Η πιο χρήσιμη παρέμβαση για το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό ήρθε από το βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Νάσο Αθανασίου ο οποίος στα πλαίσια συζήτησης που είχαμε στην ΕΡΤ για το θέμα, υπογράμμισε ότι αισθάνεται την ανάγκη να ζητήσει συγγνώμη από τον κ. Σημίτη και τον κ. Γιαννίτση γιατί δεν ανέλυσε σωστά και δεν υποστήριξε τη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό που επιχείρησαν πριν δεκαέξι χρόνια.
H κυβερνητική ηγεσία έσπευσε φυσικά να «αδειάσει» τον κ. Αθανασίου, όπως με «άδειασε» προεκλογικά η τότε ηγεσία της ΝΔ όταν υποστήριζα δημόσια ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε μια επώδυνη ασφαλιστική μεταρρύθμιση και πως πρέπει να την κάνουμε με οργανωμένο, αποτελεσματικό και δημιουργικό τρόπο για να εξασφαλίσουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Η λεγόμενη διαχείριση του πολιτικού κόστους οδηγεί σε ένα διαρκή παραλογισμό, με τα κόμματα εξουσίας να αποκλείουν τα μέτρα που τελικά παίρνουν.
Η στροφή του κ. Τσίπρα
Ο κ. Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 υποσχόμενος 13η σύνταξη στους χαμηλοσυνταξιούχους και τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 δίνοντας υποσχέσεις για απόλυτη προστασία των συντάξεων και των σχετικών παροχών. Σήμερα προωθεί μέτρα, με τη βοήθεια του κ. Κατρούγκαλου, τα οποία συμπεριλαμβάνουν τη μείωση των επικουρικών συντάξεων, τη μείωση του εφάπαξ, τη μείωση των νέων κύριων συντάξεων, τον προγραμματισμό της μείωσης από το 2018 των κύριων συντάξεων που έχουν ήδη δοθεί, την αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης, την αύξηση ορισμένων κατηγοριών εισφορών και τη σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ και άλλων βοηθημάτων που καλύπτουν βασικές οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες.
Αφού τονίσω την πολιτική υποκρισία που χαρακτηρίζει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ –η οποία απευθύνθηκε στους συνταξιούχους υποσχόμενη αυξήσεις ενώ τώρα που βρίσκεται στην εξουσία οργανώνει μειώσεις– και αφού επισημάνω το κόστος που είχε για την οικονομία αλλά και ειδικά για το ασφαλιστικό σύστημα το «πείραμα» Τσίπρα-Βαρουφάκη, επισημαίνω ότι η κυβέρνηση κινείται στη σωστή κατεύθυνση αλλά με λάθος τρόπο.
Πρώτον, η κυβέρνηση δεν μπορεί να ξεφύγει από την υποχρέωση, η οποία περιέχεται στη συμφωνία του Ιουλίου, για μείωση της επιδότησης του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό κατά 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ το 2016. Την περίοδο 2004-2009 η ετήσια επιδότηση του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό τριπλασιάστηκε από 5 σε 15 δισ. ευρώ, συμβάλλοντας στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό και στην υπερχρέωση του ελληνικού Δημοσίου.
Ακόμη και σήμερα το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό σύστημα καλύπτει γύρω στο 50% του κόστους του με χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού δημιουργώντας μια επιβάρυνση για τους φορολογούμενους πολίτες που είναι, ανάλογα με τον υπολογισμό, 11 έως 13 δισ. ευρώ το χρόνο. Χωρίς τη σταδιακή μείωση της κρατικής επιδότησης του ασφαλιστικού, συνταξιοδοτικού συστήματος δεν μπορεί να υπάρξει δημοσιονομική σταθεροποίηση, συνεννόηση με τους πιστωτές και αναδιάρθρωση του χρέους του ελληνικού Δημοσίου.
Δεύτερον, σε περίπτωση που η κυβέρνηση Τσίπρα δεν έπαιρνε μέτρα για τη μείωση της επιβάρυνσης του κρατικού προϋπολογισμού θα επιστρέφαμε στην κρίση του Ιουλίου 2015 χωρίς σοβαρές πιθανότητες συνεννόησης με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές.
Λάθη που κοστίζουν
Κατά την άποψή μου η κυβέρνηση Τσίπρα ολοκληρώνει με τους χειρισμούς στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό τη στροφή 180 μοιρών στην οποία υποχρεώθηκε τον περασμένο Ιούλιο για να αποφύγει το Grexit. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιτυγχάνει τους αναθεωρημένους προς τα κάτω στόχους για τα φορολογικά έσοδα, προωθεί τις ιδιωτικοποιήσεις που είχαν συμφωνηθεί επί κυβέρνησης Σαμαρά και επιχειρεί επώδυνες αλλαγές στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό. Περνάει έτσι το μήνυμα της σταθεροποίησης της κατάστασης και της αποτροπής μιας καταστροφής παρόμοιας με εκείνη του πρώτου εξαμήνου του 2015.
Ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του θα μπορούσαν να κάνουν τη στροφή των 180 μοιρών στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό με πιο δημιουργικό τρόπο.
Ενώ έχουν ανάγκη τη συνεννόηση με την αντιπολίτευση, ιδιαίτερα με τη ΝΔ, κάνουν ό,τι μπορούν για να κάψουν τις γέφυρες επικοινωνίας. Για παράδειγμα, αποδίδουν όλα τα δεινά του ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ ενώ οι προτάσεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς ήταν πάντα για ευκολότερες συνταξιοδοτήσεις και περισσότερες παροχές με περισσότερα δανεικά.
Το Μαξίμου έχει κάνει λάθος και στον επικοινωνιακό χειρισμό των δύσκολων μέτρων. Τα παρουσιάζει σαν εγγύηση του εισοδήματος των συνταξιούχων ενώ είναι φανερό ότι ανοίγουν ένα νέο κύκλο μείωσης του εισοδήματός τους. Σε αυτά τα ζητήματα οι πολίτες δεν ξεγελιούνται γιατί κάνουν πολύ συγκεκριμένους υπολογισμούς στα πλαίσια του οικογενειακού προϋπολογισμού τους.
Το χειρότερο είναι ότι το μείγμα των μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση δύσκολα θα εξασφαλίσει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Δεν θίγονται τα προνόμια των ασφαλιστικών ρετιρέ και των συντεχνιών. Επιχειρείται η ασφαλιστική ισοπέδωση πολλών κατηγοριών εργαζομένων όπως είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι με μισθό χίλια ως χίλια πεντακόσια ευρώ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πρόσθετα κίνητρα για την αύξηση της εισφοροδιαφυγής και την ανάπτυξη της παραοικονομίας.
Μοιράζονται διευκολύνσεις σε ασφαλισμένους που έχουν πολύ χαλαρή σχέση με το σύστημα και γίνεται προσπάθεια βολέματος όσων έκρινε η Δικαιοσύνη ότι είδαν τις συντάξεις τους να μειώνονται το 2012 με αντισυνταγματικό τρόπο, σε βάρος του συνόλου των ασφαλισμένων και των οικονομικών του συστήματος.
Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας βούτηξε στα βαθιά νερά του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού και αυτό είναι μια θετική εξέλιξη αν σκεφτούμε τι έλεγε πριν από έξι και δώδεκα μήνες. Με δική του ευθύνη η βουτιά αυτή θα είναι πολιτικά μοναχική και δημοσιονομικά και οικονομικά ριψοκίνδυνη.
