Διακηρύσσει σε κάθε του ομιλία, συνέντευξη, βράβευση πως λατρεύει τα αδιέξοδα (λέξη-κλειδί για την Αθήνα σήμερα). Με αυτή τη σύσταση και έχοντας κερδίσει Xρυσό Λέοντα στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, ο Alfredo Brillemburg –μέλος της κριτικής επιτροπής για το πρώτο στάδιο του Rethink Athens– επιστρέφει στην Αθήνα και δηλώνει παθιασμένος με το κέντρο της πόλης μας.
Συναντηθήκαμε στις 8 το πρωί μιας Κυριακής για πρωινό και κουβέντα για την Αθήνα και τις προκλήσεις της, με θέα την Ακρόπολη. Ο Alfredo Brillemburg μετά και την εμπειρία του Rethink Athens, του διαγωνισμού πρόκληση για την ανασυγκρότηση του κέντρου, έχει μόνο ενθουσιώδη λόγια για την πόλη μας (και εκατομμύρια σκέψεις για την ανάδειξή της).
Πίστεψέ με: η Αθήνα μπορεί να γίνει η νέα avant garde πόλη της Ευρώπης» λέει με ενθουσιασμό σχεδόν μεταδοτικό. Και οπωσδήποτε πειστικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής και Αστικού Σχεδιασμού Alfredo Brillemburg μαζί με το συνεργάτη του Hubert Klumpner (η εταιρεία τους ονομάζεται Urban-Think Tank) πήραν Χρυσό Λέοντα στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής για την εγκατάσταση «Torre David/Gran Horizonte». Το βραβευμένο project αφορά τον υπό «κατάληψη» ημιτελή ουρανοξύστη Torre David στο Καράκας της Βενεζουέλας. Μια ιδέα που δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη και «καυτή» για την Αθήνα με τα κτίρια-κουφάρια που περιμένουν εναγωνίως ένοικους που θα αναπτύξουν υγιείς επιχειρηματικές δράσεις ή θα τα επανακατοικίσουν.
Στις 5 Μαρτίου επιστρέφει στην Αθήνα για μια ημερίδα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με θέμα «Νέα έργα σε παλιές πόλεις: επαναπροσδιορίζοντας τον αστικό χώρο». Η προηγούμενη εμπειρία του τον Οκτώβριο, όταν βρέθηκε στην Αθήνα για να κρίνει τις προτάσεις που πέρασαν στο δεύτερο στάδιο του Rethink Athens, τον είχε εντυπωσιάσει επίσης: μας έλεγε πως πρόκειται για συναρπαστικές προτάσεις για μια περιοχή που παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον για κάθε αρχιτέκτονα. Και κυρίως για ένα μελετητή όπως ο ίδιος, που επιλέγει το ρόλο του ακτιβιστή-αρχιτέκτονα, επιμένοντας στην κοινωνική αποστολή που έχει σήμερα η αρχιτεκτονική.
[Φωτό: Ευτυχία Βλάχου www.eftychia-vlachou.tumblr.com]
Το επόμενο αστικό εργαστήρι είναι εδώ
«Είναι υπέροχη η Αθήνα» μας διαβεβαιώνει καθισμένος στη βεράντα κεντρικού ξενοδοχείου με θέα την Ακρόπολη, αλλά και τις πολύχρωμες προσφυγικές πολυκατοικίες του Νέου Κόσμου. «Περπάτησα μέρα και νύχτα σε αυτή, στην Πλάκα, στο Γκάζι, στην Ομόνοια, σε όλη την Πανεπιστημίου. Πάνω κάτω στη λεωφόρο. Είμαι συνεπαρμένος από το εσωτερικό τρίγωνο της Αθήνας, που μπορεί να αποτελέσει ένα σπάνιο εργαστήριο για αρχιτέκτονες και πολεοδόμους».
