Andrea Torrei: Η φωτογραφία δρόμου είναι φυσική επιλογή για μένα

Η Andrea Torrei είναι Ιταλίδα φωτογράφος, με έδρα τη Ρώμη, που συνδυάζει την επιστημονική της κατάρτιση με την καλλιτεχνική της προσέγγιση. Παρά το γεγονός ότι είναι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών, η φωτογραφία την κέρδισε αμέσως και την οδήγησε σε μια νέα πορεία. Σπούδασε φωτογραφία στην Ιταλία και συμμετείχε σε σεμινάρια και εργαστήρια με κορυφαίους φωτογράφους, όπως ο Peter Turnely και ο Νίκος Οικονομόπουλος, γεγονός που εμπλούτισε την τεχνική της και τις καλλιτεχνικές της ανησυχίες.

Το έργο της επικεντρώνεται κυρίως στη φωτογραφία δρόμου και ντοκιμαντέρ, με ιδιαίτερη έμφαση σε κοινωνικά και ζητήματα φύλου. Η Torrei προτιμά να εργάζεται σε προσωπικά projects που διερευνούν την ανθρώπινη εμπειρία μέσα από το πρίσμα των κοινωνικών συνθηκών και της καθημερινότητας. Από τις εικόνες της αναδύεται μια έντονη αίσθηση της αλήθειας, αποτυπώνοντας ανθρώπινες ιστορίες με σεβασμό και βάθος, είτε χρησιμοποιώντας την καθαρότητα του ασπρόμαυρου είτε τη ζωντάνια των χρωμάτων.

Andrea Torrei: Μια φωτογραφική ματιά στην κοινωνία, τη δύναμη της ανθρωπότητας και την ποίηση του δρόμου

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη φωτογραφία δρόμου;
Η φωτογραφία δρόμου μπήκε στη ζωή μου σταδιακά. Ξεκίνησα με πορτρέτα στο στούντιο, έπειτα πέρασα στη φωτογράφιση αντικειμένων, macro, τοπία… Όλα αυτά τα είδη με βοήθησαν να μάθω πολλά. Αν και η φωτογραφία με συνόδευε από παλιά, μέσα από τον κινηματογράφο, τα ταξιδιωτικά περιοδικά κ.ά. άρχισα να φωτογραφίζω πιο συστηματικά μόλις πριν από περίπου δέκα χρόνια. Στην εφηβεία μου, πάντως, είχα πάντα μαζί μου μια μικρή φωτογραφική μηχανή με την οποία απαθανάτιζα στιγμές με φίλους και ταξίδια στην Ευρώπη.

Τι σε ελκύει στη φωτογραφία δρόμου περισσότερο από άλλα είδη;
Νομίζω πως προέρχεται από την αγάπη μου για το περπάτημα και τα ταξίδια, και την έμφυτη περιέργειά μου να παρατηρώ, να εξερευνώ και να ανακαλύπτω τις αποχρώσεις της καθημερινότητας. Η φωτογραφία δρόμου είναι σχεδόν μια φυσική επιλογή για μένα. Ωστόσο, δεν εγκατέλειψα τα άλλα είδη, τα πορτρέτα έχουν ακόμα θέση στο έργο μου.

Υπάρχουν φωτογράφοι δρόμου που σε έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα;
Περισσότερη έμπνευση αντλώ από φωτογράφους γενικότερα, όχι μόνο από τον χώρο της φωτογραφίας δρόμου. Θα αναφέρω τον Νίκο Οικονομόπουλο για τη μοναδική του σύνθεση, τον Κουντέλκα για το ποιητικό του βλέμμα, όπως και τους Peress και Gaumy. Δεν μπορώ να μην αναφέρω τη Nan Goldin για την ωμή της συναισθηματικότητα. Όσον αφορά στο χρώμα, με έχουν επηρεάσει οι Ernst Haas, Saul Leiter, Fred Herzog και Harry Gruyaert. Μπορεί κάποιοι να μην ανήκουν αυστηρά στον χώρο της φωτογραφίας δρόμου, αλλά είναι η καθημερινή μου «τροφή».

Τι εξοπλισμό χρησιμοποιείς συνήθως;
Μου αρέσει να κινούμαι με ελαφρύ εξοπλισμό. Έχω διάφορες μηχανές, τις χρησιμοποιώ ανάλογα με τις συνθήκες. Δεν μπορώ να κουβαλώ βαλίτσες με εξοπλισμό. Πλέον και το κινητό αρχίζει να παίζει ενδιαφέροντα ρόλο· με εκπλήσσει ευχάριστα και περιμένω να δω πώς θα εξελιχθεί αυτή η σχέση.

Προτιμάς να φωτογραφίζεις σε έγχρωμο ή ασπρόμαυρο;
Είναι δύο διαφορετικές «γλώσσες» και καμία δεν υπερέχει. Προσωπικά, είμαι κυρίως φωτογράφος του χρώματος. Το βλέπω, το νιώθω, το χρησιμοποιώ σαν πρωταγωνιστή και όχι σαν φόντο. Δεν με αποσπά, όπως λένε πολλοί - αντίθετα, συμπληρώνει το θέμα και ενισχύει το περιεχόμενο. Το ασπρόμαυρο, όμως, έχει μια ιδιαίτερη θέση· πολλοί δάσκαλοι φωτογράφιζαν μόνο σε ασπρόμαυρο , και το έχω χρησιμοποιήσει σε φωτογραφίες όπου το χρώμα δεν θα προσέθετε κάτι.

