Κυριακή στη Βιβλιοθήκη: Η πρωτοβουλία του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης που κάνει το παιχνίδι και το βιβλίο να συνυπάρχουν
Κάθε δράση που φέρνει τα παιδιά κοντά στα βιβλίαείναι πολύτιμη, πόσο μάλλον όταν αυτή συνδυάζεται με δημιουργικές δραστηριότητες και παιχνίδι. Η δράση «Κυριακή στη Βιβλιοθήκη» που πραγματοποιήθηκε στον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης κατά το προηγούμενο διάστημα και θα συνεχιστεί από Σεπτέμβριο, έχει καταφέρει να μετατρέψει τις Κυριακές σε μέρες γνώσης, χαράς και παιχνιδιού. Στην ξεχωριστή θεματική δράση με δωρεάν είσοδο που θα επαναληφθεί από το φθινόπωρο, επιλέγεται και παρουσιάζεται κάθε φορά στην δημοτική βιβλιοθήκη της πόλης ένα παιδικό βιβλίο και έπειτα πάνω σε αυτό, τα παιδιά που συμμετέχουν πραγματοποιούν δημιουργικά εργαστήρια και δραστηριότητες γεμάτες φαντασία. H βιβλιοθήκη πλημμυρίζει με χαμόγελα, φωνές και όρεξη για περιπέτειες και η φιλαναγνωσία μετατρέπεται σε μια εμπειρία διασκεδαστική και διαδραστική.
Μιλώντας στην Athens Voice, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος Δημοτικής Βιβλιοθήκης Δήμου Ελληνικού Αργυρούπολης κ. Γιώργος Ζέλιος εξηγεί ποιος είναι ο στόχος των δραστηριοτήτων και των δημιουργικών εργαστηρίων που βασίζονται πάνω στα βιβλία που επιλέγονται, μιλά για την αξία της αφήγησης, καθώς επίσης και για το αν τελικά το παιχνίδι και το βιβλίο μπορούν να συνυπάρξουν.
Με τη δράση «Κυριακή στη Βιβλιοθήκη» επιλέχθηκαν και παρουσιάστηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο, παιδικά βιβλία στη Δημοτική βιβλιοθήκη της πόλης. Πως ανταποκρίθηκαν τα παιδιά σε αυτή τη δράση;
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης, «bookitsa», ανέπτυξε φέτος δράσεις που απευθύνονταν σε παιδιά αλλά και ενήλικες, όπως: επισκέψεις σχολείων στη βιβλιοθήκη, διαλέξεις από καταξιωμένους ομιλητές και συγγραφείς, παρουσιάσεις βιβλίων, Λέσχη Ανάγνωσης ενηλίκων, κ.ά. Πρόκειται για δράσεις που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν σε αγαστή συνεργασία με τον Δήμαρχό μας, Γιάννη Κωνσταντάτο, με κοινό μας όραμα την ενίσχυση του χώρου του βιβλίου. Για εμάς, το βιβλίο είναι μια ανάγκη, ένας τρόπος να κρατήσουμε μια πιο ανθρώπινη επαφή μέσα στην καθημερινότητα και ένα αντίβαρο στην ολοένα και εντονότερη ψηφιοποίησή της. Όσο αφορά στη δράση «Κυριακη στην Βιβλιοθήκη», παιδιά και γονείς ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στο κάλεσμά μας και συμμετείχαν με μεγάλη προθυμία στη δράση. Ο αριθμός των παιδιών που έρχονταν κάθε φορά μας ξάφνιασε ευχάριστα. Αυτό όμως που μας άγγιξε περισσότερο ήταν το αληθινό ενδιαφέρον των παιδιών καθ’ όλη τη διάρκεια και, φυσικά, τα χαμόγελα και η ικανοποίηση όταν έφευγαν. Το ίδιο ζεστή ήταν και η ανταπόκριση των γονιών που παρακολουθούσαν με προσοχή και συμμετείχαν με τον ίδιο ενθουσιασμό.
