Η ακτινογραφία του πρώτου χρόνου Τραμπ 2.0: Εμπορικοί πόλεμοι, απελάσεις και απόλυτη εξουσία
Ένας χρόνος μετά την επανεκλογή του στις ΗΠΑ, οΝτόναλντ Τραμπ έχει ήδη αφήσει βαθύ αποτύπωμα στη λειτουργία της αμερικανικής κυβέρνησης και στην παγκόσμια οικονομία. Τα δεδομένα που δημοσιοποιούνται από ανεξάρτητους οργανισμούς και ομοσπονδιακές υπηρεσίες σκιαγραφούν μια προεδρία με χαρακτηριστικά αιφνιδιαστικών κινήσεων, επιθετικής εμπορικής πολιτικής και πρωτοφανής συγκέντρωσης εξουσίας στο Οβάλ Γραφείο.
Παρά το γεγονός ότι η δημοτικότητά του κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα, με την τελευταία μέτρηση να τον τοποθετεί περίπου στο 42%, ο Τραμπ εμφανίζεται αποφασισμένος να εφαρμόσει το πρόγραμμά του χωρίς να αναζητά συναινέσεις. Η διαφορά σε σχέση με την πρώτη θητεία είναι εμφανής: ο Λευκός Οίκος πλέον λειτουργεί με την αρχή του «ενιαίου εκτελεστικού», δόγμα που θέλει τον πρόεδρο ως τον απόλυτο ρυθμιστή της εκτελεστικής εξουσίας, παρακάμπτοντας το Κογκρέσο και, συχνά, τα δικαστήρια. Περισσότερες από 400 εκτελεστικές εντολές έχουν ήδη εκδοθεί, αριθμός ρεκόρ για σύγχρονο Αμερικανό πρόεδρο.
Το πιο ηχηρό μέτωπο είναι η οικονομία. Ο Τραμπ άνοιξε νέο εμπορικό πόλεμο, επιβάλλοντας δασμούς σε βασικούς εμπορικούς εταίρους και προκαλώντας διαδοχικά σοκ στις διεθνείς αγορές. Το αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον «αναμονής» για τις επιχειρήσεις: χαμηλές προσλήψεις, αλλά και χαμηλές απολύσεις, καθώς οι εταιρείες προσπαθούν να προσαρμοστούν στη μεταβλητότητα της οικονομικής πολιτικής. Παρά τις πιέσεις, ο δείκτης S&P 500 επιχειρεί ανάκαμψη, όμως η λέξη-κλειδί για τους οικονομικούς αναλυτές παραμένει η αβεβαιότητα.
Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον υλοποιεί τη «μεγαλύτερη επιχείρηση μαζικών απελάσεων στην ιστορία των ΗΠΑ», σύμφωνα με το ίδιο το επιτελείο Τραμπ. Η χρηματοδότηση της υπηρεσίας μετανάστευσης ICE αυξήθηκε δραματικά και οι επιχειρήσεις σύλληψης μεταναστών χωρίς χαρτιά είναι συχνές σε ολόκληρη τη χώρα – από εργοστάσια και καταστήματα μέχρι χώρους στάθμευσης δικαστηρίων. Ένα στοιχείο που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις είναι η αύξηση συλλήψεων ανθρώπων χωρίς ποινικό μητρώο. Δημοσκόπηση δείχνει ότι οι Αμερικανοί, αν και τάσσονται υπέρ της απέλασης όσων βρίσκονται παράνομα στη χώρα, θεωρούν πως «η τακτική ξεπερνά τα όρια».
Παράλληλα, ο Τραμπ περνάει στη φάση της «αναδιαμόρφωσης του κράτους». Μεγάλοι τομείς του δημοσίου συρρικνώνονται μέσω απολύσεων και παγώματος προσλήψεων. Πάνω από 200.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν αποχωρήσει σε έναν χρόνο, ενώ υπηρεσίες όπως η USAID και ερευνητικά τμήματα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας κλείνουν. Είναι η πιο επιθετική προσπάθεια αναδιάρθρωσης του αμερικανικού δημοσίου από τη δεκαετία του ’80.
Η πιο απρόσμενη στροφή, ωστόσο, είναι η «ψηφιακή σταυροφορία» του προέδρου. Ο Τραμπ αυτοαποκαλείται «ο πρώτος crypto πρόεδρος στην ιστορία», προωθώντας τη δημιουργία εθνικού αποθεματικού Bitcoin και τοποθετώντας φιλο-crypto στελέχη σε ρυθμιστικές αρχές. Παράλληλα, ο ίδιος και το οικογενειακό περιβάλλον του έχουν αποκομίσει σημαντικά κέρδη από επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα.
Η δεύτερη θητεία Τραμπ δεν θυμίζει απλώς συνέχεια της πρώτης. Δείχνει μια προεδρία που επιδιώκει να ξαναγράψει τους κανόνες λειτουργίας της αμερικανικής διοίκησης. Με τα δικαστήρια να αποτελούν πλέον τον τελευταίο θεσμικό φραγμό, η επόμενη χρονιά θα δείξει αν η πορεία αυτή μπορεί να ανακοπεί — ή αν οι ΗΠΑ μπαίνουν σε μια νέα εποχή αυξημένης προεδρικής ισχύος και πολιτικού διχασμού.
13°
