Η φάλαινα ζιφιός βρέθηκε νεκρή στη Σαλαμίνα. Οι καταγγελίες που έγιναν από το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος. Ο «Σωτήρης» που συγκίνησε με την περιπέτειά του.
Η φάλαινα που είχε εγκλωβιστεί στον Άλιμο και στη συνέχεια έφθασε μέχρι τη Σαλαμίνα, βρέθηκε νεκρή, όπως έγινε γνωστό από το Λιμεναρχείο του νησιού. Η φάλαινα ζιφιός εντοπίστηκε νεκρή στα παράλια της Χερσονήσου Κυνόσουρα στην ανατολική πλευρά του νησιού.
«Το καταβεβλημένο ζώο χρησιμοποιήθηκε απλά ως σκηνικό σε ένα επικοινωνιακό παιχνίδι» είχε αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση, υπογραμμίζοντας: «Οι κτηνιατρικές επεμβάσεις, έγιναν από ανθρώπους που δεν είχαν τις γνώσεις χειρισμού ενός τέτοιου ζώου. Επιχείρησαν δεκάδες φορές να κάνουν αιμοληψία, καταφέρνοντας πολλαπλά ανεπιτυχή τρυπήματα ενώ, σε ένα ζώο βαρύτερο από 2 τόνους, χορηγήθηκε ποσότητα ορού κατάλληλη για κατοικίδιο ζώο.
» Το μεγάλο λάθος, όμως, είναι ότι επιχειρήθηκε, ενάντια σε κάθε πρωτόκολλο και λογική, η επαναπροώθηση του άρρωστου ζώου στα ανοιχτά, την ώρα που μετά βίας κατόρθωνε να κρατηθεί στην επιφάνεια, ενώ έφερε, όπως αναφέρεται, πολλαπλά κατάγματα στο ρύγχος και ορατά τραύματα στο σώμα του».
Σύμφωνα με ενημέρωση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η νεαρή ραμφοφάλαινα (Ziphius cavirostris) εντοπίστηκε νεκρή σήμερα Τετάρτη (2/2) το πρωί.
Ειδικότερα, σκάφος του Λιμενικού, που τα τελευταία 24ωρα διενεργούσε περιπολίες γύρω από το νησί της Σαλαμίνας, σε συνεννόηση με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την παρακολούθηση και πιθανή επαναπροσάραξη του ζιφιού, εντόπισε το θαλάσσιο θηλαστικό στο συγκεκριμένο σημείο. Το κουφάρι της φάλαινας θα μεταφερθεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο για τη διενέργεια νεκροψίας.
Θα γίνει νεκροψία στη νεκρή φάλαινα
Αμέσως, όπως προβλέπουν τα σχετικά πρωτόκολλα, κινητοποιήθηκε ομάδα κτηνιάτρων από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) καθώς και ειδικών επιστημόνων για την κατάλληλη μεταφορά του ζώου σε ασφαλή χώρο, σε συνεργασία με τον Δήμο Σαλαμίνας, προκειμένου να διενεργηθεί νεκροψία-νεκροτομή.
Θα ληφθούν βιολογικά δείγματα για την πραγματοποίηση εξιδεικευμένων εργαστηριακών εξετάσεων, βάσει της σχετικής εγκυκλίου της Δ/νσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τις ενέργειες επί περιστατικών νεκρών άγριων υδρόβιων ζώων. Τα ευρήματα που θα προκύψουν θα καταστήσουν δυνατή τη διαπίστωση και τυχόν άλλων παθολογικών προβλημάτων, εκτός αυτών που είχαν ήδη εντοπιστεί κλινικά και επιβεβαιωθεί εργαστηριακά τις προηγούμενες ημέρες.
Στην ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος επισημαίνεται ακόμη ότι στο πλαίσιο του δόγματος της Ενιαίας Υγείας (One Health), κατά τη διερεύνηση θα εξεταστεί και η τυχόν παρουσία νοσημάτων που αφορούν τόσο στην υγεία των ζώων όσο και τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα και τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (ΟΙΕ).
