TV + Series

Υπάρχουν μαύρα Χόμπιτ και γυναίκες Νάνοι;

Μία ακόμη μάχη στον War on Woke με αφορμή τη σειρά «The Rings of Power»

Κυριάκος Αθανασιάδης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι γυναίκες και οι μειονότητες παίρνουν τη θέση που δικαιωματικά κατέχουν στην ποπ κουλτούρα.

Δεν ξέρω πόσος καιρός έχει περάσει από τότε που ακούστηκαν οι πρώτες φωνές ενάντια στην «κουλτούρα της αφύπνισης», το woke, δεν έχω ιδέα. Αλλά πλέον τις ακούς ακόμα κι αν έχεις κλειστά τα αυτιά σου, αν τα καλύπτεις με τις παλάμες — κι αν φωνάζεις μαζί. Εξ ου και μιλάμε πια από τουλάχιστον καναδυό χρόνια τώρα για πραγματικό War on Woke.

Όλο αυτό μάλιστα δεν έχει να κάνει με κάποια επίθεση στην πολιτική ορθότητα, που συνεχίζει και ξενίζει μεγάλες μάζες ανθρώπων, τύπων σαν τον Τραμπ της διπλανής πόρτας που θέλουν πολύ να βρίζουν, μεταξύ άλλων, με λέξεις που προσβάλλουν ολόκληρες κατηγορίες συνανθρώπων τους, και που η πολιτική ορθότητα τους… απαγορεύει να το κάνουν. Η μαζική επίθεση στο «woke» είναι πολύ πιο συστηματική και πιο καλά στοχευμένη —και πιο έξυπνη, ορισμένως—, και αφορά αφενός μεν τον κριτικό λόγο, αφετέρου δε τη δημιουργική ελευθερία — όχι, αίφνης, μόνο την ακαδημαϊκή, αλλά και αυτήν ακόμα την καλλιτεχνική.

Θα ήθελα να μπορούσα να εμβαθύνω στο θέμα, αλλά ξεπερνά κατά πολύ τη σκευή μου. Γι’ αυτό και θέλω μόνο να μείνω στην «κριτική» που δέχονται πολλές από τις νέες ταινίες και σειρές της τηλεόρασης — κάτι που στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου ξεκίνησε με το Netflix. Μπορεί πράγματι να ξεκίνησε από εκεί. Το πιστεύω κι εγώ, γι’ αυτό και δεν θα κόψω ποτέ τη συνδρομή μου, ακόμη και αν δεν παρακολουθώ πια σχεδόν τίποτε στο κανάλι. Αλλά έκανε ένα ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ καλό.

«Μα, είναι δυνατόν ΚΑΘΕ σειρά να έχει και έναν γκέι χαρακτήρα; Πλάκα με κάνεις;»

Ναι, αμέ, είναι και παραείναι! Έναν αιώνα τώρα, σινεμάς και τηλεόραση δεν είχαν ποτέ γκέι χαρακτήρες. Ή, όποτε είχαν, ήταν σχεδόν πάντα καρικατούρες ΓΙΑ ΝΑ ΓΕΛΑΜΕ. Λοιπόν, και καθώς payback is a bitch, καιρός είναι κάπως (ελάχιστα) να πάρει το αίμα της πίσω η πραγματικότητα, και η αληθινή ζωή. Είναι υπέροχο αυτό που συμβαίνει, είναι σωστό, και είναι δίκαιο. Άργησε τρομερά, αλλά τι να κάνουμε. Τώρα ήρθε, είναι εδώ, και όποιος θέλει το απολαμβάνει. Οι υπόλοιποι μπορούν απλώς να αλλάξουν κανάλι, ή να φάνε μία πάστα. Ή τα λυσσακά τους. Τους ακούμε με προσοχή.

* * *

Διάβασα ένα σωρό απόψεις για το νέο «Lord of the Rings» στο Amazon Prime. Το τι επιθέσεις δέχεται από ακροδεξιούς σαολίν —τάχα σκληροπυρηνικούς φαν τού Τόλκιν— που τρελαίνονται βλέποντας μαύρα Ξωτικά και μαύρα Χόμπιτ, που σκίζουν την κουκούλα της αγιονορίτικης κάπας τους επειδή δεν υπάρχει στο καστ το σούπερ-ντούπερ Κυρίαρχο Αρσενικό, μα όλο το βρομόξυλο το ρίχνει και όλα τα ηρωικά τα κάνει μια κάποια φεμινίστρια Γκαλάντριελ, ΔΕΝ ΛΕΓΕΤΑΙ.

Πού είναι, λένε, ο παλιός καλός Τόλκιν, με τις ωραίες αντροπαρέες του; Τι θα έλεγε για το «μπαστάρδεμα» του κληροδοτήματός του στις γενεές, μωρέ; Γιατί καταστρέψατε τον φανταστικό κόσμο του Τόλκιν; Τι είναι αυτά το woke, moke, πώς τα λέτε, όλα αυτά τα κουμμουνιστικά;

Και, τελικά, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ;

Λοιπόν, δεν υπάρχει βιβλίο για να ακολουθήσει κανείς. To «The Rings of Power» εξερευνά και παρουσιάζει γεγονότα που έγιναν στη Δεύτερη Εποχή της Μέσης Γης, ήτοι μερικές χιλιάδες χρόνια ΠΡΙΝ τα γεγονότα στο «Hobbit» και στο «The Lord of the Rings», και ΔΕΝ βασίζεται σε κάποιο από τα βιβλία του Τόλκιν. Αντλεί την έμπνευσή του από τις πληροφορίες του συγγραφέα που βρίσκει κανείς στα παραρτήματα των μυθιστορημάτων του, και στα σχεδιαγράμματα που είχε κάνει. Ο Τόλκιν δεν έγραψε ποτέ ένα βιβλίο αφιερωμένο στη Δεύτερη Εποχή. Αυτή η σειρά δεν είναι μεταφορά στην τηλεόραση ενός κάποιου συγκεκριμένου κειμένου: γράφτηκε σήμερα.