Ποιος είναι ο στόχος των δραστηριοτήτων και των δημιουργικών εργαστηρίων που βασίζονται πάνω στα βιβλία που επιλέγονται;
Οι στόχοι των δραστηριοτήτων και των δημιουργικών εργαστηρίων που βασίζονται σε επιλεγμένα βιβλία είναι πολλοί και πλούσιοι σε εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Στόχος μας είναι να φέρουμε τα παιδιά πιο κοντά στο βιβλίο με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό. Καλλιεργείται έτσι η φιλαναγνωσία, ενισχύεται η φαντασία και η δημιουργική έκφραση, ενώ ταυτόχρονα δίνεται χώρος για συζήτηση, σκέψη και συναισθηματική καλλιέργεια. Οι δραστηριότητες συνδυάζουν λόγο, εικόνα, ήχο και κίνηση, διευκολύνοντας τη βιωματική μάθηση. Μέσα από την ομαδική δουλειά, τα παιδιά μαθαίνουν επίσης να συνεργάζονται, να επικοινωνούν και να σέβονται τον διπλανό τους.
Τελικά το παιχνίδι και το βιβλίο μπορούν να συνυπάρξουν;
Ναι, το παιχνίδι και το βιβλίο μπορούν όχι μόνο να συνυπάρξουν, αλλά και να ενισχύσουν το ένα το άλλο με τρόπους απόλυτα δημιουργικούς – ειδικά όταν μιλάμε για παιδιά. Το παιχνίδι καλλιεργεί τη φαντασία και τη χαρά, το βιβλίο καλλιεργεί τη σκέψη και τη φαντασία. Όταν συνδυάζονται, δημιουργούν έναν πλούσιο χώρο μάθησης, δημιουργικότητας και ψυχαγωγίας.
Πόσο σημαντική είναι η αφήγηση βιβλίων στα παιδιά;
Η αφήγηση βιβλίων στα παιδιά είναι εξαιρετικά σημαντική και παίζει θεμελιώδη ρόλο στην ανάπτυξή τους, όχι μόνο τη γλωσσική και γνωστική, αλλά και στη συναισθηματική και την κοινωνική. Μέσα από την ακρόαση ιστοριών, τα παιδιά εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους, βελτιώνουν τη συγκέντρωση, τη μνήμη και την κατανόηση, ενώ παράλληλα ενισχύουν τη δημιουργική τους σκέψη και την ικανότητα να επικοινωνούν. Επιπλέον, μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να κατανοούν συναισθήματα, αναπτύσσοντας ενσυναίσθηση, καθώς ταυτίζονται με τους χαρακτήρες. Όταν το παιδί συνηθίζει την αφήγηση από μικρή ηλικία, αναπτύσσει θετική σχέση με το βιβλίο.
Η επαφή των μικρών παιδιών με το βιβλίο μπορεί να βάλει τις βάσεις για τους μελλοντικούς αναγνώστες;
Το πιστεύω απόλυτα! Η επαφή των μικρών παιδιών με το βιβλίο παίζει τεράστιο ρόλο στο να γίνουν μελλοντικοί αναγνώστες. Δεν είναι τυχαίο που οι ειδικοί μιλάνε για τη σημασία της ήδη από τη βρεφική ηλικία. Όταν το παιδί συνδέει το βιβλίο με ευχάριστα συναισθήματα τότε δημιουργείται ένας συναισθηματικός δεσμός με την ανάγνωση. Ένα παιδί που αγαπά να του διαβάζουν, αργότερα θα θέλει να διαβάζει και μόνο του. Η αγάπη για το βιβλίο δεν διδάσκεται, καλλιεργείται. Και όταν το παιδί μεγαλώνει σε περιβάλλον με βιβλία, όπου διαβάζουν και οι μεγάλοι γύρω του, έχει πολλές περισσότερες πιθανότητες να γίνει ενεργός αναγνώστης.
Η θεματική δράση «Κυριακή στην Βιβλιοθήκη» θα επεκταθεί και την επόμενη περίοδο;
Βεβαίως. Ήταν τόσο μεγάλη η ανταπόκριση των παιδιών της πόλης μας που μας δίνει τα φτερά και τη δύναμη να συνεχίσουμε.
