Με την τέταρτη μικρού μήκους ταινία της «Έκτορας Μαλό: Η τελευταία μέρα της χρονιάς», η Ζακλίν Λέντζου συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα της Εβδομάδας Κριτικής του πρόσφατου Φεστιβάλ Καννών και κατέκτησε το πρώτο βραβείο. Αναπόφευκτα η κουβέντα μας με τη νεαρή σκηνοθέτιδα ξεκινάει από εδώ.
Διαβάζω σε μια συνέντευξή σας στο Flix πως η ιδέα για την ταινία γεννήθηκε «ένα βράδυ στην Ικαρία, που είδα το φεγγάρι». Μπορείτε να ξαναφέρετε στη μνήμη σας εκείνη τη βραδιά και να θυμηθείτε ποια ήταν η κρίσιμη στιγμή για να προκύψει η ιδέα του «Έκτορα Μαλό»;
Η φράση «κρίσιμη στιγμή» μου φέρνει στο μυαλό κάποιο ματς –ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις–, κάτι που να ενέχει την τυχαιότητα, το μοιραίο. Δεν υπήρχε καμία κρίσιμη στιγμή υπ’ αυτή την έννοια που αντιλαμβάνομαι τις λέξεις. Υπήρχε όμως μια στιγμή έντονης συγκίνησης, και κατά συνέπεια πολλών συνειρμών. Ως αφορμή, το φεγγάρι! Ήταν καλοκαίρι, κι εκείνη τη στιγμή ήμουν μόνη έξω από το σπιτάκι που νοικιάζαμε στον Κάμπο. Το φεγγάρι έλαμπε, μαζί με τα αστέρια που το περικύκλωναν, και έμοιαζαν σαν μια οικογένεια. Έτσι, ήρθε η ιδέα, θυμούμενη το «Χωρίς oικογένεια» του Μαλό.
Σκηνή από την ταινία «Έκτορας Μαλό: Η τελευταία μέρα της χρονιάς»
Πώς ζήσατε όλη αυτή την κατάσταση στις Κάννες, με την ένταση, τη πιθανή συγκίνηση –αν υπήρξε από την πλευρά σας–, τις σκέψεις καθώς και τα παραλειπόμενα;
Εκείνη η μέρα/νύχτα ήταν η πιο πυκνή. Σάουντρακ από διαφορετικές μουσικές που παίζουν παράλληλα από παραλλαγμένο ηχείο. Συγκίνηση, κίνηση, μετακίνηση. Από την ώρα της ανακοίνωσης, έως και το άλλο πρωί, παίζαμε όλοι. Εύα, Λώρα, Σοφία, Κωνσταντίνος σε μια σπονδυλωτή ταινία. Αρκετά καλή, θα έλεγα.
Υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο που ενώνει τα μέχρι σήμερα 4 φιλμ σας; Αλήθεια, το θέμα της «Αλεπούς», η προηγούμενη ταινία σας που βραβεύτηκε στη Δράμα και είχε εξαίρετη διεθνή καριέρα, πώς προέκυψε;
Θεωρώ πως με τον τρόπο τους όλες οι ταινίες συνδέονται, συμπεριλαμβανομένης και της πτυχιακής μου ταινίας, «Μπλε Δεκατρία». Αυτό συμβαίνει ασυνείδητα και διαισθητικά. Όπως όλα, έτσι και η «Αλεπού» κάπως ασυνείδητα γεννήθηκε. Ξεκινώντας από μια συγκεκριμένη εικόνα, την εικόνα της ταφής. Γύρω από αυτό εξελίχθηκε το συναίσθημα που ήθελα να εξερευνήσω, ιδιαίτερα του «πριν». Πριν την κακή είδηση, τις στιγμές πριν, κάπως αλλάξει η ζωή οριστικά.
Το πρώτο μεγάλου μήκους φιλμ σας τι θέμα θα έχει;
Σαν συνέχεια αυτής της συγγένειας των πρώτων φιλμ, έρχεται και η μεγάλου μήκους. Πραγματεύεται την ενηλικίωση μιας σχέσης πατέρα-κόρης, και με όχημα αυτό το σχήμα συζητά επιμέρους θέματα που με έχουν απασχολήσει και στις υπόλοιπες ταινίες.
Ποια θέματα σας συγκινούν ή σας ελκύουν περισσότερο;
Η έλξη και η συγκίνηση έρχονται και παρέρχονται, πιστεύω. Αυτό που εξελίσσεται σε εμμονή, είναι το ενδιαφέρον. Οπότε με ενδιαφέρει η μελέτη της ιδέας της οικογένειας, των συνεπειών αυτής, η ιδέα του παιδιού και η παύση ή η μη παύση του παιδικού μας εαυτού, το κατασκεύασμα του ονείρου, και σαν ομπρέλα οι σχέσεις με όλα τα παραπάνω. Με ενδιαφέρει πολύ η σχέση, γενικά και ειδικά.
Ποιο πιστεύετε πως είναι το βασικό χαρακτηριστικό της δικής σας κινηματογραφικής γενιάς;
Είμαστε η γενιά της μετάβασης από το αναλογικό σινεμά στο ψηφιακό. Αυτό συνειδητά ίσως να μη φαίνεται ως κάτι επιδραστικό, αλλά ασυνείδητα και συλλογικά σίγουρα επιφέρει κάποιες σκέψεις και διαφορετικές προσεγγίσεις. Είναι κομβική η αλλαγή του μέσου. Επίσης, είμαστε η γενιά της οποίας οι μικρού μήκους ταινίες δεν αποτελούν απλώς τη γέφυρα προς τη μεγάλου, αλλά αποτελούν αυθύπαρκτες δημιουργίες. Το φεστιβαλικό ενδιαφέρον ανοίγει πόρτες στο εξωτερικό, οι ταινίες μας δεν είναι για εσωτερική κατανάλωση, αυτό κατά συνέπεια φέρνει ταξίδια, τα ταξίδια φέρνουν γνώσεις, οπότε στο τέλος και στην αρχή αυτού του φαύλου κύκλου υπάρχει το νέο, το φρέσκο, το θαρραλέο. Οπότε, πιστεύω ότι βασικό χαρακτηριστικό είναι το πείραμα.
Ποιο μέρος της Αθήνας σάς αρέσει να επισκέπτεστε ξανά και ξανά;
Το κηπάκι του αρχαιολογικού μουσείου δίπλα από το σπίτι μου. Εκεί έχει πολλά ζωάκια με αρχηγό μια τεράστια χελώνα που είναι πολύ καλή και μου αρέσει να την επισκέπτομαι. Με ηρεμεί.
Πώς και πού σας αρέσει να περνάτε τα καλοκαίρια σας;
Δεν υπάρχει πλάνο. Τα καλοκαίρια μου είναι εντελώς τυχαία.
Για ποιο λόγο αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη σκηνοθεσία; Οι γονείς σας πώς αντέδρασαν, όταν τους είπατε ότι θα κάνετε ταινίες;
Εάν δεν έκανα σινεμά, θα έγραφα. Η επιλογή του σινεμά φάνταζε σαν μια πιο ζωντανή μορφή γραφής, κι έτσι κάπως το αποφάσισα. Οι δικοί μου, απαθείς θα έλεγα. Ήμουν αρκετά μικρή όταν το ανέφερα, οπότε πιθανώς να μη με πήρανε και πολύ στα σοβαρά.
Αν δεν τα είχατε καταφέρει με το σινεμά, τι θα κάνατε;
Ποιος λέει ότι τα κατάφερα;
13°