Πόσο σημαντικός είναι ο φωτισμός και η σύνθεση στη δουλειά σου;
Ο φωτισμός είναι το παν. Όταν βγαίνω, πρώτα κοιτάζω το φως, την ποιότητά του, την κατεύθυνση, την ένταση, και πώς επηρεάζει τη σκηνή. Καθορίζει τη σύνθεση και δίνει μαγεία στην εικόνα.

Πώς επιλέγεις τα θέματα ή τις σκηνές που θα φωτογραφίσεις;
Οι σκηνές με επιλέγουν. Εξαρτάται από το πώς σχετίζομαι με το περιβάλλον και τους ανθρώπους. Συχνά βρίσκομαι μέσα σε χαοτικές, ζωντανές καταστάσεις. Επιστρέφω στα ίδια μέρη ξανά και ξανά, γιατί η φως ή η ενέργεια εκεί με προκαλούν. Ποτέ δεν ξέρω τι θα συμβεί , ωστόσο  πάντα συμβαίνει κάτι. Αυτό είναι το θαύμα της φωτογραφίας δρόμου.

Πόσο σημαντικός είναι ο αυθορμητισμός στη φωτογραφία δρόμου;
Ο αυθορμητισμός είναι βασικό στοιχείο στον δρόμο, αλλά όχι απόλυτα. Δεν είμαι απλώς μια αόρατη παρατηρήτρια· πολλές φορές αλληλεπιδρώ με τα άτομα. Δεν «κυνηγώ» απλώς στιγμές στα κρυφά. Συμμετέχω, με τον τρόπο μου, στις ζωές τους, κι αυτοί στη δική μου.

Σκηνοθετείς ποτέ  ή παρεμβαίνεις στα γεγονότα;
Όχι. Δεν γίνεται να σκηνοθετήσεις τη ζωή στον δρόμο, δεν είμαι σκηνοθέτρια. Μπορώ να διαλέξω τοποθεσία, ίσως να μιλήσω με κάποιον, αλλά δεν έχω έλεγχο. Η στιγμή είναι αυθόρμητη, και αυτό είναι το όμορφο.

Ποια είναι η άποψή σου για τη φωτογράφιση αγνώστων χωρίς συναίνεση;
Στα παιδιά, πάντα ζητώ την άδεια των γονέων. Αν αρνηθούν, σέβομαι την απόφαση. Με ενήλικες εξαρτάται από τη στιγμή. Σε δημόσιες εκδηλώσεις, δεν τίθεται θέμα. Αν κάποιος είναι σε πρώτο πλάνο στη φωτογραφία, φροντίζω να το γνωρίζει. Αν δεν θέλει, απλώς φεύγω.

Είχες ποτέ προβλήματα με άτομα που δεν ήθελαν να φωτογραφηθούν;
Ναι, αρκετές φορές! Το αστείο είναι πως συνήθως δεν φωτογράφιζα καν αυτούς που διαμαρτύρονταν. Υπάρχει ένας φόβος για τα social media, που τον κατανοώ. Πιστεύω ότι ο φωτογράφος πρέπει να έχει κοινή λογική και ενσυναίσθηση.

Πώς επηρεάζει το περιβάλλον που κινείσαι τη φωτογραφία σου;
Στην Ιταλία, η φωτογραφία δρόμου είναι ευκολότερη στον νότο, όπου οι άνθρωποι είναι πιο ανοιχτοί. Υπάρχει μια τάση αποφυγής των προσώπων, πολλές φωτογραφίες δείχνουν σκιές, σιλουέτες, πλάτες… Χάνουμε έτσι την τεκμηριωτική διάσταση της φωτογραφίας.

Περνάς κοινωνικά ή πολιτικά μηνύματα μέσα από τη δουλειά σου;
Όχι πολιτικά. Ασχολούμαι όμως με κοινωνικά ζητήματα: τη θέση της γυναίκας, τα περιβαλλοντικά προβλήματα, την ταυτότητα στον σύγχρονο κόσμο.

Υπάρχει κάποια φωτογραφία σου με ξεχωριστή ιστορία;
Ναι, μια γυναίκα στη Γκάνα, που κουβαλούσε μια ραπτομηχανή στο κεφάλι της. Η εικόνα της περηφάνειας και του αγώνα των γυναικών με συγκίνησε βαθιά.

Ποια ήταν η πιο συγκινητική ή παράξενη εμπειρία σου στον δρόμο;
Οι στιγμές που άγνωστοι με καλούν σπίτι τους. Πρόσφατα, στην Κars της Τουρκίας, βρέθηκα από τη φωτογράφιση σε ένα τραπέζι οικογενειακού πρωινού, και ανακάλυψα έναν κόσμο τόσο διαφορετικό αλλά και τόσο οικείο.

Πώς επιλέγεις ποιες φωτογραφίες θα δημοσιεύσεις ή θα μοιραστείς;
Είμαι πολύ αργή στην επεξεργασία. Μερικές φορές δημοσιεύω φωτογραφίες μετά από αρκετά χρόνια. Δεν βιάζομαι, η φωτογραφία είναι για μένα μια διαδικασία χωρίς πίεση.

Πώς έχει εξελιχθεί το στιλ σου με τον χρόνο;
Δεν ξέρω αν έχω «στιλ», θα είχε ενδιαφέρον να μου πείτε εσείς ή οι αναγνώστες σας!

Ποιο είναι το μέλλον της φωτογραφίας δρόμου στην ψηφιακή εποχή και τα social media;
Δεν είμαι σίγουρη. Υπάρχει μια ατελείωτη ανάγκη για δημοσιεύσεις, και πολλές φορές νιώθω ότι οι σημαντικές δουλειές χάνονται στο χάος…

Δείτε περισσότερα για την Andrea στο andreatorrei.com και στο instagram/andreatorrei