Μια κινηματογραφική ταινία δράσης με ένταση και σπάνιες στιγμές επαφής με τον κόσμο. Έτσι βιώνει την προεκλογική περίοδο ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης. Στην A.V. μιλάει για την Αθήνα τού σήμερα και πώς θα ήθελε να την αλλάξει εάν εκλεγεί.
Τι σας λείπει ήδη, και μάλιστα αρκετά, από τις ημέρες σας στον Συνήγορο του Πολίτη; Γιατί θέλετε να γίνεται δήμαρχος και γιατί στον Δήμο Αθηναίων;
Από τον Συνήγορο του Πολίτη μού λείπουν οι άνθρωποι, οι συνεργάτες μου. Μου λείπει επίσης η καθημερινή ενασχόληση με τα προβλήματα των πολιτών. Τώρα που γυρίζω την Αθήνα καταλαβαίνω από πρώτο χέρι πού οφείλεται η απόγνωση, με την οποία έρχονταν τόσοι πολίτες στον Συνήγορο. Γιατί στον Δήμο Αθηναίων; Ναι, είναι μια τρέλα (γέλια). Έχω διδάξει τα θέματα των δικαιωμάτων και της δημόσιας διοίκησης στο πανεπιστήμιο. Στον Συνήγορο όλη μου η προσπάθεια και αποστολή ήταν να κάνω τις δημόσιες υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων και τους δημάρχους, να σέβονται τα δικαιώματα των πολιτών. Ήρθε η στιγμή, εγώ ως δήμαρχος Αθηναίων, εάν εκλεγώ, να τα εφαρμόσω όλα αυτά στην πράξη και μάλιστα στον πρώτο δήμο της χώρας.
Στην ανεξάρτητη αρχή δεχόσασταν καταγγελίες, κάνατε διαπιστώσεις. Είστε έτοιμος να περάσετε από τη διαπίστωση στην εφαρμογή;
Η θεωρία είναι στο πανεπιστήμιο. Στον Συνήγορο του Πολίτη δεν μέναμε στη θεωρία και δεν κάναμε μόνο διαπιστώσεις. Μπορεί ο Συνήγορος να μην έχει την αρμοδιότητα να επιβάλει τη θέση του, αλλά σε ένα μεγάλο ποσοστό οι δημοτικοί άρχοντες εφάρμοζαν τα πορίσματά του. Νομίζω ότι βρίσκομαι πια σε μια ηλικία και έχω πίσω μου μια διαδρομή που μου δίνει την ωριμότητα για να τα κάνω όλα αυτά πράξη. Δεν βλέπω, όμως, ότι περνάω από τη θεωρία στην πράξη. Στον Συνήγορο επανειλημμένα μιλούσα με τους δημάρχους και ερχόμουν και σε αντιπαράθεση. Απλώς αλλάζει η όχθη, πλέον. Τώρα θα περάσω στην όχθη της τοπικής εξουσίας, κομίζοντας, όμως, όλη μου την εμπειρία. Μπαίνοντας μέσα στο επονομαζόμενο «τέρας της γραφειοκρατίας»... Αυτό είναι που πρέπει να σπάσουμε. Αυτό το τέρας της γραφειοκρατίας μόνο από κάποιον που έρχεται από έξω μπορεί να σπάσει. Δεν μπορεί να το κάνει ο απερχόμενος δήμαρχος, διότι είναι σαρξ εκ της σαρκός όλου αυτού του συστήματος. Βασική αιτία της γραφειοκρατίας στον Δήμο της Αθήνας είναι το γεγονός ότι επί 25 χρόνια, σχεδόν μία γενιά, βρίσκεται η ίδια παράταξη στην εξουσία. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Θα έλεγα ότι 25 χρόνια είναι πολλά για οποιοδήποτε κόμμα. Ειδικά στην Ελλάδα. Δημιουργούνται παγιωμένες καταστάσεις, δημιουργούνται πελατειακά δίκτυα τόσο μέσα στο δήμο όσο και στη σχέση του με τους πολίτες. Αυτό πρέπει ούτως ή άλλως ν’ αλλάξει.
