Explainer: Πόσο πραγματικός είναι ο κίνδυνος πυρηνικού πολέμου μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν;
Στη διάρκεια της πρόσφατης αντιπαράθεσης Ινδίας-Πακιστάν, δεν υπήρξαν τελεσίγραφα ή κόκκινα κουμπιά. Ωστόσο, ο κύκλος στρατιωτικών ανταποδόσεων, συγκαλυμμένων σημάτων και ταχείας διεθνούς μεσολάβησης ξύπνησε σιωπηλά τη μεγαλύτερη σκιά της περιοχής. Η κρίση δεν εξελίχθηκε σε πυρηνικό πόλεμο, αλλά υπήρξε υπενθύμιση του πόσο γρήγορα οι εντάσεις εδώ μπορούν να φέρουν στο προσκήνιο αυτό το φάντασμα.
Ακόμη και επιστήμονες έχουν μοντελοποιήσει πόσο εύκολα τα πράγματα θα μπορούσαν να ξετυλιχτούν. Μια μελέτη του 2019 από μια παγκόσμια ομάδα επιστημόνων άνοιξε με ένα εφιαλτικό σενάριο όπου μια τρομοκρατική επίθεση στο κοινοβούλιο της Ινδίας το 2025 προκαλεί πυρηνική ανταλλαγή με το Πακιστάν.
Έξι χρόνια αργότερα, μια πραγματική αντιπαράθεση —αν και περιορισμένη από μια εκεχειρία με μεσολάβηση των ΗΠΑ το Σάββατο— ενίσχυσε τους φόβους για μια πλήρη σύγκρουση. Ανέσυρε επίσης ανήσυχες μνήμες για το πόσο εύθραυστη μπορεί να είναι η σταθερότητα στην περιοχή.
Καθώς η κρίση κλιμακώθηκε, το Πακιστάν έστειλε «διπλά σήματα» —ανταποδίδοντας στρατιωτικά ενώ ανακοίνωνε συνεδρίαση της Εθνικής Διοίκησης (NCA), μια υπολογισμένη υπενθύμιση της πυρηνικής του ικανότητας. Η NCA εποπτεύει τον έλεγχο και την πιθανή χρήση του πυρηνικού οπλοστασίου της χώρας. Εάν αυτή η κίνηση ήταν συμβολική, στρατηγική ή μια πραγματική προειδοποίηση, ίσως να μην το μάθουμε ποτέ. Ήρθε επίσης ακριβώς τη στιγμή που ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο φέρεται να παρενέβη για να αποσυμπιέσει την κλιμάκωση.
Ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν μεσολάβησαν μόνο για μια εκεχειρία — απέτρεψαν μια «πυρηνική σύγκρουση». Την Δευτέρα, σε ομιλία του προς το έθνος, ο Ινδός Πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι δήλωσε: «Δεν υπάρχει ανοχή για πυρηνικό εκβιασμό· η Ινδία δεν θα εκφοβιστεί από πυρηνικές απειλές. Οποιοδήποτε καταφύγιο τρομοκρατών λειτουργεί υπό αυτή την πρόφαση θα αντιμετωπίσει ακριβείς και αποφασιστικές επιθέσεις», πρόσθεσε ο Μόντι.
Η Ινδία και το Πακιστάν διαθέτουν περίπου 170 πυρηνικά όπλα έκαστος, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Στοκχόλμης για την Έρευνα της Ειρήνης (SIPRI). Από τον Ιανουάριο του 2024, το SIPRI εκτίμησε ότι υπήρχαν 12.121 πυρηνικές κεφαλές παγκοσμίως.Από αυτές, περίπου 9.585 βρίσκονταν σε στρατιωτικά αποθέματα, με 3.904 να είναι ενεργά αναπτυγμένα — 60 περισσότερα από την προηγούμενη χρονιά. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία μαζί κατέχουν περισσότερα από 8.000 πυρηνικά όπλα.
Η πλειονότητα των αναπτυγμένων οπλοστασίων τόσο της Ινδίας όσο και του Πακιστάν βρίσκεται στις χερσαίες πυραυλικές τους δυνάμεις, αν και και οι δύο αναπτύσσουν πυρηνικά τρίδυμα ικανά να παραδώσουν κεφαλές μέσω ξηράς, αέρα και θάλασσας, σύμφωνα με τον Κρίστοφερ Κλέρι, ειδικό σε θέματα ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Άλμπανι στις ΗΠΑ.
«Η Ινδία πιθανώς διαθέτει μεγαλύτερη αεροπορική δυνατότητα (αεροσκάφη ικανά να παραδώσουν πυρηνικά όπλα) από το Πακιστάν. Ενώ γνωρίζουμε λιγότερα για τη ναυτική δυνατότητα του Πακιστάν, είναι λογικό να εκτιμήσουμε ότι η ναυτική δυνατότητα της Ινδίας είναι πιο προηγμένη και ικανή από τη ναυτική πυρηνική δύναμη του Πακιστάν», δήλωσε στο BBC.
13°