Τη διενέργεια νεκροψίας - νεκροτομής επιβλέπει η καθηγήτρια Κτηνιατρικής Σχολής ΑΠΘ, Νατάσσα Κομνηνού, η οποία συμμετέχει θεσμικώς στην Επιστημονική Επιτροπή για την υποστήριξη της λειτουργίας του εθνικώς συντονισμένου δικτύου παρακολούθησης των εκβρασμών ειδών θαλάσσιας πανίδας, που συγκροτήθηκε από το ΥΠΕΝ και αποτελείται από εκπροσώπους των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Αγροτικής Ανάπτυξης, του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) καθώς και των θεματικών περιβαλλοντικών οργανώσεων, ΑΡΙΩΝ, ΑΡΧΕΛΩΝ, MΟm και ΠΕΛΑΓΟΣ.
Αμυράς για τη νεκρή φάλαινα ζιφιός στη Σαλαμίνα - Τι δήλωσε
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς δήλωσε: «Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλαν από την προηγούμενη Παρασκευή οι δύτες του Λιμενικού και του Πολεμικού Ναυτικού καθώς και οι εξειδικευμένοι κτηνίατροι, νοσηλευτές και εθελοντές, υπό την επιστημονική καθοδήγηση της καθηγήτριας κυρίας Κομνηνού, να κρατήσουν το τραυματισμένο και αδύναμο θηλαστικό στη ζωή, δυστυχώς η νεαρή φάλαινα δεν τα κατάφερε».
Και πρόσθεσε: «Γνωρίζαμε από τις πρώτες κλινικές και αιματολογικές εξετάσεις που είχαν διενεργηθεί στο κήτος, ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν ενθαρρυντικά, κάναμε ωστόσο ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να το σώσουμε».
Φάλαινα ζιφιός στην Ελλάδα και στον κόσμο - Βασικά χαρακτηριστικά
Ο ζιφιός (επιστημονική ονομασία Ziphius cavirostris) είναι είδος κητώδους, το οποίο υπάγεται στις ραμφοφάλαινες (ζιφιείδες) και είναι η πιο διαδεδομένη από αυτές. Ο ζιφιός είναι το μοναδικό είδος στο γένος. Είναι μια από τις φάλαινες που ξωκοίλουν πιο συχνά στις ακτές, παρά το γεγονός ότι προτιμά τα βαθιά πελαγικά νερά, συνήθως βαθύτερα από 1.000 μέτρα. Συναντάται στην Ελλάδα.
Ο ζιφιός έχει κοσμοπολίτικη κατανομή σε βαθιά, υπεράκτια νερά από τις τροπικές έως τις δροσερές, εύκρατες θάλασσες. Στον Βόρειο Ειρηνικό, εμφανίζεται τόσο βόρεια όσο οι Αλεούτιες και στον Βόρειο Ατλαντικό, τόσο βόρεια όσο και ο Καναδάς στα δυτικά έως τα Σέτλαντ στα ανατολικά. Στο νότιο ημισφαίριο, εμφανίζεται τόσο νότια όσο η Γη του Πυρός, η Νότια Αφρική, η νότια Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και οι νήσοι Τσάταμ. Συχνά απαντά επίσης σε πιο κλειστά υδάτινα σώματα όπως ο Κόλπος του Μεξικού και οι θάλασσες της Καραϊβικής και της Μεσογείου. Ο μεσογειακός πληθυσμός είναι γενετικά διαφορετικός από τους πληθυσμούς του Βόρειου Ατλαντικού.
Ο ζιφιός μπορεί να είναι μια από τις πιο κοινές και άφθονες φάλαινες, με παγκόσμιο πληθυσμό πιθανότατα πάνω από 100.000. Υπολογίζεται ότι 80.000 βρίσκονται στον ανατολικό τροπικό Ειρηνικό, σχεδόν 1.900 βρίσκονται ανοικτά της δυτικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών (εξαιρουμένης της Αλάσκας) και περισσότεροι από 15.000 βρίσκονται κοντά στη Χαβάη.
Φάλαινα ζιφιός στη Σαλαμίνα και στον Άλιμο - Τι κατήγγειλε το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος
Ακολουθεί ολόκληρη η καταγγελία που έκανε το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» για την τραυματισμένη φάλαινα.
