Ελλαδα

Οι ομάδες του ΑΠΘ εντυπωσιάζουν την Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Καινοτομούν και μας κάνουν όλους περήφανους

34585-78037.jpg
Δήμητρα Γκρους
11’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η Κ. Σακελλαροπούλου σε μια αναμνηστική φωτογραφία με τους φοιτητές στο ΑΠΘ
Η Κ. Σακελλαροπούλου σε μια αναμνηστική φωτογραφία με τους φοιτητές στο ΑΠΘ © Θοδωρής Μανωλόπουλος

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου συναντάει στο ταξίδι της στη Θεσσαλονίκη τις ομάδες του ΑΠΘ που καινοτομούν

Πριν λίγο καιρό είχα πάρει συνέντευξη από τον Στάθη Καλύβα με αφορμή την παρουσίαση στο ΜΜΑ του σχεδίου δράσης για το Πανεπιστήμιο του 2030, μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μποδοσάκη, υπό την Αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Ο τίτλος του άρθρου ήταν: Πώς οραματιζόμαστε το Πανεπιστήμιο του 2030; Τα επιμέρους ερωτήματα που είχαν τεθεί: Πώς η ανώτατη παιδεία στη χώρα μας θα συμβαδίσει με την ταχύτατη πρόοδο της επιστήμης και των νέων τεχνολογιών; Πώς πρέπει να διοικούνται τα πανεπιστήμια και πώς θα συνδεθούν τα προγράμματα σπουδών με το σύγχρονο περιβάλλον της γνώσης;

Δύο βδομάδες μετά κατάλαβα ακριβώς τι σήμαιναν όλα αυτά, στη συνάντηση της ΠτΔ με τέσσερις φοιτητικές ομάδες του ΑΠΘ. Έκατσαν στο ίδιο τραπέζι και της παρουσίασαν το έργο τους. Και επειδή συνήθως η συζήτηση γύρω από τα πανεπιστήμια περιορίζεται σε θέματα επικαιρότητας που αφορούν στις παθογένειες και μας αφήνουν μια πικρή γεύση, ορίστε! υπάρχει και η άλλη, η φωτεινή πλευρά: το Πανεπιστήμιο του Μέλλοντος είναι εδώ, μας γεμίζει αυτοπεποίθηση και μας κάνει περήφανους. 

Αξιέπαινες πρωτοβουλίες που τοποθετούν τη χώρα μας στην αιχμή της ακαδημαϊκής έρευνας και καινοτομίας. Νέοι ερευνητές με πάθος και αφοσίωση στην επιστήμη, φοιτητές και καθηγητές με όραμα στα standards των καλύτερων ιδρυμάτων του κόσμου, με υψηλού επιπέδου δεξιότητες και κατάρτιση, άψογο επαγγελματισμό στον τρόπο που συνεργάζονται από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και υλοποιούν τα πρότζεκτ τους, άλλοτε πετυχαίνοντας διεθνείς βραβεύσεις και άλλοτε επιστρέφοντας την καινοτομία ως κοινωνικό αγαθό που ωφελεί την κοινωνία. Αν δεν έχετε καταλάβει τι σημαίνει διεπιστημονικό περιβάλλον γνώσης, εξωστρέφεια, καινοτομία, διαβάστε τι κάνουν οι ομάδες του ΑΠΘ – και δεν είναι οι μόνες.

Εκείνο το μεσημέρι στο Αναγνωστήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Αριστοτελείου η ΠτΔ άκουσε προσεκτικά όσα είχαν να της πουν και εντυπωσιάστηκε. Είδε, κι εμείς μαζί της, το πανεπιστήμιο που οραματιζόμαστε και που μπορεί να πάει την Ελλάδα μπροστά. Χίλια μπράβο! 

