Παρίσι: Μια διανοητικη επίσκεψη τη μεγαλειώδη έκθεση «Το κόμικς σε όλους τους ορόφους» (La BD à tous les étages) στο εμβληματικό μουσείο Μπομπούρ
Όποιος βρεθεί σήμερα στο Παρίσικαι περάσει από το Μπομπούρ, σίγουρα θα αντικρύσει μια τεράστια ουρά να περιμένει ν’ ανοίξουν οι πόρτες του διάσημου γαλλικού μουσείου. Ο λόγος; Σήμερα εγκαινιάζεται η μεγαλύτερη, ίσως, έκθεση στον κόσμο αφιερωμένη στο κόμικς. Τίτλος της «Το κόμικς σε όλους τους ορόφους» (“La BD à tous les étages”). Και πρόκειται ακριβώς γι αυτό: όλοι οι όροφοι του τεράστιου μουσείου, που μας έχει συνηθίσει σε εκθέσεις ιδιαίτερης σημασίας και όσον αφορά έργα «υψηλής» τέχνης, μεγάλης διαχρονικής αξίας αλλά και σε ειδικά, πρωτοποριακά, αφιερώματα, από σήμερα -για όλους από την Τετάρτη- και για τους επόμενους έξη μήνες, μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου, θα πλημμυρίσει με τις δημιουργίες των καλλιτεχνών της «9ης Τέχνης». Και δεν είναι μόνο οι ίδιες οι δημιουργίες. Πρόκειται για μία έκθεση όπου επιχειρείται η σύνθεση και η σύνδεση των δημιουργών και των έργων τους με τις πηγές της έμπνευσης τους αλλά και με τις επιρροές που άσκησαν στους ομοτέχνους τους -και όχι μόνο.
Παρίσι: Η μεγαλειώδης έκθεση κόμιξ στο Μπομπούρ
Ξεφυλλίζοντας τον γαλλικό τύπο, που στην απόλυτη πλειοψηφία του χαιρετίζει με τα θερμότερα λόγια την πρωτοβουλία αυτή του “Centre Pombidou”, και μόνο που διέτρεξα τα ονόματα των καλλιτεχνών που καλύπτεται το έργο τους ομολογώ πως ζαλίστηκα. Με τον ίδιο, άλλωστε τρόπο αρχίζει και το σχετικό ρεπορτάζ της Liberation, της οποίας οι δημοσιογράφοι είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την έκθεση πριν τα εγκαίνια της: «Φεύγοντας από το Κέντρο Πομπιντού, νιώθει κανείς ζάλη. Όχι αλληγορικά, αλλά σωματικά. Το κεφάλι σου γυρίζει. Τι ακριβώς είδαμε μόλις τώρα; Πόσα έργα, πόσες χειρονομίες, πόσα συναισθήματα;».
Γιατί περί αυτού ακριβώς πρόκειται. Και μόνο τα ονόματα των καλλιτεχνών να διατρέξει οποιοσδήποτε λάτρης του κόμικς -όπως εγώ, πχ …- θα νοιώσει την καρδιά του να χτυπάει. Από τον πρωτοπόρο Winsor McCay μέχρι τον Γιαπωνέζο Hideshi Hino και τα μάνγκα του, από την Claire Bretécher και τον -δολοφονημένο από τους ισλαμοφασίστες- Wolinsky μέχρι τον Art Spiegelman, από τον Erge και τον Hugo Pratt μέχρι τον Druillet και τον Manara, από τον Carl Barks και τον Will Eisner μέχρι τον Enki Bilal και τον Jean Giraud-Moebius, για να αναφέρουμε ελάχιστα μόνο ονόματα. Που συμπληρώνονται όμως από πάμπολλους δημιουργούς από Γαλλο-Βέλγους, Βορειο- και Νότιο-Αμερικανούς, Ιταλούς και Καναδούς δημιουργούς. Με ταυτοχρόνως οι επιμελητές της έκθεσης να «δημιουργούν «διαλόγους» όπως αυτόν της Catherine Meurisse με τον Mark Rothko («για να ηρεμήσει η ψυχή της», όπως δηλώνει η ίδια μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Charlie Hebdo) ή του Philippe Dupuy με τον Henri Matisse (που «την ανακάλυψε, αναδύοντας την από το ασυνείδητο του, εκ των υστέρων», όπως λέει).
Ενώ ταυτοχρόνως το μυαλό του επισκέπτη -όπως μας υπόσχονται οι επιμελητές της έκθεσης- διατρέχει μέσα στο χρόνο, σχήματα, χρώματα, ιδέες, αλλά και σχέσεις ανάμεσα σε κόμικς και βιβλία, σε κόμικς και αριστουργήματα της Τέχνης αλλά και αντίστροφα: επιρροές που τα κόμικς άσκησαν στην ίδια την «υψηλή» τέχνη και -φυσικά- στον κινηματογράφο.
Οι σχέσεις, για παράδειγμα, μεταξύ της ποιητικότητας του Hugo Pratt με τα μυθιστορήματα του Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον, του Τζόζεφ Κόνραντ ή του Χέρμαν Μέλβιλ ή οι επιρροές του Bilal από την αιγυπτιακή μυθολογία, την επιστημονική φαντασία ή τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.
Και για να μην πολυλογούμε: και μόνο γι αυτή τη μεγαλειώδη έκθεση αξίζει να επισκεφθεί κάποιος το Παρίσι. Τους Ολυμπιακούς, έτσι κι αλλιώς, μπορούμε να τους παρακολουθήσουμε κι από την τηλεόραση …
Στο βιβλίο του κτηνιάτρου Κλοντ Μπεατά, που μπήκε στη λίστα των πλέον ευπώλητων βιβλίων της Γαλλίας, μαθαίνεις πολλά και άγνωστα μυστικά για τη γάτα σου
13°
