Μaestro: Το biopic του Bradley Cooper για τη ζωή του Leonard Bernstein

Tο “Maestro” του Bradley Cooper που προβάλλεται στο Netflix είναι ένα ακόμα biopic: τα biopics πληθαίνουν - καθώς οι τελευταίες δεκαετίες είναι πολιτιστικά φτωχές, αναπολούμε τους μεγάλους δημιουργούς του 20ού αιώνα. Το σενάριο του Bradley Cooper και του Josh Singer (“Spotlight”) ακολουθεί τη γραμμική αφήγηση μιας τυπικής βιογραφικής ταινίας που επικεντρώνεται στην προσωπική ζωή του Leonard Bernstein χωρίς να ερευνά το πώς ο Bernstein έγινε ο μουσικός που έγινε. Αυτό που συγκινεί περισσότερο στο “Maestro” είναι μάλλον ο καρκίνος της συζύγου του -που μοιάζει σαν την έκρηξη μιας βαθιά καταπιεσμένης οργής- και λιγότερο ο μουσικός βίος και το πάθος του Bernstein.

Το πάθος δεν λείπει: σε μια σκηνή ο Cooper μιμείται τον Bernstein καθώς διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου στον Καθεδρικό Ναό του Ely· οικειοποιείται τη Συμφωνία No. 2 του Mahler, με θεαματικές χειρονομίες και κινήσεις του σώματος. Μαθαίνω ότι ο Cooper προετοίμαζε αυτή τη σκηνή επί έξι χρόνια με δάσκαλο τον Καναδό διευθυντή ορχήστρας Yannick Nézet-Séguin. Πάντως, αν ο θεατής δεν έχει δει τον Βernstein να διευθύνει ορχήστρα, η αναπαράσταση ξενίζει με την υπερβολή της: η μιμική δεν είναι πάντοτε ο καλύτερος τρόπος να ζωντανέψει στην οθόνη ένα ιστορικό πρόσωπο.

Η ταινία είναι τεχνικά άρτια και κατά στιγμές εντυπωσιακή από αισθητική άποψη, με εναλλαγές ύφους που ταιριάζουν στις διαφορετικές φάσεις της ζωής του Bernstein: σ’ αυτό συμβάλλει η φωτογραφία του Matthew Libatique, που ήταν υποψήφιος για Όσκαρ για την πρώτη ταινία του Bradley Cooper “A Star Is Born” και που έχει διαπρέψει μεταξύ άλλων στο «Ρέκβιεμ για ένα όνειρο» και στον «Μαύρο κύκνο». Το πρόβλημα με αυτή την ταινία είναι πως, αν και η μουσική του Bernstein είναι συνυφασμένη σε την εικόνα, ο θεατής δεν τον καταλαβαίνει ούτε ως μουσικό, ούτε ως άνδρα. Είναι ένας θρύλος, μια διασημότητα· κυρίως, είναι bisexual ή closeted γκέι με ό,τι επισύρει αυτό για τη γυναίκα του (Carey Mulligan) και την οικογένειά του: καθώς η σχέση του “Lenny” με τη Felicia βρίσκεται στο επίκεντρο της αφήγησης, ενδιαφερόμαστε εντέλει περισσότερο για τη Felicia παρά για τον Lenny και περισσότερο για την τοξική τους χημεία παρά για τη μουσική δημιουργία, για τις πιθανές αμφιβολίες, για τις εμπνεύσεις ή για τις αντιληπτές ή αληθινές αποτυχίες του Bernstein. Πρόκειται για μια σεναριακή και σκηνοθετική επιλογή: ο Cooper δεν ήθελε να παρουσιάσει τη Felicia ως μια γυναίκα στη σκιά ενός μεγάλου άνδρα· έτσι, η Carey Mulligan είναι εκείνη που ξεστομίζει λόγια σχετικά με τη μουσική δημιουργία και με τις ψυχικές καταστάσεις που οδηγούν τον Bernstein στη σύνθεση έργων που έγιναν μύθος.

Ο Cooper είναι τέλεια μεταμορφωμένος στον Bernstein: γι’ αυτό ευθύνεται ο Kazu Hiro, ο οποίος βραβεύτηκε με Όσκαρ για τη μεταμόρφωση του Gary Oldman σε Winston Churchill το “The Darkest Hour” και της Charlize Theron σε Megyn Kelly στο “Bombshell”.