Η Κ. Σακελλαροπούλου παρακολουθεί το βίντεο που της δείχνει η ομάδα «iGEM Thessaloniki»
Η Κ. Σακελλαροπούλου βλέπει το βίντεο που της δείχνει η ομάδα «iGEM Thessaloniki» © Θοδωρής Μανωλόπουλος

iGEM Thessaloniki

Πρώτη ομάδα που παρουσίασε το έργο της, η «iGEM Thessaloniki». Μία διεπιστημονική ομάδα προπτυχιακών φοιτητών που εκπροσωπεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για τέταρτη συνεχή χρονιά στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό «iGEM Competition» – μία πρωτοβουλία του MIT με στόχο την προώθηση της θετικής Βιολογίας, που έχει να κάνει με τις τελευταίες εξελίξεις στην ανάλυση του γονιδιώματος. Στον διαγωνισμό αυτό ομάδες προπτυχιακών φοιτητών από όλο τον κόσμο καταθέτουν ένα καινοτόμο πρότζεκτ, συνεργαζόμενοι διεπιστημονικά. Τι σημαίνει αυτό; Η φετινή ομάδα «iGEM Thessaloniki» αποτελείται από 11 μέλη από τον χώρο της Βιολογίας, της Φαρμακευτικής, της Ιατρικής, της Χημείας, της Μοριακής Βιολογίας, της Πληροφορικής, των Μηχανολόγων Μηχανικών και συμμετείχε με ένα πρότζεκτ βασισμένο στη Συνθετική Βιολογία: έφτιαξαν ένα καινοτόμο διαγνωστικό εργαλείο που μπορεί να κάνει διάγνωση στον καρκίνο του παγκρέατος στο πρώτα στάδια. Στόχος της ομάδας, όπως εξηγούν στην Πρόεδρο, ήταν να βρουν λύση σε ένα σημαντικό πρόβλημα που είναι η αδυναμία των διαγνωστικών μεθόδων να ανιχνεύσουν έγκαιρα την ύπαρξη του καρκίνου στο πάγκρεας – συνήθως η διάγνωση γίνεται στο στάδιο 3 και 4, κάτι που οδηγεί σε αποτυχημένες θεραπευτικές προσεγγίσεις και μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας. 

Τα μέλη της ομάδας (κάθε χρόνο τα νέα μέλη επιλέγονται βάση αιτήσεων και αφού αξιολογηθούν από τα μέλη της υπάρχουσας ομάδας, προτού αυτά αποχωρήσουν) καλούνται να διαλέξουν ένα πρότζεκτ από το μηδέν, να το οργανώσουν και να το εκτελέσουν, να φτιάξουν κομμάτια μοντελοποίησης και πειραμάτων, να βρουν χορηγούς και χρηματοδότηση, να το παρουσιάσουν και να αξιολογηθούν από διεθνείς κριτές. Φέτος ο διαγωνισμός έγινε διαδικτυακά στο Παρίσι –τα προηγούμενα χρόνια με φυσική παρουσία στη Βοστώνη-, συμμετείχαν 252 ομάδες από όλον τον κόσμο, ανάμεσά τους 8 ελληνικές που όλες βραβεύθηκαν: η «iGEM Thessaloniki» πήρε το χρυσό –έχουν πάρει 3 χρυσά και ένα χάλκινο στα 4 χρόνια συμμετοχής τους–, αλλά και η Θεσσαλία πήρε χρυσό, η Κρήτη ασημένιο, η Πάτρα χάλκινο, η Αθήνα χρυσό, Γιάννενα και Πάτρα αργυρό…. Μετάλλιο παίρνουν όλες οι ομάδες που αξιολογείται ότι κινούνται σε ένα υψηλό επίπεδο καινοτομίας και ευρηματικότητας, και εφόσον έχουν επιπλέον αναπτύξει το πρότζεκτ τους σε πάρα πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, η ομάδα εξηγεί ότι για το συγκεκριμένο πρότζεκτ έπρεπε να έρθουν σε επαφή με ογκολόγους που θα προτείνουν την εξέταση, με χειρουργούς που αφαιρούν τέτοιους όγκους, συλλόγους καρκινοπαθών, διαγνωστικά κέντρα. Σημειώνουν ακόμα ότι σε αυτό τον διεθνή διαγωνισμό παίρνουν μέρος και Λύκεια. Έχουν λοιπόν φτιάξει ένα βιντεάκι, το οποίο δείχνουν στην Πρόεδρο, που έχει πάρει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας για να σταλεί σε όλα τα σχολεία και να ενημερωθούν οι μαθητές ώστε να αρχίσουμε να κατεβάζουμε και ομάδες Λυκείου στον διαγωνισμό. Έτσι τα παιδιά θα έρχονται από νωρίς σε επαφή με την επιστήμη αλλά και με το τι κάνουν μαθητές σαν κι αυτούς στο εξωτερικό.

