15°
Σε αυτές τις χώρες το μετρό μοιάζει με μουσείο τέχνης
Το μετρό είναι ίσως το πιο πρακτικό μέσο μεταφοράς σε μια μεγαλούπολη. Όμως σε κάποιες πόλεις του κόσμου οι σταθμοί του μετρό δεν είναι απλώς υπόγεια περάσματα, αλλά αρχιτεκτονικά διαμάντια, που φιλοξενούν installation, ψηφιδωτά, βιτρό, ακόμα και μπαρόκ πολυελαίους, όπως ακριβώς μια γκαλερί. Από τη Στοκχόλμη μέχρι την Τασκένδη, ακολουθούν 10 σταθμοί μετρό που σε κάνουν να ξεχνάς γιατί κατέβηκες εκεί κάτω.
Kungsträdgården και T-Centralen, Στοκχόλμη
Ο σταθμός Kungsträdgården στη Στοκχόλμη δεν θυμίζει σε τίποτα τον συνηθισμένο χώρο αναμονής για το μετρό. Δίνει την αίσθηση ενός υπόγειου θεατρικού σκηνικού, με τοίχους σμιλεμένους σε μορφή σπηλιάς και έντονα χρώματα. Ενσωματώνει αρχαιολογικά ευρήματα από το παλάτι Μακαλεόζος, που κάποτε βρισκόταν στην περιοχή, δίνοντας στον σταθμό μια παραμυθένια διάσταση – απόδειξη πως το αστικό τοπίο μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης ακόμη και 20 ή 30 μέτρα κάτω από τη γη.
Aυτός όμως δεν είναι ο μoναδικός σταθμός μετρό της Στοκχόλμης που μαγνητίζει τα βλέμματα. Το Kungsträdgår είναι ο τερματικός σταθμός της γαλάζιας γραμμής, που σε αντίθεση με τη δραματική ατμόσφαιρά του έρχεται ο T-Centralen. Πρόκειται για κεντρικό κόμβο του μετρό, όπου συναντιούνται όλες οι γραμμές (μπλε, κόκκινη, πράσινη), γνωστός για τις γαλάζιες τοιχογραφίες, τα αποτυπώματα φύλλων και το ήρεμο, μινιμαλιστικό εικαστικό ύφος, που προσφέρει μια «ηρεμία μέσα στο χάος».
Σταθμός Toledo, Νάπολη
Ο σταθμός Toledo στη Νάπολη μοιάζει περισσότερο με διαστημική βάση παρά με υπόγειο μέσο μεταφοράς. Βυθισμένος σε μια παλέτα σκούρων αποχρώσεων του μπλε, δημιουργεί την αίσθηση ότι βρίσκεσαι μέσα σε μια υποθαλάσσια σπηλιά ή σε κάποιον Γαλαξία.
Η εντυπωσιακή κατακόρυφη εγκατάσταση Crater de Luz (Κρατήρας Φωτός) κυριαρχεί στο κέντρο του σταθμού, δημιουργώντας ένα παιχνίδι με το φως και τη σκιά –είναι σαν να σε τραβάει μέσα του–, σαν οπτική ψευδαίσθηση. Ένας σταθμός που, αν τον επισκεφτείς, σε καθηλώνει. Μάλιστα πολλοί θεωρούν ότι αξίζει ένα ταξίδι στη Νάπολη μόνο και μόνο για να δουν τον συγκεκριμένο σταθμό. Άλλωστε, ο σταθμός, που σχεδιάστηκε από τον Ισπανό αρχιτέκτονα Óscar Tusquets Blanca, έχει αποσπάσει διεθνή βραβεία για το design του.
Komsomolskaya, Μόσχα
Ο σταθμός Komsomolskaya της Μόσχας είναι ίσως ο πιο εμβληματικός εκπρόσωπος της λεγόμενης «υπόγειας αυτοκρατορικής αισθητικής» του σοβιετικού μετρό. Μοιάζει με ένα παλάτι κάτω από τη γη, χτισμένος το 1952 σε στιλ νεομπαρόκ-σταλινικό και εντυπωσιάζει με τη χλιδή του: οροφές διακοσμημένες με μωσαϊκά, που απεικονίζουν ηρωικές σκηνές της ρωσικής ιστορίας, τεράστιοι πολυέλαιοι από σφυρήλατο μέταλλο, τοίχοι από κρεμ μαρμαροπλακάκια και χρυσές λεπτομέρειες παντού. Ο σκοπός της δημιουργίας του ήταν να αποδείξει, ακόμα και μέσω μιας απλής μετακίνησης, τη δύναμη και τη μεγαλοπρέπεια της Σοβιετικής Ένωσης. Πολλοί λένε πως «αν το μετρό ήταν θέατρο, ο Komsomolskaya θα ήταν η μεγάλη του σκηνή».