Εξ ου και οι showrunner του σίριαλ, με την ομάδα των συνεργατών τους σεναριογράφων και μελετητών του έργου και των καταλοίπων του Τόλκιν —well, όλοι τους τρελά σκληροπυρηνικοί φαν του, πιο σκληροπυρηνικοί δεν γίνεται—, έκαναν ό,τι θεώρησαν καλύτερο με το υλικό που (δεν) είχαν. Και, ναι, ΕΠΙΝΟΗΣΑΝ νέους χαρακτήρες. Και οι περισσότεροι νέοι χαρακτήρες —εδώ είναι το ωραίο— είναι γυναίκες.

Θυμάστε τους Νάνους από τα έργα; Τους θυμάστε. Θυμάστε τις γυναίκες τους; Όχι: στο «Hobbit» και στο «The Lord of the Rings» δεν υπάρχουν γυναίκες Νάνοι ούτε για δείγμα, «αγγούρια ήταν και φύτρωσαν» που λέει και ο Πάολο Κοέλιο. Για την ακρίβεια, ΟΛΕΣ οι γυναίκες που θα δούμε στο «The Rings of Power» είναι επινοημένες από τους McKay και Payne, που συνυπογράφουν τη σειρά στο Amazon — πλην, βεβαίως, της badass Γκαλάντριελ. Και θα μας αρέσουν. Κάποιες μπορεί και να τις «αγαπήσουμε». Και κάποιες μπορεί και να μείνουν.

Αλλά με όλες, και όλους, θα περάσουμε καλά. Το σίριαλ (είδαμε τα πρώτα δύο επεισόδια) τα σπάει.

* * *

Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά. Εννέα στις δέκα φορές, η κριτική που και καλά ομνύει στην πίστη στις ΓΡΑΦΕΣ υποκρύπτει ρατσισμό, μισογυνισμό και καραμπινάτο σεξισμό. Τα ίδια και τώρα με το «The Rings of Power». Δεν χωνεύεται, φέρ’ ειπείν, πώς νικάει τόσο ισχυρούς εχθρούς η Γκαλάντριελ. «ΜΑ ΕΙΝΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ!» Ξεχνούν βέβαια ότι, κατά… Τόλκιν, είναι και πολεμίστρια, ένα από τα ισχυρότερα Ξωτικά στη Μέση Γη, και ότι πλησιάζει το επίπεδο της θεότητας.

Όχι, σου λένε από την άλλη, πώς γίνεται να έχει ΜΑΥΡΟΥΣ το σίριαλ, τι πράγματα είναι αυτά, δεν είχε μαύρους στη Μέση Γη. Στο μεταξύ, στη Μέση Γη έχει ΟΡΚ, έχει ΔΡΑΚΟΥΣ, ό,τι τέρας θέλεις, αλλά όχι: όλοι οι καλοί είναι σαν Νορβηγοί ψαράδες μπακαλιάρου. (Εννοείται ότι ο Τόλκιν δεν είπε ποτέ: «Αυτός ήταν λευκός». Βασικά, μια εκδοχή των βιβλίων του με όλους τους ηθοποιούς Κινέζους, μια χαρά θα ήτανε και πάλι). Τα ίδια όμως έχουμε δει και ακούσει για το Star Wars, για το Game of Thrones, για τα πάντα. Θα περάσει κι αυτό.

* * *

Διαβάσαμε αυτό το τουίτ του συγγραφέα Michael Harriot που κοινοποιήθηκε πολύ:

«Ώστε έτσι: ο Ζορό, ο Φου Μαντσού, ο Τσάρλι Τσαν, ο Γκόκου, ο Πρίγκιπας της Περσίας, ο Βασιλιάς του Σιάμ, ο Οθέλλος, οι Φαραώ της Αιγύπτου, ο Λόουν Ρέιντζερ, ο Τόντο, ο Γκάντι, η Ποκαχόντας, ο Μωυσής, ο Νώε και ο Ιησούς ήταν λευκοί, αλλά ένα μαύρο Χόμπι ή ένας μαύρος Ταργκάριεν φανερώνει “απιστία στις πηγές”, ε; Θα σας ειδοποιήσουμε».

Αυτό ακριβώς… Αλλά, για να κλείσουμε: αν ακούσετε κάποιον να κατηγορεί την «κουλτούρα της αφύπνισης», το woke, με αφορμή τις σειρές και τα παραμύθια με τα Ξωτικά, τους μάγους, τους γίγαντες, τα φωτόσπαθα και τους υπερήρωες, ρωτήστε τον τι γνώμη έχει για τον κορονοϊό και τα εμβόλια, τον φεμινισμό και τις εκτρώσεις, τους μαύρους και τους Ασιάτες, τον Πούτιν και τα δικά του ορκ.

Δεν θα εκπλαγείτε.