Φλαμίνγκο στη Λέσβο: Η Ελένη Γαληνού, Περιβαλλοντολόγος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, μιλάει στην ATHENS VOICE.
Το θέαμα ονειρικό. Τα χρώματα μεθυστικά. Μια εικόνα με εκατοντάδες ροζ φλαμίνγκο που βουτούν, με τα εντυπωσιακά φτερά τους, στο νερό μοιάζει άκρως εξωτική. Όσο κι αν φαίνονται όμως μακρινές, τέτοιες εικόνες είναι γνώριμες στον Κόλπο Καλλονής στη Λέσβο.
Τα φλαμίνγκο βρίσκονται στους υγροτόπους του Κόλπου Καλλονής όλο τον χρόνο ενώ τα περισσότερα πουλιά παρατηρούνται αργά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Η κ. Ελένη Γαληνού, Περιβαλλοντολόγος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου/ ΚΠΕΝ Καλλονής μίλησε στην ATHENS VOICE για τα φλαμίνγκο που ζουν στον Κόλπο Καλλονής, για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους αλλά και για την έκπληξη και τις εντυπώσεις του κόσμου όταν αντικρίζει αυτά τα υπέροχα πλάσματα στο νησί.
Μιλήστε μας για τα ροζ φλαμίνγκο. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους; Πώς εξαπλώνονται; Πού ξεχειμωνιάζουν; Το φλαμίνγκο, ή αλλιώς φοινικόπτερο, είναι το μεγαλύτερο σε ύψος πουλί που εμφανίζεται στη χώρα μας, φτάνοντας τα 125 εκ (τα αρσενικά). Είναι μάλιστα το μεγαλύτερο από τα 6 είδη φλαμίνγκο που εμφανίζονται σε όλο τον κόσμο. Έχει ανοιχτή ροζ απόχρωση στο σώμα του και σκούρα ροζ πόδια και ράμφος (με μαύρη άκρη). Όταν πετά φαίνεται το πολύ όμορφο πορτοκαλοκόκκινο που έχει καλά κρυμμένο στις φτερούγες του. Παρατηρείται στις παραλιακές περιοχές της Μεσογείου και της Δυτικής Αφρικής με μια μεγάλη εξάπλωση επίσης στη Νότια και Ανατολική Αφρική. Τα πουλιά της Μεσογείου μετακινούνται συχνά από περιοχή σε περιοχή ειδικά όταν οι υγρότοποι όπου ζουν στεγνώνουν (καλοκαίρι) ή δεν έχουν αρκετό φαγητό για αυτά. Σημαντικές αποικίες αναπαραγωγής τους υπάρχουν στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και τα παράλια της Βόρειας Αφρικής. Στην Ελλάδα έχουν κάνει μόνο απόπειρες αναπαραγωγής με πιο πρόσφατη το 2020 στη Χαλκιδική. Παρατηρούνται όμως σε πολλούς υγροτόπους της Βόρειας και Δυτικής Ελλάδας, τη Λήμνο, τη Σάμο και άλλα νησιά.
Ποιος είναι ο πληθυσμός των φλαμίνγκο στον κόλπο Καλλονής τον χειμώνα και ποιος το καλοκαίρι; Τα φλαμίνγκο βρίσκονται στους υγροτόπους του Κόλπου Καλλονής όλο τον χρόνο! Τα περισσότερα πουλιά παρατηρούνται αργά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο (μέχρι 5.000) ενώ τον χειμώνα ο πληθυσμός τους είναι γύρω στα 1.300-1.500 πουλιά και τον υπόλοιπο χρόνο γύρω στα 700-1000.
Ποιες οι εντυπώσεις του κόσμου που βλέπουν αυτά τα πανέμορφα ροζ πτηνά στο νησί; Οι ντόπιοι γνωρίζουν καλά τα φλαμίνγκο, όμως οι επισκέπτες παθαίνουν ένα μικρό «σοκ» καθώς για πολλούς θεωρείται ένα εξωτικό πουλί. Εδώ μπορούμε να τα παρατηρήσουμε σε ομάδες και κάποιες φορές από πολύ κοντά μέσα από τα παρατηρητήρια που υπάρχουν στην Αλυκή Καλλονής αλλά και απλά με το να μείνουμε μέσα στο αυτοκίνητό μας ώστε να μην τα τρομάξουμε.
Πώς τρέφονται τα φλαμίνγκο; Τα φλαμίνγκο τρέφονται ρουφώντας και φιλτράροντας το νερό με τη βοήθεια της ισχυρής τους γλώσσας και μεμβρανών στο εσωτερικό του ράμφους τους. Με τον τρόπο αυτό κατακρατούν μικρούς οργανισμούς του νερού με πιο αγαπημένη τροφή τη γαριδούλα Artemia salina.
Πόσα χρόνια ζουν τα φλαμίνγκο; Έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά; Τα φλαμίνγκο έχει βρεθεί πως φτάνουν τα 33 χρόνια στη φύση και τα 44 σε αιχμαλωσία (ζωολογικά πάρκα). Αν και φαίνονται τόσο μεγάλα και ψηλά, ζυγίζουν μόνο 1-3 κιλά. Αποκτούν το ροζ χρώμα τους από τα καροτενοειδή, χρωστικές που υπάρχουν στην τροφή τους (γαρίδες, άλγη κ.ά.). Τον χειμώνα, όταν επικρατεί παγωνιά, σχηματίζουν μεγάλες σφιχτές ομάδες για να προστατευτούν από το κρύο. Μάλιστα αλλάζουν συνεχώς θέση ώστε όλα να επωφελούνται όλα με τη σειρά τους από τη ζεστασιά στο μέσο της ομάδας.
Σε ποιες άλλες περιοχές μπορούμε να δούμε τα φλαμίνγκο εκτός από την Καλλονή; Στη Λέσβο θα τα παρατηρήσουμε στους παράκτιους υγροτόπους του Κόλπου Καλλονής με την Αλυκή Καλλονής να συγκεντρώνει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο κόσμος μπορεί να συμμετέχει σε κάποια από τις εξορμήσεις παρατήρησης πουλιών που οργανώνει το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καλλονής όπου θα μπορέσει να τα παρατηρήσει με κιάλια και τηλεσκόπια.
22°
