Οι δεκαπέντε συγγραφείς, υποψήφιοι για το Βραβείο Αναγνωστών 2010 που διοργανώνει το ΕΚΕΒΙ, ψηφίζουν το βιβλίο (εντός και εκτός λίστας) που θα ήθελαν να πάρει το βραβείο. Εννοείται, δεν ψηφίζουν το δικό τους.
Στην πραγματικότητα δεν θα ήξερα πού να πρωτορίξω την ψήφο μου γιατί –ευτυχώς– φέτος είχαμε πολλά ωραία βιβλία. Ο συμπατριώτης μου Κώστας Ακρίβος έγραψε μια προχωρημένη βιογραφία μιας μεγάλης εικονοκλαστικής μορφής που άνθισε στο Πήλιο. Η Σοφία Νικολαΐδου από την άλλη μεριά άνοιξε μια χαραμάδα σε μια σκοτεινή πτυχή της βορειοελλαδίτικης ιστορίας με τόλμη και ταλέντο. Και η «Εβραία νύφη» του Δαββέτα μού άρεσε πολύ. Ευτυχώς, παιδιά, που είμαι υποψήφια και βγήκα από τη δύσκολη θέση. Αν δεν ψήφιζα το «Πεινασμένο στόμα» μου άλλωστε, θα με... δάγκωνε!
Κώστας Ακρίβος
Δυστυχώς από τα βιβλία που υπάρχουν στη λίστα έχω διαβάσει μόνο τα εφτά (Δαββέτας, Διβάνη, Κοντολέων, Νικολαΐδου, Ξανθούλης, Παπαθεοδώρου, Χουζούρη), ενώ για τα υπόλοιπα επιφυλάσσομαι στο προσεχές διάστημα. Ομολογώ πως και τα 7 τα βρήκα από πολύ καλά έως εξαιρετικά, τόσο για το θέμα όσο και για τον τρόπο αφήγησης. Άρα, για να είμαι ειλικρινής και όσο γίνεται αντικειμενικός, να μου επιτρέψετε να ψηφίσω λευκό.
Νίκος Δαββέτας
Στη λίστα των λεσχών ανάγνωσης υπάρχουν πολλά καλά βιβλία και η επιλογή ακόμη και για μένα φαντάζει δύσκολη. Ωστόσο, λόγω συγγένειας ύφους και ιδεολογίας, θα ψήφιζα ή το μυθιστόρημα του Κώστα Ακρίβου «Ποιος θυμάται τον Αλφόνς» ή της Έλενας Χουζούρη «Πατρίδα από βαμβάκι». Και τα δύο νομίζω πως έχουν βρει ήδη το κοινό τους και αυτό είναι το σημαντικότερο βραβείο.
Την «Εκδίκηση της Σιλάνας» του Γιάννη Ξανθούλη. Με γλώσσα λιτή και λεπτή ειρωνεία, ο συγγραφέας σκιαγραφεί την επαρχία της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας μέσα από το πορτρέτο μιας ηρωίδας πλασμένης με τόση στοργή και λεπτομέρεια ώστε ο αναγνώστης δυσκολεύεται να πιστέψει πως πρόκειται για φανταστικό πρόσωπο. Στα χέρια του Γιάννη Ξανθούλη, η νοσταλγία γίνεται μηχανή του χρόνου σε ένα ταξίδι που συνεχίζει πέρα από την τελευταία σελίδα του βιβλίου.
Μάνος Κοντολέων
Νομίζω πως ένα καλό μυθιστόρημα είναι το «Μικρά νήσος» της Μάρως Κερασιώτη (εκδ. Ψυχογιός). Το ξεχωρίζω για τον έντονο ερωτισμό του και για τη συνύπαρξη καθημερινότητας και μαγείας. Οι γυναίκες που πρωταγωνιστούν διαθέτουν έντονες προσωπικότητες, τόσο έντονες ώστε να κάνουν τη «Μικρά νήσο» που κατοικούν τόπο γεμάτο με τα πάθη της ψυχής και τα μυστήρια της σάρκας.
Θα ψήφιζα το βιβλίο της Ιωάννας Καρυστιάνη «Τα σακιά» (εκδ. Καστανιώτη). Το μυθιστόρημά της είναι μια σε βάθος έρευνα των οικογενειακών δεσμών με σκοπό ν’ αποκαλύψει τις εντάσεις και το δηλητήριο, υποκριτικά κρυμμένα, σε ένα θέμα πολύπλοκο, δίχως όμως να το απλοποιεί. Έχει εισχωρήσει βαθιά, εκεί όπου κυβερνά σιωπηλά πόνος, αδυναμία κατανόησης, μοναξιά και αδιέξοδα. Με γλώσσα κοφτή, έντονη, ρέουσα και ποιητική συγχρόνως, χρησιμοποιεί όλη της τη δύναμη για να θίξει μια οικογενειακή κόλαση.