Έχει προκύψει κάποιο συμπέρασμα για το αν τα παιδιά προτιμούν κάποιο είδος βιβλίου έναντι αλλού και αν ναι, ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στα οποία εστιάζει ένας λιλιπούτειος αναγνώστης στην παιδική λογοτεχνία;
Έχουν προκύψει πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα από έρευνες και παρατηρήσεις για το τι προτιμούν τα παιδιά στην παιδική λογοτεχνία. Πρώτα απ’ όλα, αγαπούν τα εικονογραφημένα βιβλία, γιατί οι εικόνες βοηθούν πολύ στην κατανόηση και κάνουν την ανάγνωση πιο απολαυστική, ενώ παράλληλα αναπτύσσουν τη φαντασία και τη γλώσσα τους. Τα παραμύθια και οι ιστορίες φαντασίας είναι επίσης πολύ δημοφιλή, καθώς προσφέρουν μια μαγική διέξοδο από την καθημερινότητα με ήρωες, ζώα που μιλούν και περιπέτειες. Επίσης, τα παιδιά ενδιαφέρονται πολύ για βιβλία που μιλάνε για την καθημερινή ζωή και τις κοινωνικές σχέσεις – τη φιλία, την οικογένεια, το σχολείο και τα συναισθήματα. Και φυσικά, στα μεγαλύτερα παιδιά αρέσουν τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας και περιπέτειας.
Γιώργος Ζέλιος
Μπορεί ένα βιβλίο το 2025 να διεκδικήσει την προσοχή των παιδιών έναντι της οθόνης;
Βεβαίως, το βιβλίο εξακολουθεί και έχει τη δύναμη να διεκδικήσει την προσοχή των παιδιών έναντι των ψηφιακών μέσων αλλά με όρους και προϋποθέσεις, όπως η ποιότητα και η πρωτοτυπία του περιεχομένου, η όμορφη και ελκυστική εικονογράφηση, η διαδραστικότητα και φυσικά η προώθησή του μέσα από από ποιοτικά προγράμματα και δράσεις φιλαναγνωσίας. Παρά την παντοκρατορία των οθονών, το βιβλίο παραμένει ένα δυνατό μέσο που μπορεί να κερδίσει την προσοχή των παιδιών το 2025, αρκεί να γίνει μέρος μιας εμπειρίας που ξυπνά συναισθήματα, ενεργοποιεί τη φαντασία και προσφέρει ζεστή, ανθρώπινη επαφή.
Από την εμπειρία σας, τα ερεθίσματα που χρειάζεται ένα παιδί για να αγαπήσει τη λογοτεχνία προέρχονται μόνο από το περιβάλλον του ή μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο και δράσεις σαν αυτή;
Η αγάπη για τη λογοτεχνία δεν είναι κάτι που έρχεται από μόνο του, ούτε προκύπτει τυχαία. Χτίζεται μέσα από την επαναλαμβανόμενη και θετική επαφή με βιβλία, τόσο στο σπίτι και στο σχολείο, όσο και μέσα από οργανωμένες δράσεις όπως εργαστήρια, αφηγήσεις και λέσχες ανάγνωσης. Όμως δεν έχουν όλα τα παιδιά την ευκαιρία να μεγαλώσουν σε ένα περιβάλλον που να τους προσφέρει αυτό το ερέθισμα. Εκεί ακριβώς αναδεικνύεται ο κρίσιμος ρόλος των οργανωμένων δράσεων: γεφυρώνουν το κενό όπου το οικογενειακό ή σχολικό πλαίσιο δεν επαρκεί, ξυπνώντας την περιέργεια και τη χαρά της ανάγνωσης μέσα από βιωματικές, διαδραστικές εμπειρίες που φέρνουν τα παιδιά κοντά στη μαγεία της λογοτεχνίας. Γι' αυτό είναι τόσο σημαντικό βιβλιοθήκες, σχολεία και πολιτιστικοί φορείς να συνεχίζουν να προσφέρουν ποιοτικά προγράμματα που κάνουν το βιβλίο προσιτό και ελκυστικό για όλα τα παιδιά.
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
13°
