Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
© Σάκης Γιούμπασης
Πολεις

Η Θεσσαλονίκη επινοεί το νέο της πρόσωπο

Η «νύμφη του Βορρά» με τα στραβά αλλά και τα εκατό καλά της, η πόλη μέσα από αντιφάσεις, συνονθυλεύματα, γκρίνιες για τα χρωστούμενα και κατάλοιπα αιώνων
4754-202316.jpeg
Στέφανος Τσιτσόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 907
12’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Θεσσαλονίκη: Τα στραβά και τα καλά της πόλης με αφορμή το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Στις 4 του περασμένου Φλεβάρη, ένα κάργκο σάλπαρε από το λιμάνι Λιανιγιουάνγκ της επαρχίας Τσιανγκσού στην Κίνα με κατεύθυνση τη Θεσσαλονίκη. Την 1η Μαρτίου αγκυροβόλησε στον Θερμαϊκό εκτελωνίζοντας επιτυχώς την πραμάτεια του. Μεγάλη έκπληξη που στο μπάρκο δεν υπήρχαν ρούχα, παπούτσια, τσάντες, βαλίτσες, lava lamps, ηλεκτρονικά γκατζετάκια και χρυσές γάτες που κουνούνε πρόσχαρα χεράκι-ποδαράκι, οι συνήθεις «κινεζιές» δηλαδή που ξεστοκάρονται στις χονδρικές της Chinatown στα στενά της Ταντάλου, της Αφροδίτης, της Αναγεννήσεως και άλλων «Μαοτσετούνγκ» ενδιαιτημάτων στα πέριξ της οδού Μοναστηρίου. Στα αμπάρια του, επίσης, δεν ταξίδεψαν πυροτεχνήματα, φωτοβολίδες, στρακαστρούκες, γνήσιες πάπιες Πεκίνου στην κατάψυξη, αντάμα με γλυκόξινα κοτόπουλα, σπρινγκ ρολς με τσίλι σος και νουντλς με γαρίδες, για την πλατεία Αριστοτέλους, όπου στις 22 Φλεβάρη από κοινού με τους Σι Πινγκ συμπολίτες γιορτάσαμε την Κινέζικη Πρωτοχρονιά. Ας το πάρει το ποτάμι, αρκετά με το σασπένς. Ούτε ένα, ούτε δυο, ούτε τρία, αλλά 112 υπερσύγχρονα ηλεκτρικά λεωφορεία, έτοιμα να ριχτούν στη μάχη του αφόρητου κυκλοφοριακού προβλήματος της Θεσσαλονίκης, μετέφερε το πλοίο. 112 ολοκαίνουργια λεωφορεία, του κουτιού, τζιτζιλόνια, ξεφόρτωσε στην πόλη το εμπορικό που σάλπαρε από το λιμάνι Λιανιγιουάνγκ της επαρχίας Τσιανγκσού της Κίνας. Η συνέχεια, όμως, μετά την πρώτη χαρά που πήρε η πόλη, έφερε στο μυαλό τρόμους, ρίγη και συγκινήσεις γκραν γκινιόλ… αλά μετρό! «Η λειτουργία των νέων λεωφορείων δεν θα ξεκινήσει, διότι για να πάρουν μπροστά τα δρομολόγια, απαιτείται να ολοκληρωθεί η διαδικασία κατασκευής του σταθμού φόρτισης στο αμαξοστάσιο του ΟΑΣΘ».

Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της πρότασης «Bioclimatic Urban Lighthouse» της σύμπραξης WaAU Team (των γαλλικών αρχιτεκτονικών γραφείων We Are Architects και Urban Planners, που απέσπασε το 4ο Βραβείο στον διαγωνισμό ArXellence 2 για τη δυτική πλευρά της πόλης.

Φωτορεαλιστική απεικόνιση της πρότασης «Bioclimatic Urban Lighthouse» της σύμπραξης WaAU Team (των γαλλικών αρχιτεκτονικών γραφείων We Are Architects και Urban Planners, που απέσπασε το 4ο Βραβείο στον διαγωνισμό ArXellence 2 για τη δυτική πλευρά της πόλης.

Μακέτες, πάρτε κυρίες μου, μακέτες!