Ο Alfredo Brillemburg πιστεύει ότι η ώρα της αλλαγής της πόλης είναι τώρα, πως το Rething θα παίξει σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση, πως η διαδικασία μετεξέλιξης σε ένα ευοίωνο τοπίο έχει ήδη αρχίσει. «Μόνο σε περιόδους διαμάχης, ύφεσης, κρίσης μπορεί μια πόλη να αλλάξει, να ανθίσει. Τώρα είναι η στιγμή για να γεννηθούν νέες ιδέες. Έτσι ακριβώς ξεκίνησαν τα πράγματα στο East End του Λονδίνου, έτσι και στο Καράκας». Αιφνιδιάζει για μία ακόμη φορά όταν τον ρωτάμε πώς και από πού πιστεύει ότι θα αρχίσουν να αναπτύσσονται οι νέες ιδέες για την Αθήνα. «Μα ήδη έχουν αρχίσει να εμφανίζονται, δεν το βλέπετε;» λέει γελώντας. «Αρκεί να κοιτάξετε τα γκράφιτι της πόλης, αυτό το τεράστιο πέπλο που απλώνεται στους δρόμους. Σας μιλάνε. Μιλάνε για μια δυναμική γενικά νέων ανθρώπων που μπορεί να είναι εγκλωβισμένη, όμως έχει πράγματα να πει και να κάνει. Το βλέπεις στο internet, στα social media, το ακούς στη μουσική τους. Οι νέες ιδέες έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται στην Αθήνα».
Να γεμίσουμε τα άδεια κτίρια
Ο Brillemburg έκπληκτος ακούει πως τα υπέροχα αλλά κενά κτίρια της Αθήνας ανήκουν στην πλειοψηφία τους στο ελληνικό Δημόσιο ή σε ασφαλιστικά ταμεία. Πιστεύει πως είναι το κλειδί για την αντιστροφή του αρνητικού κλίματος, αλλά και για την ανάπτυξη μιας μοναδικής καλλιτεχνικής κοινότητας. «Θα ξεκινούσα ένα πείραμα: αρχικά να γίνει ταυτοποίηση των κτιρίων και στη συνέχεια μέσω ενός δικτύου συνεργασίας να δοθούν αυτά τα κτίρια με χαμηλό ενοίκιο σε νέους καλλιτέχνες ή start up εταιρείες. Αυτή η διαδικασία θα δημιουργούσε πραγματικά ένα νέο κέντρο στην πόλη». Μια διαδικασία, όμως, που χρειάζεται χρήματα... «Δεν έχετε χρήματα αλλά έχετε χώρο» απαντά ακαριαία. «Δώστε ελεύθερο χώρο στους νέους, φτηνό real estate... Έτσι αναπτύχθηκαν τα σημαντικότερα κέντρα πόλης στον κόσμο. Έτσι γεννήθηκε το Soho και το East Village στο Μανχάταν».
Info: Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του Rethink Athens Το Ίδρυμα Ωνάση χρηματοδότησε και διοργάνωσε τον ευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Rethink Athens (Ξανασκέψου την Αθήνα) για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου. Μια πολύπλευρη παρέμβαση που εκτείνεται από τη λεωφόρο Αμαλίας έως την οδό Πατησίων, έχει ως άξονα την οδό Πανεπιστημίου και κορυφώνεται σε μια νέα πλατεία Ομονοίας.
Μεταξύ των στόχων του έργου είναι το κέντρο της πόλης να γίνει πιο φιλικό στον πεζό και στο ποδήλατο· η λειτουργική, αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του κέντρου· η ενίσχυση των εμπορικών, διοικητικών και οικονομικών λειτουργιών της πόλης· η επιστροφή της κατοικίας στο κέντρο. Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού ανακοινώνονται την Τετάρτη 27/3 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφ. Συγγρού 107) και από τις 28/2 έως τις 6/3 (12.00-21.00) το κοινό θα μπορεί (με ελεύθερη είσοδο) να δει όλες τις προτάσεις του διαγωνισμού. Επίσης θα μπορεί μέσω του site της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών www.sgt.gr να παρακολουθήσει την τελετή παρουσίασης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και την ανακοίνωση του πρώτου βραβείου. ΗΜΕΡΙΔΑ «Νέα έργα σε παλιές πόλεις: Επαναπροσδιορίζοντας τον αστικό χώρο» 5/3, 17.30