«… Η γη διασφαλίζει τη συνοχή της φυλής. Χάνοντας τη γη που είναι ο τόπος του για να σταθεί όρθιος, ο Μαορί χάνει και την αυτοεκτίμησή του, την υπερηφάνεια του και την ταυτότητά του. […] Ήταν όλοι τους καμιά πενηνταριά, όλοι πολύ νέοι, που παρασύρονται εύκολα, του κλότσου και του μπάτσου, πολύ συχνά χαμένοι, εγκαταλελειμμένοι από τους δικούς τους, αποκλεισμένοι από μια κοινωνία που δεν τους είχε πλέον ανάγκη, μια γενιά που θυσιάστηκε στο βωμό του νεοφιλελευθερισμού, άνθρωποι χωρίς σχέδια και χωρίς μέλλον. Ο Νέπια τους πρότεινε: να εκδικηθούν τους πακέχα που εδώ και πάρα πολύ καιρό τους εξευτέλιζαν, εξευτέλιζαν τη τιμή τους…»
Και από την άλλη:
«…Η κοινωνία μας εξελίχθηκε, και μαζί της θα πρέπει να εξελιχθούν και οι Μαορί, όπως και οι άλλες κοινότητες. Το πρόβλημα είναι ότι τους υποστηρίξαμε για πάρα πολλά χρόνια. Σήμερα προτιμούν να μεθοκοπούν παρά να δουλεύουν, μετά βίας ταΐζουν τα παιδιά τους, σε σημείο να τους δίνουμε γάλα μόλις φτάσουν στο σχολείο, χτυπούν τις γυναίκες τους ενώ δεν είναι αυτές που ξοδεύουν τα χρήματα των επιδομάτων στα καζίνα και στα λαχεία. Κλέβουν, ζουν από τα κλοπιμαία και από τα ναρκωτικά, οι πιο βίαιοι βιάζουν τις ηλικιωμένες γυναίκες προτού τις σκοτώσουν, όσο για τους δήθεν ακτιβιστές και τους άλλους υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο μόνο που είναι καλοί είναι να απαιτούν χρήματα…».
Στην άλλη όχθη της γης, στη Νέα Ζηλανδία, εξελίσσεται και αυτό το παθιασμένο βιβλίο του Γάλλου Caryl Férey – το (επίσης εξαιρετικό) «Χάκα» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα) είναι το πρώτο από τα δύο βιβλία της σάγκα Μαορί που διαδραματίζεται στην απομακρυσμένη από εμάς χώρα, και δεν είναι υποχρεωτικό να το έχει διαβάσει κάποιος για να κατανοήσει το «Ούτου». Και σ’ αυτό το μυθιστόρημα η αποδεκατισμένη ιθαγενής φυλή των Μαορί είναι στο προσκήνιο προσπαθώντας να επιβιώσει ή να ενταχθεί σε μια κοινωνία υπό καθεστώς «εμφυλιακής σύγκρουσης», όπως περιγράφεται στα δύο αποσπάσματα. Από τη μια η εξτρεμιστική πλευρά της φυλής που διεκδικεί την κλεμμένη γη της και από την άλλη ο ρατσισμός κάποιων αποικιοκρατών.
Ο Férey είναι ένας συγγραφέας που γράφει με μελάνι βουτηγμένο στο αίμα της καρδιάς του. Σαν οδηγός μότο-κρος, δεν πατάει ποτέ φρένο και παίρνει τις στροφές με το δείκτη ταχύτητας κολλημένο στο τέρμα, αδιαφορώντας για τις ανωμαλίες του εδάφους. Όλα στον υπερθετικό: οι ερωτικές σκηνές είναι μουσκεμένες από ιδρώτα και σπέρμα, οι βίαιες σκηνές θυμίζουν σπλάτερ, οι ήρωες περπατούν στην άκρη του γκρεμού και ποτέ σε λεωφόρους. Αν στην πρώτη ανάγνωση όλα δείχνουν πως εδώ έχουμε ένα καθαρόαιμο νουάρ μυθιστόρημα, με το σασπένς να σ’ έχει αρπάξει σαν γύπας στα νύχια του για να σε ανεβάσει στα όρη της απόλυτης ευχαρίστησης, καταλήγει εκτός από ένα πολιτικο-κοινωνικό «μανιφέστο» να είναι και ένα υπαρξιστικό δράμα εξαιτίας του ήρωά του. Ο αστυνόμος Πολ Όσμπορν, ένας ζωντανός νεκρός που αμφισβητεί όλους και τα πάντα και με τη συνείδησή του να ορίζει τις πράξεις του, είναι ο πιο ενδιαφέροντας χαρακτήρας αστυνομικού μυθιστορήματος που διαβάσαμε τελευταία.
Το «Ούτου» (εκδ. Άγρα) τιμήθηκε με τα βραβεία Sang d’Encre, Michel-Lebrun και SNCF Αστυνομικής Λογοτεχνίας 2005. Η μετάφραση είναι της Αργυρώς Μακάρωφ.
13°
