Η Ελλάδα επιταχύνει τη μείωση χρέους με πρόωρες αποπληρωμές, στηριζόμενη στο ισχυρό ταμειακό απόθεμα
Το Ελληνικό Δημόσιο προγραμματίζει πρόωρες αποπληρωμές μνημονιακών δανείων ύψους 8,8 δισ. ευρώ το 2026, στο πλαίσιο της στρατηγικής ταχείας αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους. Στόχος της κυβέρνησης είναι τα διακρατικά δάνεια του Πρώτου Μνημονίου (GLF) να έχουν εξοφληθεί πλήρως έως το 2031, δηλαδή δέκα χρόνια νωρίτερα από την αρχική ημερομηνία λήξης τους.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό που ανακοίνωσε ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του 2026 το Δημόσιο θα αντλήσει από τις διεθνείς αγορές περίπου 8 δισ. ευρώ, έναντι περίπου 7,5 δισ. ευρώ το 2025.
Χρηματοδοτική στρατηγική 2026: Αγορές, ρευστότητα και μείωση κινδύνων χρέους
Η στρατηγική χρηματοδότησης της Ελλάδας για το 2026 παραμένει προσανατολισμένη στη συνεχή παρουσία στις διεθνείς αγορές ομολόγων, παράλληλα με τη μείωση του δημόσιου χρέους, τη δραστήρια διαχείριση του χαρτοφυλακίου και τη διατήρηση ισχυρού ταμειακού αποθέματος.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη βελτίωση της λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς ελληνικών ομολόγων (GGB) και στη μείωση του κινδύνου αναχρηματοδότησης.
Οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες για το 2026 ανέρχονται σε 24,677 δισ. ευρώ και θα καλυφθούν από:
Ο καθαρός δανεισμός για το 2026 εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 13 δισ. ευρώ, από περίπου 8 δισ. ευρώ το 2025.
Πρόωρες αποπληρωμές διακρατικών δανείων : Το «σκληρό μαξιλάρι» στο επίκεντρο
Το πιο κρίσιμο στοιχείο του νέου προγράμματος είναι το ύψος των πρόωρων αποπληρωμών των διακρατικών δανείων (GLF). Τα κεφάλαια για τις αποπληρωμές αυτές θα προέλθουν σχεδόν εξ ολοκλήρου από το “σκληρό μαξιλάρι” ρευστότητας του Δημοσίου και όχι από νέο δανεισμό.
Υπενθυμίζεται ότι στις 15 Δεκεμβρίου 2025 το Δημόσιο διέθεσε 5,3 δισ. ευρώ για πρόωρη εξόφληση δανείων του Πρώτου Μνημονίου, επίσης από το cash buffer. Μετά τις κινήσεις αυτές, το «σκληρό μαξιλάρι» σχεδόν εξαντλείται, ωστόσο τα συνολικά διαθέσιμα του Δημοσίου θα παραμείνουν άνω των 30 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα στοχεύει στην πρόωρη αποπληρωμή, έως το 2031, των 31,6 δισ. ευρώ που απομένουν από το Πρώτο Μνημόνιο, ποσό που κανονικά θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις την περίοδο 2029–2041.
Τι έχει ήδη αποπληρωθεί και τι ακολουθεί μετά τα GLF
Την περίοδο 2022–2024 πραγματοποιήθηκαν τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων ύψους 15,9 δισ. ευρώ. Με τη νέα αποπληρωμή του Δεκεμβρίου 2025, το συνολικό ποσό ξεπέρασε τα 21 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, 7,9 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την πρόωρη εξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στη μηδενική πλέον έκθεση της Ελλάδας στο ΔΝΤ. Συνολικά, η χώρα έχει αποπληρώσει πρόωρα 29 δισ. ευρώ, εξοικονομώντας 3,5 δισ. ευρώ σε τόκους.
Μετά τα GLF, στο επίκεντρο μπαίνουν οι «ακριβές υποχρεώσεις» του EFSF, ύψους 141,8 δισ. ευρώ, με λήξη έως το 2070, καθώς και οι οφειλές προς τον ESM ύψους 61,9 δισ. ευρώ, οι οποίες αρχίζουν να εξυπηρετούνται από το 2034 και λήγουν το 2060.
Χρέος και δημοσιονομική εικόνα: Πτωτική τροχιά έως το 2029
Κοινός παρονομαστής όλων των κινήσεων είναι το ισχυρό ταμειακό απόθεμα, το οποίο ανέρχεται σε 44,8 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,8% του ΑΕΠ το 2025). Το πλαίσιο αυτό επιτρέπει στην κυβέρνηση να καλύπτει άνετα τις δαπάνες τόκων και να προχωρά σε παράλληλες πρόωρες αποπληρωμές.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί:
στο 145,9% του ΑΕΠ το 2025,
στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026,
και θα υποχωρήσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας τα επίπεδα χωρών όπως η Γαλλία.
Η δηλούμενη αίσθηση περί φτώχειας δεν πηγάζει από τη σημερινή κατάσταση των οικονομικών της χώρας, αλλά μάλλον από μία νοσταλγική σύγκριση με το παρελθόν
13°
