Ακούσαμε το νέο άλμπουμ της Lady Gaga, track by track

Για να πω την αλήθεια, δεν θυμόμουν καν πόσο καιρό είχε να κυκλοφορήσει άλμπουμ η Lady Gaga. Δηλαδή είναι σαν μία μόνιμη παρουσία στα media και στο κεφάλι μου, μου δίνει την εντύπωση ότι κυκλοφορεί συνέχεια ένα single, και μετά ένα remix, και μετά μια εμφάνιση στο Saturday Night Live που γίνεται viral, και μετά μία εμφάνιση σε κόκκινο χαλί ντυμένη με κάτι μεγάλο και γενικά είναι ένα καθεστώς για το οποίο δεν νοιώθουν καθόλου έτσι τα φανατικά «μικρά τερατάκια» της, οι φανς.

Η άλλη αλήθεια είναι ότι όποτε ακούσω κάποιο dance hit που πετάει αδέσποτο στον αέρα και μου αρέσει -με εκείνη την παλιά διαστροφή του ραδιοφωνικού παραγωγού που όλα τα κρίνεις με το «αν παίζονται ή όχι», τις περισσότερες φορές είναι κάτι δικό της. Αυτό κάνει η Gaga: εμπνέει έναν σεβασμό που δεν έχει να κάνει με την τεράστια παγκόσμια εμπορική αξία του ονόματός της, ούτε με τα κομμάτια της που, συνήθως, σε αρπάζουν από το αυτί και τα θυμάσαι. Έχει να κάνει με την τρυφερή καρδιά από πιάνο που έχουν τα τραγούδια της, τη θεαματική της φωνή (το μεγάλο πλήγμα της Madonna), τους χαμηλούς τόνους αυτής της φωνής, και την τελεσίδικη σοβαρότητα με την οποία κάνει τα πάντα, είτε είναι να κερδίζει Όσκαρ, είτε είναι να φοράει φόρεμα φτιαγμένο από καρπάτσιο.

Τους τελευταίους μήνες, από τον Ιανουάριο, είχε αρχίσει ο αναβρασμός, οι φήμες, τα leaks και όλη η παραφιλολογία για το επερχόμενο, λοιπόν, άλμπουμ με τίτλο «Chromatica», ΕΠΤΑ χρόνια όπως έμαθα από το προηγούμενο «Artpop» του 2013, αν εξαιρέσεις το ρετρό, λουστραρισμένο «Cheek to Cheek» (με τον ιερό crooner Tony Bennett) του 2014 και το πιο country «Joanne» του 2016, το οποίο ήταν ο προάγγελος της πιο αληθοφανούς περσόνα της που θα ερχόταν με το A Star is Born, τα Όσκαρ και τις εμφανίσεις στο Super Bowl και στο Λας Βέγκας. Ήταν σαν να την κατέλαβε ξαφνικά το πνεύμα της Cher. Κι αυτό σημαίνει ότι άπλωσε τα χέρια του να την αγκαλιάσει κι ένα μεγαλύτερης ηλικίας ακροατήριο, ας πούμε μία γιαγιά στην Μινεσότα που ήξερε τον Bennett και μάσησε με το «ειδύλλιο» Gaga-Bradley.

