Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Συναθροίσεων: Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη παρουσίασε το νέο σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ. - Οι αλλαγές και τα βασικά σημεία.
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Δημοσίων Υπαίθριων Συναθροίσεων παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, χαρακτηρίζοντάς το ως πρώτο δημόσιο βήμα των αλλαγών που θα γίνουν και θα οδηγήσουν την Αστυνομία στον 21ο Αιώνα.
«Η αστυνομία δηλώνει, για πρώτη φορά, δημόσια το πώς θα εφαρμόσει τον νόμο περί συναθροίσεων. Για πρώτη φορά τολμά να αναφερθεί ακόμη και στην επιχειρησιακή της φιλοσοφία. Εξηγεί τι κάνει, τι προσπαθεί, πώς δρα. Αυτοδεσμεύεται και απομυθοποιεί. Κάνει το πρώτο βήμα για συνεννόηση! Γιατί η διαχείριση της συνάθροισης, η περιφρούρηση της συνάθροισης είναι ευθύνη πολλών, όχι μόνο της αστυνομίας», είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης και προσέθεσε:
Όπως είπε ο υπουργός, η διαχείριση των συναθροίσεων στηρίζεται στη λογική της αναλογικότητας, με την έννοια ότι θα γίνεται αξιολόγηση του κινδύνου και υπάρχει κλιμακωτή αντίδραση με προτελευταία τη χρήση νερού από τα ειδικά οχήματα και τελευταία τη χρήση χημικών.
«Παίρνουμε απολύτως στα σοβαρά τον ρόλο μας στην περιφρούρηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι. Θα εξαντλούμε τα όρια επιείκειας και τα περιθώρια συνεννόησης. Το δικαίωμα της έκφρασης, και φυσικά όποιος διαμαρτύρεται φωνάζει κιόλας, είναι αδιαπραγμάτευτο. Εξίσου αδιαπραγμάτευτο είναι και το δικαίωμα της πόλης να λειτουργεί. Η διαμαρτυρία και η κανονικότητα δεν είναι αντινομικές, διαδηλωτές και μη διαδηλωτές δεν είναι εχθροί. Εμείς θα κάνουμε το παν για να εξασφαλίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, το δικαίωμα της επιλογής του πολίτη».
Ο κ. Χρυσοχοΐδης ανακοίνωσε επίσης ότι τον επόμενο μήνα θα ανακοινωθεί η «λευκή βίβλος» για την εσωτερική ασφάλεια, ενώ αλλάζει εκ βάθρων η δομή της αστυνομίας και της εκπαίδευσης.
Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη αναφέρθηκε στην καθιέρωση ενός νέου modus operandi, το οποίο προβλέπει την αξιολόγηση σε διαβαθμισμένη κλίμακα της επικινδυνότητας μιας συνάθροισης, που αποτελεί και την καρδιά του συστήματος, καθώς «στη βάση της αξιολόγησης καταρτίζονται τα επιχειρησιακά σχέδια». «Επιχειρησιακά πρέπει να αυξηθεί η ευελιξία των δυνάμεων στο πεδίο και να μειωθεί η ένταση στη χρήση μέσων» είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης. Επιπλέον, καθιερώνεται η κλιμακούμενη χρήση μέσων στις συναθροίσεις. Η χρήση νερού ή δακρυγόνων είναι η τελευταία καταφυγή, ιδίως, σε ότι αφορά τα δακρυγόνα, ξεκαθάρισε ο κ. Υπουργός. Όπως σημείωσε, «εκείνο που σαφώς αποτελεί δέσμευση, πλέον, της αστυνομίας είναι η αναλογική και κατά το δυνατόν περιορισμένη χρήση των δακρυγόνων».
«Σε κάθε συνάθροιση τα τέσσερα σκαλιά μας είναι προετοιμασία, επικοινωνία, δράση και λογοδοσία», δήλωσε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και τόνισε πως «θα εξαντλούνται τα όρια επιείκειας και τα περιθώρια συνεννόησης, γιατί το δικαίωμα της έκφρασης είναι αδιαπραγμάτευτο. Αυτό ισχύει χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Εξίσου αδιαπραγμάτευτο είναι και το δικαίωμα της πόλης να λειτουργεί. Η διαμαρτυρία και η κανονικότητα δεν είναι αντινομικές. Διαδηλωτές και μη διαδηλωτές δεν είναι εχθροί. Εμείς θα κάνουμε το παν για να εξασφαλίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, το δικαίωμα της επιλογής του πολίτη».