Είστε ΠΑΣΟΚ;
Την υποψηφιότητά μου τη στηρίζουν το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς, οι Οικολόγοι-Πράσινοι, το ΠΑΣΟΚ και το κόμμα Δράση, καθώς επίσης και άνθρωποι με πλούσια δραστηριότητα στην κοινωνία των πολιτών. Το γεγονός ότι αυτή η υποψηφιότητα στηρίζεται από τόσο ευρύ φάσμα πολιτικών δυνάμεων είναι μεγάλη δύναμη. Είναι, επίσης, απόδειξη ότι τα πράγματα έχουν χειροτερεύσει τόσο πολύ στον Δήμο της Αθήνας, ώστε χωρίς κανένα πρόβλημα και καμία τριβή βρέθηκαν αυτά τα τέσσερα κόμματα μαζί. Με πρόγραμμα και ψηφοδέλτια διαμορφωμένα από κοινού πορευόμαστε να πάρουμε το δήμο. Διεκδικούμε το αυτονόητο. Και το αυτονόητο δεν γνωρίζει κομματικά σύνορα και κομματικές περιχαρακώσεις. Αυτό το πείραμα γίνεται για πρώτη φορά, κι εγώ αισθάνομαι μεγάλη άνεση και σιγουριά που με περιβάλλουν πολιτικές δυνάμεις από τόσο ευρύ φάσμα.
Κάποιοι πολίτες έχουν πειστεί ότι το ζητούμενο των επικείμενων εκλογών είναι ένα μήνυμα απόρριψης-καταδίκης του μνημονίου. Άλλοι πάλι το προσωποποιούν σε αρνητική ψήφο για τον κ. Κακλαμάνη. Μήπως έχει χαθεί η ουσία των δημοτικών εκλογών; Με τι κριτήρια θα ψηφίσει κανείς το 2010, έτος κρίσης και μνημονίου;
Πρόκειται για εκλογές με στόχο την ανάδειξη αρχόντων τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Αθήνα δεν έχει την πολυτέλεια να έχει άλλη μια τετραετία χαμένη, διότι η Αθήνα είναι μια πόλη υπό κατάρρευση. Το ζητούμενο είναι να εκλέξουμε μια αρχή που θα ανακουφίσει τον κόσμο από τις επιπτώσεις του μνημονίου. Και η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να κάνει πολλά. Από εκεί και πέρα υπάρχει η αρνητική ψήφος και οι άνθρωποι που θέλουν να καταψηφίσουν τον κ. Κακλαμάνη πιστεύω ότι δεν έχουν άδικο. Έχει κάνει κακό στον Δήμο της Αθήνας. Θα συμβούλευα τους πολίτες να κοιτάξουν τα προγράμματα των υποψηφίων για να δουν κατά πόσο έχουν συνοχή και σοβαρότητα. Αλλά και να κοιτάξουν την προηγούμενη διαδρομή του καθενός. Ο καθένας μας έχει μια διαδρομή στο δημόσιο βίο. Εγώ έχω μια διαδρομή ως Συνήγορος του Πολίτη, ως βοηθός Συνηγόρου του Πολίτη και πιο πριν ως πανεπιστημιακός δάσκαλος. Ο κ. Κακλαμάνης έχει μια αποτυχημένη θητεία στο δήμο και μια αποτυχημένη θητεία ως υπουργός Υγείας. Ας μην ξεχνάμε ότι ο διάδοχός του στο Υπουργείο Υγείας είχε πει ότι «παρέλαβε τα νοσοκομεία σε τριτοκοσμική κατάσταση».
Υπάρχουν χρήματα για την ανακούφιση από το μνημόνιο; Θα αυξήστε τα τέλη;
Η χώρα βρίσκεται σε τεράστια οικονομική κρίση. Λεφτά μπορούν να εξοικονομηθούν. Και λεφτά μπορούν να βρεθούν. Και εννοείται ότι δεν θα αυξήσουμε τα τέλη σε μια περίοδο που ο κόσμος δοκιμάζεται. Τα τέλη θα μπορούσαν να γίνουν πιο αναλογικά. Να πληρώνουν λιγότερα όσοι ζουν στις φτωχότερες περιοχές. Μπορούμε, επίσης, να περιορίσουμε τη σπατάλη. Στον Δήμο της Αθήνας, για παράδειγμα, ο κ. Κακλαμάνης έχει 99 συμβούλους. Σας πληροφορώ ότι ο πρωθυπουργός έχει στο γραφείο του 74. Καταλαβαίνετε τι σπατάλη είναι αυτή; Και μετά, δημιουργείς ανάπτυξη στρέφοντας το δήμο σε παραγωγικές δραστηριότητες. Ο Δήμος της Αθήνας είναι από τους ελάχιστους αντίστοιχων μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων χωρίς στεγαστικό πρόγραμμα. Χωρίς στεγαστική πολιτική. Τώρα που έχουν πέσει οι τιμές των ακινήτων ο δήμος πρέπει να αγοράσει ακίνητα, διαμερίσματα. Να συμβληθεί με τεχνικές εταιρείες, να επισκευάσει και να συντηρήσει τα κτίρια και να δημιουργήσει κίνητρα σε νέα ζευγάρια να έρθουν να εγκατασταθούν πάλι στο κέντρο της πόλης, ιδιαίτερα στο ιστορικό και εμπορικό, το οποίο έχει ερημώσει.