Χάρρυ Κλυνν, ζεις, εσύ μας οδηγείς ή και πώς να μην καταντήσουν καχύποπτοι και οργισμένα δύσπιστοι («Παλαιοχριστιανούς» τους αποκάλεσε ο υφυπουργός Μεταφορών Νίκος Ταχιάος) οι Θεσσαλονικείς; Νέα λεωφορεία έχουμε, λαό που αδημονεί να κινηθεί και να νιώσει πως ζει σε ευρωπαϊκή ανθρώπινη πόλη κι όχι σε βαλκανικό κεφαλοχώρι έχουμε. Κοντά στο 1 εκατομμύριο και 200 χιλιάδες ψυχές ζουν πλέον στη «συμπρωτεύουσα». Ρωμαλέο μπλιαχ για τη χρήση της απαγορευμένης λέξης «συμπρωτεύουσα». Πιο υποφερτό είναι να σε αποκαλούν «Παλαιοχριστιανό» παρά «Συμπρωτευουσιάνο» εκείνοι που τα μεγάλα σχέδια, τις εξαγγελίες και τις μακέτες τις επιδεικνύουν σε κάθε ΔΕΘ, μα, όταν έρθει η στιγμή του ριάλιτι τσεκ, ένα τίποτα με μπόλικο καθόλου πετούν κατάμουτρα στην πραγματικότητα. Εύλογα αναρωτιόμαστε οι αφελείς γιατί δεν προνόησαν οι αρμόδιοι να φτιάξουν τον σταθμό φόρτισης, πριν έρθει το παπόρι από την Κίνα.

And just like that, ορίστε η νέα αφορμή για περισσότερη θεσσαλονικιώτικη γκρίνια και θεωρίες συνωμοσίας και καχυποψία περί του χρόνου κίνησης των νέων λεωφορείων. Μήπως τα κρατούν μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα του Flyover; Φτου ξανά νέος διχασμός και εμφύλιος για την αξία ή όχι ενός μεγάλου έργου, που κι αυτό πήρε μπροστά τσάτρα – πάτρα, χωρίς μελέτη, χωρίς ενημέρωση, χωρίς κανένας να ρωτήσει ή να ενημερώσει κανέναν, με αποτέλεσμα η κίνηση στον περιφερειακό κάποιες ώρες να σμπαραλιάζει μηχανές και ανθρώπινα νεύρα. Αλυσιδωτά, το εργοτάξιο της μεγάλης προσδοκίας του Flyover το υπομένουμε αγγόγυστα να ρημάζει και το κυκλοφοριακό της έσω πόλης. Πάλι καλά που τα 112 νέα λεωφορεία του ΟΑΣΘ («εγγυημένα πράγματα» δηλώνουν οι αρμόδιοι) θα τα δούμε τον Απρίλιο να ρολάρουν στη Βασιλίσσης Όλγας. Αλήθεια, όμως, πόση ακόμα μπουγάτσα με υπομονή και καλή θέληση και πόσες μακέτες που παραμένουν μακέτες μπορεί να καταναλώσει μια πόλη, μετά το πάθημα και τον κλαυσίγελο του μετρό; Μακέτες, πάρτε, κυρίες μου, μακέτες! Παραφράζοντας το «Πάρτε, κυρίες μου, πατάτες» του Χάρρυ Κλυνν και ως πωρωμένοι Παλαιοχριστιανοί (Νίκε Ταχιάε, nice try, αλλά ξέρω πως μπορείς και καλύτερα!), αρκετοί είναι αυτοί που αναπολούν τις παλιές καλές μέρες του εισπράκτορα που αναρωτιόταν εάν «Βούλγαρη – Σφαγεία, θα κατέβει κανείς». Kάλλιο, βλέπεις, 112 νέα κινέζικα ηλεκτρικά λεωφορεία στη διαδρομή Βούλγαρη – Σφαγεία στο χέρι, παρά μετρό, Flyover, αποσυμφορημένη Δυτική Είσοδο, Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά, αναπλασμένη ΔΕΘ και δεν ξέρω πόσες ακόμα άλλες μακέτες που μας δείχνουν και μας τάζουν… καρτέρει.

Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
© Λάζαρος Γραικός

© Λάζαρος Γραικός

Νύχτα ξελογιάστρα, νύχτα όμορφη, παρόλο που ο Βασίλης Καρράς δεν μένει πια εδώ

Μόλις αρχίσατε να διαβάζετε άλλο ένα κομμάτι (Θεσσαλονίκη είσαι αφού!) που ξεκινά με γκρίνια. Και ειρωνείες. Και ζήσε, Μάη μου, να φας Απρίλη. Και μα τα Χίλια Μεγάλα Έργα που μας τάζουν, τίποτα, μα τίποτα δεν μπορεί να ξεκινήσει ποτέ σωστά σε αυτή την πόλη. Επιστρέφω στο Flyover και ορίστε το flyover.imet.gr. Δείχνει συνεχώς την κυκλοφορία στις βασικές οδούς και είναι ένα εργαλείο του Ινστιτούτου ΙΜΕΤ (Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών), δημιουργημένο από το Κέντρο Διαχείρησης Κυκλοφορίας για λογαριασμό της Περιφέρειας Θεσσαλονίκης. Όπου Περιφέρεια Θεσσαλονίκης, εννοούμε Απόστολος –λέγε τον και Χόλιγουντ Τζίτζι–, αφού έως και τους Αντόνι Μπαντέρας και Εύα Γκριν μας έφερε ο Τζιτζικώστας. Μαζί με τον φρέσκο δήμαρχο, Στέλιο Αγγελούδη, και σε αγαστή συνεργασία (θέλω να ελπίζω), με το γραφείο του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη (Μιχάλης Μπεκίρης είπαμε πως λέγεστε, πολύ χάρηκα!), έχουν άραγε συνειδητοποιήσει οι προύχοντες πόσο πόρρω μακριά απέχουν οι ζωές μας από τις μακέτες που ανασύρουν κάθε που οι κόμποι χτυπάνε χτένια και η Θεσσαλονίκη ωρρύεται, to whom it may concern, πως φτάνει πια ο εμπαιγμός;

Γιατί πολύ μακριά βρίσκονται και βολοδέρνουν οι ζωές μας από τις υπέροχες ζωές των Βαλκάνιων, των Εβραίων, των Γάλλων και των Αμερικανών επισκεπτών, που καταφθάνουν στην εξωτική πόλη για να βγάλουν γούστα ανυπέρβλητα, τουρισμούς και long weekend ή πενταήμερες. Καλώς τους, εννοείται. Η Θεσσαλονίκη έχει ανάγκη τα λεφτά τους, ο τουρισμός ειδικά από την άνοιξη και δώθε που τα κρουαζερόπλοια θα αγκυροβολούν στο λιμάνι, τα τελευταία χρόνια είναι η κύρια πηγή εσόδων στην «ερωτική» πόλη, όπου η εστίαση και η φιλοξενία την κρατούν ζωντανή για να μην καταρρεύσει.

Στους συνήθεις γλεντοκόπους τουρίστες προσθέστε και τους επισκέπτες από τη Θράκη και την Κεντροδυτική Μακεδονία, μιας και για τους Σερραίους, τους Εδεσσαίους, τους Ναουσαίους, τους Ξανθιωταίους, τους Κομοτινέζους, τους Δραμινούς και τους Φλωρινιώτες, η Θεσσαλονίκη, παρά τα μύρια όσα στραβά της, διατηρεί πάντα την αίγλη της εκπληκτικής Joyland, σε αντίθεση με τις καθημαγμένες ταπεινές τους γαίες. Βλέπετε, εκτός από τη θεσσαλονικιώτικη μοναξιά υπάρχει (τη βλέπω γιατί την ταξιδεύω) και η απαξίωση όλης σχεδόν της υπόλοιπης βόρειας Ελλάδας. Όποιος το αρνείται και δεν το καταλαβαίνει, ούτε ξέρει πού πατά, ούτε και πού πηγαίνει, ούτε όμως και θα ερμηνεύσει ποτέ ψύχραιμα γιατί ο Πούτιν, ο Βελόπουλος και ο Νατσιός στη Βόρεια Ελλάδα σαρώνουν σε δημοφιλία.

«Τα παραλέτε, Στέφανε, μια υπέροχη πόλη είσαστε. Μα τα χίλια Σούπερ Ουάου, αναρωτιόμαστε γιατί παραπονιέστε». Το ξέρω, θα με αμφισβητήσουν αυτές τις μέρες οι χίπστερ δημοσιογράφοι, κινηματογραφιστές και λοιποί καλεσμένοι του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Γιατί κάθε που ανταμώνουμε στα «γούστα» (να ξεναγείς τους Αθηναίους φίλους σου, αξία ανεκτίμητη), οι ταξιδιώτες όλα ωραία τα θεωρούν και τα βρίσκουν. Δεν έχουν άδικο και πολύ λογικό μοιάζει. Όποιος δεν κατοικεί μόνιμα εδώ και μας επισκέπτεται μόνο για χαλαρωτικά Σαββατοκύριακα τέχνης, κουλτούρας και μύησης στη νέα γαστρονομική σκηνή μας, δύσκολο να αντιληφθεί το γκαπ που υπάρχει ανάμεσα στη «ζωάρα» που κάνουν οι ήρωες του σποτ του Οργανισμού Τουρισμού Θεσσαλονίκης με αυτή του μόνιμου κάτοικου.

