Οδοιπορικό του Guardian στη συνοικία Ζεν του Παλέρμο, μια «οχυρωμένη» πόλη της εγκατάλειψης, εύκολο θύμα για τη Μαφία τώρα με τον κορωνοϊό.
Η συνοικία Ζεν σχεδιάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 από τον κορυφαίο Ιταλό αρχιτέκτονα Βιτόριο Γκρεγκότι, μορφή του μεταμοντερνισμού της δεκαετίας του ’70, σχεδιαστής του σταδίου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992 και της ανακαίνισης της Σκάλας του Μιλάνου. Ο Γκρεγκότι έφυγε από τη ζωή τον Μάρτιο νικημένος από τον νέο κορωνοϊό σε ηλικία 92 ετών.
Η συνοικία Ζεν ήταν ένα πρωτοποριακό έργο για την εποχή εμπνευσμένο από την ιδέα της οχυρωμένης πόλης. Μαζί με τα διαμερίσματα η συνοικία Ζεν περίκλειε θέατρα, χώρους εργασίας. Το όραμα του Γκρεγκότι για μια συνοικία πρότυπο, μια κυψέλη ζωής, διαλύθηκε σύντομα καθώς το έργο εγκαταλείφθηκε. Η συνοικία Ζεν μετατράπηκε σε μια οχυρωμένη πόλη του μικροεγκλήματος και έγινε το προπύργιο των επιχειρήσεων της Κόζα Νόστρα.
Σήμερα οι 16.000 ένοικοι της συνοικίας Ζεν ζουν σε ερειπωμένα, μικροσκοπικά διαμερίσματα των 40 τετραγωνικών μέτρων. Σε κάποια διαμερίσματα μένουν έως και οκτώ άτομα. Το ποσοστό της ανεργίας στην εν λόγω συνοικία του Παλέρμο φτάνει το 50%. Η κρίση με τον κορωνοϊό και η παρατεταμένη καραντίνα έχει κάνει τη ζωή των ενοίκων της συνοικίας Ζεν αφόρητη, δυσβάσταχτη, εφιαλτική.
«Πολλοί από όσους ζουν στο Ζεν επιβιώνουν με την παραοικονομία», λέει στον βρετανικό Guardian ο πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Albero della Vita Foundation» που ασχολείται με τη φτώχεια στις υποβαθμισμένες περιοχές της Ιταλίας. «Από την επιβολή των κυβερνητικών περιοριστικών μέτρων και μετά αυτοί οι άνθρωποι έμειναν χωρίς εισόδημα, χωρίς φαγητό στο σπίτι. Οι οικογένειες δοκιμάζονται καθημερινά και τα παιδιά τους πεινούν καθώς δεν πηγαίνουν σχολεία και έμειναν χωρίς συσσίτιο».
«Δεν ντρέπομαι να χτυπήσω την πόρτα του γείτονα για λίγο αλεύρι ή μακαρόνια», λέει η Ρόζι, άνεργη και αυτή και ο σύζυγός της που επιβιώνουν με το επίδομα της κυβέρνησης. «Το διαμέρισμά μας είναι μικρό, τα παιδιά στην καραντίνα παίζουν σε έναν χώρο δέκα τετραγωνικών μέτρων. Σε έναν τέτοιο χώρο οι ημέρες της καραντίνας μοιάζουν ατελείωτες», συμπληρώνει.
Σε αυτές τις υποβαθμισμένες περιοχές η κατάσταση αναμένεται να γίνει χειρότερη μέχρι το φθινόπωρο. Η μη κυβερνητική οργάνωση κάνει ήδη διανομή τροφίμων στη συνοικία Ζεν του Παλέρμο. «Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ το 27% των Ιταλών θα βρεθεί στα όρια της φτώχειας αν το εισόδημά του συνεχιστεί να βρίσκεται σε αναστολή για περισσότερους από τρεις μήνες. Την ίδια ώρα τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας αυξάνονται και πολλοί βρίσκουν διέξοδο στο μικροέγκλημα».
Τα περισσότερα σούπερ μάρκετ γύρω από τη συνοικία Ζεν περιπολούνται από την αστυνομία καθώς οι επιδρομές από τους ενοίκους είναι συχνές. Στα τέλη του Μαρτίου μια αλυσίδα ταχυφαγείων ανακοίνωσε ότι σταματά τις διανομές στο σπίτι μετά την επίθεση που δέχθηκε ένας υπάλληλός της.
«Εάν δεν επέμβει το κράτος, η Μαφία θα αναλάβει δράση για να προστατεύσει δήθεν αυτές τις οικογένειες», λέει ο δήμαρχος του Παλέρμο, Λεολούκα Ορλάντο. «Τα αφεντικά της Μαφίας είναι έτοιμα να εκμεταλλευτούν τις οικογένειες σε ανάγκη και να κεφαλαιοποιήσουν για δικό τους όφελος την κρίση».
Ήδη η εφημερίδα La Repubblica έγραψε ότι ο αδελφός του αφεντικού της Κόζα Νόστρα φέρεται να διανέμει φαγητό στις οικογένειες της συνοικίας Ζεν, στην οποία οι δημοσιογράφοι δεν είναι πια ευπρόσδεκτοι. Μέλη της Μαφίας με μηχανάκια αλωνίζουν τη συνοικία παρέχοντας προστασία κρατώντας την αστυνομία μακριά από την υποβαθμισμένη γειτονιά της Σικελίας. Παρά την καραντίνα το εμπόριο και η διακίνηση των ναρκωτικών συνεχίζονται απρόσκοπτα. «Όλοι μας αντιμετωπίζουν σαν εγκληματίες γιατί ζούμε στο Ζεν», λέει η 24χρονη Κατερίνα Σαντόρο, «μας βλέπουν σαν μαφιόζους, σαν διακινητές. Ξεχνούν το πόσο φτωχοί είμαστε». Το μέλλον στη συνοικία Ζεν είναι δυσοίωνο, ειδικά όσο συνεχίζεται η κρίση με τον κορωνοϊό. Είναι μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί μέχρι το τέλος του 2020.
11°
Ο αρχιτέκτονας Βιτόριο Γκρεγκότι πέθανε από κορωνοϊό © EPA/DANIEL DAL ZENNARO
