Μα ούτε μια νότα διαμαρτυρίας;

Τώρα μπορεί και να τελείωναν τις πρώτες πρόβες. Ο ένας θα έβαζε την κιθάρα του στη θήκη της, κάποιος θα καθάριζε τη φωνή του, ένας τρίτος θα κουβέντιαζε χαλαρά με τον παραγωγό. Αλλά το «έντεχνο» θα ήταν εδώ: παρόν στη διαμαρτυρία για έναν επιθετικό πόλεμο που κήρυξε κάποιος από τους Γολιάθ αυτού του κόσμου σε έναν ακόμη από τους γείτονές του. Και μετά θα ερχόταν η ώρα της συναυλίας και σ’ ένα γεμάτο γήπεδο όλοι μαζί θα ένωναν τις φωνές τους έστω μόνο για να εκδηλώσουν τη συμπαράστασή τους σε εκείνο το προσφυγάκι που διέσχισε τα σύνορα μόνο με ένα σακίδιο και έναν αριθμό τηλεφώνου γραμμένο στο χέρι. Θα τραγουδούσαν για να διαμαρτυρηθούν: Μα να βομβαρδίζουν ακόμη και τα μαιευτήρια;

Ναι, δεν περιμένει κανείς από τα παιδιά της νύχτας και της πίστας να μετατρέψουν τη λαϊκοπόπ «καψούρα» τους σε κίνημα υπέρ της ειρήνης. Θα ήταν αστείο, σχεδόν όσο αστεία ακούγονται καμιά φορά τα λόγια των τραγουδιών τους. Αλλά οι άλλοι; Εκείνοι που ξεχειλίζουν από ευαισθησία για το άδικο που πέφτει στους ώμους των αδύναμων και από αγανάκτηση για τον βιασμό του δικαίου από τους ισχυρούς; Εκείνοι που ονειρεύονται έναν κόσμο με ελεύθερους ανθρώπους και λαούς, που έχουν εμπνευστεί από επαναστάσεις, που θύμωσαν με στρατιωτικές επεμβάσεις; Εκείνοι που δεν πήραν μόνο το μικρόφωνο για να τραγουδήσουν, γιατί σιωπούν; Δεν λυπούνται πια για την ειρήνη που τόσο αγαπούν;

Μάλλον δεν θα είναι όλες οι σφαίρες ίδιες. Ούτε όλες οι βόμβες. Οι νατοϊκές βόμβες που έπεσαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία, για παράδειγμα, φαίνεται να προκαλούν μεγαλύτερο πόνο από τις ρωσικές που πέφτουν στην Ουκρανία. Η Δύση σκοτώνει λαούς, οι Αμερικανοί είναι φονιάδες, ο σερβικός λαός άξιζε τότε την αμέριστη συμπαράστασή μας, κανένας δεν θα έπρεπε να σιωπά απέναντι σε αυτό το έγκλημα πολέμου. Η Δύση δεν έχει καμία δικαιολογία ακόμη και όταν βομβαρδίζει για να σταματήσει μια σφαγή ή να ανατρέψει έναν δικτάτορα – ποιος την πιστεύει, εξάλλου, όλα για το πετρέλαιο ή το ουράνιο γίνονται.

Αλλά η Ρωσία του Πούτιν; Α, εκεί το πράγμα θα θέλει πάντα λίγη περίσκεψη. Ο Πούτιν έχει ένα κάποιο δίκιο να αισθάνεται περικυκλωμένος, η Δύση φταίει επειδή απλώνεται στην Ανατολή. Κάπως έτσι, η απερίφραστη καταδίκη που βασίζεται σε αδιαπραγμάτευτες αρχές αφήνει τη θέση της στη γεωπολιτική ανάλυση. Κάπως έτσι, η επανάσταση γίνεται κουβέντα καφενείου. Και ποιος έχει όρεξη σε μια κουβέντα καφενείου να γρατζουνίσει έστω και για λίγο την κιθάρα του; Πώς το «έντεχνο» να υπηρετήσει σε αυτές τις συνθήκες εκτός από την πονεμένη τέχνη του και την πονεμένη ειρήνη;

Α, ως «έντεχνος» δεν χρειάζεται να υπηρετείς τη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Αρκεί να υπηρετείς σωστά τα στερεότυπα. Αρκεί να ακολουθείς την πεπατημένη ενός βολικού αντιδυτικισμού που δεν θα σε φέρει ποτέ σε δύσκολη θέση απέναντί στο κοινό σου. Γιατί, βασικά, είσαι με την ειρήνη κι εκεί στην Ουκρανία δύο πολεμάνε, άσε, σε τέτοιες περιπτώσεις είναι καλύτερα να μην είσαι με κανέναν. Είσαι μόνο με την ειρήνη. Με την ειρήνη και τη σιωπή.