Εκλογές στο Εκουαδόρ: Η νίκη του Guillermo Lasso, ο ρόλος του Rafael Correa και τα προβλήματα της χώρας που πρέπει να αντιμετωπίσει ο νέος πρόεδρος
Οι προεδρικές εκλογές στο Εκουαδόρ την περασμένη Κυριακή έβγαλαν ένα αποτέλεσμα που ελάχιστοι περίμεναν: τη νίκη του νεοφιλελεύθερου τραπεζίτη Guillermo Lasso, ο οποίος πήρε 53% των ψήφων έναντι 48% του αριστερού οικονομολόγου Andrez Arauz. Στον πρώτο γύρο ο Lasso είχε πάρει μόλις το 20% των ψήφων, ενώ ο Arauz είχε έρθει πρώτος με 33%. Τα υπόλοιπο το είχαν μοιραστεί δύο άλλοι υποψήφιοι που σε γενικές γραμμές ήταν φιλο-αριστερής ιδεολογίας (με αρκετές ιδιομορφίες, όπως το κίνημα των ιθαγενών).
O νικητής των προεδρικών είναι ένας Καθολικός, με συντηρητικές απόψεις στα κοινωνικά θέματα και νεοφιλελεύθερες στα οικονομικά. Είναι εναντίον των αμβλώσεων και του γάμου μεταξύ των γκέι, ενώ παράλληλα υποστηρίζει την ελεύθερη οικονομία και τη δημιουργία πλούτου και ευκαιριών για τους νέους της χώρας. Ο αντίπαλός του, αντιθέτως, έδινε περισσότερη έμφαση σε αναδιανεμητικές πολιτικές και δημόσιες δαπάνες
Αυτό που κάνει τις εκλογές στο Εκουαδόρ ιδιαίτερο αντικείμενο προς μελέτη είναι το γεγονός ότι ο υποψήφιος της Δεξιάς κατάφερε να ανεβάσει τα εκλογικά του ποσοστά από την πρώτη ψηφοφορία έως τη δεύτερη κατά 33%, εκπληκτικό επίτευγμα αν ληφθεί υπ’ όψη ότι η «θάλασσα» στην οποία ψάρευε ψήφους ήταν μάλλον αριστερών αντιλήψεων. Όμως, όπως είχα γράψει στο άρθρο μου μετά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου: «Είναι γεγονός ότι οι εκλογές παρουσίασαν αφ’ ενός μια αδύναμη Δεξιά, που στο πρόσωπο του Laso συγκέντρωσε μόλις 20% των ψήφων, και αφ’ ετέρου μια Αριστερά, οι τρεις εκπρόσωποι της οποίας (Arauz, Perez, Hervas) συγκέντρωσαν το 70% των ψήφων. Όμως οι αντιθέσεις εντός της Αριστεράς –ιδιαίτερα η αντίθεση στον θεωρούμενο "αυταρχισμό" του Rafael Correa– πιθανότατα αποδειχθούν ισχυρότερες από ό,τι η αντίθεση με τη Δεξιά στερώντας έτσι στον "correismo" τη δυνατότητα επιστροφής στην εξουσία».
Παρόλο που ο αριστερός πρώην πρόεδρος, Rafael Correa, που κυβέρνησε τη χώρα επί μία δεκαετία (2007-2017) ζει σήμερα με πολιτικό άσυλο στο Βέλγιο έχοντας καταδικασθεί για διαφθορά στην πατρίδα του, συμμετείχε εν τούτοις έντονα στις εκλογές υποστηρίζοντας τον Arauz. Όμως η έντονη παρουσία του Correa στην εκλογική διαδικασία –ακόμη και εκ του μακρόθεν, μέσω tweets, δηλώσεων κλπ– ίσως να στέρησε τελικά τη νίκη από τον υποψήφιό του. Ήταν μία έντονη πολωτική παρουσία με ρεβαντσιστικά στοιχεία που ίσως ήταν χρήσιμη στον πρώτο γύρο, όπου το θέμα ήταν να συσπειρώσεις τους οπαδούς, αλλά καταστροφική στον δεύτερο όπου το απαιτούμενο είναι να ανοίξεις το παιχνίδι και να προσελκύσεις και άτομα με διαφορετικό πολιτικό προφίλ. Οι παρεμβάσεις του Correa ξύπνησαν ξανά τους φόβους σε ένα τμήμα της αριστεράς –και ιδιαίτερα στον ιθαγενή πληθυσμό– για την επανεμφάνιση του αυταρχισμού στη διακυβέρνηση της χώρας αν εκλεγόταν ο Arauz. «Πολλοί ψήφισαν τον Lasso», δηλώνει ο πολιτικός αναλυτής Sebastian Mantilla, «από φόβο μην ξαναέλθει στην εξουσία ο correismo».
Ο λαός του Εκουαδόρ ψήφισε κυρίως πραγματιστικά. Ένας λαός ταλαιπωρημένος από την πανδημία, την έλλειψη εμβολίων και την αύξηση της φτώχειας, που σήμερα αγγίζει το 34% του πληθυσμού, δεν είχε την πολυτέλεια να ανταποκριθεί σε μνήματα τους είδους «πάλης ξεκίνημα, νέοι αγώνες». Ψήφισε έναν συντηρητικό αστό οικογενειάρχη (που όμως δούλευε από 15 ετών για να σπουδάσει), με πείρα στα οικονομικά και με ευρεία αποδοχή στα διεθνή χρηματοοικονομικά ιδρύματα, η βοήθεια των οποίων θα είναι καθοριστική για την ανάκαμψη της χώρας. Αν και τα πρώτα μέτρα που πρόκειται να λάβει ο νέος πρόεδρος, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στο ισπανόφωνο CNN, αφορούν στην κατάργηση των νόμων που περιόριζαν την ελευθερία των ΜΜΕ καθώς και μέτρα που ενισχύουν την αυτονομία των ΑΕΙ έναντι του κράτους.
Στο μεταξύ τα όνειρα που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται στην περιοχή για τη δημιουργία ενός νέου «κόκκινου κύματος» με τον Fernandez στην Αργεντινή, τους Morales - Arce στη Βολιβία και τους Correa - Arauz στο Εκουαδόρ θα πρέπει προς τον παρόν και μέχρι νεοτέρας να ξαναμπούν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι αποκλείεται το ενδεχόμενο να παίξουν κάποιο ρόλο στο μέλλον. Αν υπάρχει κάτι εν αφθονία στην Λ. Αμερική, αυτό είναι τα όνειρα και οι εκπλήξεις.