«Ο χειρισμός ενός ζώου, όπως ο Ζιφιός που βρίσκεται σε τόσο δύσκολη κατάσταση, απαιτεί, πρώτα απ’ όλα, τον περιορισμό, στο ελάχιστο, των ανθρωπογενών οχλήσεων και, κυρίως, του θορύβου, καθώς το στρες που προκαλείται μπορεί να αποβεί ακόμα και μοιραίο. Οι δύτες και οι διασώστες που, παρά τις δύσκολες συνθήκες και το κρύο, παρέμειναν επί ώρες στο σημείο περιγράφουν μία εικόνα που δεν τιμά τη χώρα μας.
» Οι κτηνιατρικές επεμβάσεις έγιναν από ανθρώπους που δεν είχαν τις γνώσεις χειρισμού ενός τέτοιου ζώου. Επιχείρησαν δεκάδες φορές να κάνουν αιμοληψία, καταφέρνοντας πολλαπλά ανεπιτυχή τρυπήματα ενώ, σε ένα ζώο βαρύτερο από 2 τόνους, χορηγήθηκε ποσότητα ορού κατάλληλη για κατοικίδιο ζώο.
» Το μεγάλο λάθος, όμως, είναι ότι επιχειρήθηκε, ενάντια σε κάθε πρωτόκολλο και λογική, η επαναπροώθηση του άρρωστου ζώου στα ανοιχτά, την ώρα που μετά βίας κατόρθωνε να κρατηθεί στην επιφάνεια, ενώ έφερε, όπως αναφέρεται, πολλαπλά κατάγματα στο ρύγχος και ορατά τραύματα στο σώμα του.
» Κάθε μήνα στις ελληνικές ακτές εντοπίζονται δεκάδες τραυματισμένα ή νεκρά προστατευόμενα θαλάσσια ζώα. Η είδηση, όμως, αυτών των περιστατικών δεν ξεφεύγει από τα περιορισμένα όρια των τοπικών κοινωνιών των περιοχών που συμβαίνουν. Όπως αποδείχθηκε τις τελευταίες μέρες, ένας εκβρασμός ήταν αναγκαίο να συμβεί στις ακτές του Σαρωνικού, ώστε να ευαισθητοποιηθούν οι αρχές και τα ΜΜΕ. Η τεράστια κινητοποίηση, όμως, απλώς αποκάλυψε (εντός και εκτός Ελλάδας) την ανυπαρξία του κρατικού μηχανισμού, την ανεπάρκεια γνώσεων αλλά και την έλλειψη οποιασδήποτε υποδομής για την περίθαλψη θαλάσσιων ζώων.
» Το καταβεβλημένο ζώο χρησιμοποιήθηκε απλά ως σκηνικό σε ένα επικοινωνιακό παιχνίδι επιφανειακών εντυπώσεων, που τελικά τονίζει ακόμα περισσότερο την γενικότερη έλλειψη παιδείας, ευαισθησίας και σοβαρότητας που απαιτούνται σε κάθε επαφή μας με τα άγρια ζώα.
» Ο Ζιφιός είναι ένα ιδιαίτερο κητώδες και, παρ’ όλο που σημαντικοί πληθυσμοί του είδους επιβιώνουν ακόμα στις ελληνικές θάλασσες, σχετικά άγνωστο, αφού δεν προσεγγίζει ποτέ τον άνθρωπο. Όμως, όπως όλα τα θαλάσσια θηλαστικά προσεγγίζουν τα παράκτια και αβαθή νερά όταν αντιμετωπίζουν σοβαρό θέμα υγείας, έτσι και ο Ζιφιός επιχείρησε να φτάσει στα αβαθή νερά του Σαρωνικού. Οι τραυματισμοί του πιθανότατα προκλήθηκαν στις βραχώδεις ακτές.
» Η διαχείριση τέτοιου είδους περιστατικών απαιτεί την τήρηση συγκεκριμένων, αυστηρών πρωτοκόλλων, τα οποία εφαρμόζονται παγκοσμίως. Οι δύτες και διασώστες που επιχείρησαν στο σημείο κατέβαλαν αξιέπαινες προσπάθειες για τη διάσωση του Ζιφιού αλλά, δυστυχώς, χωρίς να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις και τον κατάλληλο εξοπλισμό. Ακόμα και το Λιμενικό Σώμα μιας χώρας με 18.000 χλμ. ακτογραμμή και περισσότερα από 3000 νησιά και νησίδες, παρά την, όπως πάντα, άμεση ανταπόκριση, δεν έχει ποτέ λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση, ούτε διαθέτει συγκεκριμένο πρωτόκολλο πρωτόκολλο για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.
