Ιταλία: Ξανανοίγει η διαβόητη υπόθεση της δολοφονίας Ματαρέλα μετά από 45 χρόνια
Μια υπόθεση που σημάδεψε τη σύγχρονη Ιταλία επιστρέφει στο προσκήνιο: η δολοφονία του Πιερσάντι Ματαρέλα, προέδρου της Σικελίας και αδελφού του σημερινού προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, η οποία είχε συγκλονίσει τη χώρα τον Ιανουάριο του 1980.
Ο Πιερσάντι Ματαρέλα, που επιχειρούσε να καθαρίσει τη σικελική διοίκηση από τη διαφθορά και τις σχέσεις με τη μαφία, εκτελέστηκε εν ψυχρώ έξω από το σπίτι του στην Ιταλία, ενώ ετοιμαζόταν να πάει στη λειτουργία μαζί με τη σύζυγο και την κόρη του. Ένας ένοπλος τον πλησίασε στο παράθυρο του αυτοκινήτου και τον πυροβόλησε έξι φορές. Λίγο αργότερα, μια φωτογραφία που έμελλε να μείνει στην ιστορία κατέγραψε τον αδελφό του Σέρτζιο να κρατάει το αιμόφυρτο σώμα του.
Η υπόθεση είχε οδηγήσει στη δίκη και καταδίκη ισχυρών αρχηγών της Cosa Nostra όπως του Μικέλε «ο Πάπας» Γκρέκο και του διαβόητου Τοτό Ριίνα («το Θηρίο»), χωρίς όμως να ταυτοποιηθεί ποτέ ο εκτελεστής. Σήμερα, 45 χρόνια μετά, η έρευνα ξανανοίγει, με τον Φιλίππο Πιριτόρε, απόστρατο αστυνομικό και πρώην υψηλόβαθμο κρατικό λειτουργό, να τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό. Οι εισαγγελείς τον κατηγορούν ότι αλλοίωσε κρίσιμα στοιχεία της υπόθεσης, ειδικά γύρω από ένα γάντι που είχε βρεθεί στο όχημα διαφυγής των δραστών.
Η υπόθεση αγγίζει τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιταλικής ιστορίας: την εποχή των anni di piombo («χρόνια του μολυβιού»), με τρομοκρατία, πολιτική βία και μια μαφία που έδειχνε να δρα ανενόχλητη ακόμη και με την κάλυψη κρατικών αξιωματούχων. «Είναι σαφές ότι η μαφία δεν θα απολάμβανε τόση ατιμωρησία χωρίς συνενοχή θεσμών», σχολίασε ο καθηγητής Αλεξάντερ Στίλε του Columbia.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο Πιριτόρε είχε υποστηρίξει τότε ότι το γάντι παραδόθηκε στην αστυνομία, όμως οι δικαστικές αρχές και οι ειδικοί της εποχής το διαψεύδουν. Σε υποκλοπή φέτος, ο ίδιος φάνηκε εκνευρισμένος λέγοντας στη σύζυγό του: «Με ταλαιπωρούν 45 χρόνια μετά… Τι ηλίθιος, δεν θυμόμουν τίποτα».
Το όνομα του Μπρούνο Κοντράντα, πρώην επικεφαλής της αστυνομίας του Παλέρμο και μετέπειτα αναπληρωτή διοικητή των ιταλικών μυστικών υπηρεσιών, αναφέρεται επίσης στην υπόθεση. Ο Κοντράντα, ο οποίος στο παρελθόν καταδικάστηκε για διασυνδέσεις με τη μαφία, αρνείται ότι είχε ακούσει ποτέ για το γάντι.
Παράλληλα, ερευνητές εξετάζουν αν δύο ήδη καταδικασμένοι εκτελεστές της μαφίας, ο Αντονίνο Μαντόνια και ο Τζουζέπε Λουκέζε, μπορεί να συμμετείχαν στη δολοφονία. Ωστόσο, ιστορικοί όπως ο Σαλβατόρε Λούπο εκφράζουν σκεπτικισμό για το αν θα προκύψει κάτι ουσιαστικά νέο. «Η εμπλοκή τμημάτων του κρατικού μηχανισμού δεν είναι υπόθεση — είναι βεβαιότητα», είπε, «αλλά μετά από τόσο καιρό, μάρτυρες έχουν ξεχάσει, οι περισσότεροι εμπλεκόμενοι έχουν πεθάνει. Ξέρουμε ήδη πολλά, και δύσκολα θα ανατραπούν».
Η υπόθεση Ματαρέλα υπήρξε καθοριστική: η πρώτη φορά που η μαφία χτύπησε πολιτικό τόσο υψηλού κύρους, ανοίγοντας τον δρόμο για την αιματηρή αντιπαράθεση που κορυφώθηκε με τις δολοφονίες δικαστών και τις μεγάλες δίκες που αποδυνάμωσαν τη Cosa Nostra. Το γεγονός ότι σήμερα ξανανοίγει, δείχνει ότι τα ερωτήματα γύρω από το βάθος της διαπλοκής κράτους–μαφίας εξακολουθούν να παραμένουν αναπάντητα.
15°
