Το δίκιο της Δούρου και οι άλλες καθαρίστριες

Το να συμπαραστέκεσαι στις καθαρίστριες που έχασαν τη δουλειά τους δεν αποτελεί υπόσχεση για την πρόσληψή τους στην περιφέρεια Αττικής. Σε αυτό η Ρένα Δούρου έχει δίκιο. Εξάλλου, ισχύουν πλέον κανόνες για τις προσλήψεις που η περιφερειάρχης θα ήταν υποχρεωμένη να ακολουθήσει αν ήθελε να κάνει προσλήψεις καθαριστριών. Ευτυχώς.

Αν οι καθαρίστριες ήθελαν απλώς να εργαστούν και όχι τη συγκεκριμένη δουλειά που είχαν στο Υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσαν να συγκροτήσουν κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση και να διεκδικούν τον καθαρισμό κτηρίων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Αν, όπως ισχυρίζονται -με το Υπουργείο να διαφωνεί- το κράτος πληρώνει περισσότερα στον ιδιώτη μειοδότη εργολάβο από ό,τι του στοίχιζαν οι ίδιες, τότε οι καθαρίστριες είναι πολύ ανταγωνιστικές.

Αυτό σημαίνει ότι θα κέρδιζαν άνετα τους διαγωνισμούς και θα έκαναν χρυσές δουλειές, αντί να ξεροσταλιάζουν επί μήνες στην οδό Καραγεώργη Σερβίας. Το κράτος θα μπορούσε να ευνοήσει συνεταιριστικές επιχειρήσεις δίνοντάς τους μία έξτρα μοριοδότηση κατά την προκήρυξη των μειοδοτικών διαγωνισμών.

Αν το Υπουργείο επαναπροσλάβει τις καθαρίστριες, οι συνάδελφοί τους που εργάζονται σήμερα στον εργολάβο θα χάσουν τη δουλειά τους και θα οδηγηθούν στην ανεργία. Επομένως το ισοζύγιο θέσεων εργασίας θα παραμείνει το ίδιο. Για πιο λόγο εκείνες οι καθαρίστριες δεν μπαίνουν στη συζήτηση; Γιατί δεν βρίσκουν τη συμπαράσταση κομμάτων και τραγουδιστών;

Η μόνη διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών καθαριστριών είναι ότι οι πρώτες είχαν την ευκαιρία να προσληφθούν και να εργασθούν για χρόνια στο δημόσιο και οι δεύτερες όχι. Οι προσλήψεις δεν έγιναν μέσω διαγωνισμού ή κάποιας άλλης ανοικτής διαδικασίας. Κάποιοι πολιτικοί έδωσαν στις καθαρίστριες το προνόμιο της εργασίας στο δημόσιο για ορισμένο χρονικό διάστημα. Έτσι οι καθαρίστριες του υπουργείου απέκτησαν μεγαλύτερη αξία από τις άλλες που διαρκώς ήταν απέξω.

Πολλοί λένε ότι εφόσον δεν μπορούμε να αποφύγουμε τις απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα ας τις αποφύγουμε τουλάχιστον στον δημόσιο. Στην πραγματικότητα οι κυβερνήσεις για να διατηρήσουν αντιπαραγωγικές δομές του κράτους, όπως η αγροφυλακή, έχουν προκαλέσει τα τελευταία χρόνια την απώλεια δεκάδων χιλιάδων παραγωγικών θέσεων εργασίας, μειώνοντας συνεχώς το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Μόνο που αυτοί που θα απασχολούνταν εκεί, δεν έχουν πολιτική δύναμη, δεν βρίσκουν συμπαραστάτες, δεν μπορούν να βγουν στα κανάλια.

Στο πρόσφατο σημείωμά μου «2 νούμερα, 2 κόσμοι» έδειξα ότι οι ζημιές του ΟΣΕ και της Ολυμπιακής ενός μόνο χρόνου ήταν όσο το συνολικό κόστος της νέας γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας. Με τη διαφορά ότι το μετρό θα δημιουργήσει χιλιάδες άμεσες και έμμεσες νέες θέσεις εργασίας και η κατασκευή του θα έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής, ενώ στις δύο ζημιογόνες ΔΕΚΟ υπήρχε δημόσια χορηγία εξωφρενικών προνομίων.

Η αναφορά στην Ολυμπιακή μας θυμίζει ότι οι εργαζόμενοι στην εταιρεία αντιδρούσαν έντονα σε κάθε προσπάθεια εξυγίανσης και ιδιωτικοποίησης. Μάλιστα έδιναν και εθνικό χαρακτήρα στις κινητοποιήσεις τους μιλώντας για συρρίκνωση της Ελλάδας. Στις αντιδράσεις αυτές έβρισκαν συμπαραστάτες κόμματα που σήμερα οδύρονται για την κατάρρευση της χώρας. Οι αγώνες εξαφανίστηκαν μονομιάς όταν η τότε κυβέρνηση έδωσε στους εργαζόμενους χρυσές αποζημιώσεις, πρώρες συνταξιοδοτήσεις ή προνομιακές επαναπροσλήψεις στο δημόσιο. Ήταν η τελευταία χρονιά πριν τη χρεοκοπία.

Για να επιστρέψουμε στις καθαρίστριες, μια σοβαρή ένσταση για την ανάθεση της δουλειάς σε ιδιωτικές εταιρίες είναι ότι εκεί μπορεί να υπάρχει εργοδοτική αυθαιρεσία (κάτι που μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ιδιωτική επιχείρηση). Η ένσταση ενισχύεται από όσα υπέστη η Κωνσταντίνα Κούνεβα. Την απάντηση στο ζήτημα δίνει ο καθηγητής Κωνσταντίνος Σοφούλης σε άρθρο του στη ιστοσελίδα Μεταρρύθμιση:

«Το κράτος δεν έχει καμία απολύτως αρμοδιότητα αυτό το ίδιο και με τα όργανά του να καθαρίζει τα κτήρια του. Το κράτος έχει άλλες στρατηγικές αποστολές. Όσο για τον καθαρισμό των κτηρίων του, δεν έχει παρά να πληρώσει κατάλληλα οργανωμένες επιχειρήσεις που σε αυτό ειδικεύονται. Αν αυτές οι επιχειρήσεις παραβαίνουν τον νόμο, όπως υποστηρίζουν οι κρατιστές, τότε το κράτος δεν πρέπει να αναλάβει τη δουλειά τους, αλλά θα φροντίσει να συμμορφωθούν. Για αυτό έχει και την δύναμη αλλά και την αρμοδιότητα, αφού στις βασικές λειτουργίες του κράτους δικαίου, είναι να φροντίζει ώστε να εφαρμόζονται οι νόμοι.»

Για κάποιους αυτά ακούγονται σαν ανάλγητος νεοφιλελευθερισμός. Αντίθετα, η ανοχή στη σπατάλη και η πελατειακή διανομή του δημόσιου χρήματος παρουσιάζονται σαν φιλολαϊκή πολιτική. Είναι αναμενόμενο, μέσα στην διαστροφή των πολιτικών εννοιών που έχουμε βιώσει για χρόνια.