Formosa Boulevard, Καοσιούνγκ
Ο σταθμός Formosa Boulevard στην Καοσιούνγκ της Ταιβάν είναι ίσως ο πιο εκθαμβωτικός της Ασίας και σίγουρα από τους πιο φωτογραφημένους. Πρόκειται για μια έκρηξη χρώματος, φωτός και φαντασίας, όπου στο κέντρο του δεσπόζει ο διάσημος «Θόλος του Φωτός» (Dome of Light) – η μεγαλύτερη βιτρό εγκατάσταση στον κόσμο, με διάμετρο 30 μέτρων και έκταση 660 τετραγωνικών μέτρων. Το έργο, δημιούργημα του Ιταλού καλλιτέχνη Narcissus Quagliata, απεικονίζει την κοσμική εξέλιξη του ανθρώπου, από το χάος και τη γέννηση ως την ελπίδα και την αγάπη. Καθώς περπατάς κάτω από τον θόλο αισθάνεσαι σαν να βρίσκεσαι μέσα σε ζωντανό ψυχεδελικό καλειδοσκόπιο. Το φως αντανακλάται στα βιτρό μοτίβα, οι αποχρώσεις αλλάζουν ανάλογα με την ώρα της ημέρας και η εμπειρία θυμίζει λιγότερο μετακίνηση και περισσότερο... υπαρξιακή πτήση μέσα στο σύμπαν. Ένα must see όχι μόνο για τους λάτρεις της τέχνης, αλλά για κάθε ταξιδιώτη που αγαπά το αναπάντεχο.
Szent Gellért tér, Βουδαπέστη
Ο σταθμός Szent Gellért tér στη Βουδαπέστη, μέρος της νεότερης γραμμής M4, μοιάζει με υπόγειο σπειροειδές γλυπτό. Οι τοίχοι του είναι καλυμμένοι με χιλιάδες ψηφιδωτά πλακάκια σε μοτίβα που θυμίζουν σπείρα, σε γήινες αποχρώσεις –της ώχρας, λευκό και καφέ–, δημιουργώντας μια οπτική αίσθηση κίνησης και βάθους. Ο φωτισμός τονίζει τη γεωμετρική συμμετρία του χώρου, κάνοντάς τον να μοιάζει περισσότερο με εγκατάσταση σύγχρονης τέχνης παρά με σταθμό του μετρό. Ο σχεδιασμός του, αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ αρχιτεκτόνων και εικαστικών, αποτελεί μέρος της φουτουριστικής ταυτότητας της γραμμής M4, που θεωρείται από τις πιο μοντέρνες της Κεντρικής Ευρώπης.
Alisher Navoiy, Τασκένδη
Ο σταθμός Alisher Navoiy στην Τασκένδη δεν είναι απλώς σημείο μετακίνησης, αλλά μια υπόγεια ωδή στην ποίηση και τη μεσαιωνική παράδοση της Κεντρικής Ασίας. Ονομάζεται προς τιμήν του σπουδαίου Ουζμπέκου ποιητή και λόγιου του 15ου αιώνα, και το εσωτερικό του είναι εμπνευσμένο από την ισλαμική αρχιτεκτονική της εποχής του. Οι οροφές καλύπτονται με αψιδωτούς θόλους γεμάτους γεωμετρικά και φυτικά μοτίβα, σε αποχρώσεις του τιρκουάζ και του χρυσού, που παραπέμπουν σε παλάτια της Σαμαρκάνδης. Τα ψηφιδωτά, οι καλλιγραφικές λεπτομέρειες και η γενική συμμετρία του χώρου δημιουργούν την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε ένα καλλιτεχνικό σύμπαν, όπου ο πολιτισμός και η μετακίνηση συνυπάρχουν.
Westfriedhof και Marienplatz, Γερμανία
Ο σταθμός Westfriedhof στο Μόναχο αποδεικνύει ότι το σωστό φως μπορεί να μεταμορφώσει τα πάντα. Δέκα τεράστια φωτιστικά-θόλοι, σε αποχρώσεις μπλε, κόκκινου και κίτρινου, αιωρούνται πάνω από τις αποβάθρες, δημιουργώντας ένα δραματικό σκηνικό, που μοιάζει βγαλμένο από ταινία φαντασίας ή θεατρική παράσταση. Η υπόλοιπη δομή του σταθμού με ανεπεξέργαστους, «τραχείς» τσιμεντένιους τοίχους, λειτουργεί ως ουδέτερος καμβάς, τονίζοντας ακόμη περισσότερο τη δύναμη του χρώματος και της σκιάς. Ο συνδυασμός minimal βιομηχανικού σχεδιασμού και έντονου φωτιστικού concept καθιστά τον Westfriedhof έναν από τους πιο φωτογενείς σταθμούς της Ευρώπης.