Ο Γιάννης Βιζιριανάκης, Αναπληρωτής καθηγητής μοριακής φαρμακολογίας και φαρμακογoνιδιωματικής και μέλος της ομάδας ως επιστημονικός υπεύθυνος, που είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω περαιτέρω μαζί του, μου εξηγεί ότι και τα 11 παιδιά έχασαν την εξεταστική του Ιουνίου για να μπορέσουν να υλοποιήσουν το πρότζεκτ τους –απίστευτο (!)– γεγονός που δείχνει το πάθος και την αφοσίωσή τους αλλά και ότι κάτι δεν κάνουμε σωστά. Μου εξηγεί ακόμα πόσο σημαντικό είναι να περνάει στα παιδιά το κομμάτι της καινοτομίας, όπως και το να μαθαίνουν να συνεργάζονται μεταξύ τους, «ο βιολόγος μιλάει διαφορετική επιστημονική γλώσσα από τον φαρμακοποιό, τον γιατρό, τον μηχανικό, αλλά στα κοινά πρότζεκτ μαθαίνουν να συνομιλούν», να τους προσφέρεται το περιβάλλον να αναπτύξουν ιδέες και πρωτοπορία, να βλέπουν τι κάνουν και να συναγωνίζονται με τους μελλοντικούς συναδέλφους τους στο εξωτερικό. Αυτό είναι ζωή για το πανεπιστήμιο και πρέπει να ενταχθούν προσπάθειες σαν κι αυτή στην εκπαιδευτική διαδικασία, να υπάρχουν κίνητρα ώστε να ασχολούνται περισσότεροι φοιτητές. 

Υπογραμμίζει ακόμα πόσο σημαντικό είναι το ότι η Πρόεδρος ενδιαφέρεται και συναντάει αυτά τα παιδιά περνώντας ένα μήνυμα αυτοπεποίθησης, το επίπεδο των φοιτητών είναι εντυπωσιακό. «Οι εταιρίες αναζητούν στα πανεπιστήμια το δυναμικό που μπορεί να στελεχώσει τέτοιες προσπάθειες που οδηγούν στην καινοτομία, είναι μείζονος σημασίας στο πανεπιστήμιο να υπάρξουν τρία πράγματα: κίνηση τέτοιων πρωτοβουλιών, έλεγχος και λογοδοσία, συμμετοχή. Τα παιδιά έλυναν τα προβλήματα μόνα τους, ήταν εντελώς δικό τους το πρότζεκτ, τους είχα δώσει το καλκαίρι μέχρι και τα κλειδιά από το εργαστήριο, ξενυχτούσαν για να το φέρουν εις πέρας… Τους έβλεπα και τους θαύμαζα!»

Και από εκεί πέρα; Στο επίπεδο της ιδέας και στο πρώτο στάδιο της υλοποίησης τα παιδιά έδειξαν ότι αυτή η ιδέα παρότι είναι πολύ καινοτόμος μπορεί να δουλέψει. Μετά χρειάζεται να ελεγχθεί σε ένα υψηλότερο επίπεδο η ακρίβειά του διαγνωστικού οργάνου, να πατενταριστεί, να μπορέσει να πείσει τους επενδυτές να δώσουν χρήματα και να δημιουργηθεί μία δομή που να έρθει να δείξει αν μπορεί να βγει στην αγορά. Ακολουθεί το τελικό στάδιο με κλινικές μελέτες. Δυστυχώς, όπως σημειώνει ο καθηγητής, υστερούμε στο να υπάρχει εκείνο το πλαίσιο που θα επιτρέψει να γίνει η μετάβαση, ώστε μετά να ακολουθήσουν οι κλινικές μελέτες. Μια ολόκληρη συζήτηση κι αυτό, για το τι θα μπορούσε να είναι το πανεπιστήμιο. 

