Το Brexit ανοίγει και πάλι το θέμα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας

Το ζήτημα έμοιαζε να έχει λυθεί στις κάλπες εδώ και έξι χρόνια. Όμως το Brexit έδωσε νέα πνοή στους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας της Σκωτίας, που είναι αποφασισμένοι να επαναφέρουν την συζήτηση παρά την αδιαλλαξία του Λονδίνου.

Επειτα από παλινωδίες ετών, η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση απέχει πλέον μία ανάσα. Όμως, η νέα πραγματικότητα δεν είναι ευμενώς αποδεκτή στην Σκωτία και την Βόρεια Ιρλανδία, επαρχίες που τάχθηκαν κατά πλειοψηφία το 2016 υπέρ της παραμονής της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για ρήγματα.

Για τους σκωτσέζους αυτονομιστές, η ιστορική αυτή επιλογή νομιμοποιεί την διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, που ψήφισε κατά 55% υπέρ της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2014.

Θεωρούν ότι ανάμεσα στους πολίτες της Σκωτίας που ψήφισαν κατά του Brexit (62%) ορισμένοι έχουν αλλάξει γνώμη και πιστεύουν ότι η Σκωτία πρέπει να χαράξει την δική της πορεία, έπειτα από 300 χρόνια συμμετοχής στην Ενωση. Θεωρητικά, αυτό θα επέτρεπε στην Σκωτία να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

«Το Brexit έφερε στην επιφάνεια ένα πραγματικό πρόβλημα του βρετανικού Συντάγματος: η Σκωτία ψηφίζει για κάτι χωρίς αυτό να έχει αποτέλεσμα», εξηγεί ο Κρίστοφερ Κλάναχαν κατά την διάρκεια πορείας για την ανεξαρτησία στην Γλασκώβη στις αρχές του Ιανουαρίου. Το 2014, είχε ψηφίσει κατά του χωρισμού.

Η Νίκολα Στέρτζον, πρωθυπουργός της Σκωτίας και επικεφαλής του αυτονομιστικού Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP), αύξησε την πίεση επί της βρετανικής κυβέρνησης για να οργανώσει δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.

Έγραψε στον Μπόρις Τζόνσον για να του το ζητήσει επισήμως, εκτιμώντας ότι η συντριπτική νίκη του κόμματός της στην Σκωτία κατά τις βουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου τής δίνει εντολή γι΄ αυτό.

Ομως, ο βρετανός πρωθυπουργός το αρνείται κατηγορηματικά, θεωρώντας ότι αυτό «θα παρέτεινε την πολιτική στασιμότητα που η Σκωτία έχει γνωρίσει κατά την τελευταία δεκαετία».

Αβέβαιες δημοσκοπήσεις

Η Νίκολα Στέρτζον κατηγόρησε τους κυβερνώντες Τόρις ότι αγνοούν την λαϊκή βούληση. «Το πρόβλημα για τους Τόρις είναι ότι όσο προσπαθούν να βάλουν εμπόδια στην δημοκρατία...τόσο τροφοδοτούν την υποστήριξη προς την υπόθεση της ανεξαρτησίας», έγραψε στο Twitter.

Απέναντι σε μία αδιάλλακτη κυβέρνηση, η κυβέρνηση της Σκωτίας θα μπορούσε να προσφύγει στην δικαιοσύνη, αλλά οι ειδικοί θεωρούν ότι αυτή η κίνηση δεν θα είχε μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας.

«Το αν θα υπάρξει δεύτερο δημοψήφισμα ή όχι και υπό ποιες προϋποθέσεις αποτελεί πολιτικό θέμα που θα επιλυθεί στην πολιτική αρένα», σύμφωνα με την βρετανική ένωση συνταγματικού δικαίου.

Πολλοί θεωρούν ότι θα ήταν σωστό οι αυτονομιστές να περιμένουν τις επόμενες εκλογές για το τοπικό κοινοβούλιο το 2021 για να ενισχύσουν το πολιτικό τους βάρος.

Ο επικεφαλής της ομάδας του SNP στο βρετανικό κοινοβούλιο Ιαν Μπλάκφορντ δήλωσε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Herald ότι οι συντηρητικοί υπουργοί του Μπόρις Τζόνσον του εμπιστεύθηκαν κατ' ιδίαν ότι «μακροπρόθεσμα θα είναι δύσκολη η διατήρηση » της σημερινής γραμμής της βρετανικής κυβέρνησης.

Εάν υπάρξει καθαρή πλειοψηφία υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος, η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει πιθανότατα να το αποδεχθεί, λέει η Νίκολα ΜακΓιούαν, καθηγήτρια εδαφικών πολιτικών στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

Εν αναμονή, διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας οργανώνονται συστηματικά στους δρόμους του Εδιμβούργου και της Γλασκώβης.

Εάν το Λονδίνο καταλήξει να δώσει την συγκατάθεσή του για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος, από τις δημοσκοπήσεις δεν αναδεικνύεται καθαρή πλειοψηφία για την μία ή την άλλη πλευρά. «Υπήρξε μία άνοδος (στο ρεύμα υπέρ της ανεξαρτησίας) αλλά όχι ισχυρή και αφορά εκείνους που ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Πάντως, μακροπρόθεσμα, εάν το Brexit έχει αρνητικές οικονομικές συνέπειες τα επόμενα χρόνια, αυτό θα μπορούσε να τροφοδοτήσει την δυσαρέσκεια στην Σκωτία και να δώσει νέα επιχειρήματα στους αυτονομιστές.