Τεύκρος Μιχαηλίδης
Από τα βιβλία της χρονιάς που μας πέρασε ξεχώρισα τα «Τέσσερα μπαστούνια» της Τιτίνας Δανέλλη (εκδ. Καστανιώτη). Μέσα από δύο στημένα με περισσή μαστοριά διαπλεκόμενα αστυνομικά μυστήρια, η συγγραφέας καταθέτει χωρίς οίκτο, χωρίς μεμψιμοιρία και μια μετρημένη δόση χιούμορ τη δική της οπτική γωνία για τη σήψη και τη δυσωδία που αναδίνει τον τελευταίο καιρό η συντεταγμένη ελληνική πολιτεία.
Σοφία Νικολαΐδου
Ψηφίζω (εκτός λίστας) το «Κάτω από της οπλές» του Γιάννη Ατζακά. Εξηγώ: αν ήμουν εικοσάρης θα το ψήφιζα γιατί δεν το βαρέθηκα διαβάζοντας. Αν ήμουν τριαντάρης θα το ψήφιζα γιατί κάνει την Ιστορία πλοκή. Αν ήμουν σαρανταπεντάρης θα το ψήφιζα γιατί κάνει το βίωμα λογοτεχνία. Αν ήμουν εξηντάρης θα το ψήφιζα γιατί όσα διαβάζω στο βιβλίο τα έζησα. Αν ήμουν εβδομηντάρης σιγά να μην έχανα το χρόνο μου με ψηφοφορίες.
Γιάννης Ξανθούλης
Ένα βιβλίο που θέλω να προτείνω, παρότι δεν είναι υποψήφιο στη φετινή λίστα του Βραβείου Αναγνωστών, είναι «Οι μεγάλοι δρόμοι» της Λένας Κιτσοπούλου. Μου έκανε εντύπωση αυτή η «κόντρα» μεταξύ της φωτογραφίας της συγγραφέα και του κειμένου της. Μου θύμισε τη γραφή της Φλάνερι Ο’Κονορ. Η σκληρή γλώσσα, ο ηλεκτρισμός της φωνής της. Είναι από τα βιβλία που με εντυπωσίασαν όσο λίγα τα τελευταία χρόνια, σαν τις «Μικρές ατιμίες» του Πάνου Καρνέζη. Πολύ προχωρημένο, με μια τελείως διαφορετική ματιά.
Θοδωρής Παπαθεοδώρου
Τον Γιάννη Ξανθούλη, ανεξαρτήτως Σιλάνας. Ξαλάφρωσε την ελληνική λογοτεχνία από τα αργόσυρτα αναμασήματα μιας ατέλειωτης ηρωικής ήττας και νύστας. Ξύπνησε τα ενεδρεύοντα όνειρά μας ψιθυρίζοντας ανθρώπινα, στοχαστικά κι ολίγον τι παρμένα στο αλλοπαρμένο μέσα μας. Αν υπάρχει το Ρόδο του Ισπαχάν, ο Γιάννης είναι για εμένα η Παπαρούνα του Κάραγατς. Παρέβρια κι οθωμανική, μυρωμένη κι εκμαυλιστική. Ένα καλοκαίρι που ανθίζει στο χειμώνα.
Τουλάχιστον τέσσερα πολύ αξιόλογα βιβλία από τη λίστα έχω στο μυαλό μου. Μάλιστα σε δύο από αυτά οι συγγραφείς τυχαίνει να είναι και φίλοι μου. Πώς να διαλέξω; Kάθε επιλογή κρύβει μεροληψία. Θα ξεφύγω από την αμηχανία επιλέγοντας ένα εκτός λίστας βιβλίο από τη γείτονα χώρα: «Η ανάσα τους πίσω μας» της Περιχάν Μαγκντέν (εκδ. Μελάνι, μτφ. Ιώ Τσακώνα). Με ξεχωριστή πειστικότητα η συγγραφέας ντύνει με λέξεις όλα όσα οφείλουν να μένουν λογοκριμένα μέσα μας.