Όπως σημείωσε ο κ. Χρυσοχοΐδης, καθιερώνεται ένα νέο modus operandi, που προβλέπει την αξιολόγηση σε διαβαθμισμένη κλίμακα της επικινδυνότητας μιας συνάθροισης, που αποτελεί και την καρδιά του συστήματος, καθώς «στη βάση της αξιολόγησης καταρτίζονται τα επιχειρησιακά σχέδια». «Επιχειρησιακά πρέπει να αυξηθεί η ευελιξία των δυνάμεων στο πεδίο και να μειωθεί η ένταση στη χρήση μέσων» είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης. Επιπλέον, καθιερώνεται η κλιμακούμενη χρήση μέσων στις συναθροίσεις. Η χρήση νερού ή δακρυγόνων είναι η τελευταία καταφυγή, ιδίως, σε ότι αφορά τα δακρυγόνα, ξεκαθάρισε ο κ. Υπουργός. Όπως σημείωσε, «εκείνο που σαφώς αποτελεί δέσμευση, πλέον, της αστυνομίας είναι η αναλογική και κατά το δυνατόν περιορισμένη χρήση των δακρυγόνων».
Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Ελευθέριος Οικονόμου, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης Κωνσταντίνος Τσουβάλας και ο Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ, Αντιστράτηγος Μιχαήλ Καραμαλάκης.
Ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις
Η Ελληνική Αστυνομία δημιούργησε μία νέα διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις. Μέσω της πλατφόρμας:
1. Ο οργανωτής μίας συνάθροισης θα μπορεί να υποβάλει τη γνωστοποίηση της πρόθεσης διοργάνωσης προς την αντίστοιχη αστυνομική ή λιμενική αρχή. Η διαδικασία γνωστοποίησης θα γίνεται με προσωποποιημένη είσοδο στο πληροφοριακό σύστημα, αξιοποιώντας τους κωδικούς taxisnet.
2. Οι πολίτες θα μπορούν να ενημερώνονται για την κατάσταση της κυκλοφορίας και τις σχετικές ρυθμίσεις σε πραγματικό χρόνο, αλλά και σε εβδομαδιαίο επίπεδο για τις προγραμματισμένες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, λόγω της διοργάνωσης δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων.
Η πλατφόρμα θα καλύπτει την πραγματοποίηση δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων σε όλη τη χώρα, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα προσωποποιημένης πληροφόρησης προς τους πολίτες μέσω εγκατάστασης ειδικής εφαρμογής σε ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς και η ροή πληροφοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αξιοποιώντας τους επίσημους λογαριασμούς της Ελληνικής Αστυνομίας.
Το Προσωπικό που χρησιμοποιεί η Αστυνομία για τη Διαχείριση των Συναθροίσεων
Το προσωπικό που χρησιμοποιεί η Ελληνική Αστυνομία για τη διαχείριση των συναθροίσεων χωρίζεται σε τρεις ευρείες κατηγορίες: α) δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης, β) ευέλικτες μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης και γ) δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης. Μία ειδική κατηγορία προσωπικού είναι οι ομάδες συλλήψεων, οι οποίες μπορούν να υπάρχουν ως αυτόνομες ομάδες ή να σχηματίζονται από προσωπικό των άλλων ομάδων ειδικά για τη διαχείριση μίας συνάθροισης.
Η αξιοποίηση του προσωπικού συναρτάται από τις διαθέσιμες ομάδες που υπάρχουν σε κάθε Γενική Αστυνομική Περιφέρεια στην οποία πραγματοποιείται μία συνάθροιση.
Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, στην οποία διοργανώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός συναθροίσεων, έχει στη διάθεση της τις παρακάτω ομάδες, το προσωπικό των οποίων αξιοποιείται στη διαχείριση των συναθροίσεων:
-Δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης: Τροχαία, ΟΔΟΣ, Αστυνομικοί σε μέτρα Τάξης, Διαμεσολαβητές.