Κι ενώ τα πάντα ήταν έτοιμα για την κυκλοφορία του «Chromatica» ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού και όλα πάγωσαν -εκτός από τις φήμες. Με τα τρία singles που είχαν ήδη κυκλοφορήσει («Stupid Love», «Rain on Me» σε ντουέτο με την Ariana Grande και «Sour Candy» με τις ΝοτιοΚορεάτισσες Blackpink που σαρώνουν στις πρώτες εφηβικές ηλικίες), οι φήμες δικαιώθηκαν ότι το άλμπουμ θα φέρει και πάλι στη σκηνή την Gaga της–προ-12ετίας εποχής της ηλεκτρονικής disco, ίσως μόνο λίγο πιο σοφή και πιο ψύχραιμη τώρα. Δεν έπεσαν έξω. Με ένα στιλ blitzkrieg επίθεσης σε ο,τιδήποτε έχει ασύρματη σύνδεση σε όλο τον πλανήτη, την Παρασκευή 29/5 κυκλοφόρησε το άλμπουμ και ήταν σαν να σήμαινε επισήμως και το τέλος της καραντίνας. Ένα άλμπουμ τόσο «εκεί έξω», τόσο ευφορικό, τόσο έτοιμο να παίξει σε όλα τα Parade του Ιουνίου που, πραγματικά, πιστεύεις ότι ο electro dance ήχος μπορεί να τηγανίσει τον Covid-19 τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Η Gaga βγήκε στο Twitter την Τετάρτη 27/5, φωτογραφημένη φορώντας μάσκα, μέσα σε μία νταλίκα η οποία ήταν όλη ντυμένη με τα χρώματα και το artwork του άλμπουμ, δηλώνοντας «Delivering #Chromatica εγώ η ίδια σε κάθε retailer σε όλο τον κόσμο...»
Ακούγεται λίγο σαν «ξέρω πού μένεις».

Ακούγοντας το άλμπουμ, μερικοί φανς ψέλλισαν ότι «καλά τα κομμάτια αλλά δεν τα θυμάσαι» αλλά οι μουσικοκριτικοί και σχολιαστές των media έχουν σηκωθεί όρθιοι από την Παρασκευή το πρωί και χειροκροτούν. Για να πω την αλήθεια, κι εμένα μου άρεσε. Και όπως λέει ένας παλιός άγραφος νόμος στην ιστορία της pop: αν ένα τραγούδι το ακούσει μία φορά ένας γέρος (οκέι, μεσήλικας) και μετά μπορεί να το σφυρίξει, τότε το κομμάτι έχει περάσει το τεστ και θα γίνει επιτυχία.

Εγώ τα άκουσα όλα, track by track, 3 φορές. Και, εκτός από τους στίχους που τους βαριέμαι θανάσιμα – αλλά δεν ακούς την Gaga για αυτό – πρέπει να πω ότι μου μετέδωσε μία αδικαιολόγητη ελαφρότητα την οποία το άλμπουμ υποστηρίζει με κάθε σοβαρότητα. Και ενώ η Αμερική φλέγεται από τη δολοφονία του Αφροαμερικάνου George Floyd από αστυνομικό, η οποία ξεσήκωσε το κίνημα I Can’t Breathe, και ενώ κάποιοι καταπίνουν χλωρίνες ακούγοντας τις συμβουλές του Τραμπ, οι παραλίες παντού αρχίζουν να γεμίζουν και ο κορωνοϊός να φαίνεται όλο και περισσότερο ένα μακρινό debate ορθογραφίας.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ακολούθησα την παραίνεση της Lady Gaga «Σας παρακαλώ ακούστε το άλμπουμ από την αρχή μέχρι το τέλος, είναι η αληθινή μου ιστορία, μην κάνετε shuffle» (πώς το λέτε εσείς εδώ):

Ακούστε το άλμπουμ εδώ.

Ξεκίνημα με μία Οβερτούρα, ένα συναισθηματικό intro σαν να βλέπεις τίτλους αρχής παλιάς ασπρόμαυρης Χολιγουντιανής ταινίας. Υπάρχουν άλλα δύο τέτοια ιντερμέδια, προφανώς χωρίζοντας τις συναισθηματικές ηλικίες της Lady Gaga έτσι όπως τις μεταφέρει στις ενότητες τραγουδιών. Αν και εγώ δεν είδα κάτι τέτοιο.

Το 2ο track, Alice σε βάζει κατευθείαν στο κλαμπ, ένα ακαταμάχητο hi-NRG και «δεν με λένε Αλίκη αλλά συνεχίζω να ψάχνω τη Χώρα των Θαυμάτων».

