Τριγύρισα προχτές στο νεκροταφείο αυτό της Κοινοπολιτείας (Βρετανία και –πρώην– κτήσεις της), πιο γνωστό ως «συμμαχικό». Έργο του Γαλλοκαναδού αρχιτέκτονα Λουί ντε Σουασόν (1890-1862), είναι τόσο όμορφο ώστε περιλαμβάνεται σε «Οδηγούς» αξιοθέατων της φαληρικής παραλίας!
Ξεκίνησε με όσους σκοτώθηκαν στα Δεκεμβριανά του 1944. Μετά το τέλος του Παγκόσμιου Πολέμου, συγκεντρώθηκαν εδώ οι σοροί στρατιωτών, ναυτών και αεροπόρων απ’ όλη την Ελλάδα: 2.000 περίπου νεκροί, σχεδόν οι 600 μη αναγνωρισμένοι. (Υπάρχουν κι ελάχιστοι πολίτες, καθώς και λίγοι νεκροί του Κριμαϊκού Πολέμου του 1851). Χτίστηκε επίσης ένα μνημείο για 74 ινδουιστές που, βεβαίως, αποτεφρώθηκαν, κι ένα κενοτάφιο για 3.000 περίπου «Άγνωστους Στρατιώτες» (= ανεύρετα πτώματα), τα ονόματα των οποίων γράφονται σε τεράστιες στήλες. Στους τάφους, το ελάχιστο εγχάρακτο κείμενο ιδανικά περιέχει: όνομα, βαθμό, στρατιωτική ειδικότητα, αριθμό μητρώου, ηλικία.
Μ’ εντυπωσίασαν τα εξής. Πρώτο, η ελκυστική λιτότητα του σχεδιασμού: ταφόπλακες σχεδόν ομοιόμορφες, χαμηλά αττικά φυτά (θυμάρια, μηδικές, αθάνατα, μαργαρίτες, πικροδάφνες), γρασίδι ολόγυρα.
Δεύτερο, η εθνική, θρησκευτική, ονοματική πανσπερμία: Άγγλοι, Σκοτσέζοι, Ουαλλοί, Καναδοί, Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Ινδοί των ενιαίων Ινδιών (Σιχ, Γκούρκας, Πακιστανοί κ.λπ.), Εβραίοι, ένας Ολλανδός. Και φυσικά σταυροί, μουσουλμανικές αραβικές γραφές, αστέρια του Δαβίδ (και ελάχιστοι τάφοι δίχως θρησκευτική σήμανση). Τρίτο, τα ειδικά σύμβολα κάθε όπλου ή στρατιωτικής μονάδας, συνδυασμένα με κανονική βρετανική γεωγραφία (τα συντάγματα είναι συγκροτημένα κατά περιοχή).
Τέταρτο, μια εικόνα της νεότερης ελληνικής ιστορίας: πόλεμος του ’40-41, κατοχή και αντάρτικο, Δεκεμβριανά (εδώ πρόσεξα ότι σκοτώθηκαν δεκάδες αλεξιπτωτιστές), εμφύλιος. Πέμπτο: πόσο απλά μηνύματα και σε πόσο απλά αγγλικά γράφονται πάνω σε μερικούς τάφους. Ποσειδώνος 8, Άλιμος, είσοδος από την οδό Σαλαμίνος
Σήμερα μπορεί να το ξεχνάμε ή να το παραβλέπουμε, αλλά τα πρώτα 35 χρόνια του το σινεμά δεν είχε ήχο. Οι αρχικοί σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, ηθοποιοί είχαν μάθει να δουλεύουν βουβά, η έννοια «κινηματογραφική μουσική» ήταν ανύπαρκτη, ενώ γραπτές «κάρτες» με επεξηγήσεις ή σύντομες ατάκες έπεφταν ανάμεσα στα καρέ, κάθε φορά που αυτό ήταν αναγκαίο.
Συνήθως υπήρχαν μουσικοί που συνόδευαν την ταινία παίζοντας ζωντανά μέσα στην αίθουσα. Εκείνη την άηχη εποχή, ωστόσο, γυρίστηκαν μερικά από τα κορυφαία δείγματα της 7ης Τέχνης.
Στις μέρες μας, το ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» οργανώνει ήδη το «2ο Φεστιβάλ βωβού κινηματογράφου», με αφιέρωμα σε Ευρωπαίους δημιουργούς. Από το πρόγραμμα, που επιμελήθηκε ο ίδιος ο Μιχάλης Κακογιάννης, ξεχωρίζουν: «Φάουστ» του Γερμανού Φριντ. Μούρναου την Πέμπτη 7 Ιουλίου, «Μάνα» του Σοβιετικού Βσεβ. Πουντόβκιν το Σάββατο 9, «Μίκαελ» του Δανού Καρλ Ντράγερ την Κυριακή 10, «Η άμαξα - φάντασμα» του Σουηδού Βικτ. Σγιόστρομ την Τρίτη 12.
Οι προβολές γίνονται στις 9 μ.μ. με ελεύθερη είσοδο, στο θερινό σινεμά που λειτουργεί στο αίθριο του 3ου ορόφου του Ιδρύματος, ενώ υπάρχει και μουσική κάλυψη.
bmk από Καρδίτσα: χαίρομαι που υπάρχει θερινό «Δημοτικό Κηποθέατρο» στην πόλη σας. Ανέφερα στην τύχη μερικά σινεμά απ’ όλη την Ελλάδα. Βρήκατε την A.V. στην πόλη σας;
Π.Λ. από Καλαμάκι: δείτε το πρώτο σημερινό μου θέμα.
Χριστίνα Ζ.: συμμερίζομαι τη μελαγχολία σας. Διαβάστε σε άλλο σημείο της εφημερίδας το κομμάτι μου «Η εποχή της βαριοπούλας».
22°