-Ευέλικτες Μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης: ΔΡΑΣΗ, ΔΙΑΣ, ΟΠΚΕ.
Ομάδες συλλήψεων.
-Δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης: Διμοιρίες ΥΜΕΤ και ΥΑΤ.
Μέγεθος των Συναθροίσεων
Συστατικό μέρος της εφαρμογής του νέου πλαισίου αποτελεί και η κατηγοριοποίηση μίας συνάθροισης κατ’ αναλογία του εκτιμώμενου αριθμού συμμετεχόντων σε αυτή. Το μέγεθος αυτό είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο καθώς επηρεάζει το σχεδιασμό των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την προστασία της. Επιπρόσθετα, το εκτιμώμενο μέγεθος μίας συνάθροισης αξιοποιείται από την Ελληνική Αστυνομία α) για τον καθορισμό των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, β) για την επιβολή, όταν αυτό είναι απαραίτητο, περιορισμών και γ) για την εκτίμηση επικινδυνότητας της συνάθροισης. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί πως η κατηγοριοποίηση μίας συνάθροισης βάσει του μεγέθους της, προσαρμόζεται και στα ειδικότερα δεδομένα της περιοχής που διοργανώνεται (αριθμός κατοίκων, οδόστρωμα, πεζοδρόμια, κεντρικοί δρόμοι κτλ.). Άρα, μπορεί μία συνάθροιση 500 ατόμων σε μία περιοχή να κατηγοριοποιηθεί ως μικρού μεγέθους, ενώ σε μία άλλη ως μεγάλου. Αυτός είναι και ο λόγος που οι περιορισμοί διαφέρουν μεταξύ των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων. Η κατηγοριοποίηση των συναθροίσεων για την Αττική, βάσει μεγέθους, έχει ως ακολούθως: 1-100 άτομα: πολύ μικρή συνάθροιση
101- 500 άτομα: μικρή συνάθροιση
501- 1.000 άτομα: μεσαία συνάθροιση
1001- 10.000 άτομα: μεγάλη συνάθροιση
10.001 άτομα και πάνω: πολύ μεγάλη συνάθροιση
Αξιολόγηση Επικινδυνότητας της Συνάθροισης
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο η αρμόδια Αστυνομική αρχή οφείλει να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις ακώλυτης άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι σε δημόσιο υπαίθριο χώρο, λαμβάνοντας προς τούτο κάθε αναγκαίο μέτρο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και σε συνεργασία με τον οργανωτή της συνάθροισης.
Η εκτίμηση επικινδυνότητας πραγματοποιείται με τη χρήση δύο δεικτών: α) τους κινδύνους που προκύπτουν από την ίδια τη συνάθροιση και β) από την τρωτότητα της.
Α. Μία συνάθροιση αξιολογείται για το κατά πόσον από τη διοργάνωσή της α)
υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, β) απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής και γ) για το αν ο σκοπός της αντιτίθεται στον σκοπό μίας άλλης ήδη προγραμματισμένης συνάθροισης, η οποία έχει γνωστοποιηθεί νωρίτερα, δεν έχει απαγορευθεί και πραγματοποιείται στην ίδια περιοχή ή σε κοντινή περιοχή κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (συγκέντρωση/ αντί- συγκέντρωση).
Β. Επίσης, αξιολογείται η τρωτότητα της. Η πιθανότητα δηλαδή να παρεισφρήσουν στη συνάθροιση άτομα αντιτιθέμενα σε αυτή ή άτομα που δεν έχουν σχέση με τον σκοπό της συνάθροισης και υφίστανται σοβαρές ενδείξεις ότι θα επιδιώξουν να προκαλέσουν βιαιοπραγίες, επεισόδια, καταστροφές ή διάσπαση της συνάθροισης.
Σημαντικές μεταβλητές για την εκτίμηση επικινδυνότητας αποτελούν α) ο εκτιμώμενος αριθμός συμμετεχόντων, (β) η περιοχή πραγματοποίησής της.
Η εκτίμηση επικινδυνότητας γίνεται με διαβαθμισμένη κλίμακα: α) χαμηλή, β) μεσαία και γ) υψηλή.
11°
