Ο κ. Τσίπρας έχει μια μοναδική ικανότητα να αλλάζει την κουβέντα. Του μιλάς για τα μέτρα και σου μιλά για τον καιρό. Φυσικά δεν είναι ο πρώτος πολιτικός που το κάνει. Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο έχει αναγάγει την αλλαγή της ατζέντας σε βασικό πυλώνα της στρατηγικής του. Έχει πετύχει έτσι ο δημόσιος διάλογος να διεξάγεται σε μια κινούμενη άμμο όπου οι πράξεις, τα αποτελέσματά τους, άρα και η ευθύνη, συσκοτίζονται.
Η αρχή έγινε με την καταστροφική διαπραγμάτευση του 2015. Δεν υπάρχει στοιχειωδώς καλοπροαίρετος άνθρωπος που να μην κατανοεί ότι κόστισε ακριβά. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σοφία άλλωστε για να καταλάβει κανείς ότι μια οικονομία σε διαρκή αβεβαιότητα και με "capital controls", ασφυκτιά και δεν μπορεί να πετύχει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κι όμως ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν το παραδέχθηκε αλλά υποστήριξε ότι από την διαπραγμάτευση γλιτώσαμε από τον στόχο για υψηλά πλεονάσματα το 2015 και το 2016, με αποτέλεσμα να αποφύγουμε μέτρα 12,5 δισεκατομμυρίων και απώλεια από το ΑΕΠ 20 δισεκατομμυρίων. Δες εδώ.
Κι αυτά την ώρα που είχαμε αύξηση του ΑΕΠ ήδη από το 2014 και όλοι προέβλεπαν σημαντική αύξηση του ΑΕΠ τόσο το 2015 όσο και το 2016. Η πλήρης αντίστροφή της πραγματικότητας.
Το αληθινά ενδιαφέρον όμως προκύπτει όταν η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ φέρνει τελικά πλεόνασμα 4,2% και μάλιστα χωρίς ανάπτυξη αλλά με σκληρά φορολογικά μέτρα. Με βάση την δική του επιχειρηματολογία αυτό θα ήταν μια αναίτια, πρόσθετη, λιτότητα. Η αναίρεση της ίδιας του της πολιτικής. Πόσω μάλλον που για την διανομή του μεγαλύτερου πλεονάσματος δεν εφαρμόστηκε καν η συμφωνία με τους πιστωτές για επιστροφή μέρους του στην κοινωνία. Σχεδόν όλο πήγε στην αποπληρωμή των δανείων καθώς η αξιολόγηση και η δόση καθυστερούσαν. Αλλά βέβαια για τον ΣΥΡΙΖΑ όλα αυτά αποτελούν λεπτομέρειες. Και αυτή η εξέλιξη παρουσιάζεται ως θρίαμβος της οικονομικής του πολιτικής. Τώρα το πλεόνασμα δεν είναι βάρος για την οικονομία, όπως υποστήριζε τόσο καιρό, αλλά το κλειδί για να βγούμε από τα μνημόνια. Μόνα ζυγά δικά μας.
Την ίδια ακριβώς τακτική ακολουθεί και στο ζήτημα της καθυστέρησης της διαπραγμάτευσης. Όσο καιρό τον πίεζε η αντιπολίτευση να βάλει τέλος στην αβεβαιότητα και να ολοκληρώσει την δεύτερη αξιολόγηση, ο κ. Τσιπρας απαντούσε ότι η καθυστέρηση οφείλεται στους δανειστές. Τώρα ωστόσο που επιτέλους έκλεισε η εκκρεμότητα, υποστηρίζει το αντίθετο. Ότι δηλαδή χάρη στην καθυστέρηση και στην σκληρή διαπραγμάτευση πέτυχε τα αντίμετρα. Τα οποία βέβαια είχαν προταθεί ήδη από το Φθινόπωρο.
Η αποθέωση της αλλαγής της ατζέντας πάντως αλλά βέβαια και της σύγχυσης, είναι τα ίδια τα αντίμετρα. Όλη η συζήτηση επικεντρώθηκε στο αν το πρόσθετο πακέτο των μέτρων θα εξισορροπηθεί ή όχι από μέτρα ελάφρυνσης. Με ή χωρίς αντίμετρα όμως στην πραγματικότητα η κυβέρνηση αποδέχθηκε και τις δυο απαιτήσεις του Δ.Ν.Τ. και του κ. Σόιμπλε. Πρώτον πλεονάσματα 3,5% ως και το 2021. Δεύτερον αποδοχή ως διαρθρωτικών μέτρων, την επέκταση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και την διεύρυνση της φορολογικής βάσης με την μείωση του αφορολόγητου. Απλώς στην περίπτωση που τα μέτρα αυτά οδηγήσουν σε υπέρ -πλεόνασμα τουλάχιστον 4,5%, τότε αυτό θα επιστρέψει στην κοινωνία με τα αντίμετρα. Περίπου δηλαδή ότι ίσχυε ως τώρα για το υπέρ- πλεόνασμα. Η μόνη πρωτοτυπία είναι οτι τα αντίμετρα προσδιορίστηκαν από τώρα.
Αξίζει να σημειωθεί οτι η αποδοχή πλεονασμάτων 3,5% συνιστά μείζονα υποχώρηση για την Ελλάδα. Μέχρι τώρα η λογική της ελάφρυνσης του χρέους είχε σαν στόχο να απαιτηθούν μικρότερα πλεονάσματα της τάξεως του 2% ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί η οικονομία. Ο στόχος αυτός ενταφιάστηκε από την αλλοπρόσαλλη τακτική του κ. Τσίπρα.
Αρκεί όμως μια τέτοια επικοινωνιακή τακτική για να διασώσει τον κ. Τσίπρα; Σε κανονικές συνθήκες όχι. Σήμερα ωστόσο, ένα μέρος των πολιτών προσδιορίζει την πολιτική του ταυτότητα πρωτίστως αρνητικά. Μπορεί για παράδειγμα να επιλέξει είτε την άκρα αριστερά είτε την άκρα δεξιά με την ίδια ευκολία, επειδή η πρώτη του επιλογή είναι να χτυπήσει το σύστημα, τις ελίτ, ότι και όσους τέλος πάντων θεωρεί οτι ευθύνονται για την σημερινή του κατάντια. Είναι πολίτες έξω από το ραντάρ, ενδεχομένως και έξω από τις δυνατότητες των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων να τους προσεγγίσουν. Σε αυτούς απευθύνεται ο κ. Τσίπρας προσφέροντας τους ένα εναλλακτικό αφήγημα, που αν και δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, στην πράξη λειτουργεί ως άλλοθι για να συνεχίσουν να τον υποστηρίζουν. Στεγανοποιεί τον κεντρικό πυρήνα των οπαδών του σε μια εικονική πραγματικότητα με μάχες που δεν δόθηκαν και νίκες που δεν υπήρξαν.
Αν οι δημοσκοπήσεις είναι σωστές, οι ψήφοι τους επαρκούν για να διεκδικήσει την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις προσεχείς εκλογές και να ελπίζει στην δεξιά παρένθεση. Ήδη με τον εκλογικό νόμο και το πακέτο μέτρων που ψηφίστηκε, έχει ναρκοθετήσει επαρκώς τις δυνατότητες της επόμενης κυβέρνησης να χαράξει μια διαφορετική πορεία.
14°
