Έχουμε γεμίσει ανθρώπους για τους οποίους η προσωπική τους «αλήθεια» είναι πιο σημαντική από κάθε απόδειξη και κάθε δεδομένο ή τουλάχιστον το ίδιο σημαντική
Σκέψεις με αφορμή τον ξυλοδαρμό του σταθμάρχη του Μετρό από ανήλικους, την απάντηση της μητέρας τους και την προσωπική «αλήθεια» του καθενός
Το μόνο θετικό από την υπόθεση του ξυλοδαρμού στο μετρό είναι η εκ νέου διαπίστωση του πόσο βοηθούν τα θύματα εγκληματικών ενεργειών οι κάμερες σε δημόσιο χώρο και άρα πόσο ενοχλούν τους δράστες. Κατά τα άλλα πρόκειται για μια υπόθεση με μόνο άσχημες πλευρές, ασχημότερη εκ των οποίων μου φαίνεται πως είναι οι επιθετικές δηλώσεις της μητέρας των θυμάτων.
Όχι γι' αυτά που δείχνουν για την ίδια ή για το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσαν οι δράστες (ως στοιχεία μεμονωμένου περιστατικού δεν θα με ενδιέφεραν) αλλά γι’ αυτά που δείχνουν για την κοινωνία.
Σε περίπτωση που είχατε την τύχη να μην την ακούσατε θα σας στεναχωρήσω και θα σας βάλω να διαβάσετε αυτά που είπε: «Θα φανώ δυνατή για τα παιδιά μου. Από την πρώτη στιγμή τα πίστεψα σ’ αυτά που μου είπαν, αποδεικνύονται σιγά σιγά και είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτό, ξέρω τι παιδιά έχω, γι’ αυτό και παλεύω. Από κει και πέρα ας αναλογιστεί ο κύριος (εννοεί το θύμα) τι έκανε κι ας βγει να πει την αλήθεια. Εγώ ζητάω σαν μάνα συγγνώμη για τα παιδιά μου, αλλά τα παιδιά μου οδηγήθηκαν κατόπιν απειλής, μπούλινγκ, μπουκέτου του κυρίου, έχωσε μπουκέτο στο μεγάλο... ντάξει;... κορόιδευε για τα σιδεράκια που φόραγε, τα προκαλούσε, είχε το χέρι στην τσέπη του απειλούμενα ότι κάτι έχει στην τσέπη, συνέχεια έκανε τον τραμπούκο μέσα στο βαγόνι... "βγείτε και θα σας φτιάξω, κωλόπαιδα" και όλα αυτά, έβρισε το σπίτι τους... ντάξει;... Τα παιδιά μου δεν είχαν αντιδράσει καθόλου. Και κατέβηκαν στην Ομόνοια να πάρουν τον συρμό να πάνε, να φύγουνε τέλος πάντων γιατί είχανε πανικοβληθεί κι αυτά, χάσανε που ήθελαν να κατεβούν στην Αττική, αυτά που είπαμε από την πρώτη στιγμή. Δεν λέμε κανένα ψέμα. Προσπαθούμε να τ’ αποδείξουμε όλα αυτά, να βγει ο κύριος και να αναλογιστεί τις ευθύνες του. Εγώ ζητώ συγγνώμη, θα του σταθώ σε ό,τι έχει... ντάξει;... δεν μ’ ενδιαφέρει το οικονομικό κομμάτι αυτή τη στιγμή αλλά ας αναλογιστεί τι έχει κάνει σ’ αυτήν την οικογένεια, σ’ αυτά τα παιδιά, το μέλλον τους, γιατί; Γιατί ήθελε να το παίξει τραμπούκος εν ώρα τι; Είχε υπηρεσία; Τον πείραξαν τα παιδιά μου; Τα χτύπησε, τους έκανε μπούλινγκ, τους έβρισε το σπίτι... τα παιδιά μου δεν αντέδρασαν γιατί έτσι τα 'χω μάθει: "όπου βλέπετε φασαρία μακριά, δεν ξέρετε ποτέ πώς θ’ αντιδράσει ο καθένας".. έτσι;.. και φτάσαμε σ’ αυτή την κατάληξη και τρέχουμε τώρα αλλά για καλή τους τύχη, έχουν καλή οικογένεια από πίσω και θα τα στηρίξω μέχρι τέλος. Έχω τόση δύναμη για τα παιδιά μου γιατί ξέρω τι παιδιά έχω. Αν είχα αλήτες, θα ήμουν η πρώτη που θα είχα πει "τέλος, μπείτε μέσα και δεν μ’ ενδιαφέρει". Λοιπόν, ας αναλογιστούν γιατί έφτασαν αυτά τα παιδιά... ντάξει;... θα προβώ και στον κύριο που κατέθεσε το βιντεάκι αυτό κι έχει κατακρεουργήσει τα παιδιά μου... ντάξει;... το ξέρω ότι πουλάει όλο αυτό, το ξέρω, ξέρω πώς είναι όλο το σύστημα»
Επειδή εκτός από το κείμενο πολύ σημαντικό είναι και το ύφος, εδώ είναι το βίντεο
Όλα όσα διαβάσατε (και ακούσατε) λέγονται για δυο ανθρώπους για των οποίων την αγριότητα δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία καθώς υπάρχουν παραπάνω από ένα βίντεο στα οποία ξεδιπλώνεται η μανία με την οποία κλωτσούν τον υπάλληλο του μετρό και η οποία δεν υπάρχει τρόπος να δικαιολογηθεί. Στο δεύτερο μάλιστα βίντεο (αυτό από τις σταθερές κάμερες του μετρό) φαίνεται και ότι τον περιμένουν και πώς ξεκινούν να τον γρονθοκοπούν και πώς καταλήγουν να παίζουν ποδόσφαιρο με το κεφάλι του.
