Εικαστικα

Madaya Mom: Η μητέρα σούπερ-ήρωας στην εμπόλεμη ζώνη της Συρίας

Μία ανώνυμη μητέρα, αποκλεισμένη σε μία πόλη φάντασμα, γίνεται κόμικ από τους δημιουργούς του Spiderman

112491-222742.jpg
Μυρσίνη Λιοναράκη
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
327021-675452.jpg

Μόλις πριν λίγα χρόνια, η πόλη Madaya ήταν ένας προορισμός διακοπών για Σύρους και Λιβανέζους. Καταπράσινα βουνά, πολλά νερά, πλούσια βλάστηση και εντυπωσιακά αρχοντικά σπίτια. Σήμερα όμως, σχεδόν τίποτα δεν έχει μείνει από όλα αυτά και η πόλη είναι κατεστραμμένη. Ή τουλάχιστον έτσι υποθέτουμε μιας και δεν βγαίνουν στη δημοσιότητα συχνά εικόνες από την περιοχή. Τον Ιανουάριο που μας πέρασε κυκλοφόρησαν κάποιες φωτογραφίες που δείχνουν υποσιτισμένους ανθρώπους σε άθλια κατάσταση. Όλες οι διεθνείς οργανώσεις από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα μέχρι τον Ερυθρό Σταυρό μιλούν για ανθρώπους που πεθαίνουν από την πείνα ενώ ο ίδιος ο ΟΗΕ καταγγέλλει ότι η πείνα λειτουργεί σαν όπλο πολέμου και εκβιασμού. 40.000 πολίτες υπολογίζεται ότι ζουν στη Madaya εγκλωβισμένοι, χωρίς φαγητό, χωρίς περίθαλψη, σε μία διαλυμένη πόλη όπου τα σχολικά θρανία χρησιμοποιούνται σαν καυσόξυλα για τη φωτιά και τα αδέσποτα ζώα σαν κρέας για να ταΐσουν τα παιδιά τους. Είναι αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «πόλη - ανοιχτή φυλακή».

Από τον Ιούλιο του 2015 που ξεκίνησε η πολιορκία, δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο έχουν προσπαθήσει να αποκτήσουν θεωρημένη βίζα από την Δαμασκό για να βρεθούν στην πόλη Madaya και να στείλουν από εκεί ανταποκρίσεις αλλά η κυβέρνηση αρνείται συνεχώς την είσοδο κάθε εκπροσώπου του τύπου.

Η Rym Momtaz, μια έμπειρη δημοσιογράφος του δικτύου ABC News αφού δεν κατάφερνε να προσεγγίσει την περιοχή, είπε να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό. Κατάφερε να επικοινωνήσει με μια μητέρα πέντε παιδιών που ζει στη Madaya και στα αραβικά, ξεκίνησαν μια συζήτηση. Κάθε μέρα της έστελνε μηνύματα με τα νέα της ημέρας, τι έκανε από την ώρα που ξυπνούσε μέχρι το βράδυ που έπεφτε για ύπνο, πώς τα έβγαζε πέρα, τι κινδύνους αντιμετώπιζε και πώς φρόντιζε τα παιδιά της. Το καθημερινό αυτό update της εμπόλεμης μητέρας ήταν συγκλονιστικό. Αρχικά ανέβαινε σε μορφή ημερολογίου με τίτλο «Η μάχη μιας οικογένειας για την επιβίωση». Στη συνέχεια και όσο έβλεπε ότι το υλικό που είχε στα χέρια της ήταν μοναδικό, ήθελε να κάνει κάτι πιο μεγάλο και πιο μαζικό. Ήθελε να κάνει την ιστορία της μητέρας από τη Madaya να φτάσει σε κόσμο που δεν βλέπει ειδήσεις, που δεν παρακολουθεί πολεμικές ανταποκρίσεις από τη Συρία, που δεν διαβάζει αναλύσεις ειδικών στα Διεθνή των εφημερίδων. Το ίδιο σκεφτόταν και ο executive producer του ψηφιακού τμήματος του δικτύου ABC News Digital, ο Dan Silver: πώς μπορούσε η συγκλονιστική αυτή ιστορία να ειπωθεί οπτικά. Και κάπως έτσι μπλέχτηκε η γνωστή εταιρία Marvel Comics.

Το ABC News λοιπόν σε συνεργασία με τη Marvel Comics αποφάσισαν – αφού δεν είχαν πραγματικές εικόνες – να εικονογραφήσουν όλη την ιστορία σε μορφή κόμικ. Το αποτέλεσμα είναι η ψηφιακή συλλογή Madaya Mom που εδώ και λίγες μέρες μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε δωρεάν εδώ.

