Μόλις προχθές μιλούσα με μια φίλη μου, γνωστή συγγραφέα, η οποία μού έλεγε, μεταξύ άλλων, ότι δεν της αρέσει να διαβάζει τα βιβλία της ο οποιοσδήποτε, συχνά παρεξηγώντας αυτά που γράφει. Η δραστική αυτή δήλωση, σε μια πρώτη ανάγνωση, θα μπορούσε να παρεξηγηθεί ως ελιτίστικη, αλλά επειδή τυχαίνει να γνωρίζω καλά τον χαρακτήρα της, σκέφθηκα ότι είναι, συνοπτικώς διατυπωμένη, η στάση που πρέπει να κρατάμε όλοι, τουλάχιστον για κάποια πράγματα που -καλώς ή κακώς- θεωρούμε αξιακά. Αυτό, άλλωστε, δεν συμβαίνει και στην καθημερινότητά μας; Δεν κάνουμε παρέα με τον οποιονδήποτε, δεν πάμε οπουδήποτε, δεν ψηφίζουμε τον οποιονδήποτε.
Μεταφέρω λοιπόν, σχηματοποιώντας λόγω χρόνου, αυτή την επιλογή ζωής στην πολιτική μας επικαιρότητα και στα θέματα που συζητούνται προεκλογικώς.
Ο ΣυΡιζΑ, έχοντας κάνει για τη δημαρχία της Αθήνας μια καθαρή επιλογή κομματικού σωλήνα με έντονα χαρακτηριστικά lifestyle (ο σμιχτοφρύδης μελαχρινός κι αγέρωχος νεαρός αγωνιστής που θα λύσει όλα τα προβλήματα της πόλης «με αγώνες λαικούς») δείχνει να τον πιάνει ξαφνικά ο πόνος για τα λούμπεν στρώματα που ψηφίζουν τη γνωστή εγκληματική οργάνωση, ένας πόνος που εκφράζεται με υπερβολική δόση επιείκειας για τους ψηφοφόρους τής Χρυσής Αυγής. Και κομίζοντας -κυριολεκτικώς!- γλαύκα ες Αθήνας, μας πληροφορεί ότι πολλούς από τους ψηφοφόρους της δεν θα έπρεπε να τους θεωρούμε φασίστες.
Παρόλο που ο ΣΥΡΙΖΑ σπεύδει να χαρακτηρίσει τουλάχιστον φασίστες, πουλημένους, πρόθυμους, προσκυνημένους όλους όσοι διαφωνούν μαζί του (την άποψη ότι είναι πράκτορες τής CIA και πιόνια τού διεθνούς ιμπεριαλισμού την αφήνει στο πατρικό σπίτι των περισσοτέρων σημερινών στελεχών του -εξαιρουμένων των όψιμων επαναστατών που προέρχονται από το τριτοκοσμικό τμήμα τού ΠαΣοΚ- , δηλαδή το τιμημένο ΚΚΕ), εδώ λοιπόν καταγράφουμε μια τουλάχιστον χρησιμοθηρική εξαίρεση: παριστάνει ότι κατανοεί την ψήφο δυσαρέσκειας τού «λαού», ακριβώς επειδή ο «λαός» εμφανίζεται ως κομματικός πελάτης – και, ως γνωστόν, ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.
Στελέχη τού ΣυΡιζΑ δηλώνουν ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσοι πολλοί φασίστες, ότι απλώς ο κόσμος είναι έξαλλος, αγανακτισμένος και παραπλανημένος. Έτσι λοιπόν ο ΣυΡιζΑ: 1) θεωρεί ότι κατέχει την απόλυτη αλήθεια, άρα όποιος ψηφίζει οτιδήποτε άλλο «πλανάται» (εξαιρείται, μάλλον, το αδελφό ΚΚΕ, για τους λόγους που προαναφέραμε 2) συνεχίζει στον δρόμο τού λαϊκισμού: προς θεού μη θίξουμε τις μάζες! 3) ανιχνεύει ομοιότητες με την ΧΑ: αντισυστημική ρητορεία, θράσος, γενική αμορφωσιά που περνιέται για μαγκιά, υιοθέτηση ακόμη και αντικρουόμενων αιτημάτων στη βάση του «αλήτες φέρτε τα κλεμμέμα».
Ακόμη κι αν δεχτούμε -για την οικονομία τής συζήτησης- ότι ενδιαφέρεται για την ποιότητα των οπαδών του, σίγουρα δεν ενδιαφέρεται για την ποιότητα των ψήφων του: ψηφίστε μας όποιοι και να είστε! Ψηφίστε μας ό,τι και να πιστεύετε! Δεν θα σας απογοητεύσουμε εφόσον, τελικά, συμφωνούμε: πρέπει να σκίσουμε μαζί τα μνημόνια, πρέπει να τα γκρεμίσουμε όλα!
