«Ψάρια στη Γυάλα» στο Θέατρο Μπέλλος

Τέσσερις νεαρές γυναίκες - όλες κάτω των τριάντα ετών - συμβιώνουν σ’ ένα διαμέρισμα της πιο σικάτης περιοχής του Λονδίνου. Η κάθε μία προέρχεται από διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά όλες τους αποκτούν ενός είδους κοινής και μοιραίας σχέσης με τον χώρο στον οποίο συν-υπάρχουν.

Για όλες ο χώρος αυτός, είναι ένας προσωρινός σταθμός, μία στάση ανάπαυσης πριν απ’ το μεγάλο βήμα, πριν απ’ τη μεγάλη απόσταση και την προσωπική διαδρομή που έχει να διανύσει η κάθε μία. Είναι ο τόπος αναμονής τους,  ο τόπος συνενοχής τους, ο τόπος που ανασαίνουν λίγο πριν το μακροβούτι,  αλλά κι ένας τόπος που μπορούν να ανοιχθούν, να μοιραστούν, να ουρλιάξουν, να πιούν, να γελάσουν, να φοβηθούν,  μαζί. Αυτό το «μαζί» είναι που είναι άξιο προς ανακάλυψη.

Βρισκόμαστε ακόμα, στην ταραχώδη για τη γυναίκα και όλες τις θηλυκότητες, δεκαετία του 1970. Τέσσερις γυναίκες στην ακμή τους, σφύζουν από δύναμη, σεξουαλικότητα, ζωή. Επεξεργάζονται το πως θα μπορέσουν να έχουν ένα κομμάτι από την ήδη μοιρασμένη πίτα της κοινωνικής ιεραρχίας. Αναρωτιούνται αν οι επιτακτικές τους επιθυμίες είναι ουτοπίες, αν υπάρχει κίνδυνος στην επιθυμία, αν μπορούν να τολμήσουν να υπάρξουν. Κοιτάζουν τη ζωή πίσω από ένα γυάλινο παραπέτασμα, μακριά από την πρώτη γραμμή κι ας βρίσκονται ολοκληρωτικά στη μάχη. Η κάθε μια παλεύει με τον δικό της τρόπο, διωκόμενη από τον προσωπικό της δαίμονα.

Μέσα από τα μάτια 4 νέων ηθοποιών, βλέπουμε μια εποχή́ που οι γυναίκες παρακολουθούν την ανδρική́ κούρσα ταχύτητας από́ τις κερκίδες. Καταλαβαίνουμε τη δύναμη του δεσμού τους μέσα από τα ξαφνικά γέλια τους, τις εκκωφαντικές κραυγές, τους ξέφρενους χορούς και τις μεγάλες σιωπές τους.

Το έργο «Dusa - Fish - Stas and Vi» ήταν το πρώτο φεμινιστικό θεατρικό έργο που κατάφερε να ανέβει με μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στο West End του Λονδίνου. Είχε πρωτοανέβει με τον τίτλο «Νεκρά Ψάρια» στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου 1977. 

Εμβληματικό για την εποχή του, αποτελεί ντοκουμέντο της φεμινιστικής γραφής του 70. Με το έργο αυτό η Pam Gems αναδεικνύεται στην Αγγλία, ως η κατεξοχήν φεμινίστρια θεατρική συγγραφέας της γενιάς της.

Τα δικά μας «Ψάρια στη Γυάλα» ψάχνουν τη φεμινιστική γραφή, την αισθητική και την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 70 βρίσκοντας συνδέσεις με το σήμερα.

Λίγα λόγια για την Pam Gems    

Ξεκίνησε να γράφει σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει την απομόνωση που ένιωθε εξ αιτίας του κοινωνικού της ρόλου ως νοικοκυρά και μητέρα. Το 1970 μετακόμισε με την οικογένειά της στο Λονδίνο όπου ήρθε σε επαφή με το δεύτερο κύμα του φεμινιστικού κινήματος ή αλλιώς “τον ακαδημαϊκό φεμινισμό”. Εκεί έγραψε διηγήματα, μονολόγους και θεατρικά έργα γύρω από τη ζωή και τη σεξουαλικότητα των γυναικών, τα οποία παίζονταν σε μικρά και δημοφιλή Λονδρέζικα θέατρα. Η επιτυχία των έργων της, αλλά και άλλων γυναικών συγγραφέων, οδήγησε στο να γίνει μια αποκλειστικά φεμινιστική θεατρική σεζόν στο ριζοσπαστικό Almost Free Theatre στο Soho, υπό την διεύθυνση του σκηνοθέτη και ακτιβιστή Ed Berman.  Αυτό το εμβληματικό για την εποχή του θέατρο, λειτουργούσε με όρους κολεκτίβας όπου οι θεατές πλήρωναν ανάλογα με τις δυνατότητες τους αλλά… όχι λιγότερο μια πένα (1 σεντ).  Η εκρηκτική ενέργεια αυτής της θεατρικής χρονιάς οδήγησε στη δημιουργία δύο σημαντικών ομάδων.  Η πρώτη, ήταν η ελευθεριακή Women’s Theatre Group και ήταν ανοιχτή σε όσες γυναίκες ήθελαν να συμμετέχουν, ανεξαρτήτου εμπειρίας.  Η δεύτερη ονομάστηκε Monstrous Regiment και έδωσε έμφαση στην ανάγκη ύπαρξης γυναικών στον επαγγελματικό θεατρικό χώρο, και ανάγκη ενασχόλησης αυτών των γυναικών-επαγγελματιών με την ποιοτική θεατρική έρευνα γύρω από τις γυναικεία ζητήματα.

Στη δεκαετία του ’70, τα έργα της Pam Gems συχνά προκαλούσαν έντονες διαμαρτυρίες από την Κίνηση της Απελευθέρωσης των Γυναικών που αντιδρούσε στην ύπαρξη ανδρών στη σκηνή. Παρόλα αυτά ήταν από τις πρώτες συγγραφείς που ασχολήθηκαν με τη θέση της γυναίκας στο θέατρο δημιουργώντας πολύπλοκους γυναικείους χαρακτήρες πράγμα σπάνιο την εποχή εκείνη.