Ελένη Πριοβόλου
Ο διαγωνισμός για το Βραβείο Αναγνωστών, τον οποίο διοργανώνει το ΕΚΕΒΙ, αποτελεί στην ουσία μια γιορτή προς όφελος του βιβλίου και της καλής λογοτεχνίας. Τα δεκαπέντε βιβλία της λίστας ανήκουν ισότιμα σε αυτή την κατηγορία. Προσωπικά θα επιθυμούσα να συμπεριληφθεί ανάμεσα στα διαγωνιζόμενα, το βιβλίο της Ελένης Σαραντίτη «Η θυσία». Το ιστορικό αυτό μυθιστόρημα το ξεχώρισα επειδή δεν ιστορεί, αλλά «μυθιστορεί» βαθύνοντας συνάμα στην ψυχολογία του Λεωνίδα, του βασιλιά της Σπάρτης, πριν τις Θερμοπύλες. Στο βιβλίο με γοήτευσε η καλλιέπεια του λόγου, το ποιητικό βάθος και η παλλόμενη ευαισθησία, η οποία διατρέχει το ανάγνωσμα.
Νίκος Σακελλαρόπουλος
Για το Βραβείο Αναγνωστών 2010 ψηφίζω το βιβλίο «Πατρίδα από βαμβάκι» της Έλενας Χουζούρη. Πρόκειται για ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα - ιστόρημα στο οποίο συνδυάζονται αρμονικά πραγματικά γεγονότα με μυθοπλασία. Η συγγραφέας φωτίζει με αντικειμενικότητα ένα μέρος του δράματος του εμφυλίου. Πρόκειται για ένα βιβλίο που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το τέλος του. Ιδιαίτερα: αποκαλύπτει, συγκινεί, προβληματίζει, διδάσκει.
Βασίλης Τσιρώνης
Όσο καιρό διάβαζα το «Απόψε δεν έχουμε φίλους» το γνωστό εμβατήριο «Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει» φάνταζε ολοένα πιο κούφιο και ασήμαντο, βόμβιζε στα αυτιά μου σαν άκαιρο ενόχλημα. Η Σοφία Νικολαΐδου ανατέμνει με θαυμαστή ακρίβεια την κακοήθεια της νεοελληνικής πραγματικότητας. Οι εμβληματικοί ήρωές της αποκτούν διαχρονική αξία. Το μυθιστόρημά της διατρέχει παρελθόν και παρόν διεκδικώντας με αξιώσεις μια θέση στα κλασικά του μέλλοντος.
Έλενα Χουζούρη
Για το Βραβείο Αναγνωστών θα ψήφιζα το βιβλίο του Νίκου Δαββέτα «Η Εβραία νύφη». Γιατί; Με λίγα λόγια: τίτλος ελκυστικός, προκαλεί περιέργεια στον αναγνώστη. Περιεχόμενο τολμηρό και αποκαλυπτικό με αναφορές στο σήμερα και στο… κουκουλωμένο μας χθες. Γραφή υποψιασμένη, φτιαγμένη με βάσανο και ψάξιμο γερό, κινηματογραφική, με νεύρο και στοχασμό μαζί – καθόλου εύκολη δηλαδή. Χαρακτήρες γροθιά στο στομάχι, προπαντός η ηρωίδα. Πάνω απ’ όλα, Λογοτεχνία και Απόλαυση.
H ώρα του αναγνώστη
Η λίστα των βιβλίων που είναι υποψήφια για το «Βραβείο Αναγνωστών 2010». Η ψηφοφορία θα διαρκέσει έως τη Δευτέρα 6/12/2010.
Ποιος θυμάται τον Αλφόνς του Κώστα Ακρίβου (Μεταίχμιο) ● Η Εβραία νύφη του Νίκου Δαββέτα (Κέδρος) ● Ένα πεινασμένο στόμα της Λένας Διβάνη (Καστανιώτη)● Ανίσχυρος άγγελος του Μάνου Κοντολέων (Πατάκη) ● Το μοναστήρι του Πάνου Καρνέζη (Α. Α. Λιβάνη) ● Η ξυπόλυτη των Αθηνών της Φιλομήλας Λαπατά (Καστανιώτη) ● Αχμές, ο γιος του φεγγαριού του Τεύκρου Μιχαηλίδη (Πόλις) ● Απόψε δεν έχουμε φίλους της Σοφίας Νικολαΐδου (Μεταίχμιο) ● Η εκδίκηση της Σιλάνας του Γιάννη Ξανθούλη (Ελληνικά Γράμματα) ● Οι κόρες της λησμονιάς του Θοδωρή Παπαθεοδώρου (Ψυχογιός) ● Όπως ήθελα να ζήσω της Ελένης Πριοβόλου (Καστανιώτη) ● Το μαύρο μάμπα του Νίκου Σακελλαρόπουλου (Βεργίνα) ● Το χάρισμα της Βέρθας της Φωτεινής Τσαλίκογλου (Καστανιώτη) ● Η θλίψη της λέαινας του Βασίλη Τσιρώνη (ΑλΔΕ) ● Πατρίδα από βαμβάκι της Έλενας Χουζούρη (Κέδρος)
