Τι συμβολίζει σήμερα ο Μανώλης Γλέζος

Μια ακόμη τοποθέτηση του Μανώλη Γλέζου συζητήθηκε τις τελευταίας μέρες. Κατά τη διαδικασία έγκρισης της νέας κομισιόν, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, απευθυνόμενος στον υποψήφιο επίτροπο γεωργίας, είπε μεταξύ άλλων: «Κατ’ εντολή της κ. Μέρκελ μάς έφεραν ένα ψεύτικο φυτό με σιδερένιες ρίζες και γυάλινα άνθη: τα φωτοβολταϊκά. Θα έρθετε να ξεριζώσουμε μαζί τα σιδερένια φυτά;»

Πολλοί τοποθετούν τον Μανώλη Γλέζο στο απυρόβλητο, εξαιτίας του ηρωικού παρελθόντος, άλλοι πάλι θεωρούν ότι λόγω ηλικίας έχει το ακαταλόγιστο. Και οι δύο αυτές στάσεις είναι μη πολιτικές και βαθιά υποτιμητικές. Όποιος κατεβαίνει στην πολιτική βρίσκεται αυτομάτως εκτεθειμένος στην κριτική και δεν χρειάζεται καμιά προστασία. Ο ηλικιακός ρατσισμός, που εκφράζουν τα περί ακαταλόγιστου, είναι μια ακόμη επίπτωση του μάρκετινγκ στην πολιτική. Η διαφήμιση αποθεώνει τη νεότητα και επιφυλάσσει το ρόλο του συμπαθητικού γραφικού για τους ηλικιωμένους. Τη βαρύτητα που είχε παλιά η γνώμη των γερόντων διαδέχτηκε η ανάδειξη της νεότητας ως βασικού προτερήματος για τους πολιτικούς ηγέτες.

Ο Μανώλης Γλέζος δεν λέει όσα λέει επειδή είναι ηλικιωμένος, αλλά ακολουθεί με συνέπεια αυτά που πίστευε και νεότερος. Το 1985, στην κηδεία του Εμβέρ Χότζα, χαιρέτησε με υψωμένη γροθιά τη σωρό του κομουνιστή δικτάτορα της Αλβανίας. Την ιδία περίοδο που εξέφραζε την εκτίμησή του για ένα από τα πιο σκληρά και απάνθρωπα καθεστώτα στη σύγχρονη ιστορία ήταν ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ. Ο συνδυασμός αυτός φαίνεται κάπως παράξενος, αλλά ο Μανώλης Γλέζος είχε βρει από τότε τον τρόπο να συνδυάσει τα καλά του καπιταλισμού και των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, που μοίραζε το ΠΑΣΟΚ, με το… όραμα της κομουνιστικής επανάστασης που εκπροσωπούσε η Αλβανία του Χότζα.

Σε γενικές γραμμές από τις ίδιες αρχές εμπνέεται σήμερα ο ίδιος και το κόμμα του. Από τη μια μεριά στοχεύουν το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, ενώ από την άλλη υπόσχονται άμεσα ένα θαυματουργό και εξωραϊσμένο καπιταλισμό στον οποίο σβήνονται τα χρέη στις τράπεζες και στους δανειστές της χώρας, εύκολα και χωρίς συνέπειες. Γι’ αυτούς οι υποσχέσεις και οι παροχές δεν εξαρτώνται από τα χρήματα που υπάρχουν στο ταμείο. Πιστεύουν σε έναν καπιταλισμό που τα χρήματα βρίσκονται εύκολα, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση.

Όταν όμως στριμώχνονται τα στελέχη του κόμματος λένε άλλα. Έτσι ο Μανώλης Γλέζος (10-5-14) δήλωσε ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «αν χρειαστεί, θα κάνει ένα αναγκαστικό εσωτερικό δανεισμό για εισοδήματα πάνω από ένα όριο». Είναι μια πρόταση που ο ίδιος είχε κάνει και στην προεκλογική περίοδο του 2012, τοποθετώντας το όριο στις 20.000 ευρώ.

