Δύο θεατρικά έργα αυτό τον Νοέμβριο στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση ρίχνουν τα φώτα της ράμπας σε πεδία αληθινού πολέμου και ιστοριών ανθρώπων που η Ιστορία τούς παίρνει τη ζωή σβάρνα. Συρία, καθημερινό θέαμα πλέον ο πόλεμος σε ζωντανή μετάδοση. Αίμα, καταστροφή, παιχνίδια εξουσίας και πλούτου, κρυμμένες εκδοχές ή φανερά κίνητρα. Προσφυγική κρίση που σαν τσουνάμι ή after effect εξαπλώνεται μετακινώντας ανθρώπους κατά κύματα. Αλλά και παραμένοντες, ανήμποροι να δραπετεύσουν από θέατρα μάχης ή παραλόγου.
Περισσότερος πόνος: η οδύνη της εξορίας, ο νόστος για την πατρική γη, το νυν υπέρ πάντων ερώτημα, για το πώς μπορεί να επιζήσει η αγάπη σε καιρούς «αναμονής», αφού κάποτε όλοι οι ξεριζωμένοι ονειρεύονται την επιστροφή. Στο «The Factory» ο σκηνοθέτης Omar Abusaada και ο συγγραφέας Mohammad Al Attar ερευνούν μια πραγματική ιστορία, όταν στα βόρεια σύνορα της Συρίας, παραμονές της Αραβικής Άνοιξης του 2012, εγκαινιάζεται ένα εργοστάσιο τσιμέντων γαλλικών συμφερόντων. Με ποιο τρόπο, μερικά χρόνια αργότερα, όταν ξεκινήσει η λαϊκή εξέγερση κατά του Άσαντ, θα εξακολουθήσει να λειτουργεί; Ηθοποιοί από τη Δαμασκό θα ανέβουν στη σκηνή του Ιδρύματος Ωνάση, για μια αφήγηση-αναμετάδοση του χρονικού των σκοτεινών οικονομικών παιχνιδιών. Παράμετρος που διαφεύγει, καθώς το θέαμα ρέει επικεντρώνοντας μόνο στο πεδίο της «δράσης» κι όχι στα παρασκήνια.
Στο «Ithaca, our Odyssey 1» της βραζιλιάνας σκηνοθέτριας Christiane Jatahy, η προσφυγική κρίση συνδέεται με τον αρχαίο μύθο της επιστροφής στην Ιθάκη της Πηνελόπης και την Ωγυγία της Καλυψώς, μέσω μιας θάλασσας που θα «σκάσει» στα ρηχά της Στέγης και θα πλημμυρίσει την Κεντρική Σκηνή. Οι ήρωες θα επιπλέουν (;) στα νερά της, μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της Jatahy επί της σύγχρονης παράλληλης πραγματικότητας. Quo Vadis; Το αιώνιο τραγούδι των Σειρήνων, η Οδύσσεια της επιστροφής (;), η αντανάκλαση των ζωών του σήμερα και των ειδήσεων περί προσφυγικής κρίσης πάνω στα κύματα του μύθου και του παρελθόντος.
Ο Έντουαρντ Άλμπι αντικαθιστά τον «λύκο» (wolf) με το όνομα της Αγγλίδας αυτόχειρα συγγραφέως Virginia Woolf, παραπέμποντας στο ερώτημα «Ποιος δεν φοβάται μια ζωή χωρίς ψευδαισθήσεις;». Η Μαρία Πανουργιά σκηνοθετεί το θρυλικό αμερικανικό έργο χωρίς ψευδαισθήσεις, τοποθετώντας το σε ένα «ταριχευμένο» αστικό σαλόνι και αφήνει το ραδιόφωνο ανοιχτό.
«Crash Park: Η ζωή ενός νησιού» του Philippe Quesne 28-30 Δεκ. 2018 / Κεντρική Σκηνή
Μια μυστηριώδης νήσος αναδύεται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Γύρω μας, ο ωκεανός. Τα πάντα εδώ είναι πιθανά. Μπορεί να συντριβούν αεροπλάνα, να αναδυθούν γοργόνες και τέρατα, να συγκροτηθούν καινούργιες πολιτείες, να γεννηθούν νέοι μύθοι και θρύλοι. Δύο χρόνια μετά τη «Μελαγχολία των δράκων», με την οποία συστήθηκε στο ελληνικό κοινό, ο Φιλίπ Κεν επιστρέφει στη Στέγη με την πιο πρόσφατη παραγωγή του, όπου μπλέκει την ομηρική «Οδύσσεια» με το τηλεοπτικό «Lost», τον Ιούλιο Βερν με το μιούζικαλ και την εξορία με την ουτοπία.
Πώς πρέπει να ζούμε; Κανείς δεν ξέρει. Ο Τσέχοφ, γράφοντας τις «Τρεις αδερφές» σαν μια κωμωδία για τις προσδοκίες, προτείνει κάτι αντιδραστικό: ας ζούμε χωρίς φαντασιώσεις, μόνο με δράση. 117 χρόνια αργότερα, υπάρχουν ακόμα λόγοι για να το θυμόμαστε. Όπως επισημαίνει ο σκηνοθέτης για τους ήρωές του: «Παγιδευμένοι στον εαυτό τους, χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα. Έξω από τους τοίχους του σπιτιού τους, συντρίβονται. Αυτή η αναμέτρηση με το έξω γίνεται το κέντρο της παράστασης. Αυτή η αναμέτρηση είναι και η ιστορία του καθενός μας. Η αγωνία να βρούμε τη θέση μας σε έναν κόσμο στον οποίο ήρθαμε ξαφνικά, χωρίς λόγο και αιτία».
19°
© David Baltzer