Η Κ. Σακελλαροπούλου ακούει την ομάδα «Aristotle Space and Aeronautics TEAM (ASAT)»
Η Κ. Σακελλαροπούλου ακούει την ομάδα «Aristotle Space and Aeronautics TEAM (ASAT)» © Θοδωρής Μανωλόπουλος

Aristotle Space and Aeronautics TEAM (ASAT)

Η ομάδα «Aristotle Space and Aeronautics TEAM», με υπεύθυνο καθηγητή τον Κύρο Υάκινθο, είναι η μεγαλύτερη φοιτητική ομάδα του ΑΠΘ που αποτελείται από 65 μέλη, από τα τμήματα Μηχανολόγων, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Πολιτικών Μηχανικών, Χημικών Μηχανικών, Φυσικό, Αρχιτεκτονική, Δημοσιογραφίας και Παιδαγωγικό, υπάγεται στο εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών του τμήματος Μηχανολόγων και εκτελεί το εγχείρημά της από το 2015 έχοντας καταφέρει σημαντικές διακρίσεις στον τομέα της αεροναυτικής και τη διαστημικής επιστήμης!

Τα μέλη της ομάδας περιγράφουν στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου δύο ερευνητικά πρότζεκτ. Το ένα είναι το Aeronautics, για το οποίο συνεργάζονται 22 μέλη, που ασχολείται με την κατασκευή και πτήση μη επανδρωμένων αεροχημάτων. Εσείς ξέρατε ότι υπάρχει ομάδα φοιτητών που σχεδιάζει αεροχήματα τα οποία έχουν πετάξει με επιτυχία;! Έχουν σχεδιάσει συνολικά πάνω από επτά, και μάλιστα τα τρία από αυτά διακρίθηκαν στη 10η και 12η θέση στον παγκόσμιο διαγωνισμό αεροναυπηγικής Air Cargo Challenge, ενώ έχουν κατακτήσει για δύο διαδοχικές χρονιές την πρώτη και τη δεύτερη θέση ανάμεσα στα ελληνικά και βαλκανικά ινστιτούτα όλης της Ευρώπης. Εντυπωσιακό! Δεν μένουν όμως μόνο εκεί, και είναι διπλά τιμητικό για εκείνους και για το πανεπιστήμιο που εκπροσωπούν. Όπως εξηγούν στην πρόεδρο, την εμπειρία που έχουν κατακτήσει ως Aeronautics θέλουν να την αξιοποιήσουν σε ένα ανθρωπιστικό πρότζεκτ, με τη σχεδίαση ενός ηλιακά τροφοδοτούμενου οχήματος το οποίο θα πετάει πάνω από δασικές περιοχές και θα έχει τη δυνατότητα να προβλέπει την κατεύθυνση εξάπλωσης μιας πυρκαγιάς αλλά και να εντοπίζει πυρκαγιές τη στιγμή που ξεκινούν. Το όχημα αυτό θα ελέγχεται από ένα κέντρο ελέγχου και θα μπορεί να πετάει σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο. Η Πολιτική Προστασία το ξέρει; Είναι νωρίς βέβαια ακόμα.