Μπορείτε να το απολαύσετε και εσείς στο youtube, κρατά 59 δευτερόλεπτα και κάνουν (φαντάζομαι) πολύ περήφανη τη Βούλα Πατουλίδου αυτές οι εικόνες του σπαρταριστού φολκλόρ με τζατζίκια, ούζα και χωριάτικες σαλάτες στην Άνω Πόλη, ή ο Λευκός Πύργος και η Ροτόντα φιλμαρισμένα ψηλά από ντρόουν, καθώς κάτω τους κάνουν παιχνίδι τα συνήθη γραφικά με φραπόκαβλους καλαμακορουφηχτές στην παραλία και καψουροζεύγαρα που χαρίζουν λουλούδια ο ένας στον άλλον στα Λουλουδάδικα.

Φυσικά και δε λείπουν τα ιδεώδη πλάνα από την ανακαινισμένη αγορά Μοδιάνο. «Σε εσένα που ψάχνεις την περιπέτεια, τι θα έλεγες αν σου προτείναμε μια πόλη που περπατώντας την θα ανακαλύψεις και θα απολαύσεις τα πάντα της; Η Θεσσαλονίκη, πρωτεύουσα της νυχτερινής ζωής και του καλού φαγητού, είναι ένας προορισμός ιδανικός για δουλειά και διακοπές (σ.σ. άτσα μας και η χαλαράάάά workation φάση). Η πόλη θα σου δείξει τι πάει να πει γλυκιά ζωή, οπότε μη χάνεις χρόνο, εξερεύνησε τη γαστρονομική πρωτεύουσα της Ουνέσκο απολαμβάνοντας υπέροχο στριτ φουντ, εστιατόρια και άλλες ακόμα ατραξιόν, μνημεία, φεστιβάλ, και πολλά που θα αποδείξουν γιατί εδώ βρίσκεται το πιο καυτό σποτ της ελληνικής κουλτούρας. Ζήσε την εμπειρία αρχαίων και μοντέρνων πολιτισμών, που σε συνδυασμό με συναρπαστικές αποδράσεις και μια ατμόσφαιρα κοσμοπολιτίκων δονήσεων, θα σου χαρίσει υπέροχες στιγμές αστικής χαλαρότητας. Αφέσου στη Θεσσαλονίκη, είναι τόσο σίγουρο πως θα την αγαπήσεις».

Σας το μετέφρασα για να μη χάσετε χρόνο. Φουλ του κλισέ και του Νύχτα ξελογιάστρα, νύχτα όμορφη, είναι το στιλ που προωθεί η υπεύθυνη Τουρισμού Βούλα Πατουλίδου, και ας μη μένει πια εδώ ο Βασίλης Καρράς και τα Λαδάδικα πουλάνε μόνο αυτό που θέλουν οι Σκοπιανοί, οι Ρουμάνοι και οι Λαρισσαιοκαβαλιώτες μερακλήδες. Έτσι όμως προφίλ σοβαρό, με χαρακτήρα και στάνταρ που θα σαλπίσουν κάλεσμα σε ακριβά εισοδήματα, δεν φτιάχνεις. Γιατί σε σύγκριση με τον τουρισμό της Αθήνας, που είναι τσαμπιόνι, της πόλης μας είναι μπατίρ τουρίστ με την οκά.

Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
© Λάζαρος Γραικός

© Λάζαρος Γραικός

Emily in (ό,τι δίνεις θα) Πάρεις

Σε αντίθεση με την Αμβέρσα ή το Σαν Σεμπαστιάν, το Μάντσεστερ, το Μιλάνο και άλλες «συμπρωτεύουσες» ή μικρές πόλεις που επένδυσαν σε στιβαρά προφίλ, εδώ στο βαλκανικό χωριό μας, ο κοσμοπολιτισμός μας επιδεικνύεται μόνο στις επώνυμες αλυσίδες για σόπινγκ που κείτονται επί της Τσιμισκή, ενώ γύρω-γύρω όλο το παραμύθι κλώθεται γύρω από τις Βυζαντινές εκκλησιές, τα Ρωμαϊκά μνημεία και το ένδοξο παρελθόν με τους Αλέξανδρους που πουλούν τα σουβενιράδικα της παραλίας. Αυτή είναι η κυριάρχη εικόνα και πράξη που ορίζει το αβέβαιο μέλλον μιας πόλης σε μετάλλαξη.