Πολλοί δεν ενδιαφέρονται για το πού θα βρεθούν τα χρήματα, ούτε για το ποια λύση προτείνει ακριβώς ο Μανώλης Γλέζος. Τους φτάνει ότι συμβολίζει την αντίσταση. Η αντίσταση αυτή είναι αυθύπαρκτη, έξω από καταστάσεις και συνθήκες. Πιστεύουν ότι όπως αντισταθήκαμε στην Κατοχή στους κατακτητές, οφείλουμε να αντισταθούμε και σήμερα σε αυτά που επιβάλλουν οι δανειστές.

Η Ελλάδα έφτασε σε ένα επίπεδο ζωής κοντινό στο επίπεδο των αναπτυγμένων χωρών της δύσης, έστω κι αν από ένα σημείο και μετά αυτή η πρόοδος στηρίχτηκε στα δανεικά που μοίραζε το κράτος. Το ζητούμενο είναι η βιώσιμη επανάκτηση της ευημερίας που είχαμε και η μελλοντική διεύρυνσή της. Η πρόοδος των δυτικών χωρών στηρίζεται σε ανταγωνιστικές οικονομίες, στην παραγωγή και στην καινοτομία. Η αντίσταση θέλει να κρατήσουμε τη δυτική ευημερία αλλά χωρίς αυτά που την εξασφαλίζουν, να κρατήσουμε το smartphone αλλά να απορρίψουμε την παραγωγική εργασία που προϋποθέτει.

Αν το ζητούμενο ήταν μια ζωή όπως στα καθεστώτα που θαύμαζε ο Μανώλης Γλέζος, ή έστω όπως στη Βενεζουέλα που θαυμάζουν οι σύντροφοί του, αυτού του είδους η αντίσταση μπορεί να είχε νόημα. Αν όμως το ζητούμενο είναι η ευημερία όπως την ξέρουμε στην Ευρώπη, τα πράγματα αλλάζουν.

Η αντίσταση ήθελε τη συνέχιση του ελληνικού τρόπου ανάπτυξης και δεν θέλησε να καταλάβει ότι αυτός ο τρόπος χρεοκόπησε το 2010. Αυτή η αντίληψη συνδέθηκε με την εθνική αντίσταση της κατοχής και το ΕΑΜ, ακριβώς όπως το καθυστερημένο τμήμα της Δεξιάς επιδιώκει να συνδεθεί με την αρχαιότητα μέσω του τάφου της Αμφίπολης. Ο Μανώλης Γλέζος συμβόλισε αυτό τον τεράστιο αναχρονισμό.

Η αντίσταση δεν ήταν ένα θεωρητικό σχήμα σαν αυτά περί ανάδελφων που παραμύθιαζαν τους Έλληνες τις προηγούμενες δεκαετίες. Είχε άμεσες αρνητικές συνέπειες στην εξέλιξη της κρίσης. Πρώτα δημιούργησε ένα ισχυρό αντιμεταρρυθμιστικό ρεύμα το οποίο μαζί με την αντίδραση των συντεχνιών και την απροθυμία των κυβερνητικών κομμάτων συντηρεί την καθυστέρηση. Έπειτα πυροδότησε βίαια επεισόδια που άφησαν αποκαΐδια στο κέντρο της Αθήνας και κατέστρεψαν τον τουρισμό. Αυτά συνοδεύτηκαν από μια διαρκή πολιτική αστάθεια και τεράστια ανασφάλεια για το νόμισμα και το μέλλον της χώρας. Ποιος θα επένδυε σε μια τέτοια κατάσταση; Ποιος θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας; Κανείς.

Από τις χώρες των μνημονίων μόνοι εμείς πιστέψαμε σε ανύπαρκτες εναλλακτικές λύσεις και την πίστη μας αυτή τη συνδέσαμε με τις αγωνιστικές παραδώσεις και την ακραία αντιπαλότητα. Σήμερα, που οι άλλοι είναι σε ανάπτυξη και αυξάνουν τους μισθούς, εμείς ακούμε ότι οι παροχές του ΣΥΡΙΖΑ θα χρηματοδοτηθούν κυρίως από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Η εναλλακτική λύση είναι τελικά τα λεφτά των τοκογλύφων. Εκείνων που εμείς θα τους τρώγαμε μονομερώς όσα μας δάνεισαν. Άδοξη κατάληξη για τόσους αγώνες.