Εκλογές 2023: «Ακτινογραφία» του debate των πολιτικών αρχηγών - Τα «πυρά» που αντάλλαξαν, τα «ντεσού» της τηλεμαχίας και τα μηνύματα που έστειλαν στους πολίτες
Παρά το ασφυκτικό πλαίσιο εντός του οποίου διεξήχθη το βράδυ της Τετάρτης (10/5) το debate των πολιτικών αρχηγών εν όψει των εκλογών της 21ης Μαΐου, απεδείχθη αρκούντως ενδιαφέρον. Οι «μονομάχοι» επέδειξαν τις ικανότητές τους τόσο στην «άμυνα» για την αποφυγή κρίσιμων λαθών που ενδεχομένως θα στοίχιζαν στον δρόμο για την τελική ευθεία προς την κάλπη, αλλά και στην «επίθεση» με στόχο να κερδίσουν πόντους έναντι των αντιπάλων. Στην αποτίμηση που έκαναν δημοσιογράφοι και πολιτικοί αναλυτές μετά το πέρας της τηλεμαχίας σημειώθηκε σύγκλιση απόψεων ως προς το ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης εμφανίστηκε αποφασισμένος να ανεβάσει τους τόνους για την υπόθεση των παρακολουθήσεων και ότι οι σχετικές τοποθετήσεις του προκάλεσαν σειρά διευκρινιστικών ερωτήσεων αλλά και «έδαφος» για να εξαπολύσει «βολές» και ο Αλέξης Τσίπρας κατά του πρωθυπουργού.
Η θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη για την υπόθεση των παρακολουθήσεων εκφράστηκε στο γνωστό θεσμικό πλαίσιο που έχει υιοθετήσει εξ αρχής, ενώ άδραξε την ευκαιρία άλλων θεματικών για να παρουσιάσει το πρόγραμμα της επόμενης τετραετίας και να κάνει εξαγγελίες, όπως η επέκταση του Market Pass. Ο πρωθυπουργός δεν δίστασε να παραδεχθεί ότι έχουν γίνει λάθη, ωστόσο υπογράμμισε ότι το διακύβευμα είναι εάν η χώρα θέλει να συνεχίσει στον δρόμο της ανάκαμψης.
Όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έτσι και ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε πολύ προσεκτικός στις τοποθετήσεις του, προχωρώντας σε επιλεγμένες μόνο «αντεπιθέσεις». Δεν παρέκκλινε της προεκλογικής στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ επιχείρισε να ρίξει γέφυρες προς το ΚΚΕ –στη βάση της λογικής μιας κυβέρνησης ανοχής– με τον Δημήτρη Κουτσούμπα να ξεκαθαρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν υφίσταται.
Το «σιγουράκι» της βραδιάς ήταν τα παράπονα από όλες τις πλευρές για τους όρους βάσει των οποίων σχεδιάστηκε το debate, με κυρίαρχο το γεγονός ότι οι δημοσιογράφοι δεν μπορούσαν να διατυπώσουν διευκρινιστικές ερωτήσεις –που στην περίπτωση της τοποθέτησης Ανδρουλάκη ήταν απαραίτητες– και ότι οι πολιτικοί αρχηγοί δεν μπορούσαν να κάνουν διάλογο μεταξύ τους.
Στα «ντεσού» καταγράφηκε το γεγονός ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν χαιρέτισε ούτε τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ούτε τον Αλέξη Τσίπρα όταν μπήκε για να πάρει τη θέση του στο στούντιο της ΕΡΤ, καθώς και ότι οι πολιτικοί αρχηγοί δεν γύριζαν να κοιτάξουν ο ένας τον άλλο στη διάρκεια της τηλεμαχίας, αν και κάποιοι μορφασμοί σχηματίστηκαν στα πρόσωπά τους κατά τη διάρκεια απαντήσεων που έδιναν οι διπλανοί τους, κάτι που όμως δεν μετέδωσαν οι κάμερες.
Στα highlights το γεγονός ότι οι αρχηγοί εμφανίστηκαν ευδιάθετοι και θετικοί έναντι τόσο του χθεσινοβραδινού όσο και ενδεχόμενων επόμενων debate, καθώς και η «ευρηματικότητα» που επέδειξαν οι δημοσιογράφοι προκειμένου να επιτύχουν να λάβουν μια πιο σαφή απάντηση από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ σχετικά με το ποιοι «θα πρέπει να πάνε φυλακή» για την υπόθεση των παρακολουθήσεων.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης εμφανίστηκε «ετοιμοπόλεμος» ήδη από την είσοδό του στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, κάτι που απεδείχθη και στη συνέχεια καθώς ήταν ο πρώτος που άφησε αιχμές κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι οποίες μετατράπηκαν σε «πυρά» λίγο αργότερα.