Όσο για το δεύτερο ερευνητικό τους πρότζεκτ, μα ποιος γνωρίζει ότι υπάρχει φοιτητική ομάδα που κατασκευάζει και εκτοξεύει πυραύλους υψηλής ισχύος; Όπως εξηγούν στην Πρόεδρο, το Rocketry έχει στόχο να διαδώσει τη διαστημική επιστήμη στην Ελλάδα, μέσω του σχεδιασμού και της εκτόξευσης των πυραύλων 1-2 μέτρα, αλλά και με την έρευνα νέων πυραυλικών συστημάτων. Έχουν σχεδιάσει 5 πυραύλους και βρίσκονται στον έκτο! Συμμετείχαν στο Spaceport America Cup, τον σημαντικότερο παγκόσμιο διαγωνισμό των ΗΠΑ πυραυλικής ακρίβειας όπου κατάκτησαν την 9η θέση στην κατηγορία τους (!), και την 20στή από όλες τις ομάδες παγκοσμίως, και στο ευρωπαϊκό European Rocketry Challenge στην Πορτογαλία όπου διαγωνίστηκαν με  τη SELENE, τον τελευταίο πύραυλο που κατασκεύασαν. Ο πύραυλός τους, 2,4 μέτρα, εκτοξεύθηκε με επιτυχία στα 3 χιλιόμετρα σε 20 δευτερόλεπτα, με δικούς τους μηχανισμούς για τα αλεξίπτωτα και ζωντανή τηλεμετρία δεδομένων. Ήταν η μοναδική ελληνική ομάδα που συμμετείχε και μία από τις 19 που συμμετείχαν πανευρωπαϊκά, ενώ έδειξαν με πολλή χαρά στην πρόεδρο και το βίντεο της εκτόξευσης. Η συγκίνησή της επιτυχίας τους είναι και δική μας! Μπράβο, παιδιά! 

Η Κ. Σακελλαροπούλου με τους φοιτητές του ΑΠΘ στο Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. Αριστερά, μέλη της ομάδας του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας
Η Κ. Σακελλαροπούλου με τους φοιτητές του ΑΠΘ στο Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. Αριστερά, μέλη της ομάδας του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας © Θοδωρής Μανωλόπουλος

Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας

Περνάμε στον χώρο της Υγείας, των ευπαθών ομάδων και της κοινωνικής πρόνοιας. Μπορεί η πανδημία να απορρόφησε το σύνολο των δυνάμεών μας, όμως ανέδειξε και πόσα πράγματα πρέπει να γίνουν. Όπως και πόσο σημαντικό είναι να αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες, αλλά και να έρθει κοντά η κοινωνία των πολιτών την έννοια της Επιστήμης. Δείτε λοιπόν τι κάνουν, και είναι αξιέπαινοι. Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας είναι το μεγαλύτερο εργαστήριο της Ιατρικής με ποικίλο έργο, με πάνω από 50-60 νέους ερευνητές όλων των επιστημών και όλων των βαθμίδων. Όπως εξήγησαν στην Πρόεδρο κάποια από τα μέλη της που ήταν στο τραπέζι, μαζί με τον Παναγιώτη Μπαμίδη που έχει τη διεύθυνση του Εργαστηρίου, το έργο τους αφορά στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που αξιοποιούνται στον χώρο της υγείας, με στόχο είτε φτιάχνουν μια συσκευή, μια νέα υπηρεσία ή ένα λογισμικό, αυτό να έχει ένα αποτύπωμα ωφέλειας στην τοπική κοινωνία.

Η ερευνητική τους δραστηριότητα προσανατολίζεται σε ανθρώπους που έχουν θέματα υγείας, ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή τρίτης ηλικίας, με τους οποίους μάλιστα συνεργάζονται προωθώντας αυτό που ονομάζουμε Επιστήμη των Πολιτών, προσπαθώντας να τους έχουν μαζί τους σε όλα τα στάδια της έρευνας σαν ισότιμους συνεργάτες και ερευνητές. Όπως συνέβη και στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που ολοκλήρωσαν πριν λίγες εβδομάδες και παρουσίασαν στην Πρόεδρο, το Captain, που αφορά στην κατασκευή μιας συσκευής που θα λειτουργεί ως προσωπικός βοηθός για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που δυσκολεύονται να εκτελέσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Σαν ένας κόουτς στο σπίτι, εξηγούν, που θα συντροφεύει έναν ηλικιωμένο μεταφέροντάς του διάφορες πληροφορίες, όπως να του θυμίζει να πάρει τα κλειδιά του αν πρόκειται να βγει έξω ή να πάρει ομπρέλα εφόσον βρέχει, ή να τον παρακινήσει να παίξουν ή αν ασχοληθεί με κάτι αν είναι σε αδράνεια, να του προβάλλει κάτι στον τοίχο ή σε οποιαδήποτε επιφάνεια και όχι στην οθόνη του υπολογιστή, ή να του βάλει λίγο μουσική. Αυτό που έχει περαιτέρω αξία όμως είναι ότι για να μπορέσει να προχωρήσει το ερευνητικό τους πρότζεκτ έφτιαξαν μια εταιρία τεχνοβλαστό (spin of), την Captain Coach, μέσα στο πανεπιστήμιο. Που σημαίνει, μια νέα επιχείρηση με αντικείμενο την εκμετάλλευση της γνώσης που παρήγαγαν στο εργαστήριο με τη συνδρομή ιδιωτικών κεφαλαίων και χρηματοδοτικών οργανισμών. Τα μέλη του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας μας περιγράφουν το πανεπιστήμιο του μέλλοντος που είναι ήδη εδώ, που είναι καινοτόμο και εξωστρεφές, που αξιοποιεί τα ερευνητικά του πρότζεκτ συνδέοντάς τα με την παραγωγή και την επιχειρηματικότητα ώστε να υπάρχει σχέδιο και όραμα που θα μπορέσει να κρατήσει και τους νέους ερευνητές και να μη χρειάζεται να φεύγουν στο εξωτερικό. 