Παρ' όλα αυτά η μητέρα επιλέγει να μας παρουσιάσει μια πραγματικότητα η οποία δεν έχει καμία σχέση με αυτό που έχουμε δει, επιλέγει να ρίξει την ευθύνη σ’ αυτόν που έφαγε καμιά τριανταριά μπουνιές και κλωτσιές πεσμένος στο πάτωμα της αποβάθρας και μάλιστα με το επιθετικό ύφος του αδικημένου που τον πνίγει το δίκιο.
Εδώ προφανώς δεν έχουμε την περίπτωση μιας μάνας που καταλαβαίνει τι έχουν κάνει τα παιδιά της και προσπαθεί απλώς να τα υπερασπιστεί. Ούτε έχουμε μια άρνηση της πραγματικότητας ενός ανθρώπου που τα έχει χαμένα. Εδώ έχουμε άλλη μια επίδειξη του πολύ ενοχλητικού και επικίνδυνου φαινομένου της εποχής που ονομάζεται «η αλήθεια μου».
«Η αλήθεια μου» είναι μια φράση που πια την ακούμε και τη διαβάζουμε συχνά. Είναι μια φράση που συνοδεύει συνήθως εξωφρενικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι όμως αποτελούν «την αλήθεια» αυτού που τις εκτοξεύει, ο οποίος και απαιτεί να γίνουν σεβαστοί γιατί είναι «η αλήθεια του» που έχει την ίδια αξία με κάθε άλλη αλήθεια. Έτσι οι αντιεμβολιαστές έχουν «την αλήθεια τους», οι συμπολίτες που αρνούνται να φορούν μάσκα έχουν «την αλήθεια τους», οι πιστοί κάθε ψεκαστικής θεωρίας τη δική τους, ο σύζυγος που ξυλοφορτώνει τη σύζυγο έχει «την αλήθεια του», όπως έχει «την αλήθεια του» και ο μαστροπός σε ένα σύμπαν στο οποίο δεν υπάρχει καμία πραγματικότητα αλλά μόνο προσωπικές «αλήθειες». «Αλήθειες» χάρη στις οποίες οι γάιδαροι πετούν, το άσπρο γίνεται μαύρο (ή δεν υπάρχουν καθόλου χρώματα) και για όλα φταίει «το σύστημα» (που μπορεί να είναι ό,τι γουστάρουμε, συνήθως ό,τι δεν επιβεβαιώνει την «αλήθεια» μας).
Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά; Είμαι βέβαιος πως σας θυμίζουν πολλά. Από τους αγανακτισμένους της πλατείας Συντάγματος και τους έγκλειστους παίκτες ριάλιτι μέχρι τους οπαδούς του παράφρονα πορτοκαλή, έχουμε γεμίσει ανθρώπους για τους οποίους η προσωπική τους «αλήθεια» είναι πιο σημαντική από κάθε απόδειξη και κάθε δεδομένο ή τουλάχιστον το ίδιο σημαντική. Ανθρώπους που απαιτούν να γίνεται σεβαστή η κάθε παπάτζα που ξεφουρνίζουν αφού «όλες οι απόψεις πρέπει να είναι σεβαστές».
Όμως κοινωνίες στις οποίες η «αλήθεια» δεν είναι θέμα αποδείξεων, στοιχείων, δεδομένων, αλλά προτίμησης και ατομικής ψυχολογικής παρόρμησης δεν μπορούν για πολύ καιρό να παραμείνουν ενιαίες με τον τρόπο που μια κοινωνία χρειάζεται να είναι για να λειτουργήσει. Και υπό αυτή την έννοια η παρουσία της μητέρας των ανήλικων θα πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε όχι για το απλό και εύκολο στην απάντηση «πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας» αλλά για το πιο σύνθετο και πολύ πιο σημαντικό «τι είδους κοινωνία είναι αυτή που ο καθένας απαιτεί να γίνεται σεβαστή η δική του «πραγματικότητα» και η δική του «αλήθεια»;».
Για να μη φανώ απαισιόδοξος να πω πως ελπίζω ότι η τεχνολογία τελικά θα δώσει τη λύση. Όπως την έδωσε στην περίπτωση του μετρό αποτυπώνοντας το συμβάν μακριά από προσωπικές «αλήθειες», έτσι και στις περισσότερες εκφάνσεις της καθημερινότητας μπορεί με κάποιο τρόπο οι τεχνολογικές κατασκευές να μας δώσουν τα εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να απαλλαγούμε από ιπτάμενους γαϊδάρους και ψεκαστικά. Και μπράβο τους.
Υ.Γ. Παρότι στο σημερινό «και μπράβο τους» παίρνω τη μητέρα των δραστών του ξυλοδαρμού του μετρό ως αφορμή για να πω κάτι γενικότερο, ξέρω ότι κάποιοι (ιδιαιτέρως όσοι δεν έχετε δει το βίντεο) θα επιμείνετε στο συγκεκριμένο και θα πείτε «μα είναι μάνα, θα κάνει τα πάντα για τα παιδιά της». Θα σας απαντήσω πως όταν έγινα μπαμπάς κατάλαβα ότι στη ζωή μου πια υπάρχει ένας άνθρωπος τον οποίο θα αγαπώ πολύ για πάντα ό,τι κι αν κάνει, όσο κακό κι αν είναι αυτό και όχι ένας άνθρωπος που ό,τι κι αν κάνει, όσο κακό κι αν είναι αυτό, θα έχει πάντα δίκιο».
13°
