Κληρονόμοι Κόντογλου κατά Soloúp

Το γνωστό σκιτσογράφο, γελοιογράφο και κωμικογράφο Soloúp (Αντώνη Νικολόπουλο) φέρνουν στο δικαστήριο οι κληρονόμοι του μεγάλου συγγραφέα και αγιογράφου Φώτη Κόντογλου (1895 - 1965).

Λεπτομερέστερα, οι κληρονόμοι Κόντογλου ενάγουν το σύγχρονο δημιουργό επειδή στην εικονογραφημένη νουβέλα του (graphic novel) «Αϊβαλί», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Κέδρος», χρησιμοποίησε σύντομα αποσπάσματα από κείμενα του Κόντογλου χωρίς την άδειά τους.

Η πλευρά Soloúp απαντάει ότι:

• το έργο περιέχει αποσπάσματα και άλλων συγραφέων από τη Μικρασία (Ηλίας Βενέζης, Στρατής Δούκας, Κοσμάς Πολίτης), οι κληρονόμοι των οποίων αντέδρασαν θετικά

• τα αποσπάσματα είναι έτσι κι αλλιώς περιορισμένα

• γίνεται μνεία της πηγής (Κόντογλου και άλλοι).

• πάρθηκε η άδεια από τον εκδότη που έχει τα δικαιώματα του Κόντογλου («Άγκυρα»)

• δεν υπάρχει λογοκλοπή, αλλά δημιουργική καλλιτεχνική ενσωμάτωση στοιχείων του παλιού δημιουργού στο νέο δημιούργημα.

Στο διαδίκτυο κυκλοφορεί Ανοιχτή Επιστολή για υπογραφές συμπαράστασης στο Soloúp.

Περισσότερα για το «Αϊβαλί», στη συνέντευξη προς το δικό μας Γιάννη Νέννε.

Η Ανοιχτή Επιτολή συμπαράστασης:

Με μεγάλη έκπληξη πληροφορηθήκαμε ότι ο γνωστός γελοιογράφος και κωμικογράφος Αντώνης Νικολόπουλος (Soloúp) οδηγείται στα δικαστήρια από τους κληρονόμους του Φώτη Κόντογλου, επειδή στην εικονογραφημένη νουβέλα του (graphic novel) με τίτλο Αϊβαλί, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος, έχοντας αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια από το σύνολο των κριτικών Τέχνης, χρησιμοποίησε μεταξύ άλλων σύντομα αποσπάσματα από κείμενα του Κόντογλου, κατόπιν μάλιστα σχετικής έγγραφης άδειας από τις εκδόσεις Άγκυρα, και δημιούργησε κάποια πρωτότυπα σχέδια βασιζόμενος σε γνωστά εικαστικά έργα και γενικότερα στο βυζαντινότροπο ύφος του σπουδαίου αγιογράφου.

Θεωρούμε προφανές στον καθένα που ασχολείται με τον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών, αλλά και στον απλό αναγνώστη, ότι ο Soloúp με το έργο του αυτό προσπαθεί, με δημιουργικό πνεύμα και καλόπιστη καλλιτεχνική διάθεση, να επανεντάξει την παραδοσιακή λαϊκότροπη τέχνη, που υπηρέτησε τόσο πιστά και ο ίδιος ο Κόντογλου, σε νέα εικαστικά συμφραζόμενα, στο πλαίσιο της τέχνης του κόμικ. Με τον τρόπο αυτό κατορθώνει κάτι σημαντικό, καθότι αναστοχαζόμενος πάνω στη φύση και στο περιεχόμενο της ίδιας της Τέχνης επαναφέρει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού σε σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και αποδίδει συγχρόνως φόρο τιμής στους μεγάλους δημιουργούς της γενιάς του ’30, όπως ο Φώτης Κόντογλου και ο Ηλίας Βενέζης.

Το έργο εκείνων, εξάλλου, αποτέλεσε την πρώτη ύλη και το έναυσμα για τη δημιουργία του συγκεκριμένου graphic novel, όπως ο ίδιος πανηγυρικά δηλώνει στο βιβλίο του. Δεν θεωρούμε ότι η αξιέπαινη αυτή καλλιτεχνική προσπάθεια του Soloúp ενέχει κάποιο στοιχείο παρανομίας, πονηρίας ή έστω ασέβειας προς τους κλασικούς αυτούς δημιουργούς, και για αυτό μας προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση η δικαστική του δίωξη. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι κληρονόμοι των υπόλοιπων συγγραφέων (Βενέζης, Βενέζη-Μολυβιάτη, Yorulmaz) δεν έφεραν καμία αντίρρηση στην κυκλοφορία του βιβλίου, αντιθέτως έχουν εκφραστεί με τα καλύτερα λόγια για αυτό.

Ελπίζουμε ότι θα πρυτανεύσει η λογική και ότι η αντιπαράθεση αυτή θα αρθεί συναινετικά και καλόπιστα, μακριά από τις δικαστικές αίθουσες, προς όφελος της ίδιας της Τέχνης.