Σεξ

Λεσβίες και αόρατες: Η τακτική της lesbian erasure

Πώς η ιστορική αφήγηση παραμελούσε ή διέγραφε τη λεσβιακή σεξουαλική ταυτότητα

114868-649339.jpg
Μαρία Αλεξίου
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ο όρος «λεσβιακή διαγραφή», η χρήση του για τη διαγραφή της λεσβιακής σεξουαλικής ταυτότητας και οι αντιδράσεις
Οι τρανς Fanny and Stella (Frederick William Park και Thomas Ernest Boulton)

Ο όρος «λεσβιακή διαγραφή», η χρήση του για τη διαγραφή της λεσβιακής σεξουαλικής ταυτότητας και οι αντιδράσεις

Η «διαγραφή των λεσβιών» είναι μια μορφή λεσβοφοβίας που περιλαμβάνει την τάση να αγνοούνται, να αφαιρούνται, να παραποιούνται ή να αναθεωρούνται βιογραφικά στοιχεία προσωπικοτήτων που ήταν λεσβίες. Η ιστορική αφήγηση έχει κατά καιρούς «εξυγιάνει» τις λεσβιακές σχέσεις στην ιστορία, στον ακαδημαϊκό χώρο, στα μέσα ενημέρωσης και σε άλλες πρωτογενείς πηγές, ενώ έχει υποβαθμίσει λεσβιακά ζητήματα, ακτιβισμό και ταυτότητες εντός των φεμινιστικών ομάδων ή της κοινότητας LGBTQ+.

Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο και συγγραφέα Victoria Brownworth η διαγραφή της λεσβιακής σεξουαλικότητας από τα ιστορικά αρχεία «είναι παρόμοια με τη διαγραφή της αυτόνομης γυναικείας σεξουαλικότητας: η σεξουαλική επιθυμία των γυναικών θεωρούνταν, συζητιόταν και απεικονιζόταν μέσω του ανδρικού βλέμματος». Κατά καιρούς, ακόμα και LGBTQ+ οργανώσεις δεν αναγνωρίζουν τις συνεισφορές των λεσβιών, αποδίδοντας τις επιτυχίες του γκέι κινήματος αποκλειστικά στους γκέι άνδρες.

Από τις πρόσφατες έρευνες έχει προκύψει ότι γυναίκες με ανοιχτή λεσβιακή ταυτότητα και ερωτικές σχέσεις συμμετείχαν ενεργά σε διάφορα κινήματα όπως π.χ. στην εξέγερση του Πάσχα του 1916 στην Ιρλανδία κατά της βρετανικής κυριαρχίας, στο γαλλικό Mouvement de libération des femmes (MLF) και στο κίνημα κατά του νοτιοαφρικανικού απαρτχάιντ. Συχνά, υπερβολικά συχνά, οι λεσβίες αντιμετώπιζαν συνδυασμένη «διπλή καταπίεση» λόγω της ετεροπατριαρχίας, ενώ σε περιπτώσεις όπως το κίνημα εναντίον του απαρτχάιντ και εκείνο των Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ, προστίθετο και η ρατσιστική-φυλετική συνιστώσα.

Διάσημες λεσβίες ανά τους αιώνες και την ιστορία του λεσβιασμού

Σήμερα, γίνεται προσπάθεια να προβληθεί η λεσβιακή ταυτότητα στην ιστορία και στη λογοτεχνία. Για παράδειγμα, ορισμένοι σύγχρονοι ιστορικοί πιστεύουν ότι η Αμερικανίδα ποιήτρια Emily Dickinson είχε λεσβιακή σχέση με την κουνιάδα της, Susan Gilbert· για άλλες λογοτεχνικές προσωπικότητες -τη Mercedes de Acosta, τη Γετρούδη Στάιν, τη Sibilla Aleramo- δεν υπάρχουν διφορούμενα. Συνήθως, η μεταγενέστερη πρόσληψη της σεξουαλικής ταυτότητας σχετίζεται με το πώς οι ίδιες στην εποχή τους πρόβαλαν τον εαυτό τους: ποιος μπορεί να κρύψει τη λεσβιακή ταυτότητα Αμερικανίδων ποιητριών σαν την Audre Lorde ή σαν την Adrienne Rich; Η ποίηση και η ζωή τους ήταν ανοιχτά γκέι.