Τέλος, μια ακόμα αιχμή δραστηριοτήτων τους που παρουσίασαν και στην Πρόεδρο έχει να κάνει με τη νευροεπιστήμη. Όπως εξηγούν, αξιοποιούν τεχνολογίες και μεθοδολογίες που μπορούν να εκπαιδεύσουν τον εγκέφαλο να κάνει ή να μην κάνει συγκεκριμένα πράγματα, όπως π.χ. το να σταματήσει κάποιος το κάπνισμα με μη παρεμβατικές μεθόδους. Εντυπωσιακό όμως και ένα ερευνητικό πρόγραμμα που τώρα τρέχουν, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ευφυών Συστημάτων του Τμήματος Πληροφορικής του AΠΘ και μίας εταιρείας ανάπτυξης videogames, που ονομάζεται Pizza on Time, και αφορά σε ένα παιχνίδι που θα βοηθά στην πρώιμη ανίχνευση μιας από τις συχνότερες διαταραχές της παιδικής ηλικίας, τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) δίνοντας την ένδειξη στους γονείς ότι θα πρέπει να απευθυνθούν στον ειδικό ιατρό ώστε να μπορούν να παρεμβαίνουν έγκαιρα. 

Να συμπληρώσουμε πως και αυτή η ομάδα έχει διεθνές αντίκτυπο κερδίζοντας σημαντικές διακρίσεις στο εξωτερικό, συγκεκριμένα τα τελευταία τέσσερα χρόνια που είναι μέλος στον Διεθνή Οργανισμό των Ζωντανών Εργαστηρίων (European network of Living Lamps) κερδίζει σταθερά ένα από τα τρία πρώτα βραβεία για πρότζεκτ και πρωτοβουλίες της, τα δύο τελευταία χρόνια μάλιστα το χρυσό.

Η Κ. Σακελλαροπούλου με την Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ
Η Κ. Σακελλαροπούλου με την Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ © Θοδωρής Μανωλόπουλος

Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ

Τέλος, στο διπλανό τραπέζι, φοιτητές-ερευνητές μαζί με τους καθηγητές τους και τον πρύτανη κ. Νικόλαο Παπαϊωάννου, παρουσίασαν την επιστήμη που αναπτύχθηκε σημαντικά τον καιρό της Πανδημίας συμβάλλοντας αποφασιστικά στην παρακολούθησή της. Είχαμε αρχίσει να ακούμε για την Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ πέρσι τον Οκτώβρη, όταν χτυπούσαν τα καμπανάκια για τις δύσκολες ημέρες που θα έρχονταν στη Θεσσαλονίκη, που το σύστημα Υγείας θα γονάτιζε και χωρίς να υπάρχει το εμβόλιο. Από τότε και τα δύσκολα αυτά δύο χρόνια είναι σε ανοιχτή επικοινωνία καθημερινά με τον κ. Τσιόδρα και την ομάδα των επιδημιολόγων, βοηθώντας την πολιτεία να έχει πληροφόρηση με εντυπωσιακή ακρίβεια. Οι εξάρσεις στα λήμματα μεταφράζονται αμέσως σε εξάρσεις στα κρούσματα, και στις εισαγωγές στα νοσοκομεία.