Θεσσαλονίκη - μεταιχμιακή πόλη, με Airbnb, hotels and hostels. Και βαλιτσάκια με ροδάκια παντού, αφού ως και στον Εύοσμο και την Καλαμαριά βρίσκεται πλέον το airbnb, μιας και το κέντρο τίγκαρε. Μπραντσάδικα, αυγουλοσκράμπλ-πανκέικ-αβοκαντάδικα παντού στη Βαλαωρίτου, την Αριστοτέλους και τη Θεμιστοκλή Σοφούλη, υπερτουρισμός καραμπινάτος, δηλαδή, με κομψά μπιστρό και φίνα ντέλι και coffeeshopάδικα με κόκκους που καταφθάνουν από ειδικές φυτείες της Γιουτλάνδης, συνθέτουν και συνιστούν τη μόνη επένδυση που γίνεται σε αυτή την πόλη. Η κάποτε Φραπεδούπολη-Φρεντούπολη πλέον μεταβλήθηκε σε πόλη των οργανικών εσπρέσο μπαρ και άλλων χώρων διακοσμημένων με αλογονούχα σλόγκαν, που με κάνουν να θέλω να κάψω όλους τους οδηγούς αυτοβελτίωσης που κυκλοφορούν: Life isn’t perfect but your coffee can be, Stop carrying old cafe feelings, get in the new coffee experience, hello I’m the coffee with eggs, avocado toast and banana bread, you’ ve been waiting for!

Από κοντά και τα εστιατόρια και τα νεογκουρμέ γαστροκαφενεία, που ψάχνουν να βρουν οι αναγνώστες της Άθενς Βόις, όταν ανηφορίζουν, και αναλαμβάνω την ευθύνη που μου αναλογεί: ο Λουκάκης (Μούργα και ΣυνΤροφή), ο Ζανάκης (Ηλιόπετρα), ο Τασιούλας (Όλυμπος Νάουσα) και οι λοιποί σεφ που διακονούν τον μύθο της νέας γαστρονομικής σκηνής, ωραίοι, μοιραίοι, πόσο, όμως αλανιάρικο κοκοράκι με μπάμιες και μαύρο χοίρο με καμένο λάχανο και μυλοκόπια σε παραλλαγές πρέπει να πουλήσει αυτή η πόλη στον τουρίστα, για να θρέψει τα παιδιά της; Γιατί, ως γνωστόν, η μόνη καριέρα που μπορούν να κάνουν όσοι δεν το αποφάσισαν ακόμα να κατεβούν στην Αθήνα για να γίνουν μάγειρες, ηθοποιοί, τραγουδιστές, γραφίστες, ινφλουένσερς, πολιτικοί σχολιαστές και πανελίστες στα πρωινάδικα, είναι να σερβίρουν, να μπαρμανάρουν και να μπαριστάρουν, ή να παλεύουν σε νυχάδικα και μπαρμπεράδικα που πετυχαίνουν Τόμι Σέλμπι και Πίκι Μπλάιντερς κρου κατς.

Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
© Λάζαρος Γραικός

© Λάζαρος Γραικός

Κοίτα που χάλασα, φούσκωσε η θάλασσα

Η υμνημένη εστίαση και ο υπερτουρισμός, εκτός από το «συνάλλαγμα» που φέρνουν, παράγουν και περισσότερα από τα ήδη υπάρχοντα σκουπίδια. Περισσότερα σκουπίδια και βρομιές που γιγαντώνουν το χάος μιας πόλης που οι υποδομές των δρόμων και της αποκομιδής είναι παλιές και απαρχαιωμένες. Έτσι ένα κέντρο-φουλ τσίρκο από γέρικες σκουπιδιάρες, τεράστια SUV, ποικιλία φορτοεκφορτώσεων, ασθματικά δυσκίνητα λεωφορεία, ποδηλάτες, ντελιβεράδες, ηλεκτροπάτινους και πεζούς φλανέρ που ψάχνουν το καλό το μπραντς, βιώνει ένα χαίρε χάος απροσμέτρητο.