Η γυναίκα – πρωταγωνίστρια της ιστορίας παραμένει ανώνυμη καθώς το ειδησεογραφικό δίκτυο αρνείται ακόμα και σήμερα να δημοσιοποιήσει τα στοιχεία της. Την γνωρίζουμε όμως καλά μέσα από τα δικά της λόγια όπως αυτά μεταφέρονται στο κόμικ αλλά και μέσα από τις περιγραφές της Rym Momtaz που πλέον έχει γίνει κάτι σαν την εικονική καλύτερή της φίλη. «Μια μέρα μου είπε ότι όλο αυτό είναι πολύ αστείο. Μου μιλάει όπως θα μιλούσε στην καλύτερή της φίλη και τελικά έχω γίνει κάτι σαν τον εξομολογητή της», λέει η Momtaz. Τι λέει όμως η άγνωστη μητέρα για όλη αυτήν την ξαφνική δημοσιότητα και πόσο συνειδητοποιεί τι συμβαίνει; «Όταν της πρωτοείπα ότι η Marvel ήθελαν να ασχοληθεί με την ιστορία της δεν μπορούσε να πιστέψει ότι οι άνθρωποι πίσω από τον Spiderman γνώριζαν ποια είναι και είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για την ίδια. Τα κόμιξ της Marvel βασίζονται πάντα σε ήρωες και σούπερ ήρωες και εδώ που τα λέμε η συγκεκριμένη μητέρα είναι μία από αυτές κατά κάποιον τρόπο. Είναι ένα εκπληκτικό άτομο», περιέγραψε η δημοσιογράφος στην συνέντευξη τύπου για την παρουσίαση του κόμικ την προηγούμενη εβδομάδα.

Το ψηφιακό αυτό κόμικ δεν πάει μόνο του, αφού το συνοδεύουν ένας οδηγός για τους εκπαιδευτικούς και δύο μικρά ντοκιμαντέρ. Στο πρώτο περιγράφεται η πορεία προς τη δημιουργία του κόμικ και το δεύτερο είναι ένα πορτρέτο του σκιτσογράφου της σειράς Dalidor Talajic, ενός Κροάτη καλλιτέχνη που έζησε από κοντά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας το 1991. Όπως ανέφεραν οι παραγωγοί σε συνέντευξη, τον επέλεξαν για να «προσθέσει ένα αυθεντικό στοιχείο στη σειρά αφού είναι και ο ίδιος επιζών από έναν άλλο πόλεμο».

Μερικά αποσπάσματα από το ψηφιακό ημερολόγιο της Madaya Mom:

«Σηκώνομαι πια στις δύο τη νύχτα για να ζεστάνω το σπίτι. Χιόνισε εχθές και κάνει πολύ κρύο. Σπάσαμε τη ντουλάπα για να χρησιμοποιήσουμε τα ξύλα στη φωτιά. Είμαστε τυχεροί που έχουμε ξύλινα έπιπλα, άλλοι δεν έχουν».

«Κάλεσαν τα παιδιά να πάνε πάλι σχολείο. Οι κόρες μου πήγαν και μια οβίδα προσγειώθηκε στο σχολείο. Γύρισαν σπίτι σε υστερία. Είδαν τους φίλους τους να κομματιάζονται μπροστά τους. Ο δάσκαλος τραυματίστηκε σοβαρά και ένας συμμαθητής τους έχασε το πόδι του».

«Παλιά φοβόμουν ότι τα παιδιά μου θα πεθάνουν αλλά τώρα νοιώθω ότι ο θάνατος μπορεί να είναι λιγότερο βασανιστικός από αυτό που περνάνε».

«Σήμερα το γεύμα μας ήταν σούπα με ρύζι και φασόλια. Τα σώματά μας έχουν ξεχάσει να τρώνε πια. Τα παιδιά μου πεινάνε αλλά αρρωσταίνουν. Πονάει το στομάχι τους γιατί τα σώματά τους δεν μπορούν να χωνέψουν το φαγητό μετά από τόσο καιρό πείνας».

«Εδώ και καιρό δεν έχουμε ρεύμα και το νερό είναι παγωμένο. Το πλύσιμο των πιάτων και των ρούχων έχει γίνει μία προσωπική τιμωρία. Μόλις ακουμπάω το παγωμένο νερό, τα χέρια μου μουδιάζουν αμέσως».

«Όταν ξυπνάμε το πρωί, πίνουμε μέντα ή τσάι θυμαριού από τον κήπο με μια σταλιά ζάχαρη. Κάνει τα παιδιά να μην νοιώθουν τόση πείνα για λίγη ώρα».

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