυρική και διονυσιακή μορφή που όλοι έχουμε ζήσει. Διαφορετικά δεν με ενδιαφέρει η μοντέρνα εκδοχή τους μέσω του διαδικτύου. Tα live streams μόνο χασμουρητά μου φέρνουν. Τι να λένε τα streams του YouTube και του Twitch, αν δεν σε αγγίξει ο ζωντανός ήχος από τα ηχεία ενός κλαμπ, αν δεν βρεθείς μαζί με τους φίλους σου και εκτονωθείς; Ίσως να σου φέρουν λίγα περισσότερα “likes” στις σελίδες των κοινωνικών δικτύων σου, αλλά νομίζω ότι το καταλαβαίνουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι, βαθιά μέσα μας: όλο αυτό το διαδικτυακό είναι μια παρωδία, για να μην πω τραγωδία.
13°