Το Stupid Love μου θυμίζει καλές στιγμές Eurythmics αν ήταν πιο ηλεκτρονικοί. Τα chorus που αγαπάει να βάζει η Gaga στις παραγωγές της, παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο ειδικά σε αυτό το κομμάτι το βίντεο του οποίου έχει να κάνει με dance battle ανάμεσα σε ομάδες. Αυτοί που κερδίζουν βέβαια, είναι οι “Καλοσυνάτοι Punks” (Kindness Punks) χαχαχα, γειά σου ρε Gaga. Το χρώμα της ομάδας είναι το ροζ και εδώ πρέπει να πούμε ότι η Gaga επιστρέφει στις πολύπλοκες κατασκευές-κοστούμια με αρκετά σκοτεινές αποχρώσεις και μεταλλικά αξεσουάρ, ένα είδος Barbarella με πολλά ψυχολογικά. Όσο πιο συναισθηματικά τραύματα κρύβει το κάθε τραγούδι, τόσο πιο αρματωμένη βγαίνει στη σκηνή η ίδια, με “πανοπλίες” και χορευτικά άμυνας.

Το Rain On Me -δεύτερο single – μαζί με την Arianna Grande, ένα θηριώδες κομμάτι που διψάει για γιγα-matrix και αρένες για να ακουστεί. Η βροχή συμβολίζει τα δάκρυα, πέρασε και η Αριάνα τα τραύματά της, τα συζήτησαν σαν δύο καλές φίλες και μετά το έριξαν στο χορό.

Free Woman. Η Lady Gaga δήλωσε ότι γενικά προτιμάει στα κομμάτια της να τραγουδάει χωρίς να προσδιορίζει το φύλο της ερμηνείας αλλά ειδικά σε αυτό το κομμάτι θυμάται την εμπειρία της από τη σεξουαλική επίθεση που είχε δεχτεί από έναν μουσικό παραγωγό. Το κομμάτι είναι θαρραλέο και «φωνάζει» και, τελικά, όπως λέει η ίδια την απελευθερώνει από την εμπειρία εκείνη, την κάνει να νοιώθει ούτε θύμα, ούτε θύτης.

Οι φανς είπαν ότι το επόμενο track, το Fun Tonight, είναι ένα κομμάτι χωρισμού και μάλιστα εκείνου της Lady Gaga με τον φίλο της (συγγνώμη, δεν ξέρω το όνομά του) «ο οποίος ζήλευε» για αυτό τον λόγο και η Gaga τού τραγουδάει «You love the paparazzi, love the fame / Even though you know it causes me pain." Είναι γεγονός ότι οι παπαράτσι μπορεί να γίνουν πονοκέφαλος. Άλλωστε είναι και το τραγούδι που δικαιούται ο κάθε σούπερ σταρ να έχει στο ρεπερτόριό του, για τους πόνους της δόξας και το πανηγύρι της ματαιοδοξίας. Το κομμάτι σκίζει, ειδικά εκεί που του λέει “φύγε, δεν περνάω καλά μαζί σου απόψε».

Το 911, διαβάζεται Nine-One-One και όχι «η επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου». Είναι ο αριθμός Άμεσης Δράσης που κάθε αμερικανάκι μαθαίνει να πληκτρολογεί από την ηλικία των 5 μηνών και πάνω. Έκκληση σε βοήθεια -η Lady Gaga μιλάει για τα αντιψυχωτικά χάπια που παίρνει («κρατάω τις κούκλες μου μέσα σε ένα διαμαντένιο κουτί») και πάλι δίνει την ψυχή της σε άλλο ένα κομμάτι που έχει ένα εθιστικό electro beat που, με λίγη φαντασία, θα μπορούσε να το πει ντουέτο με την Peaches. Απόλυτο disco.