Ο ΣυΡιζΑ επιδεικνύει εν προκειμένω έλλειψη καλής νοούμενης εκλεκτικότητας και, επιπλέον, αποτυγχάνει να αναλύσει με σοβαρότητα το φαινόμενο ΧΑ.
Είναι δηλαδή οι ψηφοφόροι της ΧΑ αθώοι πολίτες, αγανακτισμένοι με το πολιτικό σύστημα, τελεία και παύλα; Δεν θα το έλεγα: η συντριπτική πλειονότητα όσων ψηφίζουν ΧΑ (δεν μπορεί να μην) ξέρει ότι στηρίζει κακοποιούς, παρ’όλα αυτά συνεχίζει να το κάνει κατ’εξακολούθηση, ενώ δείχνει να μην ενδιαφέρεται για συναισθηματικές εμπλοκές: Δίστομο, Νίκαια (η γειτονιά τής δολοφονίας Φύσσα) καταγράφουν με φρικιαστικό τρόπο τη διατήρηση τού εκλογικού ποσοστού τού ναζιστικού μορφώματος.
Άρα είναι τουλάχιστον αποπροσανατολιστικό για προφανείς ταπεινούς ψηφοθηρικούς λόγους ένα δημοκρατικό κόμμα να αθωώνει τους πολίτες που επιμένουν στη χρυσαυγίτικη επιλογή, σαν να επρόκειτο για μωρά παιδιά: αυτή η ανεύθυνη στάση τού ΣΥΡΙΖΑ αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, τον διφορούμενο τρόπο με τον οποίον βλέπει η αριστερά τον “κυρίαρχο λαό”: σαν κυρίαρχο πελάτη και την ίδια στιγμή σαν νήπιο που χρειάζεται νταντά.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι οι ψηφοφόροι της ΧΑ, πολλοί των οποίων είναι όντως «ευκαιριακοί» -με την έννοια ότι δεν εμφορούνται από σαφή ναζιφασιστική ιδεολογία- πρέπει να αποκλειστούν και να περιφρονηθούν. Κάθε άλλο. Αυτό θα ήταν ολέθριο λάθος που αγγίζει τα όρια τού κοινωνικού ρατσισμού.
Η καιροσκοπία τού ΣυΡιζΑ, λοιπόν, δεν συνίσταται στην ελπίδα ότι οι ψηφορόροι της ΧΑ θα αλλάξουν γνώμη, συνίσταται στο ότι θεωρούνται «αντιμνημονιακοί και αντισυστημικοί», άρα επιρρεπείς να στραφούν για μια μέρα από τη ΧΑ στον ΣυΡιζΑ. Γιατί ο ΣυΡιζΑ δεν ζητεί την ψήφο, π.χ. των οπαδών τής Νέας Δημοκρατίας, που κατόρθωσε «με εντολή Σαμαρά» να μην έχει υποψήφιο στον β΄γύρο στην Αθήνας; Διότι η Νέα Δημοκρατία είναι κατεστημένο – ενώ η ΧΑ δεν είναι...
Η λογική τής ψηφοθηρίας στους ακραίους χώρους μάς δίνει πολλές πληροφορίες και για την πραγματική φύση τού ΣυΡιζΑ: όλα τα λαϊκιστικά κόμματα μοιάζουν μεταξύ τους και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, αντίθετα με όσα πιστεύει η αριστερά, τα φασιστοειδή μορφώματα απέχουν πολύ από το να είναι προϊόντα και εκφάνσεις τής «άρχουσας τάξης». Ο φασισμός και οι παραφυάδες του ήταν και είναι προϊόντα των μικροαστών και του λούμπεν προλεταριάτου, όχι του μεγάλου κεφαλαίου.
Όμως, γιατί είναι κακό να διεκδικήσει ο ΣυΡιζΑ τη στήριξη και των μικροαστών και τού λούμπεν προλεταριάτου; Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι αν τη διεκδικήσει ανοικτά, δίχως όμως να δικαιολογεί και να καλύπτει -αν έχει και το ελάχιστο απόθεμα προοδευτισμού και αριστεροσύνης- την εξωφρενική πολιτική συμπεριφορά των «αγανακτισμένων». Δεν είναι όλοι αγανακτισμένοι με τον ίδιο τρόπο, δεν έχουν όλοι οι αγανακτισμένοι το ίδιο ήθος. Και, ευτυχώς, δεν επιλέγουν όλοι και τις ίδιες λύσεις.
14°