Και δώσ’ του άλλη μια μερίδα με κρουασανάδικα, μπουλανζερί, νεοφούρνους και να την και η αλύπητη εκτόξευση των ενοικίων, παντού από τη Μεγάλου Αλεξάνδρου ως τις συνοικίες. 400 ευρώ κοστίζουν τα 45 τετραγωνικά στους Αμπελόκηπους και τον Εύοσμο, 600 με 700 πρέπει να δώσεις για ένα ευπρεπές διαμέρισμα στην Τούμπα, την Πυλαία ή την Άνω Πόλη, 800 και πάνω για την πλατεία Ναβαρίνου και σε οποιοδήποτε δρόμο από τα πέριξ κοντά στη θάλασσα. Προσθέστε την Εγνατία, που δυο με τρεις φορές την εβδομάδα θα κλείσει από τις μολότοφ και το αντικαταπιταλιστικό φοιτηταριάτο που παίζει κλεφτοπόλεμο, υπολογίστε, όμως, και τη μεγαλοαστική Μητροπόλεως, τον δρόμο των γιατρών, των δικηγόρων και των μπουτίκ, που είναι μονίμως διπλοπαρκαρισμένη. Βάλτε στο πλάνο και μερικά ακόμα ζενάδικα, πιλατάδικα, διαιτάδικα, και να πώς η Θεσσαλονίκη… Αθηνοποιήθηκε, χωρίς όμως να προσφέρει τίποτα από τις ευκαιρίες της Αθήνας. Αυτό το παράδοξο και το σουρεαλιστικό, το αναφέρω γιατί αν ήμασταν Αθήνα, τώρα θα είχαμε όχι ένα, αλλά δέκα μετρό και επτά flyover.

Περισσότερο gentrificatrion, εμπρός, γνωρίστε τη συνοικία των 12 Αποστόλων, ο Βαρδάρης δεν είναι πια μπουρδελιάρης και κακόφημος, υπάρχουν γοητευτικά στοιχεία στο νέο τοκ οφ δε τάουν, που εντυπωσιάζουν με τις γευστικές και δημιουργικές τους προτάσεις. Ξεκινήστε το ταξίδι σας, μη διστάζετε, ειδικά οι εναλλακτικοί, προτιμήστε τις περιοχές πάνω από την Εγνατία. Στην Ολύμπου και τα Κάστρα, τη Φιλίππου και το Μπιτ Παζάρ, εκεί όπου ανοιχτές κουζίνες με ξυλόφουρνους και φωτιές και άλλα πέπλα μυστηρίου σας προκαλούν να βιώσετε και την εμπειρία της indie Σαλόνικα: στο Salento για στριτ φουντ και στο Πικάπ για νεγκρόνι, στο Μπάτε Σκύλοι (πανκ μπαρ) και το Νάμα ή το Κιτς και σ’ έφαγα, εδώ, επάνω από την Εγνατία, όπου παντού πλέον μόνο μπαρ και φαγάδικα (πάλι καλά) φιλοτεχνούν τύποις μια ζωή νεανίζουσα, εν μέσω σάπιων κτιρίων παρατημένων από τον χρόνο και τους ιδιοκτήτες τους. Όπου και να κοιτάξεις πλέον βλέπεις τουρίστες που θέλουν να… δημιουργήσουν αναμνήσεις και να αγοράσουν εμπειρίες, σαν αυτές που προωθούν οι πιαρτζήδες με σπόνσορντ ποστς, απευθυνόμενοι «στους λάτρεις του ελληνικού αμπελώνα ή των άφτερνουν ντρινκς σε καλαίσθητα περιβάλλοντα σοφιστικέ αισθητικής με ευρηματικές κοκτέιλ λίστες που ανανεώνονται διαρκώς».

Ρημάχτηκε το σύμπαν πάνω και κάτω από την Εγνατία από upbeat ρυθμούς, μέινστριμ ή ανεξάρτητους χώρους, που μας παρασέρνουν σε all day meet ups και αρμονικές συναντήσεις, όπως κάνουν και σε Αθήνα, Σύνταγμα, Παγκράτι, Πετράλωνα και Κυψέλη. Μήπως τελικά παρά τις αβυσσαλέες διαφορές μας σε μέγεθος και ευκαιρίες, οι ντόπιοι και στις δυο πόλεις ζούμε τον ίδιο εφιάλτη;