«Ως ευρωβουλευτής έχω αγωνιστεί για τα εθνικά θέματα, για το εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Έχω σταθερή θέση για τους θεσμούς και τη δημοκρατία στη χώρα μας. Οπότε αυτό που είπε σήμερα ο κ. Μητσοτάκης ότι δεν αποτελώ κίνδυνο για τη δημοκρατία το έχει καταλάβει κάθε Έλληνας πολίτης. Κίνδυνο αποτελούσα για τη ΝΔ γι’ αυτό παρακολουθήθηκα την περίοδο των εσωκομματικών εκλογών. Αυτό που είπε (σ.σ. ο Κυριάκος Μητσοτάκης) δεν φτάνει. Στόχος μου να πάνε στη φυλακή, να αναλάβουν τις ποινικές τους ευθύνες όσοι έστησαν το παρακράτος εις βάρος πολλών πολιτών και εξέθεσαν διεθνώς τη χώρα μας» δήλωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απαντώντας στον Κυριάκο Μητσοτάκη που στην αρχική «αιχμή» Ανδρουλάκη και σε ερώτηση για το θέμα των παρακολουθήσεων είχε σημειώσει:
«Δεν σκέφτηκα να παραιτηθώ, αλλά ανέλαβα με θάρρος τις ευθύνες μου, όταν έμαθα την υπόθεση των υποκλοπών. Ανέλαβα πρωτοβουλίες εκσυγχρονισμού της ΕΥΠ. Οι εξηγήσεις που δόθηκαν για τις παρακολουθήσεις δεν ήταν επαρκείς. Ποτέ δεν θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο παρακολούθησης ο κ. Ανδρουλάκης, δεν είναι κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια της χώρας».
Ο Αλέξης Τσίπρας άδραξε την ευκαιρία, λέγοντας: «Κάθομαι ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του μεγαλύτερου σκανδάλου της Μεταπολίτευσης. Ας δώσει επιτέλους εξηγήσεις ο πρωθυπουργός γιατί παρακολουθούσε τον κ. Ανδρουλάκη».
Ο πρωθυπουργός δεν έδωσε περισσότερες εξηγήσεις, έδωσε όμως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ όταν ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους εξερχόμενος του Ραδιομεγάρου μετά το πέρας του debate: «Αυτό που λέω είναι αυτό που συμβαίνει σε κάθε ευρωπαϊκό κράτος. Αν εσείς θέλετε μία Ελλάδα όπου καποιοι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες, ή κάποιοι ισχυροί πολιτικοί παράγοντες, ή κάποιοι συγγενείς ισχυρών πολιτικών παραγόντων θα έχουν ένα περιβάλλον ατιμωρησίας, συγγνώμη αλλά αυτό είναι τρίτα κράτη –αφρικανικά, ασιατικά– δεν είναι Ευρώπη. Εγώ μιλάω για το ευρωπαϊκό κεκτημένο όπου όποιος έχει ποινικές ευθύνες τις αντιμετωπίζει. Δεν λέω κάτι περισσότερο, δεν βγάζω εγώ αποφάσεις. Τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια βγάζουν αποφάσεις». Αυτή ήταν και η πιο καθαρή διατύπωση του Νίκου Ανδρουλάκη για το θέμα, δεδομένου ότι οι δημοσιογράφοι που συμμετείχαν στο debate επιχείρησαν και στη διάρκεια του τελευταίου κύκλου ερωτήσεων για τη νέα γενιά, να διευκρινίσουν τι εννοεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, χωρίς να λάβουν ξεκάθαρη απάντηση.
Νωρίτερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε περιοριστεί να σχολιάσει ότι χαίρεται που ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη, που είναι και η μόνη που μπορεί να αποφανθεί τι έχει συμβεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην υπόθεση, κάνοντας λόγο για «σκάνδαλο των παρακολουθήσεων».
Πάντως, οι «βολές» Ανδρουλάκη στράφηκαν και προς την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς σημείωσε ότι «για πρώτη φορά η Ελλάδα μπαίνει στο στόχαστρο για θέματα θεσμών. Εμπιστεύομαι τη δικαιοσύνη, δεν εμπιστεύομαι όμως το πολιτικό σύστημα. Η κρίση εμπιστοσύνης έχει να κάνει και με άλλα κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ».
Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας πήρε ακόμη μια φορά τη σκυτάλη από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για να αφήσει αιχμές κατά της κυβέρνησης, λέγοντας: «Συμφωνώ με τον κ. Ανδρουλάκη να μη διορίζουμε κομματικά παιδιά στις διοικήσεις των νοσοκομείων και αυτό γίνεται επίκαιρο μετά το δυστύχημα στα Τέμπη».
Η «ανοχή»
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απέφυγε την αντιπαράθεση με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ενώ επιχείρησε πολιτικό «φλερτ» προς την πλευρά του ΚΚΕ με το βλέμμα στην ψήφο ανοχής, σημειώνοντας: «Άκουσα τον κ. Κουτσούμπα να λέει ότι δεν είναι όλοι ίδιοι».
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας, πάντως, δεν επέτρεψε παρερμηνεία της τοποθέτησής του, λέγοντας αρχικά: «Ξύνεται πολύ στην γκλίτσα του τσοπάνη ο ΣΥΡΙΖΑ με την προσέγγισή του στο ΚΚΕ με τη μούφα προοδευτική διακυβέρνηση», ενώ και στη συνέχεια είπε: «Δεν δίνουμε στήριξη ή ανοχή σε οποιαδήποτε κυβέρνηση» και εξερχόμενος του Ραδιομεγάρου σημείωσε: «Έχουν κοινό πρόγραμμα όλοι αυτοί και εμείς είμαστε ενάντια σε όλους αυτούς».
Δεσμεύσεις και μηνύματα
Κατά τις τοποθετήσεις τους στο debate, οι πολιτικοί αρχηγοί διατύπωσαν τις προγραμματικές θέσεις τους, ανέλαβαν δεσμεύσεις και έστειλαν τα μηνύματά τους στους πολίτες εν όψει της κάλπης.
Ο πρωθυπουργός τόνισε: «Δεν είχα καμία δυσκολία να αναγνωρίσω τα λάθη μας και δημόσια να ζητήσω συγγνώμη όταν χρειάστηκε», ενώ και σε ερώτηση για την τραγωδία στα Τέμπη, δεν δίστασε να κάνει λόγο για «αστοχίες». «Ο βαθμός που θα μπει στην κυβέρνηση θα μπει από όλους τους Έλληνες πολίτες στις εκλογές» επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης και τόνισε μεταξύ άλλων: «Ήμουν συνεπής στις προεκλογικές δεσμεύσεις», «κρατήσαμε τη χώρα ασφαλή εν μέσω πρωτοφανών κρίσεων», «οι πολίτες ψηφίζουν με γνώμονα το μέλλον» για μια παραγωγική χώρα και για να συνεχίσει η δυναμική ανάκαμψη. Κάλεσε τους πολίτες «να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο που έχουμε χαράξει», ενώ δήλωσε ότι εξετάζει την επέκταση του Market Pass για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «μεγάλη αλλαγή» που μπορούν να επιτύχουν οι πολίτες. Αναγνώρισε ότι επί διακυβέρνησής του έγιναν λάθη, «αλλά», όπως είπε, «κυβερνήσαμε με εντιμότητα». Τόνισε ότι «δεν κυβερνήσαμε με βάση το πρόγραμμά μας» και επισήμανε ότι «ξέρουμε και μπορούμε να φέρουμε την αλλαγή», προκειμένου «να ξανακάνουμε την Ελλάδα κανονική χωρα». Μεταξύ άλλων, υπογράμμισε: «Υπάρχει ανάγκη να αυξήσουμε μισθούς στους δημοσίους υπαλλήλους. Υπάρχουν και έσοδα από τη φορολόγηση των υπερκερδών. Το πρόγραμμά μας θα έχει όφελος για τη μεγάλη πλειοψηφία αλλά θα κοστίσει σε κάποιους κυρίως σε όσους έχουν υπερκέρδη».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι στόχος του είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, μια κυβέρνηση όχι για τους ισχυρούς, αλλά σύγχρονη και ισχυρή και ζήτησε «ισχυρή εντολή για να κάνουμε την αλλαγη δυνατή». Ακόμη, ο Νίκος Ανδρουλάκης είπε: «Ο αγώνας μου είναι να βελτιωθεί η ζωή του ελληνικού λαού», σημείωσε ότι «υπάρχει ένα τεράστιο θέμα στην άδικη φορολόγηση», καθώς και ότι «πρέπει να πάμε σε μία νέα εποχή, τη στιγμή που όλα αυτά τα δάνεια είναι στα funds· όπως το 2010 να προστατευτεί η πρώτη κατοικία».
17°
