Στις προηγούμενες ευρωεκλογές, πριν από 5 χρόνια, το ΠΑΣΟΚ έκανε για πρώτη φορά ανοιχτή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε επιστήμονες και τεχνοκράτες με πολιτική εμπειρία, για να στελεχώσουν την ομάδα υποστήριξης των ευρωβουλευτών του κόμματος. Η ιδέα ήταν εξαιρετική: αντί να επιλέξει ο κάθε βουλευτής το δικό του έμπιστο συνεργάτη με υποκειμενικά κριτήρια, να συγκροτηθεί αξιοκρατικά μια ενιαία ομάδα υψηλού επιπέδου που θα τους υποστήριζε όλους, ανάλογα με το θέμα και τις προτεραιότητες. Υστερα από λίγο καιρό, ένας συνάδελφός μου πανεπιστημιακός, που ενθουσιάστηκε και έκανε αίτηση με το πλούσιο βιογραφικό του, ήρθε και με βρήκε οργισμένος: είχε λάβει ψηφιακά μια ουδέτερη και τυποποιημένη αρνητική απάντηση χωρίς καμία αιτιολόγηση, η οποία, μάλιστα, είχε κοινοποιηθεί και σε άλλους περίπου 200 αποδέκτες, τους οποίους εξέθετε, δημοσιοποιώντας προς όλους το εμπιστευτικό δεδομένο της απόρριψής τους. Περιττό να προσθέσω πως δεν συγκροτήθηκε ποτέ καμιά τέτοια ομάδα και ο κάθε βουλευτής επέλεξε τελικά τους συνεργάτες του κατά το δοκούν.
Λίγους μήνες αργότερα, το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση και αυτή η πραγματικά ωραία ιδέα του Γιώργου Παπανδρέου (που πήρε στην πολιτική αργκό της εποχής το συνθηματικό όνομα opengov) εφαρμόστηκε ευρύτερα για τη στελέχωση των πολιτικών θέσεων στα υπουργεία και τους κρατικούς οργανισμούς που εποπτεύονται από αυτά. Σε μια περίοδο που η κρίση σοβούσε αλλά δεν είχε ακόμη παρουσιάσει το τρομακτικό της πρόσωπό, χιλιάδες βιογραφικά, από τα καλύτερα, κατά τεκμήριο, μυαλά της χώρας, σωρεύτηκαν στα γραφεία των συμβούλων του πρωθυπουργού, με αντίγραφο σε κάθε υπουργείο ανάλογα με την αρμοδιότητα. Πιστεύω απόλυτα ότι, αν εφαρμοζόταν αυστηρά και επίμονα η αξιοκρατική αξιολόγηση αυτού του υλικού, η Ελλάδα θα ήταν σήμερα, παρά τις δυσκολίες, μια άλλη χώρα. Όπου υλοποιήθηκε σωστά η ιδέα και επιλέχτηκαν κατάλληλα άτομα, τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, τόσο για την οικονομική ανάταξη όσο και για την αποτελεσματικότητα των αντίστοιχων φορέων. Σε κάποιες περιπτώσεις οι επιτυχημένοι αυτοί διοικητές παραμένουν ακόμη και τώρα στη θέση τους, αν και κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή από κάποιον που αυτοσχεδιάζει μαντινάδες η κατάγεται από την Καλαμάτα. Η προσωπική μου εμπειρία (στο τεχνοκρατικό Υπουργείο Μεταφορών, για παράδειγμα) περιλαμβάνει και τις δυο εκδοχες: από τη μια ένα διευθύνοντα σύμβουλο σιδηροδρομικού οργανισμού που αναδιοργάνωσε εκ βάθρων το φορέα και από την άλλη έναν αποτυχημένο βουλευτή που συνάντησα διορισμένο σε υψηλή πολιτική θέση στο υπουργείο και αποτελούσε εμπόδιο για κάθε μεταρρύθμιση.
Το συμπέρασμά μου είναι ότι αυτή η αυτονόητη και ως εκ τούτου ρηξικέλευθη ιδέα πρέπει να εφαρμόζεται παντού και πάντοτε, προσαρμοσμένη, βέβαια, στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της κάθε θέσης και τα τυπικά προσόντα να συνδυάζονται με την εμπειρία, τη γενική πολιτική κατάρτιση και την εντιμότητα του υποψηφίου. Και, αν αναρωτιέστε πού το ξεσκάλισα αυτό το θέμα, θα σας θυμίσω ότι κατέθεσα πριν από λίγες μέρες το αίτημά μου για αξιολόγηση στην ανοιχτή προκήρυξη θέσεων της «Πρωτοβουλίας» για τις δημοτικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη. Και επειδή η απόρριψη στο αίτημά μου δεν ήταν καν ψηφιακή αλλά δημόσια και βροντώδης, διά στόματος δημάρχου, αναρωτιέμαι αν έφταιγε το φτωχό βιογραφικό μου, που αποδείχτηκε κατώτερο των άλλων 65 που επιλέχθηκαν, ή ήταν άλλο ένα εικονικό opengov για «ξεκάρφωμα» και επαρχιώτικο μιμητισμό, σαν αυτά που ανέφερα παραπάνω.
13°