Βάζει τα δυνατά του ο νέος δήμαρχος Αγγελούδης για να βάλει μια τάξη, αφού στην υπεραναπτυγμένη τουριστικά πόλη των ανύπαρκτων πάρκινγκ, της ανύπαρκτης προσβασιμότητας για ΑΜΕΑ, των κάδων που υπερχειλίζουν και όπου κάθε μέρα ξεκινούν η ανάπλαση της ΔΕΘ, το παιδιατρικό-ογκολογικό νοσοκομείο στο Φίλυρο, η διαμόρφωση του χώρου έξω από το Επταπύργιο, το πάρκο μνήμης στην πλατεία Ελευθερίας για το Ολοκαύτωμα, η ολοκλήρωση της πεζοδρόμησης της Αγίας Σοφίας και ο φωτισμός των Μνημείων της Ουνέσκο, μακάρι να καταφέρει να τα εξομαλύνει, αλλά και να πιέσει για να γίνουν από αυτούς που πρέπει αυτά που μας έταξαν. Θα καταφέρει ο νέος; Νωρίς είναι ακόμα να τον κρίνουμε, αν και προσπαθεί φιλότιμα. Σε λιγότερο από εκατό μέρες, εμπράκτως κάτι αλλάζει στην καθαριότητα, αφού ο Γιώργος Δημαρέλος ίσιωσε κάπως το κέντρο από την εγκατάλειψη. Τα έργα ανάπλασης της Δημητρίου Γούναρη (τα επιμελείται ο Πρόδρομος Νικηφορίδης, αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης ανάπτυξης) αναζωογονούν και καλλωπίζουν επίσης τον πεζόδρομο, ενώ ο Αγγελούδης έταξε συν 5.000 δενδροφυτεύσεις μέσα στο 2024, όπως και ότι θα ολοκληρώσει την ανάπλαση της Αγίας Σοφίας. Μακάρι.

Η Θεσσαλονίκη έχει ανάγκη από εντατικούς έλεγχους ως προς την τιθάσευση των καταπατητών ενός δημόσιου χώρου αισχρά βιασμένου από την ανεξέλεγκτη τραπεζοκαθιστική, ενώ το μπάχαλο του Flyover φέρνει επιτακτικά την ανάγκη ενός ενιαίου συντονιστικού κέντρου. Να του αναγνωρίσω επίσης πως (επιτέλους!) ο έλεγχος για τη διπλοστάθμευση είναι συνεχής. Ο δήμαρχος προτείνει μονοδρόμηση της 26ης Οκτωβρίου, αμφιδρόμηση της Δωδεκανήσου, βραδινές αποκομιδές απορριμμάτων (αν η Αθήνα δώσει κονδύλια ενίσχυσης), δημιουργία 14 προσωρινών υπαίθριων πάρκινγκ στάθμευσης και ελεγχόμενο ωράριο φορτοεκφόρτωσης. Θα καταφέρει να παλέψει με το αστικό θεριό; Εδώ είμαστε.

Θεσσαλονίκη,  υπέροχες μέρες!
© Λάζαρος Γραικός

© Λάζαρος Γραικός

Η θεωρία του απροσδόκητου πορτοκαλί

Μέσα από αντιφάσεις, συνονθυλεύματα, διλήμματα, εγκατάλειψη και γκρίνια με ή άνευ αιτίας, η Θεσσαλονίκη του 2024 παλεύει να ξεμπλοκάρει, να προχωρήσει και να φιλοτεχνήσει το νέο της πρόσωπο. Παρά την γκρίνια και τα ζόρια ή τους επαγγελματίες μίζερους που έκαναν τη μίρλα επάγγελμα, προσωπικά αισιοδοξώ. Γι’ αυτόν τον λόγο και θέλω χαρούμενα, δημιουργικά και έξω καρδιά να κλείσει αυτή η ανταπόκριση, ειδικά τέτοιες μέρες που η πόλη αστράφτει από αληθινό κοσμοπολιτισμό, ένεκα 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Είθισται, άλλωστε, τα τελευταία 20 χρόνια που τροφοδοτώ την Άθενς Βόις με εικόνες και πληροφορίες για τον βορρά, να προτείνω στους φιλοξενούμενους προς επίσκεψη σημεία και ανθρώπους και έργα, που κρατάνε άσβεστη τη φλόγα της «Σαλόνικα, place to be». Βλέπετε, αρκεί ένας καλός Βαρδάρης να φυσήξει για να καθαρίσει την υγρασία, τη μούχλα και τα σύννεφα. Και ύστερα, όταν καταλαγιάσει, ένας ήλιος που δύει σε φλογερό πορτοκαλί, μεταμορφώνει τον Όλυμπο απέναντι, τον Θερμαϊκό, τους γερανούς στο λιμάνι, την παραλία με τα αγκυροβολημένα κάργκο και τα Κάστρα που μας σκέπουν, σε ένα πάγια ανυπέρβλητο σκηνικό ταινίας που εντός του ζούμε τα καλύτερά μας χρόνια. Λατρεύω την πόλη, μαζί με τους ομοϊδεάτες, μπορεί να της τα χώνουμε, αλλά έτσι είναι οι έρωτες, με κόντρες και καυγάδες αναζωπυρώνεται το είναι τους.