Την απελευθέρωση της λεσβιακής εικόνας ολοκλήρωσε η τηλεόραση: τηλεοπτικές προσωπικότητες όπως η Roseanne Barr και η Ellen DeGeneres είχαν σημαντική επίδραση στην προβολή μη στερεοτυπικών προτύπων, αλλά και πάλι η ορατότητα των γκέι ανδρών  παρέμεινε ευρύτερη. Από την άλλη πλευρά, ο λεσβιασμός δεν ποινικοποιήθηκε ποτέ όπως οι σεξουαλικές δραστηριότητες των ομοφυλόφιλων ανδρών: η lesbian erasure είχε και μια θετική πλευρά, κυρίως διότι οι λεσβίες δεν αμφισβητούσαν με άμεσο τρόπο τον ανδρισμό. Αλλά, στο μεταξύ, αναπτύχθηκαν διαφωνίες σχετικά με τους όρους και τις ερμηνείες: η Bonnie J. Morris, η Robin Tyler και η Ashley Obinwanne σημειώνουν στην πλατφόρμα Lesbians Over Everything πως όταν ο όρος queer χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις λεσβίες, σημαίνει «αποταυτοποίηση» η οποία συμβάλλει στο να γίνονται αόρατες.

Τρανσφοβία και αναθεωρημένες λεσβιακές αφηγήσεις

Η Shannon Keating από τον ιστότοπο BuzzFeed λέει ότι η αυξημένη αποδοχή των μη δυαδικών φύλων και της ποικιλομορφίας LGBTQ+, καθώς και οι συζητήσεις για τον ουσιοκρατισμό του φύλου έχουν συμβάλει στο να γίνει η λέξη «λεσβία» κάπως ”uncool”: πράγματι, η λέξη έχει κακοποιηθεί στα μέσα ενημέρωσης και μέχρι πρότινος παρέπεμπε σε ανδροπρεπείς γυναίκες (butch) με αποτέλεσμα να μη γίνονται ορατές ως λεσβίες γυναίκες με συνηθισμένη θηλυκότητα.

Ο όρος «λεσβιακή διαγραφή» έχει χρησιμοποιηθεί από ορισμένες ριζοσπάστριες φεμινίστριες, όπως μέλη της βρετανικής οργάνωσης Get the L Out η οποία επικεντρώνεται στον αποκλεισμό των τρανς γυναικών από τη λεσβιακή κοινότητα. Το γεγονός της lesbian erasure έχει πυροδοτήσει συγκρούσεις μεταξύ λεσβιών και τρανς, με τις πρώτες να αισθάνονται ότι περιθωριοποιούνται στο κίνημα LGBTQ+: τη διαμάχη επιδείνωσε το ότι επειδή πολλές λεσβίες δεν έλκονται σεξουαλικά από τρανς γυναίκες έχει προκαλέσει εναντίον τους κατηγορίες τρανσφοβίας. Ωστόσο, αν και φαίνεται πως οι περισσότερες λεσβίες προτιμούν cis γυναίκες επιμένουν στην αναθεώρηση της ιστορικής αφήγησης που να περιλαμβάνει τη συνεισφορά των τρανς ατόμων, ίχνη των οποίων βρίσκουμε ήδη από την εποχή των Φαραώ στην Αίγυπτο.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Πότε δεν προστατεύουν από μολύνσεις τα προφυλακτικά;
Πότε δεν προστατεύουν από μολύνσεις τα προφυλακτικά;

Μεγάλο ποσοστό εφήβων ή ακόμα και μεγαλύτερων ατόμων είτε δεν τα χρησιμοποιούν καθόλου είτε τα χρησιμοποιούν λανθασμένα. Έτσι, πολλοί μολύνονται και δυστυχώς... το πάθημα δεν γίνεται πάντα μάθημα

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.