» Ο χειρισμός ενός ζώου, όπως ο Ζιφιός που βρίσκεται σε τόσο δύσκολη κατάσταση, απαιτεί, πρώτα απ’ όλα, τον περιορισμό, στο ελάχιστο, των ανθρωπογενών οχλήσεων και, κυρίως, του θορύβου, καθώς το στρες που προκαλείται μπορεί να αποβεί ακόμα και μοιραίο. Οι δύτες και οι διασώστες που, παρά τις δύσκολες συνθήκες και το κρύο, παρέμειναν επί ώρες στο σημείο περιγράφουν μία εικόνα που δεν τιμά τη χώρα μας. Οι κτηνιατρικές επεμβάσεις, έγιναν από ανθρώπους που δεν είχαν τις γνώσεις χειρισμού ενός τέτοιου ζώου. Επιχείρησαν δεκάδες φορές να κάνουν αιμοληψία, καταφέρνοντας πολλαπλά ανεπιτυχή τρυπήματα ενώ, σε ένα ζώο βαρύτερο από 2 τόνους, χορηγήθηκε ποσότητα ορού κατάλληλη για κατοικίδιο ζώο.
» Το μεγάλο λάθος, όμως, είναι ότι επιχειρήθηκε, ενάντια σε κάθε πρωτόκολλο και λογική, η επαναπροώθηση του άρρωστου ζώου στα ανοιχτά, την ώρα που μετά βίας κατόρθωνε να κρατηθεί στην επιφάνεια, ενώ έφερε, όπως αναφέρεται, πολλαπλά κατάγματα στο ρύγχος και ορατά τραύματα στο σώμα του.
» Δυστυχώς, δεν έλειψαν ούτε τα κωμικοτραγικά γεγονότα. Εν τω μέσω γενικότερης οχλαγωγίας, οι διάφοροι αυτοαποκαλούμενοι "ειδικοί" απαιτούσαν από τους δύτες να βγαίνουν από το "κάδρο" για να έχουν την αποκλειστική εικόνα στην κάμερα.
» Ομάδα αυτοαποκαλούμενων "διασωστών" απαίτησαν, με το πρόσχημα της παροχής βοήθειας, να αποσπάσουν τον ζιφιό από τους δύτες. Τελικά τον απομάκρυναν για να κινηματογραφήσουν μέλος της να τραγουδάει στο ζώο. Μάλιστα μετά το τέλος του τραγουδιού, απομακρύνθηκαν βιαστικά και, εντός ολίγων ωρών, το εν λόγω βίντεο αναμεταδόθηκε από κοινωνικά δίκτυα και κανάλια.
» Η τόσο έντονη ανθρωπογενής όχληση θα μπορούσε να αποβεί μοιραία ακόμα και για ένα υγιές άγριο ζώο, πόσο μάλλον για τον καταβεβλημένο και τραυματισμένο Ζιφιό. Ως απόηχος αυτού του περιστατικού μένει η γενικότερη άγνοια αναφορικά με τα σπάνια είδη των ελληνικών θαλασσών, που είναι γνωστά από την αρχαιότητα και καταγράφηκαν, πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη. Στις θάλασσές μας επιβιώνουν ορισμένοι από τους σημαντικότερους πληθυσμούς κητωδών που έχουν απομείνει στη Μεσόγειο, αλλά οι ουσιαστικές ελλείψεις στην εκπαίδευση, στερούν από τους περισσότερους συμπολίτες μας αυτή τη γνώση». Σημειώνεται ότι η φάλαινα είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά στα Λιμανάκια της Βουλιαγμένης.
Η είδηση ότι βρέθηκε νεκρή η φάλαινα ζιφιός που είχε εγκλωβιστεί στον Άλιμο και έφθασε μέχρι τη Σαλαμίνα, κάνει τον γύρο του διαδικτύου, με χρήστες στα social media να κάνουν αναρτήσεις για τον «Σωτήρη», όπως τον είχαν ονομάσει οι διασώστες.
22°