Ποιοι είναι; Μια διεπιστημονική ομάδα όπου συνεργάζονται γεωπόνοι, χημικοί μηχανικοί, γιατροί, κτηνίατροι, συνολικά 11 Εργαστήρια από 7 διαφορετικά Τμήματα του ΑΠΘ. Οι φοιτητές εξηγούν στην Πρόεδρο τη διαδικασία καθημερινής συλλογής των λημμάτων στην είσοδο της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης για να πάνε μετά για ανάλυση στα εργαστήρια αναλυτικής χημείας, ενώ τον λόγο παίρνει ο καθηγητής Χημείας και μέλος της ομάδας κ. Θοδωρής Καραπάντσιος για να εξηγήσει πού συνίσταται η καινοτομία του επιστημονικού τους προγράμματος.

Έχουν βρει λοιπόν και εφαρμόζουν μία πρωτοποριακή μέθοδο που αποτιμά με ακρίβεια το ιικό φορτίο κορωνοϊού στα αστικά απόβλητα, συνδυάζοντας κλινικά, επιδημιολογικά και περιβαλλοντικά στοιχεία. «Διαπιστώσαμε γρήγορα ότι στον πλανήτη γη πουθενά δεν λάμβαναν υπόψιν τους ότι το λήμμα δεν είναι αίμα και ότι η μοριακή ανάλυση δεν μπορεί να είναι η ίδια. Έπρεπε κάποιος να καταλαβαίνει τι σημαίνει λήμμα και σε τι συνίσταται, οργανικό φορτίο, διαλύτες, απορρυπαντικά... για να μπορεί όχι μόνο να μετρήσει αλλά και να κάνει σωστή αναγωγή, να μπορεί να ξέρει τι επηρεάζει και τι σου δίνει λάθος». Η πρωτοπόρος μέθοδός τους εξορθολογίζει τις μετρήσεις συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού του SARS-CoV-2 με βάση 24 περιβαλλοντικούς παράγοντες, που μπορούν να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων, και επιτρέπει τη συσχέτιση του ιικού φορτίου με τον αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων, συμπτωματικών και ασυμπτωματικών.

Μας φαίνονται πολύ επιστημονικά όλα αυτά, αλλά σκεφτείτε πως αυτό που βρήκαν αποτελεί παγκόσμια πρώτη για το ΑΠΘ και τη χώρα μας, τεχνογνωσία που χρησιμοποίησαν στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες, ενώ μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ήταν εδώ μια αντιπροσωπεία από το Βερολίνο για τη μεταφορά και εφαρμογή της μεθοδολογίας στα λύματα της δικής τους πόλης (!).

«Και το άλλο πολύ σημαντικό, πάλι παγκόσμια πρώτη, και το λέω με καμάρι για το ΑΠΘ και την Ελλάδα μας, είναι ότι τώρα πια μπορούμε να μιλάμε για κρούσματα. Μέχρι πριν ένα χρόνο λέγαμε δεν μπορείς να μιλήσεις από τα λήμματα για κρούσματα και ασκούσαμε κριτική σε όσους το έκαναν, σήμερα πια έχουμε τον τρόπο, δημοσιευμένο σε περιοδικό παγκόσμιου κύρους, να λέμε με μια μικρή απόκλιση, που πάντα υπάρχει στην επιδημιολογία, ποιος είναι ο αριθμός κρουσμάτων».

Τέλος, ο κύριος Καραπάντσιος μαζί με τον πρύτανη εξηγούν ότι οι επιτυχίες αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα να τους απευθυνθεί η Cisco και να τους ζητήσει να συνεργαστούν ώστε να στήσουν στη Θεσσαλονίκη ένα δίκτυο για τη μετά τον κορωνοϊό εποχή, για να μπορούν να μετράνε κι άλλα πράγματα με την ίδια αξιοπιστία και να μπορούν να δίνουν έγκυρη πληροφορία για μία ευρεία γκάμα κατηγοριών στην πόλη τους. 


Μπράβο σε όλους. Μας κάνετε περήφανες και περήφανους!

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