Σκέψεις στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023 επιβεβαίωσε ό,τι γνωρίζαμε ένα μήνα πριν. Η Νέα Δημοκρατία κατέκτησε μια ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με τον ίδιο αριθμό εδρών, μετά από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης, εν μέσω δυσκολιών και κρίσεων. Η αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, κατέρρευσε και έπαψε να λογίζεται ως κόμμα εξουσίας, ενώ το τρίτο ΠΑΣΟΚ, παρά την κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ, παρέμεινε στο 11,85%.*

Στο αποτέλεσμα συνετέλεσε η ορθή στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη και οι εντελώς λανθασμένες στρατηγικές επιλογές ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, ιδίως από το καλοκαίρι και μετά.

Εκλογές 2023. Νέα εποχή για Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη και αντιπολίτευση

Γεγονός είναι ότι μπαίνουμε σε μια νέα εποχή. Τα προβλήματα και οι ευκαιρίες στο διεθνές, ευρωπαϊκό και γειτονικό περιβάλλον είναι σύνθετα και εναλλάσσονται ταχύτατα. Και τα θέματα προς επίλυση στη χώρα μας είναι πολλά και περίπλοκα. Η νέα κυβέρνηση έχει πολλή δουλειά μπροστά της· έχει ακόμη να αναμετρηθεί με τον ίδιο της τον εαυτό (το υπαινίχθηκε σαφώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο επινίκιο μήνυμα του) και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες, που δημιούργησε. Περίοδος χάριτος δεν υπάρχει.

Μια κατακερματισμένη και άρα αδύναμη αντιπολίτευση

Έχουμε για τα επόμενα τέσσερα χρόνια μια ισχυρή κυβέρνηση, που έχει απέναντί της μια κατακερματισμένη και άρα αδύναμη αντιπολίτευση. Το άθροισμα του Σύριζα και του ΠΑΣΟΚ υπολείπεται αυτό του Σύριζα του 2019. Ο αριθμός των βουλευτών που έχει ο Σύριζα ή και το ΠΑΣΟΚ θα τους δυσκολέψει πολύ σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Η πρόταση δυσπιστίας για παράδειγμα χρειάζεται τουλάχιστον 50 βουλευτές, που κανένας εκ των δύο δεν διαθέτει.

ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα που έπαψε να λογίζεται ως κόμμα εξουσίας

Το πρόβλημα του Σύριζα, που οδήγησε σε αυτά τα αποτελέσματα, έχει τις ρίζες του στο 2019, μάλλον και πιο πριν. Η αδυναμία παραγωγής πολιτικής, η καταστροφολογία και η αλαζονική λογική ότι φταίνε όλοι οι άλλοι, εκτός από εμάς, αποδείχτηκαν αδιέξοδες και καταστροφικές. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια δεν υπήρξε ούτε μια δέσμη μέτρων ή προτάσεων από τον Σύριζα για το πώς θέλουν να κυβερνήσουν και να διαμορφώσουν τη χώρα. Το πρόβλημά τους ήταν, είναι και παραμένει πολιτικό. Τα συνθήματα, οι βρισιές, ο λαϊκισμός και οι ανερμάτιστες θέσεις δεν είναι πολιτική. Οι κακές συνήθειες που έχουν αποκτήσει τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είναι δύσκολο να αποβληθούν. Έχουν ξεμάθει –αν έμαθαν ποτέ– να έχουν ρεαλιστικές πολιτικές θέσεις και συγκροτημένη επιχειρηματολογία. Τι πρέπει να κάνουν είναι ξεκάθαρο. Τι θα αποφασίσουν είναι άδηλο…

Το ΠΑΣΟΚ σε σταυροδρόμι

Η «υπεύθυνη προγραμματική αντιπολίτευση», που διακηρύσσει το ΠΑΣΟΚ ότι θα ασκήσει, χρειάζεται προσεκτικό σχεδιασμό και πολλή δουλειά για να αποκτήσει υπόσταση και περιεχόμενο. Χρειάζονται, επίσης, έμπειρα στελέχη, που δεν υπάρχουν ακόμη. Οι σοβαροί άνθρωποι του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να δουλέψουν πολύ σκληρά για να αποκτήσει το κόμμα τη στρατηγική και μια αξιόπιστη καινούρια ταυτότητα, που θα το φέρει σε θέση να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση. Αν παραμείνουν στις εύκολες συνταγές δεν θα πετύχουν τίποτα.

Οι ετερόκλητες συνάξεις των μικρών κομμάτων

Η συζήτηση για τα ακροδεξιά κόμματα –όπως την υποκινεί ο ΣΥΡΙΖΑ– είναι μια απολύτως υποκριτική ψευτοσυζήτηση. Τα ακροδεξιά κόμματα δεν είναι καινούργιο φαινόμενο στην Ελλάδα, τουλάχιστον μετά το 2012, ούτε στην Ευρώπη. Στις ευρωεκλογές του 2019, η ΧΑ πήρε 4,87% και η Ελλ. Λύση 4,18%. Ο Σύριζα –που κατηγορεί τώρα τη ΝΔ– τι έκανε τότε για να τους εμποδίσει; Στις εκλογές του Σεπτέμβριου 2015, η ΧΑ ήταν 3ο κόμμα με 6,99% και 3,69% οι ΑΝΕΛ, με τους οποίους συγκυβέρνησε ο Σύριζα.

Πρώτα-πρώτα, τα ακροδεξιά κόμματα δεν είναι συγκροτημένα κόμματα. Ως επί το πλείστον πρόκειται ετερόκλητες συνάξεις συνωμοσιολόγων, θρησκολήπτων, αντιεμβολιαστών, ρωσόφιλων, παλαιοημερολογητών, χωρίς συγκροτημένη πολιτική ταυτότητα και με ασήμαντη κοινοβουλευτική επιρροή.

Τα μικρά κόμματα, όχι μόνο τα ακροδεξιά, θα κριθούν από το τι έχουν να συνεισφέρουν στην κοινοβουλευτική διαδικασία και στο δημόσιο διάλογο· αν έχουν κάτι να προσφέρουν. Κρίνοντας από όσα έχουμε δει και ακούσει μέχρι στιγμής δεν θα λείψουν οι γραφικότητες.

Η κυβέρνηση, παρά την κυριαρχία της, θα βάλλεται από δύο πλευρές: από αριστερά-κεντροαριστερά και από τα δεξιά της. Η εκ δεξιών αντιπολίτευση είναι πιθανό να ευνοήσει τη Νέα Δημοκρατία.

Ο εφιάλτης θα φανεί στο τέλος…

Αν και τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα μικρότερα κόμματα ομνύουν στον πατριωτισμό και στην άδολη αγάπη τους για την πατρίδα, εντούτοις σκοτεινή παραμένει η σχέση τους με ξένες δυνάμεις και συμφέροντα. Το θέμα της επιρροής των κέντρων αυτών στην εκλογική και πολιτική διαδικασία και των «αοράτων» χρηματοδοτήσεων προς ορισμένα κόμματα και μέσα ενημέρωσης θα πρέπει να διερευνηθεί εξονυχιστικά.

*Η αύξηση της αποχής έπληξε τη Νέα Δημοκρατία και κατ’ αναλογίαν τον Σύριζα και το ΠΑΣΟΚ.