«Δεν είναι αρμοδιότητά μου». Αγαπημένη φράση πολλών δημάρχων. Τι γίνεται εάν κάτι δεν περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του δήμου; Ο δήμαρχος σφυρίζει αδιάφορα;
Δυστυχώς αυτό είναι μόνιμο μοτίβο του απερχόμενου δημάρχου. Επαναλαμβάνει ότι δεν έχει αρμοδιότητα, ειδικά στα θέματα της ασφάλειας, της μετανάστευσης, των τοξικοεξαρτημένων και τα λοιπά. Αν το δούμε από νομικίστικη σκοπιά, πράγματι ο δήμος δεν έχει αρμοδιότητα για τη δίωξη του εγκλήματος και για το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης. Αλλά οι δημότες του υφίστανται τις συνέπειες. Άρα ο δήμος πρέπει να σταθεί δίπλα τους και πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες. Πρέπει να σταματήσει να οχυρώνεται πίσω από το νομικίστικο επιχείρημα, να μπει μπροστά. Πρέπει, λόγου χάριν, για την επίλυση του μεταναστευτικού προβλήματος να πιέσει την κυβέρνηση, αλλά και να προσφέρει τις υποδομές που χρειάζονται. Να δικτυωθεί με τις οργανώσεις των μεταναστών για να εξασφαλίσει τη συμπαράσταση και την αρωγή τους. Πρέπει η δημοτική αστυνομία να ασχοληθεί σοβαρά με το παραεμπόριο που έχει γονατίσει τις επιχειρήσεις, να σταματήσει να παίζει κρυφτούλι με τους ανθρώπους που εμπορεύονται παράνομα. Η δημοτική αστυνομία δεν είναι μόνο για να κόβει κλήσεις. Δεν βλέπει αυτό που βλέπουν όλοι οι πολίτες; Ότι υπάρχουν διαμερίσματα που νοικιάζονται σε δέκα και 20 μετανάστες; Εκεί δεν έχει την υποχρέωση να παρέμβει, να καλέσει το ΣΔΟΕ για να πατάξει αυτή τη φοροδιαφυγή;
Αθήνα, πόλη καθαρή. Δεν ακούγεται σαν το πιο σύντομο ανέκδοτο;
Υπάρχει όρος γι’ αυτό. Είναι το contradictio in terminis, μέσα στους ίδιους όρους της φράσης υπάρχει η αντίφαση. Η Αθήνα μόνο καθαρή δεν είναι. Η Αθήνα είναι μια πολύ βρόμικη πόλη. Δεν το λέω εγώ αυτό, το λένε πρώτα απ’ όλα οι κάτοικοι. Το λένε οι έρευνες των ξενοδόχων της Αθήνας. Το λένε τουρίστες στο ίντερνετ. Μια κοινή ομολογία, που δυστυχώς αποδεικνύει πραγματικά την ανικανότητα της απερχόμενης δημοτικής αρχής, διότι εάν κάτι είναι μέσα στις αρμοδιότητές της είναι η καθαριότητα. Κι ένα άλλο πρόβλημα: ο φωτισμός. Βλέπεις ολόκληρες γειτονιές της πόλης βυθισμένες στο σκοτάδι. Αν φωτίζονταν καλύτερα αυτό θα προλάμβανε πολλές εγκληματικές πράξεις. Υπάρχει μια εικόνα εγκατάλειψης γιατί ο δήμος έχει αποσυρθεί από την πόλη. Το βλέπεις στα πάρκα, στις παιδικές χαρές, σε κάποιους βρεφονηπιακούς σταθμούς, το βλέπεις στα πεζοδρόμια και στους δρόμους. Πιστεύει κανείς στην Αθήνα ότι η πόλη είναι καλύτερη από ό,τι ήταν πριν από τέσσερα χρόνια; Έχουμε μια δημοτική αρχή που δηλώνει σε ζωτικά θέματα αναρμόδια, ενώ εκεί που είναι αρμόδια δεν κάνει τίποτα. Αναρωτιέμαι γιατί ο απερχόμενος δήμαρχος μας ζητάει να τον επανεκλέξουμε.
