- CITY GUIDE
- PODCAST
-
16°
1975: Όταν η Σουηδία ψήφιζε για τους μετανάστες
Ο Αντώνης Χατζής συμμετείχε, τότε, στην Επιτροπή και θυμάται τί αγώνα (δεν) έδωσε...
Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες αγωνιούν τις τελευταίες εβδομάδες. Θα περάσει ο νέος νόμος που θα ρυθμίζει το θέμα της ιθαγένειας των μεταναστών που, χρόνια τώρα ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα; Θα αποκτήσουν τα παιδιά της δεύτερης γενιάς μια πατρίδα; Θα αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου, έστω στις τοπικές εκλογές, ώστε να συμμετέχουν στα κοινά, να καθορίζουν, μέχρι ένα σημείο βέβαια τη ζωή τους;
Στη μνήμη μου έρχεται η εποχή, που κι εγώ μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας, που ζούσαμε στις χώρες της δυτικής Ευρώπης, μετανάστες της δεκαετίας το ’60, φυγάδες της επταετίας της χούντας, ζούσαμε τέτοιες μέρες.
Τριάντα πέντε χρόνια πριν, το 1975, στη Σουηδία, τη χώρα που είχα βρει άσυλο μαζί με περίπου 18.000 Έλληνες μετανάστες-εργάτες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να δοθεί δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για την Τοπική αυτοδιοίκηση, στους περίπου 800.000 ξένους και παράλληλα να απλοποιήσει τη νομοθεσία για την απόκτηση ιθαγένειας.
Ήταν ένα καλό νέο. Θυμάμαι τα χαμογελαστά πρόσωπα στα στέκια των μεταναστών. Στις καφετέριες του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού, στα ελληνικά καφενεία του Ρίνκεμπι –τη συνοικία, όπου το 80% των κατοίκων ήταν ξένοι- στις συνελεύσεις και μαζώξεις των συλλόγων και κοινοτήτων, ελληνικών, τουρκικών και άλλων εθνοτήτων. Αναβρασμός παντού. Θα γινόμασταν ισότιμοι πολίτες. Το παράδοξο –σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση εδώ- ήταν ότι το θέμα της ιθαγένειας δεν ήταν το βασικό. Ίσως γιατί δικαιώματα είχαμε, το σουηδικό διαβατήριο δεν θα άλλαζε πολλά πράγματα. Αντίθετα το δικαίωμα ψήφου ήταν αυτό που μαςα συνάρπαζε. Οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμε ψηφίσει στη ζωή μας. Οι τελευταίες εκλογές στην Ελλάδα έγιναν το 1964, ήρθε μετά η χούντα, τέλος οι εκλογές…
Ο νέος νόμος πέρασε εύκολα με ομοφωνία όλων των κομμάτων της σουηδικής Βουλής –δεν υπήρχαν Καρατζαφέρηδες και Σαμαράδες εκεί- και σε μερικούς μήνες, το 1976 πήγαμε στις κάλπες. Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Αυτό που μας είχε στερήσει η πατρίδα μας, το ζήσαμε σε μια ξένη χώρα!
Αυτή ήταν η αρχή. Ακολούθησαν οι εκλογές του 1979, όπου για πρώτη φορά εκλέχθηκε ένας μετανάστης βουλευτής. Και η χαρά μας ήταν διπλή. Ο βουλευτής αυτός ήταν Έλληνας. Ένας εργάτης από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, ο Αλέκος Χρυσόπουλος, πάτησε το πόδι του στο σουηδικό κοινοβούλιο. Και στην τελετή έναρξης της σουηδικής Βουλής η Ελλάδα είχε την τιμητική της. Ο πρόεδρος του Αριστερού κόμματος –με το οποίο εκλέχτηκε ο Χρυσόπουλος- αρχίζοντας το λόγο του είπε: "Kalosorises Aleko sti souidiki vouli". Και συνέχισε: «Κύριοι βουλευτές καλωσόρισα τον νέο μας βουλευτή στη γλώσσα του, στα ελληνικά. Και το έκανα γιατί πρέπει να συνηθίσουμε κάτι τέτοιο. Ο κόσμος αλλάζει, η Σουηδία αλλάζει και θα ακούμε πολλές γλώσσες εδώ σ΄αυτή την αίθουσα». Και οι αρχηγοί όλων των κομμάτων χαιρέτησαν το γεγονός, τονίζοντας μάλιστα ότι αποτελεί τιμή για τη Σουηδία το γεγονός ότι η πρώτη ξένη γλώσσα που ακούστηκε, ήταν η ελληνική, η γλώσσα της χώρας, όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία.
Ως επίλογο: Η Σουηδία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που στο σύνταγμά της προστέθηκε παράγραφος με την οποία ανακηρύσσεται πολυπολιτισμική κοινωνία.