Θερινά αναγνώσματα

Λίγο πριν το τέλος των διακοπών επιχειρώ να μοιραστώ με τους αναγνώστες της Athens Voice την χαρά που μου έδωσαν τα βιβλία που διάβασα το φετινό καλοκαίρι.

«Ιδού εγώ» του Τζόναθαν Φόερ από τις εκδόσεις Κέδρος

Στο βιβλίο του ο Φόερ ανάλαφρα αλλά ταυτόχρονα με έναν γλυκό υποδόριο πόνο περιγράφει τη ζωή ενός ζευγαριού και την αναπόδραστη τελικά πορεία του προς το οδυνηρό αλλά πολιτισμένο διαζύγιό του. Ο Τζέικομπ και η Τζούλια Μπλοχ, Αμερικάνοι Εβραίοι που διανύουν την τέταρτη δεκαετία της ζωής τους προσπαθούν να πείσουν τον υπερήλικα παππού του Τζέικομπ να μπει σε οίκο ευγηρίας, προετοιμάζονται για μια οικογενειακή συνάθροιση την οποία κανείς δεν επιθυμεί πραγματικά, κάνουν ό,τι μπορούν για να μην αποβληθεί ο μεγαλύτερος από τους τρεις γιους τους από το σχολείο και, εν μέσω όλων αυτών, η Τζούλια ανακαλύπτει ερωτικά μηνύματα στο κινητό του Τζέικομπ. Την ίδια στιγμή ένας καταστροφικός σεισμός ενεργοποιεί μια ραγδαία κλιμακούμενη σύρραξη στο Ισραήλ, που αποτελεί αδιαμφισβήτητα για το ζευγάρι των ηρώων μια διαρκή και ανεξάντλητη σταθερά αναφορών και αυτοπροσδιορισμού. Στο βιβλίο η ιουδαϊκή παράδοση ως ζωντανή ηθογραφία έχει διακριτό ρόλο. Λειτουργεί με απόλυτη επιτυχία, συμπληρωματικά, στο κεντρικό θέμα του συγγραφέα, αυτό των σχέσεων του ζευγαριού και της βαθιάς και για αρκετά χρόνια κρυμμένης δυσλειτουργικότητας της σχέσης τους, η οποία τουλάχιστον ευτύχησε να έχει ένα πολύ ζωντανό και ευτυχισμένο παρελθόν. Πρόκειται τελικά για ένα ολοκληρωμένο σχόλιο, με μεγάλη διεισδυτικότητα και ισχυρές δόσεις χιούμορ πάνω στη σύγχρονη αμερικάνικη οικογένεια, τον έρωτα, τις σχέσεις γονέων και παιδιών και τις ανάγκες του συχνά εγκλωβισμένου σύγχρονου ανθρώπου.

«Αντίο τώρα Τα λέμε αύριο» του Γουίλιαμ Μάξγουελ από τις εκδόσεις GUTENBERG

Στην αγγλοσαξωνική  παράδοση ο επιμελητής εκδόσεων μπορεί να σημαίνει συχνά μια αυτόνομη λογοτεχνική αξία. Ο Μαξγουελ υπήρξε για σαράντα χρόνια επιμελητής του New Yorker και ο άνθρωπος που σφράγισε τα έργα μεγάλων συγγραφέων της γενιάς του όπως ο Ναμπόκοφ, ο Σίνγκερ, ο Απντάϊκ και ο Σάλιντζερ. Το βιβλίο γράφτηκε το 1980 όταν ο ίδιος ήταν ήδη εβδομήντα δυο ετών, κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και σύμφωνα με το BBC είναι ένα από τα εκατό επιδραστικότερα μυθιστορήματα της αγγλικής γλώσσας. Πρόκειται για μια ιστορία για το πένθος και την απώλεια. Δυο παράλληλες ιστορίες δυο μικρών παιδιών που χωρίς να φταίνε βρέθηκαν αντιμέτωπα με γεγονότα που άλλαξαν ανεπανόρθωτα τη ζωή τους. Ο αφηγητής φωτίζοντας λιγοστά τη ζωή του ενός παιδιού φέρνει στην επιφάνεια την δική του ζωή (ο ίδιος έχασε τη μητέρα του σε ηλικία δέκα χρονών, από την επιδημία της ισπανικής γρίπης). Ο Μάξγουελ δεν λέει τίποτα περιττό. Υπάρχει ένας συνεχής κύκλος γεγονότων και το υπαινικτικό ερώτημα για το πώς τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Δεν πρόκειται για μελόδραμα ούτε για τραγωδία. Η δύναμη του βιβλίου βρίσκεται στη δύναμη των συναισθημάτων, στη θάλασσα της συμπόνιας στην οποία ρίχνεται ο αναγνώστης, στο βάθος με το οποίο ο αφηγητής προσεγγίζει όσα συμβαίνουν στην ανθρώπινη ψυχή. Πρόκειται για ένα μικρό αριστούργημα και είναι ευτύχημα η έκδοσή του στην χώρα μας.

«Η ιεραποστολική στάση» της Μάιρας Παπαθανασοπούλου από τις εκδόσεις Πατάκη

Ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 2017 και που θα το είχα χάσει αν δε μου το χάριζε μια καλή φίλη λίγο πριν το τέλος των διακοπών μου. Η συγγραφέας με το ξεχωριστό της χιούμορ και τη δεινότητα στο γράψιμο που την καθιέρωσε, γράφει ένα μυθιστόρημα γύρω από την πτώση του τείχους στο ανατολικό Βερολίνο το 1989. Παράλληλα η δεκαετία του ογδόντα, τα τρομερά 80s σκιαγραφούνται με αδρό και συχνά σπαρταριστό τρόπο, συνθέτοντας το απόλυτα αντιπροσωπευτικό πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και αισθητικό υπόβαθρο της εποχής. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γίνεται εμφανές ότι για τη συγγραφή του προηγήθηκε μακρά και εξαιρετικά ενδελεχής έρευνα! Οι πληροφορίες για τη λειτουργία και τη δράση του καθεστώτος Χόνεκερ και των συνεργατών του είναι πολλές και ουσιαστικές. Όμως αν για όλα αυτά η συγγραφέας στηρίχτηκε σε επίμονη δουλειά και κοπιαστική έρευνα, στην περιγραφή της 9ης Νοεμβρίου, της ιστορικής μέρας της πτώσης, η Παπαθανασοπούλου στηρίχτηκε στο πηγαίο της ταλέντο και τις μεγάλες δυνατότητες που αυτό της προσφέρει. Το βιβλίο δεν πρόκειται για ένα αμιγώς πολιτικό μυθιστόρημα. Η πτώση του τείχους και η δεκαετία του ογδόντα, είναι η ιστορική και πολιτική παράμετρος που διατρέχει μια ιστορία για τον έρωτα, την ενηλικίωση, το κυνήγι των ονείρων μας, τις οικογενειακές σχέσεις και τον αρχετυπικό ρόλο της μάνας, εν τέλει τον αγώνα του ανθρώπου να υπάρξει ελεύθερος και ευτυχισμένος. Όλα αυτά η συγγραφέας τα φωτίζει, ξυπνώντας μνήμες και ενεργοποιώντας την σκέψη και την ευαισθησία. Όταν όλα αυτά γίνονται με σπάνιο χιούμορ, τότε η τέρψη του αναγνώστη περισσεύει.