Σας αρέσουν τα πάρκα της Αθήνας; Χρειάζεται η Αθήνα κι άλλο πράσινο, για να αναπνεύσει ή περισσότερο χώρο;
Θα έλεγα ότι προσπαθώ να περνάω πάντα από τον Εθνικό Κήπο. Αν και είμαι απογοητευμένος από την εικόνα του. Δεν μου φαίνεται κακή ιδέα η ιδέα να γκρεμίσουμε. Η Αθήνα χρειάζεται και χώρο και πράσινο. Στην πυκνοδομημένη Άνω Κυψέλη οι πολίτες ασφυκτιούν. Πρέπει επίσης να μεγαλώσουμε τα πεζοδρόμια. Έτσι περιορίζονται οι θέσεις στάθμευσης και δημιουργείται αντικίνητρο για τους Αθηναίους να κατέβουν με το αυτοκίνητο στο κέντρο. Ακόμα θα πρέπει ο δήμος, κι εγώ θα το κάνω, να διεκδικήσει ένα τμήμα από το αεροδρόμιο του Ελληνικού. Να δοθεί στο δήμο για να απαλλοτριώσει περίπου 1.000 στρέμματα, να τα διασπείρει σε διάφορες περιοχές της Αθήνας και να φτιάξει μεσαίου μεγέθους πάρκα. Αντί να φτιάξουμε ένα γιγάντιο πάρκο στο Ελληνικό, ας φτιάξουμε επτά μικρότερα πάρκα στο κάθε δημοτικό διαμέρισμα για να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας.
Είναι τόσο σημαντικό για ένα δήμαρχο και μια πόλη ο Παναθηναϊκός να έχει έδρα, και μάλιστα σε περιοχή που δεν έχει σχέση με την ιστορία της ομάδος;
Αυτή τη στιγμή έχουμε πολύ συγκεκριμένα δεδομένα μπροστά μας. Έχουμε ένα νόμο που κάποιες διατάξεις του χαρακτηρίστηκαν αντισυνταγματικές. Έχουμε μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έχουμε και την απόφαση του Παναθηναϊκού να αποσύρει το ενδιαφέρον του από το εγχείρημα της διπλής ανάπλασης. Επομένως, είναι σα να μηδενίζεται το κοντέρ. Τα πάντα ξεκινούν από την αρχή και θα πρέπει εμείς να διασφαλίσουμε το θέμα του γηπέδου να βασιστεί σε τρεις άξονες: πράσινο για την πόλη, ελεύθεροι χώροι και ανάπτυξη. Εκεί ζουν 500 και πλέον Ρομά σε μια γη που δεν τους ανήκει, χωρίς νερό και υποτυπώδεις συνθήκες υγιεινής. Πέφτουν πάνω στα σχέδια της διπλής ανάπλασης... Έχω ασχοληθεί με αυτό το πρόβλημα, όταν ήμουν Συνήγορος του Πολίτη. Είχα απευθύνει πάνω από δέκα έγγραφα στον κ. Κακλαμάνη, ο οποίος ουδέποτε απάντησε. Η οικεία νομοθεσία προβλέπει ότι όταν υπάρχουν πλανόδιοι πληθυσμοί ο δήμος πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία να τους εγκαταστήσει κάπου δημιουργώντας στοιχειώδεις υποδομές. Ο κ. Κακλαμάνης άφησε τους ανθρώπους να ζουν σε άθλιες συνθήκες και να αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία των περιοίκων. Δηλαδή τους δημότες Ταύρου, οι οποίοι δεν είναι ψηφοφόροι του.
Σας άλλαξε η προεκλογική εκστρατεία; Σε τριάμισι χρόνια πού θα είστε; Θα διεκδικήσετε και πάλι το δήμο; Μια θέση στη Βουλή, στην Ευρωβουλή;
Ποτέ δεν κάνω τόσο μακροπρόθεσμα σχέδια. Αυτοί οι τελευταίοι δύο μήνες είναι μία κινηματογραφική ταινία δράσης με κλέφτες και αστυνόμους, με εμένα και στους δύο ρόλους. Και για να καλαμπουρίσουμε λίγο, άλλοτε τρέχω εγώ πίσω από τον κ. Κακλαμάνη και άλλοτε αυτός πίσω από εμένα. Έχει ένταση και σπάνιες στιγμές επαφής με τον κόσμο, ο οποίος σε περιβάλλει με αγάπη. Κόσμος που βλέπεις ότι τρέφει ελπίδες και τις προβάλλει πάνω σου, διότι εκ των πραγμάτων προσωποποιούνται αυτές οι ελπίδες. Θέλω με αυτή την εκλογική μάχη, αν είναι νικηφόρα, να δώσω ένα παράδειγμα του πώς μπορεί να αγωνίζεσαι πολιτικά και μετά να διοικείς με βάση τις αρχές της αξιοπρέπειας, της διαφάνειας και του σεβασμού των δικαιωμάτων του πολίτη και των υποχρεώσεών του.
16°