Αντίστοιχα, ο σταθμός Marienplatz, το κεντρικότερο συγκοινωνιακό σημείο της πόλης, θεωρείται ένα visual statement. Η χαρακτηριστική του πορτοκαλί στοά, που ενώνει τις γραμμές του μετρό και του προαστιακού, μοιάζει βγαλμένη από ταινία του Κιούμπρικ: κυρτά τοιχώματα, επενδυμένα με μεταλλικά πάνελ, σε ζεστό πορτοκαλί, φωτισμός και γεωμετρία που σε απορροφά. Ο διάδρομος αυτός έχει γίνει φωτογραφικό φετίχ για επισκέπτες, influencers και λάτρεις της αρχιτεκτονικής.
HafenCity Universität, Αμβούργο
Ο σταθμός HafenCity Universität στο Αμβούργο μοιάζει με φουτουριστική σκηνή θεάτρου μέσα στη γη. Το βλέμμα μαγνητίζεται αμέσως από τις 12 φωτεινές, αιωρούμενες «κάψουλες», που θυμίζουν shipping containers από κάποιο sci-fi σύμπαν. Καθεμιά είναι εξοπλισμένη με εκατοντάδες LED φώτα, ικανά να παράγουν μεταβαλλόμενα χρώματα, ανάλογα με την ώρα της ημέρας, τον καιρό ή την εποχικότητα. Η εμπειρία δεν σταματά εκεί, τις ώρες αιχμής στον σταθμό ακούγεται κλασική μουσική, δημιουργώντας ένα υπόγειο σκηνικό που μεταμορφώνει την αναμονή σε αισθητική απόλαυση.
Zoloti Vorota, Κίεβο
Ο σταθμός Zoloti Vorota στο Κίεβο είναι ένα αρχιτεκτονικό ταξίδι στον μεσαιωνικό πυρήνα της πόλης. Μια επίσκεψη εκεί προκαλεί δέος, σαν να βρίσκεσαι σε μουσείο ή εκκλησία, μόνο που, κάθε λίγα λεπτά, περνάει κι ένα τρένο. Εμπνευσμένος από τον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας και τις βυζαντινές εκκλησίες του 11ου αιώνα, ο σταθμός αποπνέει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε υπόγειο ναό. Θόλοι με πέτρινα τόξα, περίτεχνα ψηφιδωτά που απεικονίζουν Ουκρανούς ηγεμόνες, αγίους και ιστορικά σύμβολα, φωτιστικά που θυμίζουν πολυελαίους και κίονες που θα ταίριαζαν σε μοναστήρι – όλα αυτά συνθέτουν έναν από τους πιο ατμοσφαιρικούς και επιβλητικούς σταθμούς μετρό στον κόσμο.
Msheireb, Ντόχα
Ο σταθμός Msheireb στην Ντόχα είναι η επιτομή του σύγχρονου, πολυτελούς design των υπογείων μεταφορών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο συγκοινωνιακό hub του Κατάρ, όπου συναντιούνται και οι τρεις γραμμές του μετρό (κόκκινη, πράσινη και χρυσή), εξυπηρετώντας χιλιάδες επιβάτες καθημερινά, μέσα σε έναν χώρο σχεδιασμένο με απόλυτο μινιμαλισμό: λευκό και μάρμαρο, με χρυσές λεπτομέρειες, συμμετρικές καμπύλες και εντυπωσιακός φωτισμός, που ενισχύει την καθαρότητα του χώρου.
Ο σταθμός θυμίζει περισσότερο υπερμοντέρνο ξενοδοχείο ή πολυτελές lounge, παρά σημείο μετακίνησης. Είναι ένα δείγμα του πώς η αρχιτεκτονική της Μέσης Ανατολής επαναπροσδιορίζει το αστικό τοπίο, φέρνοντας υψηλή αισθητική ακόμη και στις καθημερινές διαδρομές.
Ο διάσημος Ελληνο-αμερικανός καλλιτέχνης μιλά για τη σειρά «Portraits», την τεχνική superdots, αλλά και την ιδιαίτερη σχέση του με τη μαγειρική
Η τρυφερή ματιά ενός αρχιτέκτονα στην πέτρα, τους ανθρώπους και τα δέντρα του τόπου
Οι θεματικές συζήτησης και οι προσωπικότητες που θα συμμετέχουν Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Με το νέο του άλμπουμ «Ανάμεσα» ανανεώνει το ελληνικό τραγούδι. Πριν βρεθεί «Ανάμεσα σε φίλους» στο Παλλάς, ταξιδέψαμε μαζί του ακούγοντας και μιλώντας
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Οι Κώστας Μηλιαράς και Γιώργος Παπακώστας μιλούν για το ντεμπούτο των The Dionysians «Να Κάψουμε το Χθες»