Οπότε, να μερικά αναβράζοντα χιτ της Θεσσαλονίκης του τώρα, μέρη να πάτε και να ζήσετε μποέμικα, μακριά από το φολκλόρ. Σκηνές και φρέσκιες φάσεις εντός εκείνου του πλαισίου της πόλης που κάποτε γέννησε τον εσωτερικό μονόλογο (Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης), το ελληνικό ροκενρόλ (από τους Μακεδονομάχους και τον Σαββόπουλο ως τα Μωρά στη Φωτιά, τα Σπαθιά και τις Τρύπες), την εκρηκτική γραφιστική (από τον Κάρολο Τσίζεκ και τη Διαγώνιο του Χριστιανόπουλου στους Beetroot, Θανάση Γεωργίου και Designers United). Σημεία από το παρόν του μέλλοντός μας δηλαδή, όπως θα έλεγε κι ο μέγιστος Νιόνιος, ή από το ένδοξο παρελθόν του Ήλιος με Ξιφολόγχες, όπως ο μέγας Γεώργιος Σκαμπαρδώνης το κατέγραψε στην τελευταία του μυθιστορία-ενθύμιο Θεσσαλονίκης του Μεσοπολέμου.

Η λίστα με σποτ για φαγητό, ποτό, χορούς και γλέντια, αρχίζει με τον «Ορατός». Εδώ γίνεται παιχνίδι, στο live stage της Σφέτσου 2, δίπλα στα Δικαστήρια, όπου συχνάζει μια νέα και ωραία σκηνή μουσικών όπως οι Organismic Theory με τις νταρκ, άμπιεντ ντρον, τσαμπούνες, τενόρο, σοπρανίνο και φρι τζαζ αυτοσχεδιασμούς τους, ο Μπάμπης Παπαδόπουλος (Τρύπες!) στην κιθάρα, με τον Άλεξ Λουλούδη στα τύμπανα και τον James Wylie στο σαξόφωνο, οι Flying Root των Λάκη Τζίμκα και Ελένης Σινιάρη, που μιξάρουν παράδοση με κλασική μουσική και τζαζ ροκ, ο σαξοφωνίστας Χάρης Καπετανάκης με το κουαρτέτο του και ο βιμπραφονίστας και μαέστρος Δημήτρης Αγγελάκης.

Παραδίπλα, μια ανάσα, βρίσκεται το εστιατόριο «Μαιτρ και Μαργαρίτα» του Σωκράτη Μπεληγιάννη και της Ρόης Αποίκου με τις «περηφάνιες» τους: γκιουζλεμέδες με χόρτα εποχής, αμπελοφάσουλα σχάρας με σιτάρι, ντοματίνια και σκορδαλιά αμυγδάλου, λαχανοντολμάδες ψημένους στη σχάρα με καβουρμά και καμένο τζατζίκι σελινόριζας και ξινόχονδρο τραχανά. Μερικά μέτρα παραπέρα, στο Krau της Ορφανίδου 5 ο ντόπιος τέκνοχεντ Petroza το κρατά αληθινό, ενώ στο Arcade της Βηλαρά 2, όπου γράφεται αυτή η ανταπόκριση, σε έναν πρότζεκτ σπέις χώρο που θυμίζει Βερολίνο, ετοιμάζομαι να βάλω την τελεία, ακούγοντας την ονειρική ντρίμι ποπ λίστα που επιμελείται η Celeste. Τις νύχτες στα πάρτι της γίνεται ο καλός χαμός.

Νέα γενναία Θεσσαλονίκη των ημερών είναι και η Βίλατζ Γιουνάιτεντ της ΕΡΤ3 (από το Κομφούζιο είχε να σκάσει τέτοια «δροσιά»), που αλωνίζει την επικράτεια και καταγράφει το συγκλονιστικό έπος του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, με την υπογραφή των Θανάση Νικολάου και Κώστα Αμοιρίδη. Προσθέστε και την παράσταση με τίτλο «Προσοχή Εκτελούνται Έργα», όπου η σκηνοθέτιδα Νοεμή Βασιλειάδου και μια ομάδα νέων ηθοποιών που δεν θυμάται πώς ήταν η Θεσσαλονίκη χωρίς εργοτάξια, ερευνούν από σκηνής το δίπολο στασιμότητα - μετακίνηση. Και να που τελειώνω όπως ξεκίνησα: κάνε, Γοργόνα αδελφή του Μέγα Αλέξανδρου, να πάρει μπροστά το ρημάδι το μετρό και θα δεις πως η πόλη θα πάρει τα ακόμα πιο πάνω της. Στοιχηματίζω…

Δειτε περισσοτερα