Η καρδιά μας στις καλοκαιρινές διακοπές: Τι να προσέξουμε
Γράφει ο Δημήτρης Τσιαχρής
Η αλόγιστη έκθεση στον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως όταν συνοδεύεται από έντονη σωματική δραστηριότητα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή επιβάρυνση του καρδιαγγειακού μας συστήματος.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Ειδικότερα όταν πρόκειται για ηλικιωμένους αλλά και για ασθενείς που πάσχουν από πολλά συνοδά νοσήματα και λαμβάνουν καρδιολογικά φάρμακα είναι δεδομένο ότι απαιτείται τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής. Καρδιοπαθείς, υπερτασικοί και διαβητικοί πρέπει να επικοινωνήσουν με τον ιατρό τους και να αναπροσαρμόσουν τη δοσολογία των φαρμάκων τους, ειδικότερα των διουρητικών και, εν γένει, των αντιυπερτασικών φαρμάκων. Συχνά το καλοκαίρι επί εμφάνισης μυϊκών κραμπών πρέπει να χορηγούνται συμπληρώματα μαγνησίου τα οποία βελτιώνουν και το αίσθημα κόπωσης.
Παρακολούθηση βασικών δεικτών υγείας
Η καθημερινή παρακολούθηση του σωματικού βάρους, καθώς και οι συχνές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού, αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για την έγκαιρη αναγνώριση απορρυθμίσεων, όπως η κατακράτηση υγρών ή η εμφάνιση αρρυθμιών. Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια οφείλουν να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις καθημερινές μεταβολές βάρους, οι οποίες ενδέχεται να υποδηλώνουν υπερφόρτωση όγκου.
→ Ο Δημήτρης Τσιαχρής, είναι Καρδιολόγος - Επεμβατικός Ηλεκτροφυσιολόγος - Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας, ΕΚΠΑ - Επιστημονικά Υπεύθυνος Εργαστηρίου Βηματοδότησης και Ηλεκτροφυσιολογίας του Πρότυπου Κέντρου Καρδιάς και Αγγείων «Athens Heart Center», Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Ενυδάτωση
Ο γενικός κανόνας συνιστά κατανάλωση 8–10 ποτηριών νερού ημερησίως, λόγω των αυξημένων απωλειών υγρών μέσω εφίδρωσης. Ωστόσο, σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, η ημερήσια πρόσληψη υγρών πρέπει να περιορίζεται συνήθως σε έως 1,5 λίτρο (περίπου 6 ποτήρια), σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού. Η ρύθμιση της διουρητικής αγωγής πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα, με βάση τις τιμές βάρους και την κλινική εικόνα του ασθενούς. Η ενυδάτωση μπορεί να ενισχυθεί με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε νερό, όπως τα λαχανικά και τα φρούτα. Ωστόσο, οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να είναι προσεκτικοί στην πρόσληψη φρούτων υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα.
Διατροφή
Το καλοκαίρι μειώνεται ο θερμιδικός μας μεταβολισμός, άρα και οι διατροφικές μας ανάγκες. Συνιστώνται ελαφριά γεύματα, όπως λαδερά, βραστά χόρτα και φρέσκες σαλάτες, πάντα με μέτρο στη χρήση ελαιόλαδου. Όταν καταναλώνουμε γεύματα εκτός σπιτιού, καλό είναι να αποφεύγουμε τα τηγανητά και τα λιπαρά πιάτα, καθώς πολλά εξ αυτών παρασκευάζονται με πολλαπλά χρησιμοποιημένα έλαια, που ενδέχεται να περιέχουν οξειδωτικά υποπροϊόντα επιβλαβή για τα αγγεία. Ιδανικές επιλογές είναι τα ψητά ψάρια, όπως οι σαρδέλες, πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα με καρδιοπροστατευτική δράση.
Κατανάλωση αλκοόλ
Αν και το κόκκινο κρασί είναι γνωστό για την περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικές ουσίες, η κατάχρηση αλκοόλ, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες, όπως όπως η κολπική μαρμαρυγή κυρίως μέσω της επαγόμενης γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης.
Σωματική δραστηριότητα
Η σωματική κόπωση υπό υψηλές θερμοκρασίες ενέχει αυξημένο καρδιολογικό κίνδυνο, ειδικά για ασθενείς με γνωστή καρδιοπάθεια. Προτείνεται η διαλειμματική άσκηση, με διαλείμματα ανάπαυσης και προοδευτική αύξηση της έντασης, ιδιαίτερα για μεσήλικες και άτομα με καθιστική ζωή. Η έντονη εφίδρωση προκαλεί απώλειες ηλεκτρολυτών, επομένως, σε περιπτώσεις έντονης δραστηριότητας, μπορεί να κριθεί χρήσιμη η λήψη ηλεκτρολυτικών σκευασμάτων, προληπτικά ή αποκαταστατικά, ιδιαίτερα αν υπάρχει αίσθηση «αλμυρού ιδρώτα».
Κολύμβηση με προσοχή
Η κολύμβηση είναι μια εξαιρετική μορφή άσκησης, όμως οι ηλικιωμένοι και οι καρδιοπαθείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Συνιστάται να παραμένουν σε ρηχά νερά, καθώς πολλοί πνιγμοί οφείλονται σε εξάντληση κατά την επιστροφή προς την ακτή. Ποτέ μην κολυμπάτε μόνοι, ειδικά αν υπάρχει ιστορικό καρδιολογικής πάθησης, και σε περίπτωση οποιασδήποτε αδιαθεσίας, βγείτε άμεσα από το νερό.
Προστασία από τον ήλιο
Η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδιαίτερα τις μεσημβρινές ώρες, είναι απαραίτητη για τους καρδιοπαθείς. Συνιστάται η χρήση ελαφρών, ανοιχτόχρωμων ρούχων, καπέλου, γυαλιών ηλίου και αντηλιακού, για την αποφυγή θερμικού στρες. Σε ασθενείς με σοβαρή καρδιακή νόσο, η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά.
11°