Στην ίδια λογική και το Plastic Doll, «είμαι μια πλαστική κούκλα, είμαι μία σούπερ σταρ». Θεωρείται, μαζί με το 911 και το Sour Candy, η πιο χορευτική τριλογία του άλμπουμ. Η Lady Gaga ξέρει να είναι μία ιδιοφυής μουσικός αλλά και να εμπιστεύεται απόλυτα την ομάδα παραγωγής (και αυτή τη φορά έχει τον BloodPop μαζί με τους ευρωπαίους DJs Madeon, Axwell και Burns) που της δίνουν τον πιο σημερινό ήχο και τον όγκο που απογειώνει τις δικές της καθαρόαιμες ποπ συνθέσεις. Αλλά κάνουν και τα κομμάτια να έχουν μία Eurovision-ική χροιά που πολλούς μπορεί να τους κάνει να χτυπάνε το κεφάλι τους στον τοίχο.

Στο Sour Candy που σαρώνει, έχει μαζί της τις μικρές Νοτιοκορεάτισες Blackpink που εκφράζουν ακριβώς και τη χρωματική παλέτα του άλμπουμ: ροζ και μαύρο με όλους τους συμβολισμούς που μπορεί να σηκώνει αυτό. Φαντάζομαι τη Λούρδη να το χορεύει και τη Madonna να της φωνάζει «Κλείσ’το θα βγάλω την παντόφλα».

Το Enigma έχει μία πιο χαμηλότονη ερμηνεία από την Lady Gaga που του δίνει μία άλλη ποιότητα και το κάνει ένα ωραιότατο hi NRG που, μέσα στο μυαλό μου, το σκέφτομαι σε μία καραμπινάτη soul funk διασκευή. Να θυμηθώ να της το πω αν με πάρει ποτέ παραγωγό.

Το Replay ξεκινάει δήθεν σαν deep house και εξελίσσεται και αυτό σε ένα σταθερό, μπιτάτο κομμάτι με πειραγμένη τη φωνή και (πάλι) Eurovision στο βάθος του μυαλού μου.

Το Sine from above είναι η τρίτη και πιο γκράντε (σόρι, Αριάνα) από τις συνεργασίες του άλμπουμ. Ο καλός της φίλος Elton John (για αυτό και το προηγούμενο Overture με τα έγχορδα, ιδανικό intro για να μπει μία βασίλισσα) τη συνοδεύει σε ένα κομμάτι που όλοι θα νόμιζαν ότι είναι μία συγκινητική μπαλάντα με τους δυό τους σε αντικριστά πιάνα, τελικά είναι ένα ηλεκτροφόρο, δυναμικό κομμάτι που δικαιώνει ακόμα και τη φωνή του Elton John. Όπως έμαθα, το Sine wave ή ημιτονοειδές κύμα είναι μια μαθηματική καμπύλη που περιγράφει μια ομαλή περιοδική ταλάντωση. Εμφανίζεται συχνά στα εφαρμοσμένα μαθηματικά, καθώς και στη φυσική, τη μηχανική, την επεξεργασία σήματος και σε πολλούς άλλους τομείς. Αυτό ίσως εξηγεί και το ξέφρενο φινάλε του κομματιού που θυμίζει σαν έγινε βραχυκύκλωμα.

Το Babylon είναι ένα πολύ έξυπνο κόλπο της Gaga για φινάλε. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι το σημείο της πρόζας των στίχων είναι (καρα)κλεμμένο από το Vogue της Madonna και αυτό μας κάνει να περιμένουμε τη συνέχεια η οποία, αν θα υπάρξει, θα είναι «Battle for your life, Babylon, That's gossip, what you on? Money don't talk, rip that song.»

Φτάνοντας στο τέλος, η Lady Gaga δίνει την νέα της εικόνα: μία δυναμική φιγούρα, ντυμένη σαν με εξαρτήματα μοτοσικλέτας, ένα mix από steampunk, η Μπάρμπι-MadMax, μαλλί της γριάς που κάηκε, μία γυναίκα στην κορυφή που τώρα μπορεί να μάχεται όποιον θελήσει, με τον αγαπημένο της τρόπο -χορεύοντας.

Είτε το θέλω είτε όχι, μπήκε το καλοκαίρι.